جمع بندی ازدواج امام حسن(ع) با جعده با وجود علم غیب امام

تب‌های اولیه

5 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
ازدواج امام حسن(ع) با جعده با وجود علم غیب امام

مگه امامان معصوم علم غیب ندارند . چرا امام حسن زنی رو انتخاب و به همسری برگزید که آخرش سم داد و به امام خیانت کرد .به نظر شما در انتخاب همسر اشتباه کرد ؟؟؟؟؟

با نام الله



کارشناس بحث: استاد هادی

mostafa745;409761 نوشت:
مگه امامان معصوم علم غیب ندارند . چرا امام حسن زنی رو انتخاب و به همسری برگزید که آخرش سم داد و به امام خیانت کرد .به نظر شما در انتخاب همسر اشتباه کرد ؟؟؟؟؟

با سلام و عرض ادب

ائمه معصومین علیهم السلام به اذن و اراده الهی دارای علم غیب بوده و به اذعان خود ایشان، حضرات معصومین علیهم السلام از گذشته و آینده باخبر اند 1 ، اما گاهی اقتضای زمان و مکان و ... ایجاب می کند ائمه علیهم السلام بر اساس علم عادی عمل کنند(نه با دانسته های غیبی خود). چنانکه از قضاوت های این بزرگواران معلوم می شود که قضاوت های اینان بر اساس بینه و شاهد بوده است نه بر اساس علم غیب.2

ثانیا: بر اساس روایات ، جعده را به اصرار به عقد امام حسن مجتبی (علیه السلام) در آوردند :
در روایات آمده است که امام علی(ع) ابتدا دختر برادر اشعث (سعید بن قیس) را برای امام حسن(ع) خواستگاری کرد، اما وقتی اشعث از این جریان با خبر شد، نزد برادرش رفت و او را از این کار منصرف کرد تا دختر سعید را به عقد پسر خود درآورد.
بعد از آن نزد امام علی(ع) آمد و اعلام کرد که دختری را که برای حسن خواستگاری کرده‌اید، زن پسر من است و در آن جا بود که با اصرار دختر خود را به عقد امام حسن(ع) درآورد (ابی‌الفرج عبدالرحمن بن جوزی،صفحه 27)

ثالثا:فرهنگ زمان ائمه معصومین علیهم السلام به گونه ای بود که مصحلت قبال مد نظر بود تا اختلافی میان قبایل به وجود نیاید ، یا برای ادای احترام به یکی از شخصیت های برجسته و... صورت می گرفت ائمه معصومین علیهم السلام هم از این قاعده مستثنی نبودند فلذا گاهی اتفاق می افتاد که ائمه با هم شأن و هم کفو خود ازدواج نمی کردند . بنابراين اگر چه برخى ازدواج‏ها، براى امامان معصوم بسيار سخت بود؛ ولى بزرگوارى شخصيت ايشان موجب مى‏شد كه آن را بپذيرند.
از منظر دیگر اين نوع‏ ازدواج‏ها، يك امتحان الهى براى امت اسلام بود تا بيش از پيش، خيانت و پستى بدخواهان و مظلوميت و بزرگوارى معصومان در طول تاريخ نشان داده شود.
نمونه ای قرآن کریم ذکر می فرماید: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَيْنِ فَخانَتاهُما فَلَمْ يُغْنِيا عَنْهُما مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ قِيلَ ادْخُلاَ النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِينَ»( تحريم، آيه 10) «خدا براى كسانى كه كفر ورزيده‏اند، زن نوح و زن لوط را مثل آورده كه هر دو در نكاح دو بنده از بندگان شايسته ما بودند و به آنها خيانت كردند و كارى از دست آنها در برابر خدا ساخته نبود و گفته شد با داخل شوندگان، به آتش داخل شويد».

....................................................................................................................................
1. امام صادق (علیه السلام) می فرمودند
من می دانم هر آنچه را كه در آسمانها و زمین است و می دانم هر آنچه را كه در بهشت و جهنّم است و می دانم آنچه را كه بوده و خواهد بود ؛ سپس مكثی كرد و مشاهده نمود كه این سخن بر شنوندگان بزرگ جلوه كرده است ؛ لذا فرمودند: من این امور را از كتاب خدا دانسته ام ؛ خدای عزّ و جلّ فرموده كه در آن است بیان هر چیزی. » (تفسیر كنز الدقائق و بحر الغرائب، ج‏6، ص: 454)
2.از نمونه قضاوت‌های معروف پیامبر(ص) یکی بین “سمرة بن جندب” و مرد انصاری بر سر یک درخت و دیگری قضاوت بین زبیر بن عوام و مرد انصاری بر سر آبیاری درختان می‌باشد. پیامبر (ص)در مواجهه با امر قضاوت بین آنها فرمود:
من بشر هستم و شما نزاعتان را پیش من می‌آورید ممکن است بعضی از شما فصیح تر از دیگری باشد و من طبق شنیده‌ام قضاوت کنم. پس هر که را به نفعش قضاوت کردم و حق برادرش ضایع شد نباید از برادرش چیزی بگیرد وگرنه قطعه‌ای از آتش برای او خواهد بود»(محمد بن یعقوب، کلینی؛ اصول کافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج ۵، ص ۲۹۴ و محمد بن حسن الحر، العاملی، وسایل الشیعه، تصحیح ربانی شیرازی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ج ۲۷، ص ۲۱۶- 17)

سلام و عرض ادب خدمت همکاران و کاربران گرامی:Gol:
در اين باره بهتر است بطور کلي در باره علم پيامبر و امام ( عليهم السلام) به وقايع آينده از جمله شهادت خودشان به
بحث و گفتگو بپردازيم تا در پرتو آن پاسخ سوال مذکور نيز روشن گردد.
در مورد علم امامان(ع) نكاتى را بايد مد نظر قرار داد:
يکم. پيامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) در مسائل عادى، فردى و امور اجتماعى، موظّف به استفاده از علم عادى بوده‏اند.
از اين رو همواره در اين گونه مسائل، از طرق معمولى تحقيق و كسب آگاهى نموده و بر اساس برآيندهاى آن عمل مى‏كردند. سر اين مسأله نيز آن است كه آنان الگوى بشريت‏اند و اگر در مسير زندگى و حركت‏هاى اجتماعى، راهى غير از اين بپويند، ديگر جنبه اسوه بودن خود را از دست خواهند داد و جهانيان به بهانه آن كه آنان با علم لدنى عمل مى‏كرده‏اند، از حركت‏هاى سازنده، انقلابى و اصلاحى باز خواهند ايستاد.
دوم. برخى بر اين عقيده‏اند كه علم غيب براى پيامبر(ص) و امامان(ع) شأنى است؛ يعنى، چنان نيست كه همواره هر چيزى را بالفعل بدانند؛ بلكه اگر بخواهند از طريق غيبى بدانند، خواهند دانست و يا اگر خدا بخواهد، علم چيزى را در اختيار آنان قرار خواهد داد.
سوم. علم غيب گاهى به واقع محتوم و تغيير ناپذير تعلق مى‏گيرد. بنابراين بعضى از چيزهايى كه پيامبر(ص) و امامان(ع) از طريق غيبى مى‏دانند، همان چيزى است كه حتما واقع خواهد شد؛ مانند كسى كه از عمارت بسيار بلندى پرتاب گرديده و در بين راه مى‏داند كه به سرعت به زمين اصابت خواهد كرد. اين گونه آگاهى چيزى نيست كه با آن بتوان تغييرى ايجاد نمود و سرنوشت چيزى را تغيير داد. به عبارت ديگر، گاهى علم به صورت تعليقى و شرطى است؛ مثل اينكه انسان بداند اگر از منزل بيرون رود تصادف خواهد كرد. اين قضيه‏اى شرطى است و فرد ممكن است با بيرون نرفتن از منزل، خود را حفظ كند؛ ولى اگر بداند كه در روز معينى فلان حادثه براى او اتفاق خواهد افتاد و چيزي اختياري در دگروني آن دخيل نيست، آيا باز هم خواهد توانست از بروز آن جلوگيرى نمايد؟ علم ائمه(ع) به كيفيت مرگ خود مى تواند از اين نوع نيز تفسير شود. چند پاسخ در اين زمينه وجود دارد: پاسخ اول : هر چند ائمه (ع ) از علم غيب برخوردارند و به وقايع گذشته و حوادث حال و آينده آگاهي دارند ; اما تكليف آنان مانند ساير افراد بشر بر اساس علم عادي است و علم غيب براي آنان تكليفي به دنبال نمي آورد به همين دليل علم غيب ائمه (ع ) از نحوه شهادت خود براي آنان تكليف آور نيست .
امام بر اساس علم عادي خود ميوه اي را پيش روي خود مي بيند كه مانعي از خوردن آن نيست و بر همين اساس تناول آن ميوه جايز است اگر چه بر اساس علم غيب از مسموم بودن آن آگاهي دارد. براي علي (ع ) بر اساس علم عادي بشري شب نوزدهم رمضان سال چهلم هجري مانند ساير شبهاست به همين جهت به سمت مسجد حركت مي كند علم غيبي كه به اذن خداوند در مورد شهادت خود دارد براي ايشان تكليفي ايجاد نمي كند. برخي از كساني كه اين پاسخ را ذكر كرده اند در تأييد اين مطلب كه ائمه (ع) بر اساس علم عادي خود مكلف هستند دو دليل ذكر مي كنند: 1- عمل بر اساس علم غيب با حكمت بعثت انبيا و نصب ائمه منافات دارد زيرا در اين صورت جنبه اسوه و الگو بودن خود را از دست خواهند داد; و ساير افراد بشر از وظايف فردي و اصلاحات اجتماعي به بهانه برخوردار بودن ائمه از علم غيب و عمل بر اساس علم خدادادي از وظيفه خود سرباز خواهند زد. 2- عمل براساس علم غير عادي موجب اختلال در نظام عالم هستي است زيرا مشيت و اراده خداوند به جريان امور بر اساس نظام اسباب و مسببات طبيعي و علم عادي نوع بشر تعلق گرفته است . به همين جهت پيامبر و ائمه (ع ) براي شفاي بيماري خود و اطرافيان خويش از علم غيب استفاده نمي كردند شايد يكي از حكمت هاي ممنوع بودن تمسك به نجوم تسخير جن و غيره براي غيب گويي و كشف غير عادي حوادث آينده نيز همين اختلال در نظام عالم هستي باشد. (آيت الله لطف الله صافي , معارف دين , ج 1, ص 121)
پاسخ دوم : هر چند بر طبق روايات فراوان ائمه (ع ) نسبت به همه آنچه كه در گذشته واقع شده و در آينده حادث خواهد شد و در زمان حاضر در حال رخ دادن است علم و آگاهي دارند. (اصول كافي , ج 1, باب ان الائمه (ع ) يعلمون علم ما كان و ما يكون ... و بحارالانوار, ج 16, باب 14) اما به موجب روايات متعدد ديگر كه در زمينه علم غيب امام (ع ) آمده است , استفاده مي شود كه اين علم به صورت بالفعل نيست , بلكه شأني است يعني هر گاه اراده كنند و بخواهند كه چيزي را بدانند خداوند سبحان آنان را عالم و آگاه خواهد كرد. »اذا اراد الامام ان يعلم شيئا اعلمه الله ذالك ,هر گاه امام اراده كند كه چيزي را بداند, خداوند او را آگاه خواهد كرد« (اصول كافي , ج 1, باب ان الائمه اذا شاؤو ان يعلموا علموا ; و بحارالانوار, ج 26, ص 56, روايات 117و 116) حاصل سخن اين كه علم غيب امام (ع ) شأني است نه فعلي . بر اساس همين نكته ممكن است نسبت به نحوه شهادت خود علم نداشته اند چون اراده نكرده اند كه بدانند. (محمدرضامظفر, علم امام , ترجمه و مقدمه علي شيرواني , ص 73, قابل ذكر است علامه مظفر اين پاسخ را به عنوان يك احتمال ذكر مي كند ولي آن را نمي پذيرد.)
پاسخ سوم : اساسا پيامبر اكرم و ائمه (ع ) تكاليف و وظايف مخصوص به خود دارند به همين جهت آنان در عين اين كه مي دانستند در فلان جنگ دشمن غلبه خواهد كرد وظيفه داشته اند اقدام كنند ; يا مي دانستند كاري كه انجام مي دهند منجر به شهادتشان خواهد شد, مثل خوردن ميوه مسموم يا رفتن حضرت علي (ع ) به مسجد كوفه در شب نوزدهم رمضان با اين حال وظيفه داشته اند اين كارها را انجام دهند و اين اعمال هر چند براي ما به هلاكت انداختن نفس و حرام است اما براي آنان وظيفه اي مخصوص است مثل نماز شب كه براي رسول اكرم (ص ) واجب بوده است اما براي ساير مسلمانها مستحب است . (علامه طباطبايي , الميزان , ج 18, ص 194, به عنوان يك قول نقل كرده اند)

سلام علیکم
پاسخ چهارم (از علامه طباطبايي ): جواب اساسي در اين زمينه همين پاسخ هاي قبلي در صورتي كه با اين بيان تفسير شوند, توجيه صحيحي پيدا مي كنند. نكته اصلي در اين پاسخ شناخت چگونگي علم غيب امام (ع ) است كه متوقف بر ذكر چند مقدمه است . الف ) قضا و قدر الهي : قدر به معناي حد و اندازه است و مقصود از قدر الهي اين است كه خداوند براي هر پديده و مخلوقي خصوصيات وجودي خاصي قرار داده است و تحت تأثير علت خاصي آن را موجود مي گرداند. يعني پديد آمدن يك شي ئ از علت خاص و نيز داشتن اوصاف و ويژگي هاي وجودي خاص , قدر آن شيء است حد و اندازه وجودي آن شيء است كه خداوند براي آن قرار داده است. به تعبير ديگر تقدير الهي همان نظام علت و معلولي حاكم بر جهان هستي است كه هر پديده اي معلول علت خاصي است و قهرا اوصاف و خصوصيات وجودي اش نيز متناسب و بر آمده از همان علت است . قضا به معناي قطعي كردن , فيصله دادن و به انجام رساندن كاري است و مقصود از قضاي الهي اين است كه خداوند به هر پديده اي پس از تحقق علت تامه اش ضرورت وجود را اعطا كرده .
تحقق حتمي معلول به دنبال تحقق علت تامه قضاي الهي است قضا و قدر الهي در حقيقت از شؤون خلق و ايجاد خداوند است و مي توان آن را به صفت خالقيت برگرداند. ب ) علم الهي : علم الهي به قضا و قدر پديده هاي عالم هستي تعلق مي گيرد خداوند از ازل عالم است به اين كه چه پديده اي با چه اوصاف و ويژگي هايي تحت تأثير علت تامه اش موجود است بايد توجه داشت كه علم خداوند به پديده هاي هستي علم با واسطه يعني علم به صورت آن ها نيست بلكه خود پديده ها با تمام وجودشان نزد او حاضرند. بنابراين علم خداوند تعلق مي گيرد به حقايق عالم هستي همان گونه كه در متن واقع موجودند علم خداوند علم به واقع عيني است .
از سوي ديگر چون در مرتبه وجودي خداوند زمان و مكان معني ندارد ; علم او به پديده هاي عالم هستي در بستر زمان نيست بلكه گذشته و حال و آينده به صورت يك پارچه نزد او حاضر است اما براي ما كه موجودات زماني و محصور به زمان هستيم تحقق عيني حوادث و پديده ها را از دريچه زمان مي نگريم در گذشته نبوده و در آينده موجود خواهد شد بنابراين علم خداوند به مخلوقات خويش بدين معناست كه : حقايق و حوادث هستي همراه با بستر زماني شان (گذشته و حال و آينده ) به صورت يك جا در نزد خداوند حاضرند. به همين جهت اين علم خداوند تأثيري در حوادث عالم ندارد و موجب تغيير آنها نمي تواند باشد چون علم خداوند علم به متن واقع و حضور عين واقع در نزد خداست يعني علم خداوند تعلق مي گيرد به مخلوقات و پديده هاي علم خداوند به افعال اختياري انسان نيز بر همين منوال است افعال اختياري انسان نيز يكي از پديده هاي عالم هستي , به همان گونه كه در متن واقع موجودند.
عالم هستي است كه بر اساس نظام علت و معلولي كه حاكم بر جهان هستي تحت تأثير علت تامه اش محقق مي شود يكي از اجزاء علت تامه افعال انسان اراده است . علم خداوند به قضا و قدر افعال اختياري انسان تعلق مي گيرد و به همين جهت موجب جبر نيست يعني خداوند از ازل به افعالي كه بر اساس اراده و اختيار انسان از او صادر مي شود علم دارد. و همانگونه كه بيان شد علم الهي تعلق مي گيرد به اين واقعيات عيني همانگونه كه در خارج موجودند و به همين جهت اين علم موجب تغيير واقع عيني (تحقق فعل اختياري به دنبال تحقق علت تامه اش نمي شود. ج ) علم امام : امام علاوه بر علم عادي كه براي نوع بشر قابل تحصيل است از علم لدني و خدادادي (علم غيب ) بهره مند است امام (ع ) به حسب علو رتبه وجودي اش با لطف و اذن الهي به سرچشمه علم الهي متصل مي شود واز حقايق حوادث عالم همان گونه كه در متن واقع هستند آگاه مي شود يعني علم غيب امام از سنخ علم الهي و اتصال به منبع علم الهي است و همان گونه كه در علم الهي بيان شد اين علم علم به واقع عيني است و معني ندارد كه منشأ تغيير در حوادث عالم باشد
بر اساس علم غيب حقايق حوادث عالم از جمله افعال اختياري خود امام همراه با علت تامه اش كه علم عادي واراده از اجزاء اين علت است نزد امام حاضر است اين حضور بي واسطه عين معلوم و واقع عيني نزد امام است . بر اين اساس امام حقيقت افعال اختياري خود را مانند خوردن ميوه مسموم يا ضربت خوردن به دنبال حركت به مسجد كوفه از منظري بالاتر كه همان منظر علم الهي است , مي نگرد. به همين جهت از آن جا كه علم غيب امام همانند علم الهي تأثيري در حوادث عالم ندارد چون به معناي حضور عين وقايع نزد عالم است امام (ع ) عكس العملي نشان نمي دهد و بر اساس عادي بشري خود عمل مي كند. و نيز به همين علت اين علم براي امام تكليف آورد نيست چون علمي موجب تكليف است كه مكلف بتواند بر اساس آن علم منشأ تغيير و تأثير باشد.
علاوه بر اين وقتي امام با لطف و اذن الهي به مرتبه اعلاي كمال و علو وجودي مي رسد و با منبع علم الهي تماس پيدا مي كند در اوج مقام فناي در ذات الهي است او در اين مقام خود نمي بيند و خود نمي پسندد فقط خدا را مي بيند و تنها مشيت الهي را مي پسندد خواسته اي غير از خواست و مشيت الهي ندارد در اين مقام وقتي اراده و مشيت الهي را (بر اساس نظام علت و معلولي و قضاو قدر) در تحقق حوادث و پديده هاي هستي به دنبال علت تامه شان مي يابد خواسته اي بر خلاف آن ندارد. »پسندد آنچه را جانان پسندد« به همين جهت تلاش براي تغيير اين حوادث از جمله شهادت خود با قطع نظر از اين كه تأثيري ندارد با مقام فنا و رضا و حب لقاء الله نيز سازگار نيست . با توجه به پاسخ چهارم , ساير پاسخ ها مي توانند توجيه درستي پيدا كنند: پاسخ اول كه ائمه (ع ) را مكلف به علم عادي مي دانست نه بر اساس علم غيب با توجه به حقيقت علم غيب مستدل و موجه مي شود زيرا روشن شد علم غيب امام از سنخ علم الهي است كه علم به واقع عيني است و تأثيري در تغيير حوادث عالم ندارد لذا تكليف آورد نيست . پاسخ دوم نيز با توجه به حقيقت علم امام كامل مي شود زيرا اين كه علم غيب امام بالفعل نيست بلكه شأني است يعني هر گاه امام اراده كند كه بداند مي داند هر چند مطلب كاملا درستي است ; اما باز جاي اين سؤال باقي است كه شايد ائمه با علم شأني از كيفيت شهادت خود آگاه بوده اند يعني اراده كرده اند كه بدانند - كه اتفاقا روايات متعددي دلالت بر علم ائمه به شهادتشان دارد. (اصول كافي , ج 1, ص 258, احاديث 1 تا Dirol پاسخ كامل اين است كه علم غيب امام به نحوه شهادت خود, از سنخ علم الهي است كه تأثيري در حوادث عالم ندارد هم چنين پاسخ سوم با همين تفسير اگر توجيه شود صحيح خواهد بود زيرا: اگر مقصود از اين كه تكليف ائمه با ساير افراد بشر متفاوت است اين باشد كه خداوند اصلا دو سنخ تكليف جعل و تشريع كرده است يك دسته براي پيامبر(ص ) و امام و يك دسته براي ساير افراد بشر سخني كاملا نادرست و غير مطابق با واقع است .
تكاليف الهي بر اساس مصالح و مفاسدي كه متوجه انسان است تشريع شده و همه افراد بشر از جمله پيامبر و امام در آن مشتركند به جز چند حكم خاصي كه نبي اكرم داشته اند و به دليل معتبر ثابت شده است . اما اگر مقصود اين باشد كه علم غيب ائمه به نحوه شهادتشان چون از سنخ علم الهي است بر خلاف علوم عادي بشر تكليف »وجوب حفظ جان از خطر و هلاكت « را براي آنان به دنبال نمي آورد پاسخ صحيحي است كه در گرو شناخت حقيقت علم الهي است كه پاسخ چهارم به آن مي پردازد.
در زمينه پاسخ چهارم مي توانيد به آثار زير مراجعه كنيد:
_________________________
1- الميزان , ج 18, ص 192, ج 13, ص 74و 72, ج 19, ص 92, ج 12, ص 144, ج 4, ص 28 .
2- معنويت تشيع , علامه طباطبايي , مقاله علم امام , ص 215 3- در محضر علامه طباطبايي , محمد حسين رشاد, ص 121

موضوع قفل شده است