جمع بندی معنی « یعلم خائنه الاعین و ما تخفی الصدور» چیست؟
تبهای اولیه
با سلام
از دوستان کسی در مورد این حدیث چیزی میدونه آیا این متن حدیثه؟ تفسیرش چیه؟
یعلم خائنه الاعین و ما تخفی الصدور
باتشکر
سوال:
لطفا در مورد این آیه توضیح دهید(یعلم خائنه الاعین و ما تخفی الصدور)
پاسخ:
با سلام و درود
این آیه ای از قرآن کریم است:
«يَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَ ما تُخْفِي الصُّدُورُ»
او چشمهايى را كه به خيانت مى گردد و آنچه را سينه ها پنهان مى دارند، مى داند. (1)
این آیه اشاره به یکی از اوصاف خداوند دارد؛ خداوند عالم و آگاه بر همه چیز است و نیز از خیانت چشم ها و آن چه در سینه ها مخفی است آگاه است و در قیامت بر اساس علمش از انسان حسابرسی و قضاوت می کند.
لذا چیزی از خدا مخفی نیست و هیچ گنهکاری نمی تواند از این حسابرسی بگذرد.
این آیه هشداری است برای همه انسانها به ویژه گنهکاران.
آیات مشابه:
«لا يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقالُ ذَرَّةٍ فِي السَّماواتِ وَ لا فِي الْأَرْض»
به اندازه سنگينى ذرّه اى در آسمانها و زمين از علم او دور نخواهد ماند. (2)
«أَ لَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرى»
آيا او ندانست كه خداوند (همه اعمالش را) مىبيند؟! (3)
«خائِنَةَ الْأَعْيُنِ»؛ خیانت چشم ها
مراد از این آیه، تمامى گناهان نيست، بلكه تنها آن گناهانى منظور است كه براى ديگران آشکار نباشد، و از آنان پوشيده باشد. (4)
خيانت چشم ها موارد مختلفى دارد:
نگاه هاى دزدكى و استراق بصر نسبت به زنان
اشاراتى با چشم به منظور تحقير يا عيب جويى از ديگران
اشاراتى كه مقدمه توطئه ها و نقشه هاى شيطانى است
نگاه براى تشويق به فساد
نگاه های تجسس گرانه در زندگی مردم
دیده را بگوید ندیده ام، و ندیده را بگوید دیده ام
و ..............
«ما تُخْفِي الصُّدُورُ»؛ مخفی های در سینه ها
شامل كفر، شرك، نفاق، ریا، گمان ها و خیال های فاسد، و گناهانی است که انسان در دل پنهان می کند.
پیام آیه:
اگر انسان به يك چنين حسابرسى دقيقى در قيامت مؤمن باشد كه حتى نگاه ها، و انديشه ها، با انگيزه هايى كه دارند، همگى زير سؤال مى روند، و دقيقا بررسى مى شوند، مراتب عالی تقوا در وجود او زنده خواهد شد.
انسان وقتى باور داشته باشد که خداوند مراقبت او است و او را می بیند، و بر آن چه در دل و قلبش مى گذرد كاملا آگاه است، دیگر نفاق و دو رويى و خيانت نمى كند و روحيه بى مبالاتى نسبت به گناه او را نمى ربايد. (5)
__________
- غافر، 19.
- سبأ، 3.
- علق، 14.
- ترجمه الميزان، ج 17، ص 486.
- ر.ک: مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 8، ص 807؛ تفسیر نمونه، ج 20، ص 66؛ تفسير هدايت، ج 12، ص 43؛ تفسير نور، ج 10، ص 235.