جمع بندی مذهب جار الله زمشخری چه بود؟
تبهای اولیه
با سلام و خسته نباشید خدمت دستان و اساتید محترم میخواستم بدونم جار الله زمشخری همون صاحب تفسیر کشاف هست یا نه و همینطور مذهبش چی بوده؟
با سلام و تشکر
محمود بن عمر بن محمد خوارزمی ملقب به علامه جارالله محمود زمخشری چون سالهای زیادی در مکه میزیست به او جار الله (همسایه خدا ) گفتند وی متولد زمخشر از توابع خوارزم است و سالهای متمادی در راه کسب علم و معرفت سفر کرد وی کتب زیادی را تالیف نموده که تقسیر الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل از آثار مهم و معتبر او به شمار میآید در مورد مذهب او میتوان گفت که سنی معتزلی است و گرایش به اعتزال در وی بسیار قوی است همانطور که از کتاب تفسیر او هویداست. زمخشری در مقدمه کتاب خود مینویسد برادران دینی از فاضلان اهل توحید و فرقهی ناجیه (معتزلیان) که جامع علوم عربیت و اصول دیانتاند؛ چون در تفسیر آیات به من مراجعه میکردند و من پرده از برخی حقایق آیات برمیگرفتم، تعجب میکردند و تحسین مینمودند. بدینسان زمخشری، تفسیر را بهعنوان پاسخی مثبت به برادران دینیاش از معتزلیان مینگارد و گویا مسؤولیت دفاع از اصول و مبانی اعتزال را به دوش میکشد و این وظیفه را هرگز در تمام تفسیرش فراموش نمیکند. باری، تفسیر زمخشری، در میان آثار تفسیری از جایگاه بلند و مقام رفیعی برخوردار است خصوصا که در این کتاب تفسیری بیشتر به مبانی کلامی با گرایش اعتزال بیشتر توجه شده است.
أبو القاسم محمود بن عمر بن محمد بن عمر الزمخشري اللغوي:
ايشان در كلام معتزله و در فقه حنفي بوده است
شما اگر مقدمه همان الكشافش را بخوانيد تفضيل داده است
مؤلفه هو: أبو القاسم محمود بن عمر الزمخشرى- الملقب ب «جار الله» وقد كان حنفى المذهب، معتزلى العقيدة.
ولقب بجار الله، لأنه ذهب إلى مكة وجاور بها زمنا.
أما مولده: فكان فى رجب سنة 467 هـ- فى قرية من قرى «خوارزم تسمى «زمخشر» ومن هنا كان انتسابه إليها فقيل له: الزمخشرى.
اين لينك را هم مي توانيد جويا شويد علماي اهل سنت به شدت او را توثيق كرده اند
https://library.islamweb.net/newlibrary/showalam.php?ids=14423
محمود بن عمر بن محمد خوارزمی ملقب به علامه جارالله محمود زمخشری چون سالهای زیادی در مکه میزیست به اوجار الله (همسایه خدا ) گفتند وی متولد زمخشر از توابع خوارزم است و سالهای متمادی در راه کسب علم و معرفت سفر کرد وی کتب زیادی را تالیف نموده که تقسیر الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل از آثار مهم و معتبر او به شمار میآید در مورد مذهب او میتوان گفت که سنی معتزلی است و گرایش به اعتزال در وی بسیار قوی است همانطور که از کتاب تفسیر او هویداست. زمخشری در مقدمه کتاب خود مینویسد برادران دینی از فاضلان اهل توحید و فرقهی ناجیه (معتزلیان) که جامع علوم عربیت و اصول دیانتاند؛ چون در تفسیر آیات به من مراجعه میکردند و من پرده از برخی حقایق آیات برمیگرفتم، تعجب میکردند و تحسین مینمودند. بدینسان زمخشری، تفسیر را بهعنوان پاسخی مثبت به برادران دینیاش از معتزلیان مینگارد و گویا مسؤولیت دفاع از اصول و مبانی اعتزال را به دوش میکشد و این وظیفه را هرگز در تمام تفسیرش فراموش نمیکند. باری، تفسیر زمخشری، در میان آثار تفسیری از جایگاه بلند و مقام رفیعی برخوردار است خصوصا که در این کتاب تفسیری بیشتر به مبانی کلامی با گرایش اعتزال بیشتر توجه شده است.
از پاسختون ممنونم ولی سوالی که برام پپیش اومده اینه که ابن شهر اشوب که از علمای بزرگ شیعه هست شاگرد یک حنفی معتزلی بود؟
با سلام
این که علمای شیعه از علمای سنی استفاده کنند یا علمای سنی از عالمان شیعه در قدیم مرسوم بوده و در این امر حساسیتی بین آنها نبوده است کما اینکه برخی از بزرگان اهل سنت شاگرد امام صادق بودند مثل ابوحنیفه، مالک بن انس، سفیان ثوری،... نظام معتزلی مذهب شاگرد هشام بن حکم بود که هشام شاگرد امام صادق است .مدرسه ای که شیخ طوسی داشت هم علمای سنی بودند هم شیعه چون مباحث علمی مطرح بوده است البته هر کس طبق نظر مذهب خود بحث میکرده اما حساسیت و التهاب در میان نبوده است برخی از علمای شیعه به مذاهب خمسه اهل سنت اشراف کامل داشتند مانند قاضی نورالل در هند بنابر مذاهب خمسه اهل سنت تدریس مینمود ولی از بزرگان شیعه بود. در احادیث هم اشاره شده که علم را بیاموزید حتی اگر از مخالف باشد.
پرسش:
جارالله زمخشری چه مذهبی داشته است؟
پاسخ:
محمود بن عمر بن محمد خوارزمی ملقب به علامه جارالله محمود زمخشری چون سال های زیادی در مکه می زیست لذا به او جار الله (همسایه خدا ) گفتند وی متولد زمخشر از توابع خوارزم است و سال های متمادی در راه کسب علم و معرفت سفر کرد وی کتب زیادی را تالیف نموده که تفسیر" الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل" از آثار مهم و معتبر او به شمار می آید
در مورد مذهب او میتوان گفت که سنی معتزلی است و گرایش به اعتزال در وی بسیار قوی است همانطور که از کتاب تفسیر او هویداست. زمخشری در مقدمه کتاب خود می نویسد برادران دینی از فاضلان اهل توحید و فرقهی ناجیه (معتزلیان) که جامع علوم عربیت و اصول دیانتاند؛ چون در تفسیر آیات به من مراجعه میکردند و من پرده از برخی حقایق آیات برمیگرفتم، تعجب میکردند و تحسین مینمودند.
بدینسان زمخشری، تفسیر را بهعنوان پاسخی مثبت به برادران دینیاش از معتزلیان مینگارد و گویا مسؤولیت دفاع از اصول و مبانی اعتزال را به دوش میکشد و این وظیفه را هرگز در تمام تفسیرش فراموش نمیکند. باری، تفسیر زمخشری، در میان آثار تفسیری از جایگاه بلند و مقام رفیعی برخوردار است خصوصا که در این کتاب تفسیری بیشتر به مبانی کلامی با گرایش اعتزال بیشتر توجه شده است.
با این حال وی با اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) رابطه خوبی داشته، لذا آن حدیث مشهور «الا من مات علی حب آل محمد، مات شهیدا» را نقل کرده، هم در محبت و ولایت اهل بیت و هم در مخالفت با دشمنان آنها. این روحیه متشیعه او را نشان میدهد اما او را معتزلی خواندند.
منابع: