نبوت انبایی و تشریعی

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
نبوت انبایی و تشریعی

باسمه تعالی
باسلام

یکی از تقسیماتی که اهل معرفت درباره نبوت ارائه داده اند تقسیم نبوت به دو قسمت:
انبایی و تشریعی یا عام و خاص است
نبوت تشریعی یا خاص که شامل رسالت نیز می شود در مورد کسی مصداق می یابد که از سوی خداوند به عنوان نبی برانگیخته شود وشریعتی برای امت خود بیاورد
نبوت انبایی یا عام ویژه کسانی است که ادعای برانگیخته شدن از سوی خداوند متعال و حمل پیامی ویژه (شریعت خاص )از سوی او ندارند اما به برکت اتصال به گنجینه غیب و جنبه ولایی شان از حقایق و معارف باطنی خبر می دهند بدین معنا نبوت عام بر خلاف نبوت خاص امری ویژه انبیا به معنای متداول کلمه نیست و اولیای الهی و مقربان درگاهش نیز می توانند مصداق آن باشند هرچند نبوت تشریعی با ختم سلسله انبیا و شریعت های آنان پایان می پذیرد اما نبوت انبایی هرگز پایان نمی پذیرد و تا هنگامی که سلسله اولیای الهی در زمین ادامه دارد این نوع نبوت نیز ادامه خواهد داشت (1)
ادامه دارد....
پی نوشت
1- قیصری شرح فصوص الحکم تصحیح اشتیانی ص 145-146 و چاپ سنگی ص 45

1-اینکه در بیان اهل معرفت صحبت از نبوت عامه و خاصه داریم به معنای اصطلاح اهل کلام نیست که
هرکسی را اصطلاحی داده ایم /هرکسی را سیرتی بنهاده ایم
هندیان را اصطلاح هند مدح/سندیان را اصطلاح سند مدح(1)
چون در کتابهای کلامی دو بحث مطرح می شود
الف:یکی اینکه چرا بشر نیاز به پیغمبر دارد؟که این بحث نبوت عامه در بیان اهل کلام می باشد
ب:بعد بحث می کنندکه این پیغمبر چه کسی است و چه شرایطی را باید دارا باشدکه بحث از نبوت خاصه در اصطلاح اهل کلام می باشد
2-ازدیگر اسامی نبوت عامه در اصطلاح اهل معرفت ،نبوت اخباری،مقامی ونبوت تعریفی است
3نبوت انبایی مختص مردان نیست بلکه انسان میتواند به مقامی برسد که ملک بر او نازل شود و با او مکالمه کند اگر چه پیغمبر تشریعی نبوده باشد مانند اینکه جبرئیل امین بر حضرت زهرا علیها السلام نازل می شد و معارف غیبی را بازگو می کرد که بعدها به نام مصحف فاطمه علیها السلام نام گرفت و یا مانند حضرت مریم علیها السلام که به نعبیر قرآن (و اذ قالت الملائکة یا مریم ان الله اصطفاک و طهرک و اصطفاک علی نساء العالمین 2)فرشتگان بر او نازل می شدند
پس زنان هم می توانند به مقام نبوت انبایی طبق اصطلاح اهل معرفت دست بیابند
همتی باید قدم در راه زن
صاحب آن خواه مرد و خواه زن
غیرتی باید به مقصد ره نورد
خانه پرداز جهان چه زن ،چه مرد
شرط راه آمد نمودن قطع راه
بر سر رهرو چه معجر چه کلاه(3)
4- حضرت علامه حسن زاده آملی در کتاب نصوص الحکم بر فصوص الحکم ص 398 آورده اند که لسان الغیب حافظ در این یک بیت هم به نبوت تشریعی و هم به نبوت انبایی اشاره کرده اند
فیض الروح القدس ار باز مدد فرماید
دگران هم بکنند آنچه مسیحا میکرد
پی نوشت
1- مولوی
2-آل عمران 42
3- عمان سامانی

عارفان بر آنند نبوت و رسالت که برای بیان تشریع از سوی ملائکه وابلاغ آن بر امت در نبی ورسول لحاظ شده است ،با پایان پذیرفتن زمان نبوت ورسالت به پایان می رسد .
از این رو پس از رسول اکرم(صل الله علیه وآله وسلم)دیگر نبوت ورسالت پایان پذیرفت ،ولی ولایت وجهت حقانی هرگز قطع نشد که همان طور که بیان شد از آن به نبوت انبایی یاد می کنند .این سخن ،با دیدگاه شیعه همخوان است
چنانچه قیصری شارح فصوص الحکم آورده است:
(فات الرسالة والنبوة اعنی نبوة التشریع ورسالته تنقطعان والولایة لا تنقطع ابدا،وذلک لان الرسالة والنبوة من الصفات الکونیة الزمانیة فینقطع بانقطاع زمان النبوة والرسالة ،والولایةصفة الهیّة ،لذلک سمّی نفسه بالولی الحمید وقال((اللّه ولیّ الّذین آمنوا))1 فهی غیر منقطعة ازلا وابدا......2
رسالت و نبوت یعنی رسالت تشریعی ونبوت تشریعی ،پایان می پذیرد ولی ولایت هرگز قطع نمی شود، زیرا رسالت ونبوت از صفات این دنیایی زمانی هستند پس یه انقطاع زمان نبوت ورسالت قطع می شوند. اما ولایت صفتی الهی است به همین دلیل خداوند خود را ولی حمید نامید وفرمود(خداوند ولی کسانی است که ایمان آورده اند)پس ولایت هرگز پایان نمی پذیرد وازالی وابدی است
پی نوشت:
1-بقره257
2-قیصری-شرح فصوص الحکم-تصحیح آشتیانی ص438

موضوع قفل شده است