مومن یا مسلمون

«اگر حدیثی از من شنیدید که دلهایتان آن را انکار کند و موهایتان و پوست بدن­هایتان از آن متنفر است و آن را از خود به دور می­بینید، پس من از شما بدان دورترم.

شخصى از امام ششم عليه السالم پرسيد عقل چيست؟ فرمود چيزى است كه بوسيله ٓان خدا پرستش شود و بھشت بدست ٓايد ٓان شخص گويد: گفتم پس ٓانچه معاويه داشت چه بود؟ فرمود: ٓان نيرنگست،ٓان شيطنت است،ٓان نمايش عقل را دارد و لى عقل نيست .

سلیمان دیلمی می گوید: به امام صادق (ع)عرض کردم فلانی در عبادت و دیانت و فضیلت چنین و چنان است.فرمود: عقلش چگونه است؟
گفتم نمی دانم.فرمود:
پاداش به اندازه عقل است.همانا مردی از بنی اسرائیل در یکی از جزایر که سبز و خرم و پر آب و درخت بود عبادت خدا را می کرد.یکی از فرشتگان از آنجا گذشت و عرض کرد به خدا که مقدار پاداش این بنده ات را به من نشان بده.ولی آن چیزی که خدا به او نشان داد نسبت به عمل او کم مفدار بود.خدا به فرشته وحی کرد که با او باش.
پس فرشته به صورت انسانی نزد آن مرد عابد آمد و نزد آن مرد رفت و خود را مرد عابدی معرفی کرد که برای عبادت به نزد او و آن جزیره آمده است.فرشته به مرد عابد گفت جای خوب و و پاکیزه ای برای عبادت داری.
مرد گفت .بله ولی اینجا فقط یک عیب دارد.
فرشته گفت چه عیبی ؟
مرد عابد گفت:
خدای ما دراین جزیره چهار پائی ندارد .اگر خدا خری در این جزیره می آفرید می گذاشتیم در این جزیره بچرد و این چمنزار ها حیف نشود.
خدا به فرشته وحی کرد ما به او به اندازه همین قدر عقل (فهم) او پاداش می دهیم..

هنگامیکه خداوند عقل را آفرید به او گفت رو کن پس او پیش آمد ، سپس بدو گفت پشت کن پس او پشت نمود ، آنگاه فرمود به عزّت و جلالم سوگند خلقی را نیافریده ام که در نزد من محبوب تر از تو باشد به وسیلۀ تو می گیرم و به وسیلۀ تو عطاء فرمایم و بر تو پاداش می دهم .

شخص خردمند عاقل شمرده نشود تا سه خصلت را کامل کند : در حال خشنودی و خشم از جانب خود به دیگران حق دهد ، و اینکه برای مردم بپسندد آنچه را که بر خود می پسندد ، و هنگام لغزش (دیگران ) حلم را به کار برد .

چون خوبی حال مردی ( مانند انجام اعمال صالحه ) به شما رسید در خوبی عقلش بنگرید زیرا به مقدار عقلش پاداش می یابد .

• پیامبر مكرم اسلام (صل الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:

خدا به بندگانش چیزی بهتر از عقل نبخشیده است. زیرا خوابیدن عاقل از شب بیداری جاهل بهتر است و در منزل بودن عاقل از مسافرت جاهل (بسوی حج و جهاد) بهتر است و خدا پیغمبر و رسول را جز برای تكمیل عقل مبعوث نسازد.

ديندارى كه عقل ندارد اعتنائى به او نباشد. گفتم : قربانت گردم. بعضى از مردمى كه به امامت قائلند ما نقصى بر آنها نمى ‏بينيم در صورتى كه به اندازه عقلشان عمل شايسته ندارند فرمود : ايشان مورد خطاب خدا نيستند (زيرا خدا عاقل را امر و نهى مى ‏كند و به اندازه عقلشان پاداش و كيفر مى ‏دهد) خدا عقل را آفريد به او فرمود : پيش آى پيش آمد، برگرد ، برگشت فرمود به عزت و جلالم بهتر و محبوبتر از تو چيزى نيافريدم باز خواست و بخششم متوجه تو است. (اصول كافى جلد 1 ، روایت 32)

بهترين اعمال، خداشناسى است، زيرا با وجود علم و معرفت، عمل، كم يا زياد تو را سود مى بخشد اما با وجود نادانى (نسبت به خدا) عمل، نه اندكش تو را سود مى بخشد نه بسيارش.

برترین عبادت مداومت نمودن بر تفکر درباره خداوند و قدرت اوست.