جمع بندی آیات ناسخ و منسوخ کدامند؟ و بر چند گونه هستند؟
تبهای اولیه
باسلام ،من تاپیک ها ی مربوط به آیات ناسخ و منسوخ رو خوندم و الحمد ولله و سپاس از تمامی دست اندر کاران به جواب سوال اصلی رسیدم.
اما هنوز برخی سولات وجودداره
استاد یاسین در این تاپیک:
http://www.askdin.com/showthread.php?t=32375
گفته بودند که نسخ در آيات قرآنى را به چندگونه تصوّر كردهاند، كه برخى مورد قبول و برخى مردود است:
1. نسخ آيه و محتوا با هم: بدينگونه كه آيه مشتمل بر حكمى شرعى به طور كلى
منسوخ شود، الفاظ آيه از قرآن برداشته شود، حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مىداده نيز منسوخ گردد.
2. نسخ آيه بدون محتوا: بدين معنا كه الفاظ و عبارات آيه از قرآن برداشته شود، ولى حكمى كه در محتواى آيه بوده، همچنان باقى بماند و منسوخ نگردد.
3. نسخ محتوا بدون آيه: يعنى الفاظ و عبارات آيه همچنان در قرآن ثبت است و مورد تلاوت قرار مىگيرد، ولى حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مىداده منسوخ شده باشد.
4. نسخ مشروط: همين صورت سوم است با اين اضافه كه با اعاده شرايط تشريع نخستين، حكم منسوخ دوباره زنده شود و به اجرا درآيد. در نتيجه دو حكم منسوخ و ناسخ، هر يك به شرايط خود بستگى دارند. اين در مقابل صورت سوم است كه نسخ، مطلق بوده و حكم منسوخ براى هميشه قابل اعاده نيست.
دو صورت نخست مردود شناخته شدهاند، آنچه معقول است گونه هاى سوم و چهارم است
چگو نه دو صورت نخست مردود شناخته شده اند در حالی درباره سنگ سار ( آیه رجم) شرایطی مثل گونه ها ی اول و دوم وجود دارد .
و همچنین ممنون میشم اگه خود آیات ناسخ و منسوخ رو بیان کنید .
- آیه ی نجوا؛
- آیه ی عدد مقاتلین؛
- آیه ی امتاع؛
- آیه ی جزای فحشاء؛
- آیه ی توارث به ایمان؛
- آیات صفح و عفو و تدریجی بودن قتال؛
- آیات تدریجی بودن تشریع قتال؛
با سپاس فراوان
با سلام و احترام
معی نسخ در لغت:
نسخ در لغت به معناى نوشتن چيزى است از روى نوشته ديگر و اشتقاق كلمه هاى معروف «استنساخ» و «انتساخ» نيز از همان ماده و به همان معنى است.
همچنین به معناى «نقل» و «تغيير» دادن نيز آمده است، چنان كه مىگويند: «تناسخ المواريث و الدّهور» يعنى ثروتها و زمانها متغيّر گشته است.
به معنی «ازاله» و از بين بردن هم به كار رفته است، چنان كه مىگويند: «نسخت الشّمس الظّلّ» يعنى آفتاب، سايه را از بين برد و «نسخ» در ميان صحابه رسول خدا (ص) و مسلمانان دورانهاى بعد بيشتر در همين معنى استعمال مىشده است و به مخصّص و مقيّد و هر آن چه استثنا و تبصرهاى بر كليات و عمومات باشد، ناسخ مىگفتند زيرا اينها در واقع حكم را تغيير داده و از بين مىبرند.
نسخ در اصطلاح
نسخ در اصطلاح خاص علما و دانشمندان دينى با الهام از معناى لغوى آن، عبارت است از برداشته شدن حكمى از احكام ثابت دينى در اثر سپرى شدن وقت و مدّت آن، يعنى تغيير يافتن حكم چيزى يا سپرى شدن وقت و دوران آن حكم.
و اين كه در تعريف نسخ اصطلاحى، كلمه «ثابت» را اضافه نموديم، به دليل اين است كه اگر حكم ثابت نباشد و با تغيير موضوع تغيير پيدا كند، نسخ ناميده نمىشود، مانند برداشته شدن وجوب روزه ماه رمضان با سپرى شدن ماه رمضان كه آن را نسخ نمىنامند زيرا وجوب روزه هميشگى نيست و موضوع آن ماه رمضان است كه با تمام شدن آن، وجوب روزه هم تغيير پيدا مىكند و مانند تمام شدن وجوب نماز با تمام شدن وقتش و مانند از بين رفتن مالكيت كسى با مرگ وى كه هيچ يك از اينها نسخ ناميده نمىشوند، زيرا در همه اين موارد موضوع حكم از ميان رفته است نه خود حكم و برداشته شدن حكم با تغيير موضوع، نه نسخ ناميده مىشود و نه از نظر امكان و وقوع در ميان علما و دانشمندان مورد اختلاف و گفت و گو مىباشد.نسخ تلاوت آیه و باقی ماندن حکم مورد قبول نمی تواند باشد. چون اگر بپذیریم که در مورد موضوع و حکمی، آیه ای وجود داشت که الان وجود ندارد، لازمه این سخن، قبول تحریف قرآن است. و به دلایل متعددی که در جای خودش بیان و ثابت شده است، در قرآن تحریف صورت نگرفته است.[1]
ادعایی که در مورد نسخ تلاوت قرآن بیان شد مربوط به موضوع رجم و سنگ سار می باشد. عمر ادعا کرد که در قرآن ایه ای در مورد رجم وجود داشت که الان وجود ندارد و حذف شد، ولی این ادعا از جانب عموم مسلمانان مورد قبول و توجه قرار نگرفت.[2]
[/HR]
بسم الله الرحمن الرحیمبا سلام و احترام
معی نسخ در لغت: نسخ در لغتنسخ در لغت به معناى نوشتن چيزى است از روى نوشته ديگر و اشتقاق كلمههاى معروف «استنساخ» و «انتساخ» نيز از همان ماده و به همان معنى است.
همچنین به معناى «نقل» و «تغيير» دادن نيز آمده است، چنان كه مىگويند: «تناسخ المواريث و الدّهور» يعنى ثروتها و زمانها متغيّر گشته است.به معنی «ازاله» و از بين بردن هم به كار رفته است، چنان كه مىگويند: «نسخت الشّمس الظّلّ» يعنى آفتاب، سايه را از بين برد و «نسخ» در ميان صحابه رسول خدا (ص) و مسلمانان دورانهاى بعد بيشتر در همين معنى استعمال مىشده است و به مخصّص و مقيّد و هر آن چه استثنا و تبصرهاى بر كليات و عمومات باشد، ناسخ مىگفتند زيرا اينها در واقع حكم را تغيير داده و از بين مىبرند.
نسخ در اصطلاحنسخ در اصطلاح خاص علما و دانشمندان دينى با الهام از معناى لغوى آن، عبارت است از برداشته شدن حكمى از احكام ثابت دينى در اثر سپرى شدن وقت و مدّت آن، يعنى تغيير يافتن حكم چيزى يا سپرى شدن وقت و دوران آن حكم.
و اين كه در تعريف نسخ اصطلاحى، كلمه «ثابت» را اضافه نموديم، به دليل اين است كه اگر حكم ثابت نباشد و با تغيير موضوع تغيير پيدا كند، نسخ ناميده نمىشود، مانند برداشته شدن وجوب روزه ماه رمضان با سپرى شدن ماه رمضان كه آن را نسخ نمىنامند زيرا وجوب روزه هميشگى نيست و موضوع آن ماه رمضان است كه با تمام شدن آن، وجوب روزه هم تغيير پيدا مىكند و مانند تمام شدن وجوب نماز با تمام شدن وقتش و مانند از بين رفتن مالكيت كسى با مرگ وى كه هيچ يك از اينها نسخ ناميده نمىشوند، زيرا در همه اين موارد موضوع حكم از ميان رفته است نه خود حكم و برداشته شدن حكم با تغيير موضوع، نه نسخ ناميده مىشود و نه از نظر امكان و وقوع در ميان علما و دانشمندان مورد اختلاف و گفت و گو مىباشد.نسخ تلاوت آیه و باقی ماندن حکم مورد قبول نمی تواند باشد. چون اگر بپذیریم که در مورد موضوع و حکمی، آیه ای وجود داشت که الان وجود ندارد، لازمه این سخن، قبول تحریف قرآن است. و به دلایل متعددی که در جای خودش بیان و ثابت شده است، در قرآن تحریف صورت نگرفته است.[1]
ادعایی که در مورد نسخ تلاوت قرآن بیان شد مربوط به موضوع رجم و سنگ سار می باشد. عمر ادعا کرد که در قرآن ایه ای در مورد رجم وجود داشت که الان وجود ندارد و حذف شد، ولی این ادعا از جانب عموم مسلمانان مورد قبول و توجه قرار نگرفت.[2]
[/HR][1] -بيان در علوم و مسائل كلى قرآن، هاشم زاده هريسى؛ نجمى، ص: 345 .[2] - آشنايى با علوم قرآنى، رادمنش، سید محمد، ص: 184.
با سلامی مجدد بر استاد گرامی
طبق گفته شما سنگ سار فقط ادعای عمر است و فقط در مبانی سنی ها وجود دارد اما استاد
صدرا
کارشناس پاسخگوی مباحث اهل سنت و وهابیت
در این تاپیک چیز دیگری می گویند . و گفته شده که سنگ سار جزو سنت پیامبر است .
طبق گفته شما سنگ سار فقط ادعای عمر است و فقط در مبانی سنی ها وجود دارد اما استاد
صدرا
آیات ناسخ و منسوخ کدامند؟ و بر چند گونه هستند؟ کارشناس پاسخگوی مباحث اهل سنت و وهابیتدر این تاپیک چیز دیگری می گویند . و گفته شده که سنگ سار جزو سنت پیامبر است .
بسم الله الرحمن الرحیم
بنده عرض کردم اینکه موضوع سنگ سار در قرآن آمده باشد و آیه ای در این رابطه داشته باشیم تنها، ادعای عمر است و ما این موضوع را قبول نداریم. نه اینکه ما اصل سنگ سار را قبول نداشته باشیم و آن را انکار کنیم.
بسم الله الرحمن الرحیمبنده عرض کردم اینکه موضوع سنگ سار در قرآن آمده باشد و آیه ای در این رابطه داشته باشیم تنها، ادعای عمر است و ما این موضوع را قبول نداریم. نه اینکه ما اصل سنگ سار را قبول نداشته باشیم و آن را انکار کنیم.
ممنون استاد .
فهمیدم .
با عرض عذرت
سلام
به نظر من اين تقسيم بندي كه سه يا 4 نوع نسخ وجود دارد ، ساخته وپرداخته صحابه وتابعين و توجيه گران قرون بعد است زيرا در احاديث معصومين چنين چيزهايي وارد نشده است !
حتي بزرگاني مانند شيخ طوسي وطبرسي ومجلسي و ...با عباراتي مانند قيل و وروي و ...از اين منسوخات ياد كرده اند نه صيغه معلوم و جزم .
اكابر اهل سنت هم مانند جناب سيوطي در اتقانش در بحث نسخ نيز دچار تعارض و توجيه ركيك شده اند .
https://sites.google.com/site/hojjah/gharanigh.zip?attredirects=0&d=1
بسم الله الرحمن الرحیم
آیات مربوطه به نسخ عبارتند از« ما نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِها نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْها أَوْ مِثْلِها أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»[1] (هر آيه و حكمى را كه ما نسخ كنيم يا آن را بتأخير اندازيم بهتر از آن يا همانند آن را مىآوريم. آيا ندانسته اى كه آفريننده حكيم بر هر مطلب و جريانى اندازه گير و دقيق است؟)
« وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ»[2] (هنگامى كه آيه اى را به آيه ديگر تبديل كنيم (حكمى را نسخ نمائيم)- در حالى كه خدا بهتر مىداند چه حكم و دستورى را نازل كند- مخالفان گويند تو به خدا افترا مىبندى. نه، مطلب چنين نيست بلكه آنان حقيقت امر را نمىدانند).
انواع نسخ:
نسخ در آيات قرآنى را به چندگونه تصوّر كرده اند، كه برخى مورد قبول و برخى مردود است:
1. نسخ آيه و محتوا با هم: بدينگونه كه آيه مشتمل بر حكمى شرعى به طور كلى
منسوخ شود، الفاظ آيه از قرآن برداشته شود، حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مىداده نيز منسوخ گردد.
2. نسخ آيه بدون محتوا: بدين معنا كه الفاظ و عبارات آيه از قرآن برداشته شود، ولى حكمى كه در محتواى آيه بوده، همچنان باقى بماند و منسوخ نگردد.
3. نسخ محتوا بدون آيه: يعنى الفاظ و عبارات آيه همچنان در قرآن ثبت است و مورد تلاوت قرار مىگيرد، ولى حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مىداده منسوخ شده باشد.
4. نسخ مشروط: همين صورت سوم است با اين اضافه كه با اعاده شرايط تشريع نخستين، حكم منسوخ دوباره زنده شود و به اجرا درآيد. در نتيجه دو حكم منسوخ و ناسخ، هر يك به شرايط خود بستگى دارند. اين در مقابل صورت سوم است كه نسخ، مطلق بوده و حكم منسوخ براى هميشه قابل اعاده نيست.
دو صورت نخست مردود شناخته شده اند، آنچه معقول است گونه هاى سوم و چهارم است.[3]
ادعایی که در مورد نسخ تلاوت قرآن بیان شد مربوط به موضوع رجم و سنگ سار می باشد. عمر ادعا کرد که در قرآن ایه ای در مورد رجم وجود داشت که الان وجود ندارد و حذف شد، ولی این ادعا از جانب عموم مسلمانان مورد قبول و توجه قرار نگرفت[4].
[/HR]