خمس ،بورس، سرمایه، سهام

با سلام

اگر کسی زمانی سرمایه ای داشته و در چند شرکت در بورس سرمایه گذاری کرده باشد و درامد او از سود سالیانه ی همین سرمایه گذاری ها باشد :
(بر فرض دادن یا تعلق نگرفتن خمس سرمایه اولیه و سودهای سالیانه)

1-اگر سر سال خمسی ارزش سرمایه افزایش پیدا کرده باشد،به این افزایش خمس تعلق می گیرد؟

اگر به مورد سوال قبل خمس تعلق می گیرد:2-اگر پرداخت خمس مستلزم فروش مقداری از سهام یا استفاده از سود باشد (که در این صورت در همان سال یا سال های آینده ممکن است به سختی و حرج بیفتد) می تواند این مقدار را به ذمه بگیرد و چند سال دیگر بعد از رسیدن توانایی مالی پرداخت کند؟

3-اگر سر سال خمسی ارزش سرمایه کاهش پیدا کرد می توان برای محاسبه ی خمس این کاهش را با اضافات از درامدهای دیگر آن سال تا حد ممکن جبران کرد؟

دو سوال دیگر غیر مربوط به بورس:

4-اگر کسی در دو خانه می نشسته (مثلا تابستان در یکی و زمستان در دیگری)و بعد از چند سال آنها را بفروشد به افزایش قیمت آنها خمس تعلق می گیرد؟

5-کسانی که در حال جمع آوری پول برای تهیه ی لوازم ضروری زندگی مثل خانه و خودرو و... هستند، به گفته ی برخی مراجع می توانند هر سال مقدار خمس را حساب کنند و بعد از خریدن این ضروریات آن را بپردازند. سوالم را با یک مثال می پرسم؛ فرض کنید مقدار پول باید 300 تومان باشد تا بتوان این ضروریات را خرید. و من هم در ابتدا 100 تومان سرمایه دارم. سال بعد میشود 200 تومان سرمایه که 20 تومان مقدار خمس سال اول است. سال بعد به جای زیاد شدن سرمایه به 150 تومان کاهش می یابد که خمسی تعلق نمیگیرد. و در نهایت سال بعدش سرمایه میشود 300 تومان یعنی 30 تومان خمس سال سوم.
حال باید 50 تومان خمس بدهم یا میتوان آن کاهش سرمایه در سال دوم را از این مقدار کم کرد و 40 تومان خمس بدهم؟

اگر ممکن است نظرات آیات عظام مکارم و صافی
با تشکر