ღ๑ღ๑ღ نماز شب در قرآن و احادیث ღ๑ღ๑ღ

تب‌های اولیه

14 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
ღ๑ღ๑ღ نماز شب در قرآن و احادیث ღ๑ღ๑ღ

ღ๑ღ๑ღ نماز شب در قرآن و احادیث ღ๑ღ๑ღ

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

صَلاةُ اللّيلِ مَرضاةٌ لِلرَّبِّ وَ حُبُّ المَلائِكَةِ وَ سُنَّةُ النبياءِ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ اَصلُ اليمانِ وَ راحَةُ البدانِ وَ كَراهيَةٌ لِلشَّيطانِ وَ سِلاحٌ عَلَى العداءِ وَ اِجابَةٌ لِلدُّعاءِ وَ قَبولُ العمالِ وَ بَرَكَةٌ فِى الرِّزقِ؛

نماز شب، موجب رضايت پروردگار، دوستى فرشتگان، سنت پيامبران، نور معرفت، ريشه ايمان، آسايش بدن‏ها، مايه ناراحتى شيطان، سلاحى بر ضدّ دشمنان، مايه اجابت دعا، قبولى اعمال و بركت در روزى است.



ارشاد القلوب، ج 1، ص 191

منبع: موسسه علمی و فرهنگی دار الحدیث


امام صادق عليه‏السلام :



صَلاةُ اللَّيْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَيِّبُ الرِّيحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِى الدَّيْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ؛

نماز شب، انسان را خوش‏سيما، خوش‏اخلاق و خوشبو مى‏كند و روزى را زياد و قرض را ادا مى‏نمايد و غم و اندوه را از بين مى‏برد و چشم را نورانى مى‏كند.


ثواب الأعمال، ص 42

امام على عليه‏السلام :

قِيامُ اللَّيلِ مَصَحَّةُ البَدَنِ .

شب زنده‏دارى ، مايه تن‏درستى است .

----------------

تهذيب الأحكام ، جلد 2 ، صفحه 121 ، حديث 457 ، ثواب الأعمال ، صفحه 64 ، حديث 6 ، المحاسن ، جلد 1 ، صفحه 125 ، حديث 140 كلّها عن أبي بصير عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم‏السلام ، تحف العقول ، ص101 وفي كلّها «مصحّة للبدن» ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 267 ، حديث 48 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 94

الإمام الصادق عليه‏السلام :

صَلاةُ اللَّيلِ تُحَسِّنُ الوَجهَ ، وتُذهِبُ الهَمَّ ، وتَجلُو البَصَرَ .

نماز شب ، روى را نكو مى‏سازد ، اندوه و غم را مى‏بَرَد و ديده را جلا مى‏دهد .

---------------
تهذيب الأحكام ، جلد 2 ، صفحه 122 ، حديث 461 ، ثواب الأعمال ، صفحه 64 ، حديث 8 مع زيادة وكلاهما عن معاوية بن عمّار الدُّهني ، بحار الأنوار ، جلد 87 ، صفحه 153 ، حديث 31 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 312

پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :

علَيكُم بقيامِ الليلِ ؛ فإنّهُ دَأْبُ الصالِحِينَ قَبلَكُم ، وإنَّ قيامَ الليلِ قُربَةٌ إلى اللّه ، ومَنهاةٌ عنِ الإثم .


بر شما باد به شب زنده دارى كه آن شيوه شايستگان پيش از شماست . و شب زنده‏دارى مايه تقرّب به خدا و بازداشتن از گناه است .

-----------------

كنز العمّال : 21428 منتخب ميزان الحكمة : 330

امير المؤمنين عليٌّ عليه‏السلام :

قيامُ الليلِ مَصَحَّةٌ لِلبَدَنِ، ومَرضاةٌ لِلرَّبِّ عز و جل ، وتَعَرُّضٌ للرَّحمَةِ ، وتَمَسُّكٌ بأخلاقِ النَّبِيِّينَ .

شب‏زنده‏دارى مايه سلامت بدن و خشنودى پروردگار عز و جل و قرار گرفتن در معرض رحمت خدا و چنگ زدن به اخلاق پيامبران است .

------------------

بحار الأنوار : 87 / 143 / 17 منتخب ميزان الحكمة : 330

امام صادق عليه‏السلام :

صلاةُ الليلِ تُبَيِّضُ الوَجهَ ، وصلاةُ الليلِ تُطَيِّبُ‏الرِّيحَ ،وصلاةُ الليلِ تَجلِبُ الرِّزقَ .

نماز شب چهره را سفيد و نورانى مى‏كند ، نماز شب انسان را خوشبو مى‏كند ، نماز شب روزى مى‏آورد .

----------
علل الشرائع : 363 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 330

امام صادق عليه‏السلام :

لا تَدَعْ قِيامَ الليلِ، فإنَّ المَغبونَ مَن‏غُبِنَ قِيامَ الليلِ .

شب زنده‏دارى را فرو مگذار ؛ زيرا بازَنده كسى است كه شب زنده‏دارى را ببازد .

------------------------

معاني الأخبار : 342 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 330

امام صادق عليه‏السلام :

طَلَبتُ نُورَ القَلبِ فوَجَدتُهُ في التَّفَكُّرِ والبُكاءِ ، وطَلَبتُ الجَوازَ علَى الصِّراطِ فوَجَدتُهُ في الصَّدَقَةِ ، وطَلَبتُ نُورَ الوَجهِ فوَجَدتُهُ في صَلاةِ اللَّيلِ .


روشنايى دل را جوييدم و آن را در انديشيدن و گريستن يافتم و گذر از صراط را جوييدم و آن را در صدقه دادن يافتم و نورانيّت چهره را جوييدم و آن را در نماز شب يافتم .

----------------
مستدرك الوسائل : 12 / 173 / 13810 منتخب ميزان الحكمة : 572

قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -

ذات يوم لاءبليس : كم اصدقاؤ كم من امتى يا ابليس ؟ قال الامير الجائر و الغنى المتكبر والذى لايبالى من اين يكتسب و فيما ينفقه و العالم الذى صدق الامير على جوره ، و التاجر الخائن ، والمحتكر، و الزانى و اكل الربا، و البخيل ، والذى لايبالى من اين يجمع المال ، و قال النبى -صلى الله عليه وآله -كم اعداءك من امتى ؟ قال ستة عشر نفرا انت يا محمد انى ابغضل و العالم العامل بالعلم و حامل القرآن اذا عمل بما فيه و المؤ ذن لله خمسة اوقات محب الفقراء و المساكين واليتامى ، و ذوقلب رحيم ، والمتواضع للحق و شاب نشاء فى طاعة الله الذى يصلى بالليل والناس بيام ، والذى يمسك نفسه عن الحرام ، و الذى ينصح فى الله (وفى راوية يدعو للاخوان وليس فى قلبه شى ء) و الذى ابدا يكون على الوضوء، وحسن الخلق ، و المصدق بما ضمن الله له ، و المحصنات المستورات و المستعد للموت و صاحب السخاء

پيامبر اسلام (ص) از ابليس پرسيد: در ميان امت من دوستان تو چه كسانى هستند؟ ابليس پاسخ داد: فرمانرواى ظالم ، متكبر، آن كس كه باكى ندارد كه از چه راهى مال به دست آورد و در چه راهى مصرف كند
دانشمندى كه بدكارى حاكم را تاءييد كند، تاجر خائن ، محتكر، زناكار، رباخوار، بخيل ، و كسى كه باكى ندارد كه چگونه اموالش جمع وانباشته است

سپس ‍ پيامبر (ص) فرمود: چند نفر در ميان امت من دشمنان تو هستند؟ پاسخ داد: شانزده كس كه اولشان تويى يا رسول الله ! دانشمندى كه به علمش عامل است اهل قرآن كه به آن عمل كند، مؤ ذن اذان پنجگانه ، كسى كه دوستدار فقرا و مساكين و يتيمان است آدم رحيم و مهربان ، شخص متواضع در برابر حق ، جوانى كه اهل نماز شب باشد، كسى كه خود را از ارتكاب به حرام باز مى دارد، كسى كه به خاطر خداوند ديگران را نصيحت كند، كسى كه همشيه درحال وضو است ، و صاحب اخلاق خوب آدم ، تصديق كننده به وعده هاى خدا، زنان پاكدامن و افرادى كه خودشان را براى مرگ آماده مى سازند، و آدم سخاوتمند.

(المواعظ العدديه ، ص 226).

[=Microsoft Sans Serif]بسم الله الرحمن الرحیم

خداوند متعال در اسرا ۷۹ به پیامبر(ص)می فرماید:


وَمِنَ الَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى‏ أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَاماً مَّحْمُوداً


پاسی ازشب را از خواب برخیز و قران و(نماز) بخوان این یک وظیفه اضافی برای توست تا پروردگارت تو را به مقام محمود برانگیزد .

:Sham:

سلام دوستان
عرض ادب و احترام
کارشناسان عزیز اگر امکان دارد نماز شب در قرآن کریم را برسی و آیات مربوط به نماز شب را برسی مختصر در این قسمت قرار دهند
با تشکر

با سلام و تشكر از بحث خوب دوست عزيز
با اينكه آيات متعددى در اهميت نافله شب در قرآن كريم آمده است و در پست هاي قبلي هم به آنها اشاره شد اما بنده جهت توضيحاتي اختصارا به دو آيه اكتفا مى كنم .


آيه اول :
و من الليل فتهجد به نافلة لك عسى ان يبعثك ربك مقاما محمودا (سوره اسرى آيه 79)
آيه دوم : ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفة من الذين معك و الله يقدر الليل و النهار… (سوره مزمل آيه 20)
در آيه اول خداوند ((مقام محمود)) كه تفسير به مقام شفاعت شده محصول نافله شب پيامبر مى شمارد و آينده اى اين چنين با ارزش ‍ را براى نافله شب بيان مى كند. مى فرمايد: مقدارى از شب را به بيدارى بگذران در حالى كه به نافله پرداخته اى اميد است پروردگارت به تو مقام محمود عنايت كند.


در آيه دوم : نافله شب را بر پيامبر صلى الله عليه و آله واجب مى كند مى فرمايد: يا ايها المزمل قم الليل الا قليلا. اى گليم به خود پيچيده ! شب را به پاخيز مگر مقدار كمى .
قطب راوندى در فقه القرآن معتقد است كه اين آيه وجوب نماز شب را بر پيامبر مسلم مى كند. كه امام صادق عليه السلام به اين وجوب تصريح دارد عمار ساباطى گفت ما در منى خدمت امام صادق عليه السلام نشسته بوديم يك نفر از حاضران پرسيد شما درباره نافله چه مى فرماييد؟ فرمود: واجب است (از شنيدن اين جواب هم ما و هم سوال كننده تعجب كرديم ) امام كه متوجه وحشت و تعجب ما بود فرمود منظورم نماز شب است كه بر پيامبر صلى الله عليه و آله واجب است خداوند در اين آيه مى فرمايد:
و من الليل فتهجد به نافلة لك
بعضى از علما مى گويند از باب تاءسى به پيامبر صلى الله عليه و آله بر مومنين نيز واجب بوده ولى آيه سوره اسرى ((نافله لك )) كه خطاب به شخص پيامبر مى نمايد مومنين را از حكم وجوب خارج مى كند.


بالاخره از آيات قبل مخصوصا آيه سوره مزمل استفاده مى شود كه گروهى از مومنين به شب زنده دارى اهتمام داشته اند كه مى فرمايد:
ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفه من الذين معك .
پروردگارت مى داند تو و گروهى از كسانى كه با تو هستند نزديك دو ثلث از شب يا نصف و يا ثلث شب را به پا مى خيزند.

گرچه ما از جهت تشويق ، پيوسته رفتار و كردار پاك مردان صدر اسلام را به عنوان الگو ياد مى كنيم ، اما بالاخره در اين ميان ما خود چه كرده ايم و چه بايد بكنيم .
نماز شب بسيار با اهميت و كارساز است ، غفلت از آن همراه با يك محروميت غير قابل جبران خواهد بود: غوغاى زندگى روزانه از جهات مختلف انسان را به خود جلب مى كند و فكر آدمى را به واديهاى گوناگون مى كشاند كه جمعيت خاطر حضور قلب كامل در آن بسيار مشكل است اما در دل شب به هنگام سحر و فرو نشستن غوغاى زندگى مادى و آرامش روح و جسم انسان در پرتو مقدارى خواب ، حالت توجه و نشاط خاصى به انسان دست مى دهد كه بى نظير است .

آرى در اين محيط آرام دور از هرگونه ريا و تظاهر و خودنمايى تواءم با حضور قلب حالت توجهى به انسان دست مى دهد كه فوق العاده روح پرور و تكامل آفرين است .
به همين دليل دوستان خدا هميشه از عبادتهاى آخر شب براى تصفيه روح و حيات قلب و تقويت اراده و تكميل اخلاص نيرو مى گرفته اند در آغاز اسلام نيز پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله با استفاده از همين برنامه روحانى مسلمانان را پرورش داد و شخصيت آنها را آنقدر بالا برد كه گويى آن انسان سابق نيستند، از آنها انسان تازه اى آفريد. مصمم ، شجاع ، با ايمان ، پاك ، با اخلاص و شايد مقام محمود كه در آيات قبلى به عنوان نتيجه نافله شب آمده است اشاره به همين حقيقت باشد اين عبادت تاءثير فوق العاده اى در صفاى روح و تهذيب نفس و تربيت معنوى انسان و پاكى قلب و بيدارى دل و تقويت ايمان و اراده و تحكيم پايه هاى تقوى در دل و جان دارد كه حتى با يك مرتبه آزمايش انسان آثار آن را به روشنى در خود احساس مى كند.(بحارالانوار ج 87 ص 152.
)



با اينكه نماز شب از نمازهاى مستحبى است ولى كرارا در قرآن مجيد به آن اشاره شده ، اين نشانه اهميت فوق العاده آن است تا اينجا كه قرآن آن را وسيله وصول به مقام محمود و مايه روشنى چشم شمرده است . در روايات اسلامى نيز فوق العاده روى اين نوع راز و نياز شبانه و بيدارى در سحر گاهان تكيه شده است .

قرآن
خداوند متعال، اين نماز را بر پيامبر صلى الله عليه و آله واجب گردانيده و خطاب به آن حضرت مى‏فرمايد:
«وَ مِنَ‏الَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ‏نافِلَةً لَكَ عَسى‏ انْ‏يَبْعَثكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً» (اسراء: 79)
و پاسى از شب را (از خواب برخيز، و) قرآن (و نماز) بخوان، اين يك وظيفه اضافى براى توست؛ اميد است پروردگارت تو را به مقامى در خورِ ستايش برانگيزد.
الفرقان : 64 وَ الَّذينَ يَبيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياماً
و آنان كه شب را در برابر پروردگارشان در حالى كه سجده كننده و ايستاده‏اند به روز مى‏آورند.

احادیث :
بررسى رواياتى كه در منابع اسلام در فضيلت نماز شب وارد شده نيز روشنگر همين حقيقت است، به عنوان نمونه:
1- انس بن مالك از قول رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل مى‏كند كه آن حضرت فرمود:
«الرَّكْعَتانِ فِى جَوْفِ اللَّيْلِ احَبُّ الَىَّ مِنَ الدُّنْيا وَ ما فيها» « بحارالانوار، ج 84، ص 148.»
دو ركعت نماز در دل شب براى من محبوب‏تر است از دنيا و آنچه در دنيا است.
2- پيغمبر اكرم ص مى‏فرمايد:
" بهترين شما كسانى هستند كه در سخن گفتن مؤدبند گرسنگان را سير مى‏كنند و در شب در آن هنگام كه مردم خوابند نماز مى‏خوانند" « بحار الانوار جلد 87 صفحه 142 تا 148.».
3- امير مؤمنان على ع مى‏فرمايد:
" قيام شب موجب صحت جسم و خشنودى پروردگار و در معرض رحمت او قرار گرفتن و تمسك به اخلاق پيامبران است" « بحار الانوار جلد 87 صفحه 142 تا 148.».
4- امام صادق ع به يكى از يارانش فرمود:
" دست از قيام شب برمدار، مغبون كسى است كه از قيام و عبادت شب محروم گردد" « بحار الانوار جلد 87 صفحه 142 تا 148.».
5- رسول خدا ص مى‏فرمايد:
" كسى كه نماز شب بخواند صورت (و سيرتش) در روز نيكو خواهد بود" « بحار الانوار جلد 87 صفحه 142 تا 148.».
حتى در بعضى از روايات مى‏خوانيم كه اين عبادت بقدرى اهميت دارد كه جز پاكان و نيكان موفق به آن نمى‏شوند!.
6- مردى نزد على امير مؤمنان ع آمد و عرض كرد، من از نماز شب محروم شدم، على ع فرمود:
" تو كسى هستى كه گناهانت تو را به بند كشيده است" « بحار الانوار جلد 87 صفحه 142 تا 138.
7- در حديث ديگرى از امام صادق ع مى‏خوانيم:
" انسان گاهى دروغ مى‏گويد و سبب محروميتش از نماز شب مى‏شود، هنگامى كه از نماز شب محروم شد از روزى (و مواهب مادى و معنوى) نيز محروم مى‏شود" « همان مدرك.».
8- با اينكه مى‏دانيم كسى همچون على ع هرگز ترك نماز شب نمى‏كرد در عين حال اهميت موضوع تا آن پايه است كه پيامبر ص در وصايايش به او فرمود:
تو را به امورى سفارش مى‏كنم همه را حفظ كن- سپس فرمود: خداوندا! او را بر انجام اين وظائف يارى فرما- تا آنجا كه فرمود: بر تو باد به نماز شب، بر تو باد به نماز شب بر تو باد به نماز شب!»

وسائل الشيعه جلد 5 صفحه 268

تفسير نمونه، ج‏12، ص: 228 ( با تغییرات )

مسئله :
نماز شب يازده ركعت است كه هشت ركعت آن بايد به نيّت نافله شب (به صورت چهار نماز دو ركعتى) و دو ركعت آن به نيّت نماز شفع و يك ركعت آن، به نيت نماز وتر خوانده شود. وقت نماز شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزديك اذان صبح خوانده شود. (مسئله 765 و 773)
مسئله :
مسافر و كسى كه براى او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، مى‏تواند آن را در اول شب به جا آورد. (م 774)
.

موضوع قفل شده است