حکم وام و سود بانکی
تبهای اولیه
با سلام.
چه پولی ربا محسوب میشه؟ مگه نمیگیم اگه تو سندی که هنگام قرض دادن پول نوشته میشه، مقدار سود مشخص شده باشه و در صورت عدم پرداخت اون مقدار مشخص شده، طرف میتونه طبق قوانین با شخصی که پول قرض گرفته و پولش رو نداده بر خورد کنه، اون پول ربا محسوب میشه؟ خب حالا مگه وامی که از بانک میگیریم اینجوری نیست؟ مگه اینجوری نیست که اگه نتونی پول وام رو به بانک برگردونی بانک میتونه ازت شکایت کنه؟ مگه تو سودی که بانک به پولی که مردم تو بانک گذاشتن میده، مقدار مشخص نیست؟ پس چرا این پول ها ربا محسوب نمیشن؟
در پناه حق.
با سلام.چه پولی ربا محسوب میشه؟ مگه نمیگیم اگه تو سندی که هنگام قرض دادن پول نوشته میشه، مقدار سود مشخص شده باشه و در صورت عدم پرداخت اون مقدار مشخص شده، طرف میتونه طبق قوانین با شخصی که پول قرض گرفته و پولش رو نداده بر خورد کنه، اون پول ربا محسوب میشه؟ خب حالا مگه وامی که از بانک میگیریم اینجوری نیست؟ مگه اینجوری نیست که اگه نتونی پول وام رو به بانک برگردونی بانک میتونه ازت شکایت کنه؟ مگه تو سودی که بانک به پولی که مردم تو بانک گذاشتن میده، مقدار مشخص نیست؟ پس چرا این پول ها ربا محسوب نمیشن؟
سلام علیکمطبق نظر هبری:
قراردادهای بانکی راکه مورد تایید فقهاءشورا نگهبان قرار گرفته، صحیح است واگر سودرا مطابق عمل به آن قراردادها پرداخت می کنند اشکالی ندارد وهمچنین وامی را که دریافت می کنید البته در مورد وام مشروط به این است که وام در مورد خودش مصرف شود.
منبع :استفتائات
سلام
می شود چند نمونه از قرار داهای شرعی که در بانک انجام می شود ارنام ببرید.
[=times new roman]
مضاربه : مضاربه در اصطلاح فقه اسلامی؛ عقد قراردادی است که به موجب آن شخص مالک به شخص دیگر (عامل) سرمایه ای میسپارد تا با آن تجارت کند و هر دو در سود آن شریک باشند.
جعاله : جعاله عبارت است از اینکه شخصی (جاعل) مبلغ یا اجرت معلومی (جعل) را درمقابل انجام عمل معین طبق قرارداد به طرف دیگر (عامل) واگذار کند.
مشاركت مدني : مشاركت مدني عبارتست از درآميختن سهم الشركه نقدي و غير نقدي متعلق به اشخاص حقيقي يا حقوقي متعدد به نحو مشاع به منظور انتفاع طبق قرارداد .
سلام علیکمطبق نظر هبری:
قراردادهای بانکی راکه مورد تایید فقهاءشورا نگهبان قرار گرفته، صحیح است واگر سودرا مطابق عمل به آن قراردادها پرداخت می کنند اشکالی ندارد وهمچنین وامی را که دریافت می کنید البته در مورد وام مشروط به این است که وام در مورد خودش مصرف شود.
منبع :استفتائات
باسلام.
ممنون از راهنماییتون.
فقط، منظورتون از اینکه در مورد خودش مصرف بشه چیه؟ و اینکه خیالمون راحت باشه که این پول ها حلاله؟
در پناه حق.
سلام لطفا نظرت سایر مراجع را در مورد سود بانکی و همچنین سودی که بابت وام ها دریافت می کنند را بیان فرمائید
آقایون خانوما بانک ربا میخوره و سود بانکی رباست تمام
تا وقتی به درجه اجتهاد نرسیدین، اینقدر قطعی در مورد احکام اجتهاد نفرمایید. دور از تقواست.
تا وقتی به درجه اجتهاد نرسیدین، اینقدر قطعی در مورد احکام اجتهاد نفرمایید. دور از تقواست.
آیت الله جوادی آملی:
این بانکها سودهای کلانی از مردم دریافت میکنند و در حال حاضر 80 درصد مردم با وام و ربا بسر میبرند و باید برای اقتصاد ربا فکری شود.
وی پرداخت وام با سودهای کلان را به ضرر تولید ملی دانست و اظهار داشت: ما به هر کسی در مورد این وامها و تولید گفتیم، گفت که این وامها برای تولید صرف نمیکند. وی ادامه داد: وقتی تسهیلات بانکی با سود 20 درصد ارائه میشود این سودها بعد از 5 سال 100 درصد میشود و چیزی برای کسی که وام گرفته نمیماند و شخص باید تا آخر عمر بدهکار باشد و چه بسا جای او در زندان باشد.
سلام
می شود چند نمونه از قرار داهای شرعی که در بانک انجام می شود ارنام ببرید.
سلام علیکم
بانک به عنوان یک موسسه مالی با این گونه قرار دادها تسهیلات می دهد:
الف:نقد واقساط
ب:جعاله
ج:مشارکت
د:مضاربه
.......
با سلام.
1 با نظر به این که مراجع عظام وحید و بهجت اصلا به بانکداری ما اعتقادی نداشته اند چه ایراد هایی میتوان به این سیستم گرفت؟
2 بنظر حقیر مراجع دیگر هم پول بدست آمده از سپرده های بانکی(در هر صورتی) مال شبهه ناک قلمداد میکنند چرا؟ آیا شورای نگهبان برین امر رسیدگی نمیکند؟
باسلام.ممنون از راهنماییتون.
فقط، منظورتون از اینکه در مورد خودش مصرف بشه چیه؟ و اینکه خیالمون راحت باشه که این پول ها حلاله؟
در پناه حق.
باعرض سلام خدمت
شما دوست عزیز
اینکه وام در مورد خودش مصرف شود یعنی اینکه وام را برای هرچیزی که گرفته ایددر همان مورد استفاده کنید به طور مثال :اگر وام خودرو گرفته اید با آن خودرو تهیه کنیدوچیز دیگری تهیه نکنید.
[=times new roman]
مضاربه : مضاربه در اصطلاح فقه اسلامی؛ عقد قراردادی است که به موجب آن شخص مالک به شخص دیگر (عامل) سرمایه ای میسپارد تا با آن تجارت کند و هر دو در سود آن شریک باشند.جعاله : جعاله عبارت است از اینکه شخصی (جاعل) مبلغ یا اجرت معلومی (جعل) را درمقابل انجام عمل معین طبق قرارداد به طرف دیگر (عامل) واگذار کند.
مشاركت مدني : مشاركت مدني عبارتست از درآميختن سهم الشركه نقدي و غير نقدي متعلق به اشخاص حقيقي يا حقوقي متعدد به نحو مشاع به منظور انتفاع طبق قرارداد .
سلام عليكم
با تشكر از فتا1
مضاربه عبارت است از عقد خاصى بين دو نفر بدين صورت كه سرمايه از يك طرف معيّن و كار از ديگرى باشد و سود بين آن دو به نسبتى كه قرار مىگذارند، تقسيم گردد.
پس در مضاربه تعيين نسبت منفعت لازم است، بنا بر اين اگر شخصى سرمايه به ديگرى دهد و از قرائن معلوم شود كه قصد بخشش يا قرض و مانند آن ندارد، و بدون اينكه قرارى در مورد سود و نحوۀ تقسيم آن بگذارند، ديگرى با آن كسب كند، اين مضاربه نيست. نتيجه آنكه، سود حاصل، متعلّق به صاحب سرمايه است و عامل، فقط مستحقّ اجرة المثل است، يعنى فقط مىتواند به اندازۀ كارى كه انجام داده اجرت دريافت كند.
جعاله:آن است كه انسان قرار بگذارد در مقابل كارى كه براى او انجام مىدهند مال معينى بدهد مثلًا بگويد هر كس گمشدۀ مرا پيدا كند، ده تومان به او مىدهم؛ و به كسى كه اين قرار را مىگذارد «جاعل» و به كسى كه كار را انجام مىدهد «عامل» مىگويند. و فرق بين جعاله واجاره(اجير كردن شخصي براي انجام كاري) اين است كه در اجاره بعد از خواندن صيغه اجير بايد عمل را انجام دهد و كسى هم كه او را اجير كرده اجرت را به او بدهكار مىشود، ولى در جعاله، عامل مىتواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام ندهد جاعل بدهكار نمىشود.
[=Noor_Lotus][=Noor_Lotus][=Noor_Lotus]
مشاركت:اگر دو نفر بخواهند با هم شركت كنند، چنانچه قبل از خواندن عقد شركت يا بعد از آن، هر كدام مقدارى از مال خود را با مال ديگرى به طورى مخلوط كند كه از يكديگر تشخيص داده نشود و به عربى يا به زبان ديگر صيغه شركت را بخوانند، يا كارى كنند كه معلوم باشد مىخواهند با يكديگر شريك باشند، شركت آنان صحيح است.
منبع: توضيح المسائل
[=Noor_Lotus][=Noor_Lotus][=Noor_Lotus]
سلام لطفا نظرت سایر مراجع را در مورد سود بانکی و همچنین سودی که بابت وام ها دریافت می کنند را بیان فرمائید
سلام عليكم
نظر رهبري در پستهاي قبل بيان شد.
آيت الله مكارم شيرازي:
سود پسانداز كه بانك داوطلبانه مىدهد مشكلى ندارد مگر آن كه به صورت قرارداد درآيد و امّا سود سپردههاى ثابت يا وامهايى را كه از بانك مىگيرند، در صورتى كه به آييننامه بانكى در رابطه با عقود شرعيّه عمل شود نيز مانعى ندارد و در صورت شك مىتوان حمل بر صحّت كرد، ولى اگر يقين داشته باشيد كه به آييننامههاى عقود شرعيّه عمل نمىكنند جايز نيست.
آيت الله بهجت:
گرفته شده از استفتائات ايشان:
از آنجا كه براى كار و كاسبى از بانك وام مىگيريم، بايد با پس دادن وام، سود وام را نيز به بانك تحويل دهيم حكم شرعى آن چيست؟
[=Noor_Lotus][=Noor_Lotus]ج. به اين صورت كه با سود يك معامله شرعيه انجام دهند، مثلًا يك خودكار را از بانك بخرند به مبلغ سود، به شرط آن كه بانك فلان مبلغ وام به او پرداخت كند، مانعى ندارد.
آيت الله سيستاني:
حسابهای سپرده کوتاه مدت وبلند مدت بانکها که ماهيانه درصدی مشخص واز قبل تعيين شدن به سپرده گذار می دهند چه حکمی دارد؟
جواب :اگر براساس معامله ای باشد وآن معامله بر حسب موازين فقهی صحيح باشد – مضاربه يا جعاله واحتمال به آن در حق بانکها داده شود سپرده گذاری مذکور صحيح است وتصرف در کل ارباح حاصله مجاز است.
سود سپرده های سرمایه گذاری در بانک با شرایط استفاده در معاملات بدون ربا که در قراردادهای بانکهای می باشد چگونه است؟آیابین بانکهای خصوصی ودولتی دراین موردفرقی هست؟
آيت الله وحيد خراساني :
سود سپرده های سرمایه گذاری در بانک با شرایط استفاده در معاملات بدون ربا که در قراردادهای بانکهای می باشد چگونه است؟آیابین بانکهای خصوصی ودولتی دراین موردفرقی هست؟
سپرده گذاري در بانك در صورتی که به عنوان قرض باشد، چه به نحو سپرده ثابت ( يعني صاحب پول بر حسب قرارداد تا مدت معيني نميتواند از پول خود استفاده نمايد) چه به نحو حساب در گردش ( يعني صاحب پول هر وقت بخواهد ميتواند از پول خود استفاده كند) چنانچه سپرده گذار شرط سود نكند و خود را طلبكار نداند اگر چه بانك به او سود بدهد اشكالي ندارد و جائز است. همچنين اگر بانك پول را به عنوان مضاربه بگيرد ،وشرائط شرعي مضاربه كه در رساله عمليه مذكور است رعايت شود،گرفتن سود مانعي ندارد، ولی اگر بانک دولتی باشد، بنابر احتیاط واجب قبل از تصرف در سود یک پنجم (1/5) آنرا به نیّت مافیالذمّه به سادات فقیر بدهد و چهار پنجم (4/5) بقیه، از منافع او بوده وحلال است.
آيت الله صافي گلپايگاني:
براي سپرده ثابت بانكها سود روز شمار ميدهند، آيا اين ربا نيست؟
ج: اگر سپرده گذار، بانك را وكيل كند كه با پول او معامله مشروع انجام دهد و درصدي از سود آن را به سپرده گذار بدهد و بقيه را به عنوان حق وكالت بردارد ـ همان گونه كه در قانون بانكداري بدون ربا آمده است ـ اشكال ندارد؛ اما اگر به شرط گرفتن زياده، قرض به بانك بدهد، ربا و حرام است.
يا
چرا با وجود حرام بودن ربا، بانكهاي كشور ما وام ربوي ميدهند و اسمش راقرض الحسنه ميگذارند؟
ج: اگر بانكها مطابق قانون بانكداري بدون ربا عمل كنند، وام آنها ربوي نميشود؛ لكن متأسفانه برخي از مسؤولان بانكها بدون توجه به قانون، عمل ميكنند و مشتريان نيز آگاهي به مسائل شرعي وام ندارند، در نتيجه وام آنها ربوي و حرام ميگردد.
با سلام.
1 با نظر به این که مراجع عظام وحید و بهجت اصلا به بانکداری ما اعتقادی نداشته اند چه ایراد هایی میتوان به این سیستم گرفت؟
2 بنظر حقیر مراجع دیگر هم پول بدست آمده از سپرده های بانکی(در هر صورتی) مال شبهه ناک قلمداد میکنند چرا؟ آیا شورای نگهبان برین امر رسیدگی نمیکند؟
سلام عليكم
نظر مراجع ذكر شده درباره بانكداري اسلامي به اين صورت است:
ونظر بقيه مراجع را در پستهاي ديگردر اين مجموعه آورده شده است.
آيت الله بهجت:
گرفته شده از استفتائات ايشان:
از آنجا كه براى كار و كاسبى از بانك وام مىگيريم، بايد با پس دادن وام، سود وام را نيز به بانك تحويل دهيم حكم شرعى آن چيست؟
[=Noor_Lotus][=Noor_Lotus]ج. به اين صورت كه با سود يك معامله شرعيه انجام دهند، مثلًا يك خودكار را از بانك بخرند به مبلغ سود، به شرط آن كه بانك فلان مبلغ وام به او پرداخت كند، مانعى ندارد.
آيت الله وحيد خراساني :
[=Noor_Lotus][=Noor_Lotus]سود سپرده های سرمایه گذاری در بانک با شرایط استفاده در معاملات بدون ربا که در قراردادهای بانکهای می باشد چگونه است؟آیابین بانکهای خصوصی ودولتی دراین موردفرقی هست؟
سپرده گذاري در بانك در صورتی که به عنوان قرض باشد، چه به نحو سپرده ثابت ( يعني صاحب پول بر حسب قرارداد تا مدت معيني نميتواند از پول خود استفاده نمايد) چه به نحو حساب در گردش ( يعني صاحب پول هر وقت بخواهد ميتواند از پول خود استفاده كند) چنانچه سپرده گذار شرط سود نكند و خود را طلبكار نداند اگر چه بانك به او سود بدهد اشكالي ندارد و جائز است. همچنين اگر بانك پول را به عنوان مضاربه بگيرد ،وشرائط شرعي مضاربه كه در رساله عمليه مذكور است رعايت شود،گرفتن سود مانعي ندارد، ولی اگر بانک دولتی باشد، بنابر احتیاط واجب قبل از تصرف در سود یک پنجم (1/5) آنرا به نیّت مافیالذمّه به سادات فقیر بدهد و چهار پنجم (4/5) بقیه، از منافع او بوده وحلال است.
دريافت وام
آیا وام گرفتن از بانک یا قرض الحسنه های امروزی مشروع است؟
وام گرفتن از بانكهاي اسلامي و وام دادن به آنها كه در آن شرط سود و فايده باشد ،ربا و حرام است ،ولي ميتوان به راههايي از ابتلا به ربا پرهيز كرد ،مانند اينكه وام گيرنده ،كالايي را از بانك يا وكيل او به نسبت معيني مثلا ده يا بيست در صد ،گران تر از قيمت بازار بخرد ،وشرط كند كه بانك مبلغ مورد تقاضاي او را تا مدت معيني به او قرض دهد ،ويا اينكه كالايي را به بانك يا وكيل او به كمتر از قيمت بازار به نسبت معيني بفروشد و شرط كند كه بانك مبلغ مورد تقاضاي او را تا مدت معيني قرض دهد.