ایا مسجد سهله خانه حضرت ابراهیم بوده ؟

تب‌های اولیه

8 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
ایا مسجد سهله خانه حضرت ابراهیم بوده ؟

اطلاعاتی از مسجد سهله میخواستم که آیا خانه حضرت ابراهیم بوده؟ و یا اینکه آیا خانه حضرت مهدی عج خواهد بود؟ لطفا ترجیحا باذکر حدیث بیان بفرمایید و اگر عکسی هم از این مسجد مقدس دارید بگذارید اجرکم عند الله.




با نام الله


کارشناس بحث: عماد


قدس شریف;319236 نوشت:
اطلاعاتی از مسجد سهله میخواستم که آیا خانه حضرت ابراهیم بوده؟ و یا اینکه آیا خانه حضرت مهدی عج خواهد بود؟ لطفا ترجیحا باذکر حدیث بیان بفرمایید و اگر عکسی هم از این مسجد مقدس دارید بگذارید اجرکم عند الله.

مسجد سهله یکی از مساجد بزرگ اسلامی است که تاریخچه ساخت آن به قرن اول اسلامی بر می گردد.
این مسجد پس از مسجد کوفه دومین مسجد با فضیلت این سرزمین است. این مسجد با 17500 متر مربع مساحت در دو کیلومتری غرب مسجد کوفه قرار دارد و سال تاسیس آن به اوایل دوران تاریخ اسلام میرسد. مسجد سهله که در قبیله بنی ظفر ساخته شده بود به همین نام شهرت داشت(1) تا آن که امام علی ع نام آن را به مسجد سهله تغییر داد
اما طبق بعضی از روایات قدمت قداست آن به پیش از اسلام بر می گردد و این مسجد در مکانی بنا شده است که حتی در زمان حضرت ابراهیم از قداست بر خوردار بوده است
در ر وایتی طولانی از ابی بصیر آمده که این مسجد جایگاه حضرت ادریس و حضرت ابراهیم و حضرت خضر بوده است و هیچ پیامبری مبعوث نشده مگر اینکه در این مسجد نماز خوانده است(2)
و در روایاتی نیز درباره آینده مسجد پیشگویی شده که محل اقامت حضرت مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف خواهد شد .(3)
1.
تاریخ الکوفه، سلمان جبوری/84
2.بحار الانوار،ج100،ص 436.
3.کافی،ج3، ص 495.

با سلام

مسجد سهله
يكي از مشهورترين مساجد اسلامي كه در قرن اول هجري توسط قبايل عرب در سمت شمال غربي مسجد جامع كوفه به فاصله حدود دو كيلومتر ساخته شده است؛ مسجد شريف »سهله« است كه در منابع تاريخي از آن با نامهايي چون مسجد سهيل، بني ظفر و عبدالقيس1... ياد شده است.
اين مسجد در زميني خالي از سكنه كه اطراف آن پوشيده از ماسه هاي قرمز است ساخته شده است.
شكل هندسي آن تقريباً به صورت مستطيل با طول 140 متر، عرض 125 متر و مساحتي بالغ بر 17500 مترمربع است. ارتفاع ديوارهايي كه آن را احاطه كرده حدود 22 متر است كه هر يك از اضلاع چهارگانه آن به وسيله برجهاي نيم دايره اي از طرف خارج و به فاصله هاي مساوي تقويت مي شوند. در ميانه ضلع شرقي ديوار، مناره اي به ارتفاع 30 متر وجود دارد. در اصلي مسجد در ميانه ضلع شرقي در مجاورت اين مناره قرار دارد.

مجموع فضاي مسجد از دو قسمت شبستان و صحن تشكيل شده است. شبستان كه در قسمت جنوب به طول 120 متر و عرض 5/5 متر بنا شده است حدود 660 متر مربع مساحت دارد و از طريق ايوانكهايي به عنوان وروديهاي شبستان به صحن مسجد متصل مي شود كه قدمت تاريخي اين ايوانكها به قبل از 750ق. مي رسد.
بقيه فضاي مسجد به صحن اختصاص دارد.
در طول اضلاع شرقي، غربي و شمالي مسجد نيز غرفه هايي ساخته شده است كه در يك طرف 36 غرفه، در طرف ديگر 27 و در سمت در ورودي آن 19 غرفه به چشم مي خورد.

در بخشهاي مختلف صحن مسجد محرابهايي ساخته شده است كه به نام پيامبران و ائمه اطهار(ع) نامگذاري شده اند و در اصطلاح آنها را مقام مي خوانند. اين مقامها عبارتند از:
. مقام حضرت ابراهيم(ع): اين مقام در جهت شمال غربي و بين ديوار غربي و شمالي قرار دارد. در روايتي آمده است اين مسجد، خانه حضرت ابراهيم خليل(ع) بوده است كه از آنجا به سمت قوم »عمالقه« رفتند.
. مقام حضرت يونس(ع): اين مقام در جهت جنوب غربي بين ديوار جنوبي و غربي قرار دارد.
. مقام حضرت ادريس(ع): اين مقام در بين ديوار شرقي و شمالي قرار دارد. اين مقام را مقام عيسي(ع) هم مي نامند. اين قسمت از مسجد به »بيت الخضر« هم معروف است.
. مقام حضرت صالح(ع): اين مقام در سمت شرقي بين ديوار جنوبي و شرقي قرار دارد كه به مقام صالحين، انبيا و مرسلين معروف است.
. مقام امام سجاد(ع): اين قسمت در ميانه مسجد كمي مايل به سمت شرقي قرار دارد.
. مقام امام صادق(ع): اين مقام درست در وسط مسجد است. براساس روايات تاريخي، حضرت امام صادق(ع) مدتي در آنجا اقامت نموده و به عبادت و دعا مشغول بوده اند.
. مقام امام زمان(ع): اين مقام هم در قسمت مياني مسجد، كمي مايل به سمت جنوب، در بين مقامهاي امام سجاد(ع) و حضرت يونس(ع) قرار دارد. امروزه ساختماني به طول 80 متر و عرض 5/5 متر در اين محل بنا شده است.
حضرت ولي عصر(ع) در اين مقام، نماز و دعا و نيايش به جاي آورده اند و عالم بزرگوار علامه بحرالعلوم آن حضرت را در اين مكان شريف در حال مناجات با پروردگار زيارت كرده اند.
گذشته از آن، گزارشهاي بسياري از ملاقات با آن حضرت در اين مسجد مبارك در طول تاريخ نقل شده است كه اين امر سبب اقبال بسيار عاشقان و شيفتگان خالص آن حضرت به اين مكان شريف گشته و در نتيجه ساختمان اين قسمت، بارها توسط شيعيان مخلص تجديد بنا شده است. براي اين مقام زيارتنامه مخصوصي در كتب روايي نقل شده است كه به همراه ساير دعاها و عبادات به جاي آورده مي شود.


فضايل مسجد سهله
در مجموعه روايات با تعابير مختلفي از جايگاه معنوي و منزلت مسجد سهله ياد شده است. مي توان گفت از اخبار چنان معلوم مي شود كه بعد از مسجد اعظم كوفه مسجدي به فضيلت اين مسجد وجود ندارد. در توصيف علل فضيلت آن به نكاتي اشاره شده است كه در اينجا بعضي از آنها را يادآور مي شويم.
ابوبصير نقل كرده است كه امام صادق(ع) به ايشان فرمودند:
اي ابابصير! گويي روزي رامي بينم كه حضرت مهدي(ع) با خانواده اش در مسجد سهله فرود مي آيند. ابوبصير مي گويد: به حضرت صادق(ع) عرض كردم آن مسجد منزل قائم(ع) خواهد بود حضرت فرمودند: آري، اين مسجد منزل حضرت ادريس(ع) و حضرت ابراهيم(ع) بوده است و خداوند هيچ پيامبري را به پيامبري مبعوث نكرده است مگر آن كه وي در اين مسجد نماز گزارده است. مسكن حضرت خضر(ع) در اين مسجد است. هر كسي دراين مسجد اقامت داشته باشد مثل آن است كه در چادر پيامبر اكرم(ص) اقامت دارد... هر كس در اين مكان شريف نماز به جاي آورد و به دنبال آن با نيّت خالص دعا كند؛ حاجت او برآورده مي شود و اگر كسي از ترس امري به آنجا پناه ببرد خداوند وي را از آن خطر در امان نگه مي دارد.
ابو بصير مي گويد به امام صادق(ع) عرض كردم: به درستي كه اين مكان شريف بسيار فضيلت دارد.
حضرت فرمودند: آيا باز فضيلتهاي آن را بشمارم. عرض كردم: آري. حضرت صادق(ع) فرمودند: مسجد سهله از جمله مكانهايي است كه خداوند تبارك و تعالي دوست دارد در آنجا دعا خوانده شود هيچ شب و روزي نيست مگر آن كه ملائكه اين مسجد را زيارت مي كنند و در آنجا به عبادت خدا مشغول مي شوند. اگر من در نزديك اين مسجد ساكن بودم همه نمازهايم را در آنجا به جاي مي آوردم... بعد ابوبصير مي گويد به حضرت صادق(ع) عرض كردم قائم(ع) هميشه آنجا خواهند بود؟ حضرت فرمودند: آري2...

امام سجاد(ع) مي فرمايند:
من صلّي في مسجد السهلة ركعتين. زاد اللَّه في عمره سنتين.
هر كس در مسجد سهله دو ركعت نماز به جاي آورد خداوند دو سال بر عمر او مي افزايد.3

حضرمي مي گويد از امام صادق(ع) سؤال كردم كه با فضيلت ترين مكان بعد از حرم خداوند عزّوجلّ كجاست؟ حضرت فرمودند:
كوفه است... كه مسجد سهيل در آنجاست؛ مسجدي كه خداوند تبارك و تعالي هيچ پيامبري را مبعوث نكرده است مگر اين كه در آن مسجد نماز به جاي آورده است. عدالت الهي از آن مسجد ظاهر خواهد شد و قائم(ع) در آنجا مستقر خواهد شد... آنجا منزل پيامبران و اوصيا و صالحان است.4

باز از امام صادق(ع) روايت شده است كه:
هر گرفتاري به مسجد سهله بيايد و بين عشائين دو ركعت نماز به جاي آورد و خداوند را بخواند، خداوند گرفتاريش را برطرف مي سازد5.
آن حضرت همچنين در اشاره و تأكيد به فضيلت بسيار زياد اين مسجد فرموده اند:
اگر عمويم، زيد بن علي قبل از قيام و آغاز جنگ در اين مكان نماز و دعا به جاي مي آورد اجل او يك سال به تأخير مي افتاد6.
باز در اين باره »طيالسي« از »علا« نقل كرده است كه:
روزي خدمت امام صادق(ع) شرفياب شدم آن حضرت به من فرمودند: آيا در مسجدي كه در كوفه هست و شما آن را مسجد سهله مي ناميد و ما آن را مسجد »شهري« مي خوانيم نماز به جاي مي آوري؟ عرض كردم: البته كه در آنجا نماز مي خوانم. سپس حضرت فرمودند: به آن مسجد حتماً برو هيچ گرفتاري و صاحب حاجتي به آنجا نمي رود مگر اين كه خداوند گرفتاري و حاجت او را برطرف مي سازد7...
بشّار مكاري نيز مي گويد:
در كوفه به خدمت امام صادق(ع) مشرف شدم، حضرت را در حالي كه مشغول خوردن خرماي طبرزد بود ملاقات كردم. امام(ع) به من فرمودند: اي بشّار! نزديك بيا و از اين خرماها ميل كن. عرض كردم: گواراي وجودتان، من وقتي مي آمدم با صحنه اي برخورد كردم كه قلب مرا به درد آورد؛ لذا ميل به خوردن چيزي ندارم. حضرت اصرار كردند و قسم دادند تا از خرماها بخورم لذا من هم مشغول خوردن شدم. بعد از من پرسيدند: مگر در راه چه ديدي كه ناراحت شدي؟
عرض كردم: وقتي مي آمدم تعدادي از سربازان سلطان را ديدم كه زني را كشان كشان در حالي كه بر سر و صورت او مي زدند به طرف زندان مي بردند و او هم كمك مي خواست ولي كسي به داد او نرسيد. حضرت فرمودند: چرا آن زن را مي زدند؟
عرض كردم: از مردم شنيدم كه آن زن گفته بود: »يا فاطمه! خداوند لعنت كند بر كساني كه به تو ظلم كردند«.

بشار مي گويد: وقتي حضرت اين سخن را شنيدند دست از خوردن كشيدند و شروع به گريه كردند و آنقدر گريستند كه محاسن مباركشان و حتي دستمالي كه در دست داشتند خيس شده بود.
سپس به من فرمودند: اي بشار! آماده شو تا به مسجد سهله برويم و در آنجا دعا كنيم كه خداوند آن زن را از دست آنها نجات دهد.
وقتي ما عازم مسجد سهله شديم بعضي از شيعيان هم به دارالخلافه رفتند تا ببينند سرنوشت آن زن چه مي شود. ما كه به مسجد رسيديم هر كداممان در گوشه اي مشغول خواندن دو ركعت نماز شديم. بعد از نماز امام صادق(ع) دستهاي خود را بلند كردند و اين دعا را خواندند: »أنت اللَّه لا إله إلاّ أنت مبدي ء الخلق و معيدهم، و أنت اللَّه إله إلاّ أنت خالق الخلق و رازقهم، و أنت اللَّه لا إله إلاّ أنت القابض الباسط، و أنت اللَّه لا إله إلاّ أنت مدبّر الامور و باعث من في القبورأنت وارث الأرض و من عليها، أسالك باسمك المخزون المكنون الحيّ القيوم، و أنت اللَّه لا اله الاّ انت عالم السّرّ واخفي أسالك باسمك الذي إذا دعيت به أجبت و إذا سئلت به أعطيت و أسالك بحقّ محمّد و أهل بيته و بحقّهم الذي أوحبته علي نفسك أن تصلّي علي محمد و آل محمد و أن تقضي لي حاجتي الساعة الساعة.

يا سامع الدّعاء يا سيّداه يا مولاه يا غياثاه أسالك بكلّ اسم سميت به نفسك أو استأثرت به في علم الغيب عندك أن تصلّي علي محمّد و آل محمد و ان تعجّل خلاص هذه المرأة يا مقلّب القلوب والأبصار يا سميع الدعاء.

آنگاه حضرت به سجده رفتند و ذكرهايي را خواندند كه من آنها را نمي شنيدم؛ سپس سر خود را از سجده برداشتند و فرمودند: بلند شو! همين حالا زن آزاد شد.
بشّار مي گويد: از مسجد بيرون آمديم در وسط راه با فردي كه به دارالخلافه رفته بود تا از عاقبت كار آن زن باخبر شود؛ برخورد نموديم حضرت به او فرمود: چه خبر؟
آن مرد گفت: آنها زن را آزاد كردند.
حضرت فرمود: چگونه آزادش كردند؟
مرد گفت: نفهميدم ولي من در كنار در دارالخلافه بودم كه نگهباني از دارالخلافه بيرون آمد و آن زن را صدا زد و گفت: آن چه حرفي بود كه تو زدي؟
زن گفت: اشتباهاً گفتم: يا فاطمه خداوند لعنت كند به كساني كه به تو آن ظلمها را كردند.
بعد آن نگهبان دويست درهم پول درآورد و به زن گفت: اين را بگير و سلطان را حلال كن.
زن از گرفتن آن پول خودداري كرد. وقتي نگهبان ديد كه او از گرفتن پول خودداري مي كند دوباره به دارالخلافه برگشت. كمي بعد از آن خارج شد و به زن گفت: تو آزادي مي تواني به خانه ات برگردي و زن هم به خانه اش رفت.
امام صادق(ع) فرمودند: از گرفتن دويست درهم خودداري كرد؟ آن مرد گفت: آري! در حاليكه قسم به خدا به آن پول محتاج هم بود.
بشار مي گويد: حضرت از حبيب شان هفت درهم درآوردند و به من دادند و فرمودند: به منزل آن زن برو و سلام مرا به او برسان و اين پول را به او بده.
بشار مي گويد: ما همگي به منزل آن زن رفتيم و سلام امام صادق(ع) را به او رسانديم. آن زن گفت: شما را به خدا، براستي امام صادق(ع) به من سلام رساندند؟
بشار مي گويد: من به او گفتم: به خدا قسم كه امام صادق(ع) به شما سلام رساندند. در اين حال آن زن صيحه اي زد و بيهوش افتاد. ما صبر كرديم تا او به خود آمد وگفت: سخني را كه گفتيد باز بگوئيد و سه مرتبه آن پيام را براي زن تكرار كرديم و بعد به او گفتيم: اين پول را بگير كه آنها را امام(ع) براي شما فرستادند. زن پولها را گرفت و گفت: به امام(ع) بگوئيد كه از خداوند براي كنيز خودش طلب آمرزش كند. من احدي را بهتر از او و آباء و اجدادش نمي شناسم كه به واسطه آن به خداوند توسل پيدا كنم.
بشار مي گويد: بعد به خدمت امام صادق(ع) برگشتيم و ماوقع را شرح داديم حضرت با گريه براي آن زن دعا كردند.8...
آداب و اعمال مسجد سهله
سيد بن طاووس(ره) مي نويسد:
وقتي مي خواهي به مسجد سهله بروي روز چهارشنبه و در بين نماز مغرب و عشا دو ركعت نماز به جاي آور. از امام صادق(ع) روايت شده است كه هر گرفتاري چنين كند خداوند گرفتاري او را برطرف مي سازد.
و نقل شده است كه وقتي به مسجد سهله رفتي در كنار در آن بايست و بگو:
»بسم اللَّه و باللَّه و من اللَّه و إلي اللَّه و ماشاء اللَّه و خير الأسماء للَّه توكلّت علي اللَّه ولا حول ولا قوة إلاّباللَّه العليّ العظيم. أللّهمّ اجعلني من عمّار مساجدك و بيوتك أللّهمّ أتوجّه إليك بمحمّد و آل محمد و أقدمهم بين يدي حوائجي فاجعلني أللّهمّ بهم عندك وجيهاً في الدنيا والاخرة و من المقرّبين. أللّهمّ اجعل صلواتي بهم مقبولة و دعائي بهم مستجاباً و ذنبي بهم مغفوراً و رزقي بهم مبسوطاً و حوائجي بهم مقضيّة و انظر إليّ بوجهك الكريم نظرة رحيمة... أللّهمّ فأقبل إليّ بوجهك و اقبل بوجهي إليك.9
سپس آيةالكرسي و معوذتين را بخوان و هر يك از سبحان اللَّه و الحمدللَّه و اللَّه اكبر و لا إله إلاّ اللَّه را هفت مرتبه بگو و آنگاه در ادامه اين دعا را بخوان:
أللّهمّ لك الحمد علي ما هديتني و لك الحمد علي ما فضلّتني ولك الحمد علي ماشرفتّني و لك الحمد علي كل بلاء حسن ابتليتني. أللّهمّ تقبّل صلاتي و دعائي و طهّرقلبي و اشرح لي صدري و تب علّي إنّك ارحم الراحمين (يا انّك انت التّواب الرحيم).
و بعد به داخل مسجد برو و در وسط مسجد دو ركعت نماز به نيت نماز تحيّت مسجد بخوان و پس از نماز اين دعا را بخوان:
أنت اللَّه لا إله إلاّ أنت مبدي الخلق و معيدهم و أنت اللَّه لا اله الاّ أنت خالق الخلق و رازقهم و أنت اللَّه لا إله إلاّ انت القابض الباسط... أن تصلّي علي محمد و آل محمد و أن تعّجل فرجنا و تقضي حاجتنا و ان تفعل بناكذا... (حاجت خودت را درخواست كن) يا مقلّب القلوب والأبصار يا سامع الدعاء انّك علي كلّ شي ء قدير10 سپس سجده كن هر دعاي ديگري را دوست داشتي بخوان...
بعد در چهار گوشه مسجد نماز بخوان و دعا كن. در بعضي از اخبار وارد شده است هر گوشه اين مسجد خانه پيامبري از پيامبران الهي بوده است و...11
از آداب و اعمال مسجد سهله به همين مقدار بسنده كرده و علاقه مندان را به كتابهايي كه در اين زمينه نوشته شده ارجاع مي دهيم.
پي نوشتها:
. »سهله« كه اكثر آن را به سين مفتوحه ضبط كرده اند به »زمين هموار« گفته مي شود و بعضي هم به سين مكسور خوانده اند كه به معني »خاك ماسه« مانند است كه به وسيله سيل در مسيلها جمع مي شود. بنابراين نامگذاري اين مسجد به سهله به لحاظ جنس خاك آن منطقه بوده است و همينطور در علت تسميه آن به نامهاي ديگر گفته اند كه »سهيل« نام سازنده آن مسجد است و »عبدالقيس« نام طايفه اي است كه اين مسجد در منطقه سكونت آنها بنا شده است و »بني ظفر« هم يكي از طايفه هاي قبيله عبدالقيس است و...
ابن الفقيه روايت مي كند حضرت علي(ع) فرمودند: در كوفه چهار بقعه مقدس وجود دارد كه چهار مسجد در آن ساخته شده است. به آن حضرت عرض شد آنها كدام مساجدند حضرت فرمود: يكي از آنها مسجد ظفر يا همان مسجد سهله است.

1. بحارالانوار، ج97، ص435، ح3.
2. همان، ص436، ح6.
3. همان، ص440، ح17.
4. همان، ص436، ح8.
5. همان، ص437، ح9.
6. همان، ص435، ح3.
7. المزار الكبير، ص140-136.
8. الصيحة المباركة المهديّه، ص679-678.
9. همان، ص680.
10. ر.ك: همان، ص684-682.

11ماهنامه موعود- شماره 39

نوشته شده توسط سيدصادق سيدنژاد

سؤال:
آیا مسجد سهله خانه حضرت ابراهیم بوده و آیا خانه حضرت مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف)خواهد شد.؟

پاسخ:
مسجد سهله یکی از مساجد بزرگ اسلامی است که تاریخچه ساخت آن به قرن اول اسلامی بر می گردد.
این مسجد پس از مسجد کوفه دومین مسجد با فضیلت این سرزمین است. این مسجد با 17500 متر مربع مساحت در دو کیلومتری غرب مسجد کوفه قرار دارد و سال تاسیس آن به اوایل دوران تاریخ اسلام می رسد.
ثقفی نام دیگر این مسجد را مسجد ابن ظفر می داند و آن را مسجد مبارکی عنوان می نماید وی می گوید: در آنجا تخته سنگ سبزى است كه‏ همه صورت هاى پيامبران در آن جا هست و او مسجد سهله هم نام دارد. (1)

طبق بعضی از روایات پیشینه قداست این مکان مقدس به قبل از اسلام بر می گردد، در بعضی منابع روایی، حدیثی آمده که خبر حرکت حضرت ابراهیم از این مکان برای جنگ با عمالقه می دهد و این مسجد محل زندگی حضرت ابراهیم بوده است. (2)
هم چنین در گزارش دیگری ابی بصیر از امام صادق (علیه السلام) نقل می کند، هنگامی که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قیام فرمایند با اهل و عیالشان در این مکان منزل می کنند، از ایشان پرسیده می شود، آیا این مکان منزل ایشان است، می فرمایند: بله منزل حضرت ادریس هم بوده است. (3)
و در حدیث دیگری می فرمایند: منزل حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خواهد شد و منزل ابراهیم، ادریس و منزل حضرت خضر بوده است. (4)

منابع:
1. ابو اسحاق ابراهيم بن محمد ثقفى كوفى (م 283)،الغارات، تحقيق جلال الدين حسينى ارموى، تهران، انجمن آثار ملى، 1353ش، ج‏2، ص:484.
2. علامه مجلسى، بحار الأنوار، 110 جلد، مؤسسة الوفاء بيروت - لبنان، 1404 هجرى قمرى‏ج، 46 ص، 18 و ج 97ص 434، محدث نورى، مستدرك الوسائل، 18 جلد، مؤسسه آل البيت عليهم السلام قم، 1408 هجرى قمرى‏ ج : 3 ص : 414.
قطب الدين راوندى، قصص الأنبياء (ع)، يك جلد، چاپ بنياد پژوهش‏هاى آستان قدس رضوى، 1409 هجرى قمری، ص 80.
3. بحار الانوار، همان ج 97ص 435.
4. بحارالأنوار ، همان، ج، 97 ص،436 .

موضوع قفل شده است