حضرت زهرا دقيقا كي به دنيا آمد قبل بعثت يا بعد بعثت؟

تب‌های اولیه

9 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
حضرت زهرا دقيقا كي به دنيا آمد قبل بعثت يا بعد بعثت؟

حضرت زهرا دقيقا كي به دنيا آمد قبل بعثت يا بعد بعثت؟ لطفا با سند بحث كنيد. بعضي از شيعيان هم مي گويند قبل بعثت . آيا اين درسته؟

سید مهران;65150 نوشت:
حضرت زهرا دقيقا كي به دنيا آمد قبل بعثت يا بعد بعثت؟ لطفا با سند بحث كنيد. بعضي از شيعيان هم مي گويند قبل بعثت . آيا اين درسته؟


با سلام

درباره تاریخ ولادت فاطمه (س)، در میان مورخین عامه و خاصه، اختلاف نظرهایی وجود دارد.
چنان که بر اساس آنچه اهل سنت گویند و آنچه شیعه بیان می کند، در سالهای سن حضرت فاطمه بالغ بر 10 سال اختلاف دیده می شود.

کلینی، مؤلف عالیقدر کتاب معتبر «کافی » که یکی از مهم ترین کتابهای مرجع و اساس به شمار می رود، عقیده دارد که ولادت فاطمه زهرا (ع) پنج سال بعد از بعثت صورت گرفته است.

شیخ طوسی، عالم بزرگوار و شیخ علما و دانشمندان که «شیخ الطائفه » شهرت یافته، معتقد است که ولادت آن حضرت دو سال بعد از بعثت روی داده است.

ولی اکثر تواریخ اهل سنت، تاریخ ولادت آن حضرت را پنج سال قبل از بعثت دانسته اند.
بدینگونه ملاحظه می شود که آن حضرت در هنگام وفات - که به سال دهم هجری رخ داد - طبق نظر اکثر علمای شیعه، بیش از 18 سال از عمر شریفش نمی گذشته است.

حال آن که طبق عقیده اهل سنت، سالهای عمر ایشان به 28 سال می رسد، و بعضی هم سال عمر ایشان را بین این دو رقم دانسته اند.

بهر حال اختلاف در مورد روز و سال ولادت آن حضرت بسیار است

اما آنچه بیشتر مورد عنایت و توجه مورخین شیعه قرار گرفته، این است که ولادت ایشان بعد از بعثت رخ داده، و اکثرا نیز سال پنجم بعد از بعثت را صحیح دانسته اند که امروزه در جهان تشیع، همین رقم بیشتر مورد تایید و توجه است.

جناب طاها خیلی ممنون
لطفا سندهایش را هم بنویسید. با ذکر جلد و صفحه چون نیاز دارم.

[=traditional arabic]با سلام:Gol:
شـيـخ طـوسى در ((مصباح )) واكثر عُلما ذكر كرده اند كه ولادت آن حضرت در روز بيستم مـاه جـُمـادى الا خـره بـوده وگـفـتـه انـد كـه در روز جـمـعـه سـال دوّم از بـعـثـت بـوده و بـعـضـى سـال پـنـجم از بعثت گفته اند وعلامه مجلسى رحمه اللّه در ((حياة القلوب )) فرموده كه صاحب ((عُدَدْ)) روايت كرده است كه پنج سـال بـعـد از بـعـثـت حـضـرت رسـالت پـنـاه صـلى اللّه عليه وآله وسلّم حضرت فاطمه عـليـهـاالسـّلام از خديجه متولد شد.1

1. منتهی الامال شیخ عباس قمی(ره).

پس سندهاش کو؟ منتهی الامال آنهم بدون ذکر جلد و صفحه شد سند؟ من جایی دیده بودم که خیلی تفاوت نظر هست . لطفا با سند در این باره توضیح بدهید .

با سلام خدمت دوست گرامی سید مهران:Gol::Gol:

با توجه به روایات ائمه علیهم السلام تولد حضرت فاطمه (س)، بر خلاف آنچه در برخی کتب اهل سنت آمده است،پس از نزول وحی بر پیامبر اکرم(ص)وبر فطرت اسلام بوده است.

1.حضرت علی بن الحسین (ع)می فرمایند:رسول خدا از حضرت خدیجه در دوران بعد از بعثت وبر فطرت اسلام غیر از فاطمه فرزندی نداشت(1)

2.حبیب سجستانی از امام باقر نقل میکندکه فرمودند:فاطمه(س)پنج سال پس از بعثت پیامبر اکرم زاده شدند.(2)

3.ابو بصیر از امام صادق نقل میکندکهفرمودند: حضرت فاطمه در بیستم جمادی الاخری،چهل وپنج سال پس از تولد پیامبر زاده شد.(3)

4.روایتی که جریان سفر معراج پیامبر اکرم و خوردن میوه بهشتی وهمبستر شدن پیامبرباخدیجه در شب معراج و انعقاد نطفه فاطمه (س) رانقل میکند واز مسلمات است که معراج حضرت بعد از بعثت بوده است.(4)

5.قول عایشه که گفت صلب فاطمه (س)ازسیبی بهشتی بو دکه پیامبر اکرم در شب معراج تناول نمودند .(5)وبه همین دلیل رسول خدا میفرمودند هرگاه که مشتاق بوی بهشت می شوم بوی فاطمه رااستشمام میکنم.

6.علاوه بر بزرگان شیعه برخی از اهل تسنن روز بیستم جمادی الاخر سال پنجم بعثت راروز تولد حضرت فاطمه (س)دانسته اند(6)

در این باره بعضی اشکال وارد کرده اند که اگر تولد حضرت پنج سال قبل از بعثت باشد در آن صورت عمر مادرش خدیجه در آن هنگام شصت سال بوده است چون خدیجه چهل ساله بود که با پیامبر ازدواج کردوسن شصت سالگی برای بارداری وزایمان عجیب است،در پاسخ باید گفت خدیجه در پنجاه ونه سالگی حامله شده ودر شصت سالگی وضع حمل نموده است واین امر در زنان قریش امری عادی ومعمولی است.از آن که بگذریم در سباره سن حضرت خدیجه به هنگام ازدواج باپیامبر قولهای دیگری وجود دارد که اگر آنها رابپذیریم{بیست وهشت ساله بودن خدیجه در زمان ازدواج با پیامبر} این اشکال از اساس برطرف میشود.در پایان لازم به ذکر است که انکار برخی از فضائل حضرت فاطمه (س)و انکار روایات مربوط به انعقاد نطفه وخلقت آن حضرت از میوه های بهشتی از علل رویکرد منابع اهل سنت به این موضوع است.

منابع:

1.کلینی،محمد یعقوب،روضه کافی ص340رقم536. ر.ک به احمد رحمانی همدانی،فاطمه زهرا(س)شادمانی دل پیامبر(ص)،ترجمه سید حسن افتخارزاده سبزواری،بدر،چاپ دوم،1375،ص208
2.
احمد رحمانی همدانی،فاطمه زهرا(س)شادمانی دل پیامبر(ص)،ترجمه سید حسن افتخارزاده سبزواری،بدر،چاپ دوم،1375،ص208،به نقل از بحار الانوارج43،ص9.
3.همان.
4.اربلی کشف الغمه،ج1،ص339.
5.سیوطی،الدر المنثور،ج5،ص218،سوره اسراء.
6.مهدی جعفری،مسند فاطمه(س)،موسسه تحقیقاتی فرهنگی جلیل،چاپ دوم،1373ش،ص44-45.

سید مهران;65348 نوشت:
پس سندهاش کو؟ منتهی الامال آنهم بدون ذکر جلد و صفحه شد سند؟ من جایی دیده بودم که خیلی تفاوت نظر هست . لطفا با سند در این باره توضیح بدهید .

با سلام مجدد
چون منتهی الامال هر فصلش متعلق به معصوم است لذا نکته ای که عرض کردم واضح بود در فصل زندگانی حضرت زهراست اما امتثال امر میکنم وآدرس کامل میدهم:
منتهی الامال،شیخ عباس قمی،تک جلدی ص173،انتشارات پارسا منش،تهران.
موفق باشید
:Gol:

سلام مجدد


میان تاریخ نگاران در زادروز حضرت فاطمه (س) هفده سال اختلاف است; بین دوازده سال قبل از بعثت تا پنج سال پس از آن .

نظریات درباره ی دو زمان است:
1 . ولادت پیش از بعثت; بیش تر مورخان چنین تاریخی را گفته اند و اختلاف نظرهای بسیاری درباره ی ولادت حضرت زهرا (س) قبل از بعثت دارند و نگاشته های آنان در این باره متفاوت است .
ابن اسحاق معتقد است ایشان پیش از بعثت به دنیا آمد، بی آن که تاریخ خاصی را برشمرد . (1) برخی مورخان بر عقیده ی ابن اسحاق اند، اما خبر وی را نمی توان پذیرفت، زیرا می پندارد دیگر فرزندان پیامبر (ص) از خدیجه (س) نیز پیش از بعثت به دنیا آمده اند، اما باید گفت ترجیحا «عبدالله » (فرزند پیامبر) پس از بعثت متولد شده است، از این رو نامش را طیب و طاهر نهاده اند .
تفسیر سخن در باره ی زادروز حضرت زهرا (س)

نادرست ترین گفته آن است که حضرت، دوازده سال پیش از بعثت به دنیا آمد . «دیار بکری » به نقل از «کلبی » عقیده دارد: حضرت فاطمه در 35 سالگی وفات نمود . (2)
اگر بپذیریم حضرت، کوچک ترین فرزند پیامبر (ص) از خدیجه (س) بوده است، گفته ی «کلبی » نادرست است، زیرا بدان معناست که سه سال پس از ازدواج پیامبر با خدیجه (س)، حضرت زهرا (س) به دنیا آمده است . در این صورت ایشان بزرگ ترین فرزند خواهد بود، نه کوچک ترین .
«دیار بکری » به نقل از عبدالله بن حسن مثنی می افزاید: ایشان در سی سالگی درگذشت . (3) در این صورت ولادت حضرتزهرا (س)، هفت سال پیش از بعثت خواهد بود، که بعید است این سخن درست باشد . تاریخی که «دیار بکری » یا دیگری برگزیده، زاد روز «رقیه » است که از فاطمه (س) بزرگ تر است .
در این که زینب بزرگ تر است یا رقیه، اختلاف نظر است . صحیح آن است که زینب بزرگ تر است (4) (اینان همه دختران پیامبرند) .
بسیاری از تاریخ نگاران بر این عقیده اند که حضرت فاطمه (س) پنج سال پیش از بعثت زاده شد; یعنی در سالی که قریش، بیت الله را بازسازی می کردند . «واقدی » در روایتی که از ابی جعفر امام باقر (ع) نقل می کند، بدین تاریخ معتقد است . «مدائنی » نیز بدین گفته معتقد است . (5) کسانی که گفته اند حضرت در 29 یا 5/28 سالگی درگذشت، همین تاریخ را پذیرفته اند . (6) «مسعودی » می گوید: بیش تر اهل بیت علیهم السلام و شیعیان عقیده دارند حضرت در 29 سالگی درگذشت . (7)
این تاریخ (ولادت پنج سال پیش از بعثت، وفات در 29 سالگی) معتبرترین و قابل اعتمادترین تاریخ نزد مورخان است . اما سخنان برخی از کسانی که این تاریخ را می پذیرند، یکی نیست و گاه متفاوت است، مثلا «ابن سعد» گزارش «واقدی » را در شرح حال نویسی فاطمه ی زهرا (س) (8) می پذیرد، اما می گوید:
فرزندان پیامبر (ص) از خدیجه (س) به ترتیب ذیل اند: . . . سپس فاطمه، بعد ام کلثوم و در زمان مسلمانی، عبدالله و میان هر فرزند، یک سال فاصله بود . (9)
اگر عبدالله در سال بعثت به دنیا آمده باشد، فاطمه (س) دو سال پیش از بعثت زاده شده است، نه پنج سال!
چنان که باید گفت: پیامبر 38 سال داشته، نه 35 سال; هم چنین دخت نبی در 5/25 یا 26 سالگی درگذشته است، نه در 29 سالگی .
2 . ولادت پس از بعثت; که یعقوبی و مسعودی بدان قطع و جزم دارند، (10) بی آن که سال خاصی را برشمارند . کسانی که می گویند دخت گرامی پیامبر (ص)، پس از بعثت به دنیا آمده است، سه تاریخ را در زادروز ایشان ذکر می کنند:
نخست: در سالی که پیامبر (ص) به رسالت برانگیخته شد، که چهل سالگی ایشان بود . یعقوبی این تاریخ را برمی شمرد:
«سن فاطمه به هنگام وفات، 23 بود» . (11)
پیامبر (ص) پس از بعثت، 23 سال زنده بود و فاطمه (س) 75 روز یا شش ماه بعد از وفات پیامبر (ص) درگذشت . در این باره میان تاریخ نگاران اختلاف نظر است .
دوم: در سال دوم بعثت و در هنگامی که نبی 41 سال داشت، فاطمه به دنیا آمد .
عبدالله بن محمد بن سلیمان بن جعفر هاشمی به نقل از پدرانش - علیهم السلام - همین تاریخ را برمی گزیند، نیز حاکم، ابن عبدالبر، شیخ مفید، طوسی و نویری . (12) بسیاری دیگر - گر چه تاریخ های دیگری نقل می کنند - همین هنگام را می پذیرند . در این صورت، حضرت به هنگام وفات، 21- 22 سال داشته است .
به استناد حاکم به امام جعفر صادق (ع) همین تاریخ در زادروز و درگذشت پذیرفته شده است:
«فاطمه در 21 سالگی درگذشت و هنگامی که پیامبر (ص) 41 سال داشت به دنیا آمد .» (13)
سوم: ولادت پنج سال پس از بعثت و زمانی که پیامبر (ص) 45 ساله بود . این تاریخ در سه روایت از سه امام آمده است: امام باقر، امام صادق و امام رضا علیهم السلام . (14) در این صورت به هنگام وفات، حضرت هیجده سال داشته است . این تاریخ فقط نزد محدثان شیعی و تاریخ نگاران متاخر، پس از طوسی (م 460 ه) پذیرفته شده است، گر چه قرینه ای دارد که باعث می شود این تاریخ را بر دیگر اوقات ترجیح دهیم . چنان که قرینه برای تاریخ پیشین است، یعنی سال دوم پس از بعثت . مهم ترین و درست ترین قرینه این است:
مسلم روایت می کند: ابوجهل بر سر رسول الله (ص) در حال سجده شکم دان گوسفند ریخت . یک نفر فاطمه را خبر کرد . فاطمه که در آن هنگام دخترک کم سن و سالی بیش نبود، آمد و صورت پدر را پاک نمود و مشرکان را نفرین کرد . (15)
این واقعه پس از درگذشت ابوطالب، یعنی در سال های یازده و سیزده پس از بعثت بود . در روایت، حضرت دخترکی کم سن و سال توصیف شده که بیانگر خردسالی وی است و گواه ولادت ایشان پس از بعثت می باشد . اگر حضرت، پنج سال پیش از بعثت زاده شده بود، می بایست در آن هنگام، شانزده تا هیجده سال داشته باشد، که در این صورت وصف «دخترکی کم سن و سال » گفته نمی شد .
این خبر، گواه ولادت حضرت، در دومین یا پنجمین سال پس از بعثت است و دیگر تاریخ ها را رد می کند . گو این که قراینی دیگر - هر چند ضعیف یا مورد اختلاف - هست که تایید کننده ی گفته ی ماست . (16)
بنا بر تاریخ اخیر، پرسش هایی به وجود می آید:
سؤال اول) اگر در 45 سالگی پدر، زاده شده باشد، مادرش خدیجه شصت ساله بوده است، که در این سن، زن باردار نمی شود!
پاسخ: فقیهان اسلامی اتفاق نظر دارند سن یائسگی زنان قریشی، بالاتر از شصت است . پس بارداری پیش از این سن و چند ماه قبل از آن ممکن است .
پاسخ بهتر: در سن خدیجه پانزده سال اختلاف است و در کم ترین سن، وی به هنگام زایش فاطمه، 45 ساله بود . اگر اختلافدر بزرگ سالی برطرف می شود . سن خدیجه را بپذیریم، اشکال بارداری
سؤال دوم) بنا بر تاریخ ولادت در دو تا پنج سال پس از بعثت، فاطمه (س) در ده سالگی ازدواج کرده و هجده سال بیشتر عمر نکرده است، و در طول این سال ها، حسن و حسین و محسن و زینب و ام کلثوم را باردار شده است .
این اشکال، بهتر از ایراد نخست است، گر چه گفته ای قاطعانه نیست و امکان دارد واقعا چنین امری رخ دهد; (به ویژه دردر ده سالگی ازدواج کرده و در عرض هشت سال، چهار تا پنج فرزند به دنیا آورد) افزون بر این، به تاریخ دیگر (ولادت در 41 سالگی پدر) لطمه ای نمی زند . مناطق حاره; یعنی دختری
پی نوشت ها:
1 . سیره ی ابن اسحاق، ج 2، 245; ابن هشام، ج 1، 174; تاریخ طبری، ج 2، 281 .
2 . تاریخ الخمیس، ج 1، 278 .
3 . همان .
4 . همان، ص 274 . رقیه در وقتی که رسول الله 33 سال داشت، به دنیا آمد . بعثت پیامبر در 40 سالگی بود .
5 . طبقات الکبری، ج 8، ص 19 و 26; الاصابة، ج 4، ص 377 .
6 . انساب الاشرف، ج 2، ص 30; اسد الغابه، ج 7، ص 226 .
7 . مسعودی، التنبیه و الاشرف، ص 250 .
8 . طبقات الکبری، ج 8، ص 19 و 26 .
9 . همان، ج 1، ص 133 و 134 .
10 . تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 20; مروج الذهب، ج 2، ص 306 .
11 . تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 115 .
12 . مستدرک، ج 3، ص 176، ح 4769; الاستیعاب - در حاشیه ی الاصابه - ج 4، ص 374; بحارالانوار، ج 43، ص 8 به نقل از حدائق الریاض شیخ مفید; مصباح المتهجد، طوسی، ص 554، چ هند، المصباح، کفعمی، ص 512، چ دارالکتب العلمیه، قم; نهایة الارب، ج 18، ص 213 .
13 . مستدرک، ج 3، ص 178، ح 4765 .
14 . اصول کافی، ج 1، ص 529، ح 10 و ص 530، باب مولد الزهرا; دلائل الامامه، ص 79، ح 18 و ص 134، ح 43; تاریخ الائمه، ابن ابی الثلج، ص 6 .
15 . صحیح مسلم، ص 3، کتاب الجهاد و السیر، ح 107 .
16 . مانند روایت نسائی; ابوبکر وی را خواستگاری کرد اما رسول الله فرمود: وی خردسال است . سنن نسایی، ج 6، ص 62، چ دارالکتب العربیة . از راه های دیگر نیز این گزارش رسیده، افزوده شد: «منتظر حکم خدایم » ، و «او کوچک است » وجود ندارد . طبقات الکبری، ج 8، ص 19 . نیز آمده: رسول الله این امر را بر آن دو نپذیرفت . اسد الغابه، ج 7، ص 221 .
پدیدآورنده: نوشته: صائب عبد الحمیدترجمه: ع . امینی پور
به نقل از:.hawzah.net

شدر تاريخ تولد فاطمه عليهاالسلام در بين علماى اسلام اختلاف است. لكين در بين علماى اماميه مشهور است كه آن حضرت در روز جمعه بيستم ماه جمادى الثانى سال پنجم بعثت تولد يافته است. (1)
مكان تولد حضرت زهرا (عليهاالسلام) در شهر مكه و در خانه خديجه اتفاق افتاد. اين خانه در محله‏اى است كه در گذشته به آن «زقاق العطارين» يعنى كوچه عطارها مى‏گفتند. رسول خدا (صلى اللَّه عليه و آله) تا هنگام هجرت، در آن خانه ساكن بود. خانه مباركى كه بارها در آن فرشته وحى بر پيامبر (صلى اللَّه عليه و آله) نازل گرديد. اين خانه بعدها به صورت مسجد درآمد. (2)
و از آنجا كه محل نزول وحى و بخشى از قرآن، زيستگاه پيامبر (صلى اللَّه عليه و آله) و مكان تولد حضرت زهرا (عليهاالسلام) بود، در نظر عموم مسلمين ارزش معنوى و قداستى خاص داشت. و از اين رو بارها در طول تاريخ هم‏زمان با تعمير و توسعه مسجد الحرام، نسبت به مرمت بناى آن اقدام كردند. (3)
1- علماى اماميه و علماى عامه در سال ولادت حضرت فاطمه اختلاف دارند. اكثر علماى عامه تولد او را قبل از بعثت مى‏دانند. عبدالرحمن بن جوزى در كتاب تذكره‏ى الخواص ص 306 مى‏نويسد: تاريخ‏نگاران نوشته‏اند كه فاطمه‏ى زهرا در سالى متولد شد كه قريش به ساختن مسجدالحرام مشغول بودند. يعنى پنج سال قبل از بعثت.
محمد بن يوسف حنفى در كتاب «نظم دررالسمطين» ص 175 مى‏نويسد: فاطمه در سالى متولد شد كه قريش مشغول ساختن كعبه بودند.
طبرى در ذخائرالعقبى ص 53 از قول عباس نقل مى‏كند كه گفت: فاطمه در سالى متولد شد كه قريش مغشول ساختن خانه‏ى كعبه بودند و در آن هنگام پيغمبر در سن سى و پنج سالگى بود.
ابوالفرج در كتاب مقاتل الطالبيين ص 30 مى‏نويسد: فاطمه قبل از بعثت در سالى كه كعبه بنا مى‏شد به دنيا آمد. مجلسى در كتاب بحارالانوار ج 43 ص 213 مى‏نويسد: روزى عبداللَّه بن حسن بر هشام بن عبدالملك وارد شد در حالى كه كلبى نيز در مجلس حضور داشت. هشام به عبداللَّه گفت: فاطمه چند سال عمر كرد؟ عبداللَّه در پاسخ گفت: سى سال. سپس همين سؤال را از كلبى نمود. او در جواب گفت: سى و پنج سال. هشام رو به عبداللَّه نمود و گفت: آيا سخن كلبى را شنيدى؟ اطلاعات كلبى در عالم انساب خوب است. عبداللَّه گفت: يا اميرالمؤمنين احوال مادر مرا از من بايد پرسيد و احوال مادر كلبى را از او.
اما اكثر علماى اماميه مانند ابن شهرآشوب در مناقب ج 3 ص 357، كلينى در اصول كافى ج 1 ص 458، مجلسى در بحارالانوار ج 43 ص 6 و حيات القلوب ج 2 ص 149، محدث قمى در منتهى الامال ج 1 ص 94، محمدتقى سپهر در ناسخ التواريخ ص 17، على بن عيسى در كشف‏الغمه ج 2 ص 75، طبرى در دلائل الامامة ص 10 فيض كاشانى در وافى ج 1 ص 173، اين دانشمندان و گروه ديگرى نوشته‏اند كه فاطمه پنج سال بعد از بعثت تولد يافت: مدرك آنان احاديث است كه در اين باره از ائمه صادر شده است. ابوبصير روايت كرده كه امام صادق عليه‏السلام فرمود: در بيستم ماه جمادى الثانى در هنگامى كه پيغمبر چهل و پنج ساله بود به دنيا آمد. هشت سال با پدرش در مكه بود. و ده سال در مدينه با پدرش زندگى كرد. بعد از پدر بزرگوارش هفتاد و پنج روز زنده ماند و در روز سوم جمادى الثانى در سال يازدهم هجرى وفات نمود. (دلائل الامامة ص 10).
اما بر خوانندگان محترم مخفى نيست كه وفات حضرت زهرا در سوم جمادى الثانى با داستان هفتاد و پنج روز زنده ماندن آن حضرت سازگار نيست و با نود پنج روز مناسب‏تر است. لذا بعيد نيست كه لفظ «تسعين» در روايت، با لفظ «سبعين» اشتباه شده باشد.
حبيب سجستانى مى‏گويد: از حضرت ابوجعفر عليه‏السلام شنيدم كه مى‏فرمود: فاطمه دختر محمد، پنج سال بعد از بعثت رسول خدا تولد يافت و در هنگام وفات هيجده سال و هفتاد و پنج روز از عمر شريفش گذشته بود (اصول كافى ج 1 ص 457). در روايتى وارد شده كه فاطمه در هنگام عروسى نه ساله بود.
سعيد بن مسيب مى‏گويد به حضرت على بن الحسين عرض كردم: پيغمبر در چه سالى فاطمه را به على تزويج نمود؟ فرمود: يكسال بعد از هجرت، و در آن تاريخ فاطمه نه ساله بود (روضه كافى چاپ نجف سال 1385 هجرى ص 281).
در كتاب فرائد السمطين ج 1 ص 88 مى‏نويسد كه ابابكر و عمر از پيامبر (ص) تقاضا كردند كه با فاطمه ازدواج كنند در جواب فرمود: هنوز كوچك است. ولى وقتى على بن ابى‏طالب خواستگارى كرد مورد قبول قرار گرفت. اين حكايت نيز با تولد بعد از بعثت سازگارتر است، زيرا اگر قبل از بعثت تولد يافته بود در آن زمان 18 ساله بود و دختر 18 ساله صغير نيست.
از امثال اين احاديث استفاده مى‏شود كه تولد فاطمه بعد از بعثت رسول اكرم واقع شده است. صاحب كتاب كشف‏الغمة روايتى نقل كرده كه در خود آن حديث تناقضى وجود دارد: امام محمد باقر فرمود: فاطمه پنج سال بعد از بعثت به دنيا آمد، در همان سالى كه قريش مشغول ساختن خانه‏ى كعبه بودند. و در هنگام وفات هيجده سال و هفتاد و پنج روز از عمر شريفش گذشته بود (كشف‏الغمة ج 2 ص 75).
چنان كه ملاحظه مى‏فرماييد در خود اين حديث تناقض است. زيرا از يك طرف مى‏گويد: فاطمه پنج سال بعد از بعثت بدنيا آمد، و در هنگام وفات هيجده ساله بود. از طرف ديگر مى‏گويد: در هنگام تولد آن جناب، قريش مشغول ساختن خانه‏ى كعبه بودند. در صورتى كه اين دو مطلب قابل جمع نيستند زيرا خانه‏ى خدا پنج سال قبل از بعثت تجديد بنا شد نه بعد از بعثت. بهر حال بايد در اين حديث اشتباهى رخ داده باشد. يا بايد گفت كلمه‏ى «قبل البعثه» اشتباهاً به كلمه «بعد البعثه» تبديل شده يا جمله «و قريش تبنى البيت» از طرف راوى اضافه شده است. كفعمى در مصباح مى‏نويسد: فاطمه در روز جمعه بيستم جمادى الثانى سال دوم بعثت به دنيا آمد (بحار ج 43 ص 9).
چنانكه ملاحظه فرموديد در بين علماى اسلام در مورد تاريخ تولد زهرا اختلاف شديدى وجود دارد، اما چون اهل‏بيت تولد آن حضرت را پنج سال بعد از بعثت دانسته‏اند قولشان بر قول تاريخ‏نويسان عامه مقدم است. زيرا ائمه اطهار و اهل‏بيت پيغمبر و فرزندان زهرا، بهتر از ديگران از سن مادرشان خبر دارند.
ممكن است كسى بگويد كه: خديجه در سال دهم بعثت وفات نمود و در هنگام وفات شصت و پنج ساله بود. بنابراين، اگر فاطمه در سال پنجم بعثت تولد يافته باشد بايد خديجه در سن پنجاه و نه سالگى آبستن شده باشد. چگونه مى‏توان اين مطلب را باور كرد؟!.
ما در پاسخ به اين اشكال مى‏توانيم دو مطلب را بگوييم:
اولا: اين موضوع مسلّم نيست كه خديجه در هنگام وفات شصت و پنج ساله باشد. بلكه بنابر قول ابن‏عباس بايد سنش در موقع آبستن شدن به فاطمه، در حدود چهل و هشت سالگى باشد. زيرا ابن‏عباس مى‏گويد خديجه در سن بيست و هشت سالگى با پيغمبر عروسى كرد (كشف الغمة ج 2 ص 139) و قول ابن‏عباس نيز بر سايرين تقدم دارد. زيرا خويشان پيغمبر بهتر از ديگران از وضع داخلى خودشان اطلاع دارند.
بنابراين روايت، خديجه در هنگام بعثت رسول خدا، چهل و سه ساله بوده و در سال پنجم بعثت كه سال تولد فاطمه است در حدود چهل هشت سال عمر داشته و آبستن شدن در اين سنين غير عادى نيست.
ثانيا: اگر قول ابن‏عباس را هم قبول نكنيم و بگوييم خديجه در سن چهل سالگى ازدواج كرده و قاعدتا بايد در سن پنجاه و نه سالگى آبستن شده باشد، باز هم امر محالى نيست زيرا فقها و دانشمندان نوشته‏اند كه زنهاى قرشى تا سن شصت سالگى عادت مى‏شوند و آبستن شدن نيز برايشان امكان دارد. خديجه هم از طائفه قريش و مشمول اين قاعده است.
بعلاوه، درست است كه آبستن شدن زن در اين سنين نادرالوقوع است لكين در تاريخ نمونه‏هايى داشته و دارد: زنى به نام اكرم موسوى در «سرخون» بندرعباس دو قلو زاييد.
اين زن 65 سال دارد و شوهرش 74 ساله است... يك پزشك معروف به خبرنگار اطلاعات اظهار داشت به طورى كه تاريخ پزشكى نشان مى‏دهد كم سن‏ترين زنى كه حامله شده است فقط چهار سال و هفت ماه داشت و مسن‏ترين مادران جهان 67 ساله بوده است. (اطلاعات 28 بهمن 1351).
يك زن 66 ساله‏اى به نام شوشنا در اصفهان وضع حمل كرد و پسرى را به دنيا آورد. يحيى شوهر اين زن به خبرنگار اطلاعات گفت: هشت فرزند دارم. چهار پسر و چهار دختر. بزرگترين فرزندم 50 ساله و كوچكترين آنها 25 ساله است. (اطلاعات 20 ارديبهشت 1351).
چه مانع دارد خديجه نيز يكى از همين افراد كمياب باشد؟.
در خاتمه لازم است بدين نكته توجه داشته باشيد كه اختلافى كه در مورد تاريخ تولد فاطمه ديده مى‏شود، به سن شريفش هنگام ازدواج و وفات نيز سرايت مى‏كند. زيرا اگر تاريخ تولد را پنج سال قبل از بعثت بدانيم بايد در هنگام ازدواج در حدود هيجده ساله باشد و در هنگام وفات، بيست و هشت ساله، اما اگر پنج سال بعد از بعثت متولد شده باشد، بايد در هنگام عروسى در حدود نه ساله باشد و در هنگام وفات هيجده ساله.
2- كامل ابن‏اثير ج 2 ص 40.
3- شفاءالغرام ج 1 ص 272- مراة الحرمين ج 1 ص 189/ 192.

موضوع قفل شده است