خدا از رگ گردن نزدیکتر یعنی چه ؟

بحث قشنگیه
آفرین بر پدید آورنده اش و دوستان کارشناس
البته فکر می کنم حبل الورید به معنی رگ گردن نیست بلکه به معنی رگ قلب است. و البته قلب در قرآن شاید منظورش قلبی که خون از آن به سراسر بدن فرستاده می شود نباشد شاید این قلب منظورش همان نفس باشد نفسی که اگر خدا رحم کند قرار است سالم تحویلش بدهیم و اتی الله بقلب سلیم باشیم .یعنی در قلب ما حضور دارد یعنی بر روح ما مسلط است.

قرب خداوند به ما ( به همه مخلوقاتش ) ، بدیهی است که یک قرب مکانی یا زمانی یا ... نیست. بلکه عمیقتر از این مسایل است.
به نظر بنده این قرب ، یک قرب در وجود است. وقتی که وجود ما وابسته به وجود حضرت حق است و اگر ارتباطمان با حق جل جلاله قطع شود ، وجودمان به عدم تبدیل می شود ، چه قربی بالاتر از این؟ این « ارتباط وجودی » که از سوی ما به « فقر وجودی » تعبیر می شود ، از سوی حضرت حق جل عظمته « قرب » است. قربی که از یک لحاظ ، مبین احاطه علمی حضرت حق به مخلوقاتش است و از لحاظ دیگری مبین قدرت مطلقه حضرت حق نسبت به مخلوقاتش است ( و لایمکن الفرار من حکومتک )و از لحاظهای دیگری هم شاید تعابیر دیگری داشته باشد که جامع همه این تعابیر مختلف ، همان کلمه « قرب » است.
به نظر میرسد که مفهوم « قرب » ، ارتباط بسیار نزدیکی با مفهوم « وحدت وجود » داشته باشد. به این معنی که با یک درجه میل از « وحدت مطلق » به سمت « کثرت » ، به مفهوم « قرب » می رسیم.

.یا ستار..

با سلام..

احاطه خداوند به اشیاء دو گونه است ؛...یکی احاطه به وجود انها ودیگر احاطه بر ماهیت اشیاء...نحوه علم خداوند به وجود اشیا حضوری است ؛ولی نحوه علم واجب به ماهیات اشیا ؛از راه علم به علت انهاست به عبارتی...از راه بسيط الحقيقه ، كمالات وجودات در واجب به نحو اعلى و اتم و بدون تميز و بى آنكه موجب كثرت گردد، موجود است ، بنابراين واجب در مقام ذات هم علم اجمالى به كمالات موجودات دارد و هم علم تفصيلى ، زيرا مقام تفصيلى غير اين نيست كه شى ء تماما نزد عالم حاضر باشد.اين در وجود،...

و اما در ماهيت از اين راه مى توان اثبات كرد كه علم به علت مستلزم علم به معلول است ، و علم به علت ماهيات مستلزم علم به نفس ماهيت است ، زيرا ماهيات معلول عقولند، و علل عاليه آنچه دارند و نيز خودشان معلول و معلوم واجب تعالى هستند. و هذا علم فى مرتبه الفعل ، لافى مرتبه بالذات (و اين علم در مرتبه فعل است ، نه در مرتبه ذات )...

نتیجتا صرافت محض واجب در وجود؛باعث می گردد؛که خداوند از خود شئ به ان نزدیکتر باشد؛مثلا انچه از خود کتاب به کتاب نزدیکتر است ؛ان کمالی است که صرفتر از کتاب باشد؛یعنی بسیط تر و کاملتر از وجود کتاب.....پس اینکه گفته می شود اشیا عین واجب هستند؛منظور در همچین صرافتی است؛کمال کتاب در واجب هست منتها بدون نواقص کتاب ......پس همه اشیا در مقام ذات بر خداوند صدق می کنند،ولی واجب در مقام ذات بر اشیا صدق نمی کند؛چون اشیا از مقام فعل او منتزع می گردند نه از مقام ذات ؛...

---------------------------------------

[=Century Gothic]سلام

در سورة مباركه ق مي‌فرمايد: «نحن اقرب اليه من حبل الوريد» كه به «ما از رگ گردن به شما نزديك‌تريم» اما بر خلاف بيشتر ترجمه‌ها؛ آيت الله مكارم اين گونه ترجمه كرده‌اند: «ما از رگ قلب به شما نزديك‌تريم».:Sham:
علت اين موضوع چيست؟

[=Century Gothic]پاسخ :
[=Century Gothic]
چون درك محسوسات براي مردم آسان‌تر است، قرآن مطالب مهم و عالي را با کنايه ها و تمثيل‌ها بيان کرده تا فهم آنها براي مردم راحت‌تر باشد و نبايد در معناي اين گونه تشبيهات به دنبال معناي ابتدايي آن بود، بلكه بايد مراد خدا از اين تشبيهات را فهميد. از جمله اين معاني بلند، احاطة خداوند متعال، آگاهي او بر بندگانش و نياز آنها در همه حال به خداوند متعال است.:Sham:
كه با تشبيه به حساس‌ترين و ملموس‌ترين عضو بدن انسان براي حيات (يعني همان رگ و جايگاه جريان خون) در صدد بيان اين معناي بلند است.
معناي حبل الوريد: البته فقط، آيت الله مكارم شيرازي، اين معنا را نکرده اند، بلكه مفسرين ديگر، از آن جمله، علامه طباطبايي به معناي رگ قلب ترجمه كرده‌اند. :Sham:
آيت الله مكارم در بيان اين كه چرا «حبل الوريد» را به رگ قلب معنا كرده‌اند، چنين ‌مي‌فرمايند: «مفسران و اهل لغت، درباره معني «وريد» تفسيرهاي گوناگوني دارند، عده‏اي معتقدند كه «وريد» همان رگي است كه به قلب يا كبد انسان پيوسته است، و بعضي آنرا به معني تمام رگ‌هائي كه از بدن انسان مي‏گذرد مي‏دانند ، در حالي كه بعضي ديگر آن را به رگ گردن تفسير كرده‏اند، گاه آن را وريدان مي‏گويند، يعني دو رگ گردن.»[1]:Sham:
و از آن رو كه حيات جسماني ما وابسته به رگي است كه خون را به طور مرتب از يكسو وارد قلب و از سوي ديگر خارج كرده به تمام اعضا مي‏رساند و اگر يك لحظه در عمل آن وقفه رخ دهد، مرگ به سراغ انسان مي‏آيد و مؤيد اين قول آن جا که قرآن مي فرمايد: «و اعلموا ان الله يحول بين المرء و قلبه و انه اليه تحشرون[2] : بدانيد خداوند بين انسان و قلب او حائل مي‏شود ، و همه شما نزد او در قيامت جمع خواهيد شد.»[3] در اين آيه قلب به عنوان عضو حساس براي تمثيل بيان شده است، لذا در آيه قبل نيز مراد از رگ، همان رگ قلب مي‌باشد. :Sham:
و از طرفي واژه «وريد» از «ورود» گرفته شده و به معناي رفتن به سراغ آب، ‌است و از آن جا كه خون از اين رگ وارد قلب و يا وارد اعضاء ديگر مي‌شود آن را وريد گفته‌اند.:Sham:
ولي در اصطلاح امروز زيست‌شناسي به رگ‌هايي كه خون را از تمام اعضاء به قلب و خون را از قلب به اعضاء مي‌رساند وريد يا شريان مي‌گويند.[4]
البته آيت الله مکارم مي گويد: در ترجمه اين آيه اگر چه بين مفسران و مترجمان قرآن كريم اين اختلاف جزيي وجود دارد ولي به طور كلي، همه اينها تشبيه است و قرب خداوند از اين هم برتر و بالاتر است، هر چند مثالي از اينها رساتر در محسوسات پيدا نمي‏شود با اين احاطه علمي خداوند، و بودن ما در قبضه قدرت او ، تكليف ما روشن است، نه افعال و گفتار ما از او پنهان است، و نه انديشه‏ها و نيت ها، و حتي وسوسه‏هائي كه از قلب ما مي‏گذرد توجه به اين واقعيت انسان را بيدار مي‏كند، و به مسئوليت سنگين و پرونده دقيق او در دادگاه عدل الهي آشنا مي‏سازد، و از انسان بي خبر و بي تفاوت، موجودي هوشيار و سر به راه و متعهد و با تقوا به وجود مي‏آورد.
چرا كه خالق بشر محال است از جزئيات وجود او بي خبر بماند ، آن هم خلقتي كه دائم است، زيرا لحظه به لحظه فيض وجود از ناحيه خداوند به موجودات مي‏رسد كه اگر يک لحظه رابطه ما با او قطع شود همه نابود مي‏شويم، همانگونه كه نور آفتاب لحظه به لحظه از اين منبع فيض بخش، يعني كره خورشيد جدا مي‏شود و در فضا پخش مي‏گردد، بلكه ارتباط ما با ذات مقدس او از اينهم بالاتر است چون او خالق است، و خلقتش دائم و مستمر ، و ما در جميع حالات وابسته به وجود او هستيم ، با اين حال چگونه ممكن است او از ظاهر و باطن ما بي خبر باشد ؟![5]
مي‌توان همه اين تفسيرها را در يك تفسير جمع كرد و آن اين كه خداوند در همه جا حاضر و ناظر است و به همه موجودات احاطه دارد در حالي كه نه با موجودات اين جهان يكي نيست و نه از آنها جدا و مي باشد مرگ، حيات، علم، قدرت، آرامش، امنيت، توفيق و سعادت همه در دست و قدرت اوست و به همين دليل، انسان نه چيزي را مي‌تواند از او پنهان كند و نه كاري را بي‌توفيق او انجام دهد و نبايد به غير او روي آورد. از غير او تقاضا كند، چرا كه او مالك همه چيز است و احاطه به تمام وجود انسان دارد.[6]
علامه طباطبايي در تفسير اين آيه مي‌فرمايد: [=Century Gothic]«و نحن اقرب اليه من حبل الوريد» كلمه «وريد» به معناي رگي است كه از قلب جدا شده و در تمامي بدن پخش مي‏شود، و خون در آن جريان دارد.:Sham:
بعضي هم گفته‏اند : به معناي رگ گردن و حلق است.
و به هر معنا كه باشد در آيه شريفه آن را طناب خوانده ، چون شبيه به طناب است و اضافه حبل به وريد اضافه بيانيه است و معناي جمله اين است كه : ما به انسان از رگي كه در تمامي اعضائش دويده و در داخل بدنش جا گرفته نزديك‏تريم، آن گاه چگونه به او و آنچه در دل او مي‏گذرد آگاه نيستيم ؟
[=Century Gothic] اين جمله مي‏خواهد مقصود را با عبارتي ساده اداء كرده باشد و گرنه مسالة نزديكي خدا به انسان مهم‏تر از اين، است، براي اينكه خداي تعالي كسي است كه نفس آدمي را آفريده و آثاري براي آن قرار داده، پس خدا از هر جهتي كه در نظر بگيريم حتي از نسبت انسان به خودش نيز نزديكتر است و چون اين معنا، بلند است و تصورش براي فهم بيشتر مردم دشوار، لذا خداي تعالي به گونه اي بيان کرده كه همگان بفهمند، پس مي فرمايد: «ما از طناب وريد به او نزديك‏تريم.» و يا در جاي ديگر قريب به اين معنا را آورده مي فرمايد: «ان الله يحول بين المرء و قلبه[7] - خدا بين انسان و قلبش واسطه و حائل است.»[8]
نتيجه:
تنها آيت الله مكارم نيست كه حبل الوريد را به معناي رگ قلب معنا كرده است، بلكه از لحن علامه طباطبايي (ره) هم اين معنا استفاده مي‌شود.:Sham::Sham::Sokhan:
نزديک تر بودن خداوند از رگ قلب به انسان، تمثيل و ساده كردن مطلب است و فرقي ندارد كه بگوئيم رگ گردن يا رگ قلب، بلكه بايد مقصود و منظور خدا از اين تشبيه را درك كرد كه مي‌خواسته بفرمايد: انساني كه تمام هستي و وجودش و کمالاتش از خداست اگر لحظه اي از فيض وجود جدا شود، حيات از انسان رخت برمي بندد.
همان طور كه خداوند مي‌فرمايد: خدا همواره بوده و از چيزي به وجود نيامده است، با همه چيز هست نه اين كه همنشين آنان باشد و از همه چيز مبد است نه اين که از آن ها جدا و بيگانه باشد، او انجام دهند همه كارهاست، بدون حركت و ابزار و وسيله. [9]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. ترجمه اسرار الايات، (يا رازهاي آيات قرآن)، محمد بن ابراهيم صدرالدين شيرازي.
2. ترجمه لغات قرآن، علي رضا شاه فل قمصري. [=Century Gothic][1] . تفسير نمونه، ج 22، ص، 245.
[2] . انفال/24.
[3] . همان.
[4] . تفسير نمونه، ج22، ص244.
[5] . تفسير نمونه، ج 22، ص 244-245.
[6] . تفسير نمونه، ج7، ص129.
[7] . انفال/24.
[8] . ترجمة الميزان، ج 18، ص520.
[9] . نهج البلاغه، ترجمه دشتي، ص32، خ1.

.یا ستار..

با سلام..

جناب حامد عزیز.

بحث رابط بین وجود ذهنی و یا مفهوم ذهنی با وجود خارجی یا عالم بیرون (عالم عین) ؛یک بحث عقلی است ؛و تمام ماهیات و مفاهیم ذهنی همه انتزاع از عالم بیرون هستند ؛وذهن بدوتا" نمی تواند فکر نماید ؛به عبارتی تا اتصال با عینیتی خارجی نباشد ؛ذهن مسدود است...

در تعلقات وجود اصلا بیرون ودرون معنا ندارد ؛به عبارتی هر چه هست درون وجود است ؛وخارج از وجود بطلان است؛نتیجتا بحث اینکه چیزی ثبوت داشته باشد و بیرون از وجود باشد ،باعث دور است...

ببنید دوست عزیز صرافت وجود ؛در قله ان معنا دارد ؛به عبارتی واجب در مرتبه خود واجد تمام کمالات مراتب پایین می باشد(البته کمال همان وجود وتعلقات ان است وگرنه ماهیات همه جنبه عدمی و حدودی دارند واصلا در ذات چیزی نیستند) ؛و این همان صرافت است ؛یعنی در این مرتبه است که صرافت معنا پیدا می کند؛واین صرافت معیت را به همراه دارد؛یعنی وجودی نیست که بدون نواقص در وجود حق نباشد این ارتباط ذهن با بیرون را حملی به عهده دارد که به نام حمل حقیقه و رقیه مشخص می گردد ؛به عبارتی اشتراک در وجود و اختلاف در شدت وضعف کمال؛که ان نیز به وجود بر می گردد؛نتیجتا مرتبه وجود ضعیف قابل حمل به مرتبه وجود قوی می باشد؛منتها نه در همان مرتبه ضعیف ؛بلکه ما ابتدا نواقص وجود ضعیف را می گیریم ؛انگاه انرا بر وجود قوی حمل می کنیم ؛کار ذهن این چنین است؛نتیجتا وجود ضعیف در مرتبه وجود قوی می باشد منتها بدون نقوص ان که در مرتبه خودش می باشد.........

با این حساب همه اشیاء به ذات اصلا وجودی ندارند ؛بلکه وجود دارند به وجود ان صرافت محض که خدا باشد؛پس اشیایی که شما می بینید ؛نه هست هستند ونه نیست؛بلکه هست هستند به هستی ان وجود صرف ؛واین یعنی اینکه هر شئ ای نمود و مظهری از خداست وانچه اول اصل است و عینیت دارد؛ان وجود محض می باشد ؛و به واسطه ان وجود صرف وجود اشیا هست می گردند؛این یعنی اینکه هر شئ ای خداست؛ولی نه در مرتبه ای که هست و درک می گردد؛بلکه در ان کمال بی حد و بی نقص که قابل حمل بر خداست؛معیت حضرت حق با اشیا به صورت ظهور است ولی نه ظهور خود ذات ؛چون ذات بماهو به هیچ حیثی شناخته نمی گردد؛حتی قابل اشاره هم نیست ؛چون مشارالیه محدود به اشاره است؛ولی انچه باعث ظهور اشیا می باشد صفات واسماء او می باشند و هریک از کمالات پایین تحت یکی از اسما او هستند...

اما در مورد ماهیات...
توجه دارید که ماهیات ؛جنبه حدودی و عدمی دارند ؛به عبارتی ماهیت انتزاع ذهن است ؛و چیستی و مفهوم ؛و در عالم بیرون مرزهای وجودی اشیا که به صورت قالب های مختلف وارد ذهن می گردند؛ماهیت خارجی نام دارد؛و البته مرزهای کناری یک لیوان که انرا به صورت یک قالب لیوان برای ذهن نمود می دهد؛جدای از ان نیست ؛بلکه ذهن است که لیوان را با این حدود می فهمد ؛وبا مشخصات چنین حدودی به لیوان می شناسد؛نتیجتا در عالم خارج مرزهای وجود با خود وجود عینیت دارد و یکی هستند وقابل جدایی و انفکاک نیستند؛واین ذهن است که انها را با هم توام می کند ؛به عبارتی کار ذهن تکثر است .و در عالم خارج هر چه هست تشخص است ؛اصلا وجود یعنی تشخص...

پس مرزهای اشیا که حدود را ایجاد می کنند ؛وماهیات که خود چیزی جز حدود نیستند؛در ذات حق جایی ندارند؛و البته علم حضرت حق نیز به این حدودیات به صورت ذهن ما نیست؛یعنی به نحو علم حصولی نیست؛پس باید علم به این ماهیات از قبیل اجزاء و سلولهای بدن و ذرات هستی را برای حضرت حق به نحوی به علم حضوری برگرداند؛واین ممکن نیست مگر در علم به علت وجودی این ماهیات؛به عبارتی ماهیاتی که وجود دارند همه معلول عالم عقول هستند ؛و از طرفی علم حضوری به علت ؛علم به معلول را به دنبال دارد؛نتیجتا خداوند با علم حضوری به عقل اول(البته خود عقل هم در ذات وهم در فعل مجرد از ماده می باشد نتیجتا علم به ان علمی حضوری است) که علت تمام ماهیات می باشد؛علم به ماهیات پیدا می کند.....

از مباحث بالا نتیجه این می شود که:

اولا خداوند با صرافت محضی که دارد؛در برگیرنده همه کمالات می باشد؛وکمالی نیست که از این وجود صرف بیرون باشد...

دوما خداوند با علم حضوری به علت ماهیات ؛علم به همه انها دارد ؛البته این نوع علم در فعل است؛یعنی بعد از وجود اشیا...

خلاصه اینکه ؛معیت خداوند با اشیا به صورت حضوری است ؛چه در علم به ماهیات و چه در علم به کمالات؛ودر حضور ماده و تعلقات ان جایی ندارد ؛پس هر چه شما از تشابهات ذهنی و تماثلات حسی بکار برید ؛همه از سنخ نوع می باشند ؛یعنی تماثل در انواع می باشد ؛مانند تشابه بین دو نوع انسان و غیره ؛وخداوند از همه این تماثلات وتشابهات ذهنی به دور است.....و معیت او معیتی است ؛وجودی و به تبع ان حضوری....

یک نکته دیگر وان اینکه مساوق بودن ؛در مفهوم معنا دارد ؛وانچه مصداق مساوق بودن دو شئ قرار بگیرند ؛از لحاظ صدق و جهت صدق می باشد؛نتیجتا انچه تساوق در وجود را در بر دارد مفهوم ان است نه عینیت ان؛....

اخر اینکه..

قران برای فهم عوام گفته شده است نه برای خواص ؛نتیجتا تمثیلات این چونینی جایی برای عدم احراز قبول ویا رد ان نیست...

موفق باشید.

یا ستار..

با سلام..

جناب حامد..

البته حقیر می دانم که در چنین مواضعی لب مطلب انطور که باید رسانده نمی شود ولی برای احترام به نوشته های شما حاضر شدم...

فرمودید:

[="red"]این در مقام فکر نیست بلکه در مقام ادراک حسی است . انسان در مقام تفکر و تعقل نیازی به ارتباط با بیرون ندارد
[/]

بزرگوار شما اگر توانستید بدون ؛صورتهای قبلی که از طریق قوای حسی وارد ذهنتان گردیده است ؛تفکر و به تبع ان تعقل نمایید انوقت حرف شما صحیح است؛اصلا تفکر بدوتا" و بدون اتصال با خارج یک امر نشدنی است؛نتیجتا تفکر یک نوع عمل است ،یعنی زیر و رو کردن صورتهای ذهنی و این صورتها منشا از کجا دارند؟؟از خارج ؛پس تفکر و به تبع ان تعقل ؛منشا از صور خارجی است وبدون معقولات اولیه تفکر اصلا نشدنی است...نتیجتا تفکر مرهون عینیات خارجی می باشد...یعنی تفکر یک قدرت ذهنی است منتها نه فطرتا و ذاتا ؛ چون اگر اینطور بود شما بدوتا" وبدون هیچ صورت ذهنی تفکر می کردید؛ولی ذهن کارش یک نوع ارتباط بین صور اولیه است؛وبا ورود این صور اولیه کارش اغاز می گردد؛یعنی قدرت ارتباط و حکم درست کردن وسنجش ذاتا کار ذهن است؛ولی درست کردن صورت کار ذهن نیست....

قائل شدن به خارج برای وجود صحیح نیست چه خارجش بطلان باشد چه غیر آن

بله هر چه هست قائم به وجود است؛یعنی خارج از وجود مساوق با بطلان وعدم است؛ولی توجه کنید که مقصود مراتب وجودی است؛که هر یک از مراتب قائم به همان مرتبه خودش است؛نه یک وجود باشد و هر مرتبه تحت ان باشد و قائم به ان ....به عبارتی این قائمیت هر وجود به مرتبه خودش ذاتی است ؛...

فرمودید:

[="red"]همین صرف الوجود را در عینیت وجود با موجودات دیگر چطور می بینید . در متن آنهاست یا خارج یا ...؟[/]

بین ذات حضرت حق و موجودات دیگر از لحاظ اشتراک در عینیت وجود هیچ تمایزی نیست ؛تنها تمایز انها در شدت و کمال ونقص و ضعف این حقیقت می باشد ؛به عبارتی هر چه هست کمال(وجود و تعلقات ان) است ؛ولی چون کمال و تعلقات وجودی تشکیکی است ؛نتیجتا از مراتب نازله کمال هر چه به بالا می رویم ؛نقوص ریخته می شود ؛یعنی حدود کمتر و وسعت وصرافت بیشتر می گردد؛والبته توجه دارید که کمال بیشتر یعنی صرافت و وسعت بیشتر و وسعت بیشتر یعنی حدود کمتر و نتیجتا سیطره برتر و اثر گذاری بیشتر... نتیجتا خدا و موجودات تحت یک حقیقت هستند که همان وجود است ولی شدت و نقص و حدود این وجود است که باعث تمایز در مرتبه و اثر گذاری و احکام هم مرتبه خودش می گردد...
پس وقتی حرف از صرافت می زنیم ؛این فقط در همان قله وجود مصداق دارد نه در مراتب پایین؛چون هر چه در مراتب پایین است قله انرا در نهایت ان بدون حدود وقیود دارد؛نتیجتا صرافت فقط در قله مصداق دارد..پس معطی یک کمال واجد همان نیز هست؛نتیجتا مراتب وجود پایین با همه واقعیت خود نزد خدا حاضرند ؛وهمه واقعیت انها همان نهایت کمالی است که خدا واجد ان است؛نتیجتا خدا کتاب است ولی نه کتابی که در مرتبه دانی است؛بلکه ان کتابی که از وجود خود کتاب صرفتر است ؛وان همان نهایت کمال ان در ذات می باشد که خود معطی ان بوده است؛...

نتیجه انکه کمال و ومرتبه وجودی ای که موجودات دارند ؛در مرتبه ذات حق معدم هست ولی کمال ان انجا موجود است ؛پس همه کمالات در مراتب وجود به نحو اکمل و بدون تمایز در وجود حق موجود است؛نتیجتا خداوند با موجودات معیت دارد ولی نه به صورت حدود مادی و فاصله های متعارف ؛و با انها تباین دارد ؛منتها در مقام ذات و مرتبه وجودی ؛نه به صورت انفکاک و جدایش حدی ...

به عنوان مثال صورت ذهنی که شما می سازید نه جزء ذات شماست نه داخل در ذات شماست و نه خارج از ذات شما ؛منتها اینجا بحث ؛بحث اتحاد است؛به عبارتی نفس در مقام و مرتبه ذات مغایر با صورت ذهنی می باشد؛ولی انچه باعث اتحاد انها می گردد؛اصل اشتراک وجودی است؛یعنی نفس با معلومات خود که صورت های ذهنی باشند ؛اتحاد پیدا می کند ؛ونتیجتا ظهور پیدا می کند با یک وجود به عبارتی این نفس است که در هر مرتبه با صورت هم مرتبه خود متحد می شود و با ان معیت دارد؛...

خلاصه اینکه ذهن نمی تواند ؛با درک حسی در مرتبه خودش اتحاد پیدا کند ؛بلکه صورت حسی بابد صعود کند تا نقوصش ریخته گردد تا به مرتبه صورت ذهنی برسد و وقتی رسید انوقت نفس می تواند با ان صورت اتحاد پیدا نماید و موجود شود به یک وجود در همان مرتبه....پس مرتبه پایین ؛در مراتب بالا معدوم است ؛ولی کمال ان موجود است...
بحث بحث اتحاد است؛منتها در مراتب یکدیگر...

[="red"]این سخن شایسته ای است اگر خوب باز شود . که اوهست و ما نیستیم . ما مظهر اوییم و او وجود ما یعنی چه ؟ بعد هم باید این اثنینیت او و ما باقی بماند یا نه دهان ببندیم تا از این اثنینیت هم خبری نباشد ؟[/]

در مورد اشتراک وجودی واجب و معلوماتش بحث شد؛ولی قسمت دوم سوال مربوط به مراتب وجودی و اعیان وجودی در هر مرتبه می باشد؛ببنید دوست عزیز؛هر مرتبه از وجود احکامی دارد مختص همان مرتبه؛در مقام ذات کمالات از لحاظ مفهوم کثرت دارد ولی از لحاظ مصداق یکی است؛ولی این ارتباطی به عیون مراتب دیگر ندارد که اثنیتی نباشد؛...ذات قطع نظر از هر چیزی احد است ؛یعنی جهت بردار نیست ؛به عبارتی صفات حق(از لحاظ بی قیدی و حدود) عین ذات هستند ولی ذات عین صفات نیست ؛ولی در واحدیت این نیست ؛بلکه ذات را با صفات در نظر گرفته و کمالات در مرتبه بی حدی موجودند به یک وجود و یک مصداق هر چند از لحاظ مفهومی مغایر باشند،مانند مفهوم علم و یا قدرت و غیره.......

[="red"]معیت به ظهور است یعنی چه ؟ یعنی او ظاهر شد و آن مظهر درحقیقت خود اوست که اینگونه تجلی کرده ؟
دیگر اینکه عدم ظهور ذات ممتنع است و ربطی به عدم شناخت ندارد ؟ اگر ذات ظهور نکند چگونه چیزی پدید آید ؟ قال امیرالمومنین : الحمد لله الذی تجلی لخلقه بخلقه عنایت بفرمایید که فرمود الله تجلی فرمود حال اگر بفرمایید الله اسم جمع است باز هم الله تجلی هو است بالاخره ذات باید در چیزی تجلی کند تا ذات متجلی نشود هیچ چیز ظهور نمی یابد
صفات ذاتی هم که عین ذاتند ؟ [/]

معیت بین علت و علیت او ؛همان تراوش وجود است و تراوش وجود همان ظهور است؛به عبارتی معلول شانی از علت است ؛یعنی مرتبه رقیقه علت ؛و معلول با همه هستی و کمال خود نزد علت حاظر است ؛و علت واجد همه کمالات معلول است ؛و به او از خودش نزدیکتر است ؛چون از معلول صرفتر است و مستجمع معلول خود نیز هست...

ظهور ذات در مرتبه ذات انجام می گیرد ؛قطع نظر از هر چیزی ؛ولی وقتی بحث افعال به میان اید ؛باید صفات زائد بر ذات را در نظر گرفت و نتیجتا موجودات تحت ؛این صفات قرار می گیرند...پس همه موجودات تحت صفت قیومیت او هستند ....

ن[="red"]حوه علم ذهن به اشیاء را شما برچه مبنایی قبول دارید ؟ انتزاع یا انشاء ؟ دیگر اینکه علم حصولی راجع به علم حضوری است . و اما عدم علم خداوند به ماهیت اشیاء خلاف نص قرآنی : و هو بکل شی علیم است . دیگر اینکه مگر علت ماهیت ندارد ؟ ماهیت هم امر امکانی است چه فرق می کند یک ماهیت جزئی و یک ماهیت کلی ؟
این همان بزنگاه رابطه خدا و خلق است . علم حضوری مستلزم علم است به جزئی و کلی چون حضور یعنی وجود و وجود در تمام ماهیات سریان دارد . [/]

دوست عزیز ؛در مورد چگونگی علم حصولی و رابطه ان با عالم بیرون نظریات گونا گونی مطرح شده است ؛از قبیل اضافه و یا اشباح و ماهوی و غیره...ولی انچه با برهان به ثبوت رسیده است نظر ماهوی است یعنی ارتباط ذهن با خارج به صورت ماهوی است ..ولی نحوه ایجاد این ماهیات در ذهن انتزاعی است ؛به عبارتی انتزاع ؛خود یک امر حکایت گرایانه است ،یعنی انتزاع با واقع و خارج ارتباط دارد ؛وبدون مصداق انتزاع معنا ندارد ؛.نتیجتا انتزاع یک امر ذهنی مطلق نیست.بلکه با واقع سر وکار دارد...
بله خداوند به همه چیز علم دارد ؛ولی وقتی می گوییم چیز ؛یعنی یک امر ذهنی که خود انتزاع از یک واقعیت خارجی یعنی وجود است؛به عبارتی چیز بدون وجود معنا ندارد ؛و خود خداوند نیز چیز است ؛یعنی خداوند یک وجودی است که خدا از ان انتزاع شده است منتها بما هو ذات نه به شکل ماهیاتی که ممکن هستند...

دیگر اینکه ماهیت داشتن یا نداشتن ارتباطی به حضور و حصول ندارد ؛یک موجود ممکن است ماهیت داشته باشد ولی مجرد باشد و یک موجود ماهیتی غیر مجرد داشته باشد؛ببینید قبلا نیز گفتم که ماهیات انتزاع از وجود است ؛به عبارتی حکم هر مرتبه از وجود با حکم مرتبه دیگر مغایر است مانند مرتبه مادی و غیر مادی و غیرهم ؛رابطه ین علت ومعلول یک رابطه وجودی است نه ماهیتی به عبارتی خداوند مرتبه وجود را ایجاد می کند و ماهیت ان وجود از ان مرتبه انتزاع می گردد؛به عبارتی ماهیت یک کتاب در جهان ماده با ماهیت ان در عالم عقل یکی است ؛ولی فرقی که هست نقوص ان در مرتبه عقلی ریخته شده است ؛این امر به حکم مرتبه وجودی ان عالم است؛نتیجتا ماهیت یک امر کلی است و لی ان چیزی که به ان تشخص وجودی می دهد وجود هم مرتبه ان است،پس وجود باعث می گردد که این ماهیت کلی در هر مرتبه به یک صورت مشخص گردد و وجود پیدا نماید..به عبارتی اصل تشخص مال وجود است ولی اصل کلیت مال ماهیت....
نتیجتا علم حضوری اشتراک بین را می طلبد وان وجود انهاست ؛چون دو چیز متباین که از هیچ جهتی اشتراک نداشه باشند اصلا قابل شناخت برای یکدیگر نیستند...نتیجتا حکم حضور مربوط به مجردات است یعنی جواهر مجرد ؛و جواهر مادی لیاقت حضور را ندارند ؛نتیجتا خداوند با علم به علت ؛علم به معلول پیدا می کند؛به نحو علم حضوری...به عبارتی علم خداوند علمی بسیط و اجمالی است در عین کشف تفصیلی و علم تفصیلی به یک موجود همان حضور حقیقت او با تمام کمالات او نزد علت است...

[="red"]خداوند متعال برای خود مثالهای بسیاری زده است چه اینکه هستی همه مثال اوست و اگر در بحث مظهریت مظهر را در ظاهر مستهلک بدانید در همه اوست لذا ما اورا از تشبیه و تنزیه تنزیه می کنیم که او دان فی علوه و عال فی دنوه است .[/]

دوست بزرگوار منظور از مثالها ؛اثبات است ؛نه چگونگی و کیفیت به عبارتی ؛این مثالها به خاطر تعلقاتی است که انسانها با ماهیات دارند تا از طریق ان اثبات او انجام گیرد ولی از طریق مثال نمی توان به بحث خداشناسی پرداخت؛به قول معصوم هر کس او را به غیر او شناخته باشد،او را نشناخته است...

[="red"]ظاهرا اینی که شما می فرمایید تساوی است که مستلزم عینیت خارجی نیست تساوق یعنی عینیت خارجی دو مفهوم [/]

نه تساوی از تساوق عامتر است و تساوق محدود تر و اخص از مساوی است؛ممکن است دو چیز مساوی باشند ولی مساوق هم نباشند؛مثلا بین ناطق و ضاحک بالقوه تساوی هست ولی تساوق نیست؛یعنی انسان از ان جهت که ناطق است مضحک بالقوه است و لی از ان جهت که مضحک است ناطق نیست.....پس باید دو مفهوم باشد و یک مصداق تا تساوق بین انها معنا پیدا نماید؛مثلا مفهوم وجود و ثبوت مساوق است با عینیت وجود..چون هم از لحاظ مصداق و هم از جهت صدق یکی هستند..

ب[="red"]نده قبول ندارم قرآن برای عوام است بلکه برای همه است از عوام تا خاص الخواص و این تمثیلات برای خواص شراب ناب معرفت است . خواص از ظاهر تمثیل به حقیقتش پی می برند و مست فهم آن می شوند و با جان خویش آنرا می چشند . امام صادق ع فرمود : قرآن سه بخش است بخشی برای عوام که لفظ است بخشی برای خواص که اشارات است و بخشی برای انبیاء که حقایق است . پس قرآن همین قرآن همین همین برای همه است . [/]

بله اصل کتاب بودن قران برای عوام می باشد؛به عبارتی فهم ظاهری ان برای عوام قابل تعقل است ؛و اینطور نیست که مباحث لاینحل فهمی در ان باشد ؛پس خود کتاب که ظاهر همین قران است برای فهم عوام قابل هضم است ؛ولی اینکه برخی از اشخاص به بواطن ان نیز برسند خدشه ای به این اصل نمی زند....شما کتاب را بنگر نه قران را...

یا حق

..یا ستار..

با سلام..

دوست عزیز جناب حامد.

مثل اینکه مطالب حقیر کمی گنگ است ؛و یا اینکه شما درست مطالب را متوجه نمی شوید؛به نظر بسط چنین مطالبی در این موضع حق مطلب را ادا نکند ؛ظاهرا حضرت عالی منظور نظر را در مطالب انطور که باید نمیگیرید ،البته سوء تفاهمی پیش نیاید ؛چون نوشته های شما این مطلب را می رساند...

به چند نمونه اشاره کنم:

بنده گفتم:

ت[="red"]مام ماهیات و مفاهیم ذهنی همه انتزاع از عالم بیرون هستند ؛وذهن بدوتا" نمی تواند فکر نماید ؛به عبارتی تا اتصال با عینیتی خارجی نباشد ؛ذهن مسدود است...[/]

[="blue"]شما در جواب عرضه داشتید:
این در مقام فکر نیست بلکه در مقام ادراک حسی است . انسان در مقام تفکر و تعقل نیازی به ارتباط با بیرون ندارد ..[/]

در این مرقوم شما اصلا توجه به مطلب بنده نکردید ؛ وجوابی هم که داده اید اصلا ربطی به گفته حقیر ندارد صحبت از چیزی دیگر است....صحبت از این است که عالم ذهن چیزی جدا از صورتهای ان نیست و این صورتها نیز انتزاع از خارجند ؛ نتیجتا ذهن نمی تواند مقدمتا و بدون صورتهای قبلی تفکر کند همچین چیزی محال است؛پس صور ذهنی همه انتزاع از خارجند؛وبدون خارج اصلا صورتی نیست تا ذهن به فکر نیز بپردازد.........بیشتر دقت نمایید...

مطلب بعدی که توجه نکردید ؛اینکه وجود واحد است شکی نیست؛اصلا وجودیعنی تشخص و تشخص یعنی تعین و وحدت وجود بدون تشخص ان اصلا معنی ندارد ؛این را که بنده مکرر دارم می گویم؛بحث بر سر چیزی دیگر بود ؛بحث این است که هر مرتبه از وجود قائم به مرتبه خود است نه اینکه هر مرتبه از وجود قائم به وجودی واحد باشد؛به عنوان مثال وجود هر یک از اعداد قائم به مرتبه وجایگاه خودش است؛مثلا جایگاه عدد هفت همانجاست که باید باشد یعنی بین شش وهشت و با جابجایی ان دیگر او نیست ؛نتیجتا عدد هفت یک مرتبه دارد که قائم به مرتبه خود است یعنی همان جایی که باید باشد؛وهمه اعداد همینطور هستند ؛نه اینکه مرتبه هر عددی قائم به یک وجود دیگر باشد ......بحث بر سر این است که وجود ؛بذات موجود است نه اینکه دوباره خود قائم به وجودی دیگر باشد...پس اینکه یک وجود بیشتر در عالم وخارج نیست بحثی نیست ؛اصل تشخص وجود این را می رساند؛ولی این ضرری به مراتب و تشکیک این تشخص نمی زند ؛...توجه می کنید...تشخص را جایی بر هم می زند که امتیاز و اشتراک دو چیز مغایر باشند ولی در جایی که نفس تمایز و اشتراک خود وجود است دیگر این حرفها بی معناست...

مطلب بعدی بر سر ادراک نفس می باشد؛که باز شما مطلب را جوری دیگر متوجه شده اید اصلا حقیر حرفی از چگونگی ادراک نزدم؛اصلا نفس در مراتب ادراکی قابل نزول وصعود نیست ؛بلکه حس چون با واقع در تماس است؛یک صورت از واقع می سازد؛ولی اینصورت بالا نمی رود ؛بلکه قوه خیال در همان مرتبه که هست با مواجه شدن با صورت حسی یک صورت خیالی از ان می سازد بدون اینکه اصلا تنزل کند؛وقوه عقل نیز از صورت خیالی بدون اینکه نزول کند یک صورت می سازد؛به عبارتی این صورت است که در هر مرتیه یک جور انتزاع می گردد؛در مرتبه حس یک جور در مرتبه خیال یک جور و در مرتبه عقل یک جور به عبارتی مراتب نفس سر جایش هست ؛و بامواجه شدن با صورت هم مرتبه خود؛ انرا می سازد ...نتیجتا ماهیات در مراتب وجودی به صورت نزامهای همان مراتب هستند .....توجه می کنید...

بحث دیگر ؛ تباین بین خلق و حق را پیش کشیده اید البته باز به اشتباه ؛ببنید دوست عزیز اصل حدود و قیود وماهیات اصلا جنبه عدمی دارند ،وچیزی نیستند؛بلکه انچه اصالت دارد ؛وجود با تمام کمال وهستی خود است؛نتیجتا هر چه از سنخ وجود است کمال است و مراتب پایین با تمام هستی خود نزد علت خود حاضر هستند وعلت واجد همه انهاست ؛توجه می کنید؛بحث بر سر این نیست که خداوند ماده هست یا نیست ؛که حالا ماده نیز در مقام ذات وجود داشته باشد اصلا ماده چیزی نیست تا بگوییم حالا باید صرافت حضرت حق در ماده نیز حضور داشته باشد ،اصلا ماده با تمام محدودیات خود جنبه عدمی دارند و اصلا وجودی ندارند بلکه اینها همه اعتباریات هستند ؛نتیجتا انچه به وجود بر گردد همه از جنس کمال است وچیزی از کمال از ذات تهی نیست؛نتیجتا حضرت حق بالصرافه واجد همه کمالات می باشد ؛نتیجتا کثرت مراتب وجودی ضرری به این صرافت نمی زند ؛وجدایی متعارفی که از حدود نشات می گیرد ؛جایی در این صرافت ندارد ؛...توجه دارید......به عنوان مثال نفس واجد همه صور ذهنی است ولی این صور که جزء ذات نیست؛از طرفی وجود این صور نیز خارج از وجود نفس نیست ،بلکه نفس است که این صورتها را ظهور می دهد ؛ولی نه به شکل ان جدایی و تباینی که مد نظر شماست؛بحث بر سر این است که در مرتبه ذات احکام وجودی؛ قابل اتحاد با وجودهای ادنی نیست ؛ولی باز این صورتها چیزی خارج از وجود نفسانی نیستند....مسئله مسئله حضور است ؛و در حضور اشتراک است ؛منتهی اشتراکی که موافق مرتبه خود باشد...هر مرتبه پایین با حفظ مرتبه خود نمی تواند با مراتب بالا اتحاد پیدا نماید ؛بلکه باید این مراتب هم درجه شوند ؛مانند مراتب درک نفس از یک شئ خارجی از قوه حس تا قوه عقل.....صورتی که در قوه حس است نمی تواند با حفظ مرتبه خود با صورت عقلانی اتحاد پیدا نماید؛...یعنی این صورت حسی در مرتبه خود اصلا در مرتبه عقلانی معدوم است اصلا وجود ندارد ؛بلکه باید این صورت حسی نقوصش ریخته شود تا در مرتبه صورت عقلانی قرار گیرد انوقت اتحاد انجام می گیرد......البته حق هم این است که با چند خط حق مطلب ادا نمی گردد....

مطلب دیگر اینکه بین مراتب وجود اصلا تباین نیست؛چون اصل وجود تشخصی است ؛واین تشخص با تباین مغایر است؛بحث بر سر چیزی دیگر است بحث بر سر ؛حدود ونقوص است که با کمال بالا قابل جمع نیستند....به عبارتی معلول شانی از علت است ؛و خارج از وجود علت نیست ؛بلکه چیزی که هست نظام بین مراتب است که چنین امری را به وجود اورده است ؛نظام و احکام هر مرتبه مختص خود همان مرتبهمی باشد و قابل سریان به مراتب دیگر نیست؛مثلا نظام عالم الوهیت با حفظ خود قابل سریان به مراتب پایین نیست ؛.......

اما در مورد جسم مادی که می گویید ضعیف متکرر است باید گفت؛جایی که تکرر باشد از دو حال خارج نیست ؛یا این تکرر به صورت انفکاکی است یا به صورت وسعط است ؛اگر انفکاکی باشد ؛وجود سیلان دارد ؛و سیلان وجود حرکت جوهر نتیجتا در این حرکت جسم در دو حال در دو مرتبه از وجود قرار گرفته است؛نتیجتا اصل ذات متغیر میگردد و در جایی که ذات متغیر باشد اصلا حضوری نیست ؛به عبارتی وجود پراکنده لیاقت حضور را ندارد بلکه وجود یکپارچه می باشد که چنین لیاقتی را دارد ؛نتیجته هر ذاتی که وجودش یک پارچه باشد لیاقت حضور را هر چند برای خودش دارد ؛مانند نفس و کثرت صورتهای مختلف به وحدت ان ضرری نمی زند ؛چون این تکرر به صورت وسعط است نه انفکاک....

در مورد اینکه عامه چیزی از برخی از ظواهر نفهمند دلیل بر این نمی شود که این کتاب برای عامه نباشد،کسی بداند خداوند مانند هیچ چیزی نیست؛انوقت هر چه که بفهمد می داند که او ان نیست بلکه حقیقت او چیزی است که مثل این تفهم نیست ،بلکه او مثل هیچ چیزی نیست....نتیجتا در همین اندازه برای فهم عبارات دیگر نیز کفایت می کند؛واین دلیل نمی شود که قران برای عموم نباشد ؛بلکه قران برای خواص هم هست و خواص (مردم ) حال غیر از معصوم بدون گذر از عوام به ان درجه نمی رسند....

کتاب و نوشته های مادی که ان حقیقت قران را به این شکل صورت بندی نموده است ،هم مرتبه با اذهان ناس می باشد ؛ولی اینکه کسی از این پوسته الفاظ به قران برسد این دیگر گذر ار عوام است نه اینکه انها از ابتدا خواص باشند........مانند انبیا که همه چیز را برای عامه گفتند و برخی گوش کردند وعمل نمودند و خاصه شدند و کسانی گوش ندادند و عمل نکردند و در همان عوام زدگی ماندند....

خلاصه اینکه اینطور مباحث نیاز به فراگیری املا ئات ابتدایی و تامل زیاد و عمیق دارد و بعضا این مکان هم برای اشخاصی مصداقیت ان را ندارد ؛نتیجتا فکر می کنم بحث را تمام کنیم بهتر است...

موفق باشید..

یا ستار..

با سلام خدمت جناب حامد ودیگر اساتید..

جناب حامد سوالی که حضرت عالی ؛می خواهید به جواب ان فائق ایید؛یک مسئله عقلی و فلسفی است؛پس درک ان نیاز به مقدمات ابتدایی دارد ؛حال اگر کسی همین مقدمات را هم نمی فهمد این دیگر تقصیر مغایرت و ناهماهنگی است که بین نوع سوال و جواب ان است!

دوست من ؛اینکه بنده بخواهم خدا را بیاورم بیرون وانرا ببنیم ؛دیگر از مفهوم و استدلال خارج می گردد واصلا نمی توان با مفاهیم و دلایل برهانی انرا برای اشخاص نمایان کرد ویا فهماند...

به عبارتی ما هر چه در باره اثبات او و نفی نقص از کمالات او می اوریم ؛همه جنبه مفهومی و استدلالی دارند واز ضیق خنداق است؛به عبارتی همه اینها در ذهن تحلیل می شوند و در خارج اصلا تحلیل و قضیه نیست ...همه این موارد از جنس مفهوم است وذهنی می باشد..

حال اگر در عالم عین بخواهیم خدا را بشناسیم؛دیگر بحث ذهن ومفهوم را باید کنار گذاشت ؛به عبارتی شهود در عالم عین را نمی توان برای کسی معرف قرار داد و یا به او فهماند؛چون شهود وجود و عینیت ان ؛به واسطه حضور و اتصال با واقع کمالات ان ملاک قرار می گیرد؛نتیجتا چون تماس با اصل وجود است نتیجتا نفس خود وجود را می یابد ؛این در حالی است که عینیت وجود قابل ورود به ذهن نیست؛بلکه ذهن کارش فقط مفهوم سازی است و همه ساختار نیز از این مفاهیم و وجودهای ذهنی و ماهیتی است...

مثلا وقتی کسی درد را در نفس خود می یابد ؛عین حقیقت وعینیت درد را می یابد ،یعنی اتصال با واقع وجود ان ؛نتیجتا نمی تواند ؛این عینیت وجود را برای شخصی باز گو کند که حالا از لحاظ مفهومی چگونه است؛فقط می تواند اگاهی از این درد را باز گو نماید ؛واثار انرا یعنی بی تابی...

اینجاست که معنی شناخت خدا به واسطه خودش مصداق پیدا می کند؛به عبارتی اصل شناخت خدا همان شناخت او به خودش است ؛به عبارتی شناخت خدا با واسطه شناخت وجودش است یعنی اتصال با واقع ان؛نتیجتا کسی که خدا را با خدا بشناسد او را شناخته چون این شناخت یک شناخت عینی است؛یعنی غیر خدا را نشناخته است؛در حالی که هر چه در مفهوم باشد ؛ان غیر خداست؛...

خلاصه اینکه شناخت حضرت حق در عالم خارج منجر به حضور است ودر علم حضور دلیل و مفهوم اصلا بی معنا است؛چون مفهوم ودلیل مربوط به ذهن است؛در حالی که عین وجود خارجی قابل ورود به ذهن نیست؛نتیجتا نمی توان انرا با مفهوم بیان نمود....

به نظر نوع سوال شما کمی ناصحیح است!

البته در قران هم هست که خداوند قبل از اخرت باز مشهود است مانند این ایه:

[="red"]سنريهم آياتنا فى الافاق و فى انفسهم ، حتى يتبين لهم انه الحق ، اولم يكف بربك انه على كل شى ء شهيد؟! الا انهم فى مريه من لقاء ربهم . الا، انه بكل شى ء محيط (فصلت : 53 و 54). [/]

[="blue"]به زودى نشانه هاى خود را در افقهاى (گوناگون ) و در دلهايشان به ايشان خواهيم نمود، تا بر ايشان روشن گردد كه تنها او حق است ، [="red"]آيا (براى حق بودن ) پروردگارت همين كافى نيست كه او براى هر چيز مشهود است .[/] هان آنان در لقاى پروردگارشان ترديد دارند، آگاه باش كه مسلما او به هر چيزى احاطه دارد.
[/]

که دلالت ان در این حدیث به چشم می خورد:

ابى بصير از امام صادق پرسيد:

[="red"]هل يراه المومنون يوم القيامه ؟[/]
آيا مؤ منان در روز قيامت او (خدا) را خواهند ديد؟
حضرت فرمود:
ن[="red"]عم قد راؤ ه قبل يوم القيامه .[/]
بله ، بلكه پيش از روز قيامت او را ديده اند. وى مى گويد:
عرض كردم : آيا مقصود همان ديدنى است كه خداوند (در ازل ) فرمود: الست بربكم ؟ قالوا: بلى (اعراف : 172).
آيا من پروردگار شما نيستم ؟! و همه گفتند: بله .
حضرت چند لحظه ساكت شد و سپس فرمود: و ان المؤ منين ليرونه فى الدنيا قبل يوم القيامه الست تراه فى وقتك هذا؟!
و قطعا مؤ منان او را در دنيا و پيش از روز قيامت مى بينند. آيا تو در همين هنگام او را نمى بينى ؟! و در ادامه روايت از حضرت خواست كه اين مطلب را براى ديگران نيز نقل كند ولى حضرت فرمود: خير، نقل نكن...

این می رساند که شناخت واقعی حضرت حق تنها با خودش میسر است؛یعنی باید به کمالات او اتصال واقع کرد تا خودش را پیدا نمود ؛وان وقت شناخت به واسطه وجود خودش مصداق پیدا می کند؛که این شناخت چیزی جز خودش نیست؛نتیجتا امام او را مانع شد که موارد مذکور را برای دیگران ایراد نماید چون ؛اشخاص انس با مفاهیم وماهیات دارند؛نتیجتا مفسده به پا می گردد وانچه را ذهنشان درک می کند جای خدا می گذارند....چون هر چه مفهومی است خالق است...

[="red"]انما عرف الله من عرفه بالله ؛ فمن لم يعرفه به فليس يعرفه انما يعرف غيره ؛ ليس بين الخالق و المخلوق شى ء ...[/]

تنها كسى كه خدا را به خدا بشناسد، او را شناخته است ، بنابراين كسى كه او را به او نشناخته باشد، در واقع او را نشاخته بلكه غير او را شناخته است ، (زيرا) بجز خالق و مخلوق چيزى وجود ندارد.

بحث خوبی است اگر درست ادامه یابد...

یاحق

سلام بر بقیةالله العظم ومنتظرانش

باتشکر از جناب عرفان علوی بزرگوار از مباحث خوبشان :Gol:و عنوان خوب تاپیک :Gol:

این بحثرا میتوان از جهات وابعاد مختلف مورد بحث وبر رسی قرار داد . دوست بزرگوار جناب عرفان از جنبه ی فلسقی ومنطقی و کلامی بحث میفرمایند . و بنده سعی میکنم تا از جنبه ی عرفانی بحث را توضیح دهم . والبته بحث در مورد موضوع خدا و(الله) وامور مربوط به خداوند در هزار چم دیدگاه انسان به وادی حیرت میرسد
فقط همین.

بنده سعی میکنم با زبانی ساده تر مطالب را عنوان کنم تا ازبحث تخصصی عموم هم بهتر بتوانند استفاده ببرند .

1-موجودیت انسان در هستی از مراتب و درجات خاصی در میان سایر موجودات برخوردار است .
ازفطرتی مافوق سایر موجودات برخوردار است .

فطرتی خدا جو وخدا پرست .

یعنی اینکه انسان بدون اینکه بخواهد ازتلفیق جهان مادی ومعنوی پیرامون خود به دنبال خدا باشد علم حضوری ودرک شعوری به خداوند دارد .

2 -از موهبتهای خداوند به انسان اعطای روحی است که با منت اضافی تشریفی از جانب خداوند از آن به دمیده شدن روح خداوند بر جسم انسان تعبیر شده .

این روح خود دارای ابعادی است که بسیار قابل تأمل میباشد .

3 -یکی از این ابعاد بعد ادراکی روح انسان است . انسان با فعال کردن این بعد از روح خود میتواند به ادراکاتی دست یابد که مرکب او برای رسیدن به کمال باشد .

4 -کمال هم برای انسان فقط رسیدن به الله است .

5 -این رسیدن به الله زمانی میسر است که بتوانیم در مسیر حرکتمان به سوی کمال در طول اراده ی خداوند قرار بگیریم ! ونه در عرض اراده ی او .

ودر این حرکت است که انسان از مفاهیم وماهیات جدا شده وبه شهود الی الله میرسد و خود را فنا در ذات وصفات خداوند می بیند .ودر می یابد که ممکنی است که در واجب بودنش باید در انتظار «کن فیکون» باشد واز غرور حضورش؛ در محضر الله حیا میکند و در ادراک روحی اش خود را مخلوق او میابد با تمام علم حضوری اش !!! وبا تمام ادراک قلبی اش قادر به درک نقطه ای از (خ) خداییش نیست زیرا حتی وصف او عظیم است و خارج از ظرفیت این انسان ممکن الوجود و در دون حقارت در محضر جلالتش!!! مخلوقی که وابسته است به ذاتی که توصیفش هم فقط در ید تدبیر اوست که الله است .
آنجاست که در ادراک روحی خود و در درجه ی اعلای علم حضوری خود او را خالق درک میکند - اورا قادر درک میکند - اورا عالم درک میکند ...... با تمام حقیقتش - با تمام بعد ادراکی روحش - با تمام علم حضوری قلبش .... آان جاست که اورا از رگ گردن به خود نزدیک تر میبیند . زیرا در عظمت بیکرانش غرق است !

............................................................................................... حق یارتان :roz:....................................................................................

سلام بر بقیةالله الاعظم ومنتظرانش
بزرگوار تعریف از درد وعواطف انحصاری ودرونی افراد ذهن انسان رامعطوف به دو قسم از ادراکات انسانی می نماید که معمول ومتداول است . ویک قسم که محجور اما مستقل است .

اولا" ادراک حسی درد وانتقال این حس به وسیله اعصاب مربوطه به فکر که از نوع احساس واقعی (وقوع در عالم خارج) محدود و محکوم است یعنی (دارای کمیت میباشد) مثل احساس درد در عضله ی قلب !!!
نتیجه (1) = یک درک نفسانی

ثانیا" ادراک روحی درد و انتقال این ادراک در عالم حقیقت وجود است که انسان را در بعد اعلای وجود معنوی ومتافیزیکی اش تحت تأثیر قرار میدهد . واحساسی حقیقی ( اصیل در ماهیت وجود ) را در وجوداصیل انسان بروز میدهد . (دارای کیفیت ) میباشد . مثل درد وسوزش دل در غم از دست دادن عزیزی !!!

نتیجه (2) = یک درک درونی

ثالثا" ادراک ماورائی که از عهده ی هر جان وروحی بر نیاید . در این نوع ادراک ظرفیت انسانیت متفاوت است و حضور ما در زمین مادی طبق آیات قران وتلاش برای وسعت بخشیدن به این ظرفیت است . بحث از ضرورت وجود الله و تعیین جایگاه برای این وجود در کمیت وسعت مادی انسانی نمی گنجد و در اول راه سنگینی این بار معنوی اورا از پا در می آورد و انرژی فوق العاده اش انسان را از درون به انفجار سلولهایش میکشاند . مثل اینکه بخواهیم انرژی را از درون هسته ی اتم خارج کنیم باید مقدمات فوق العاده ای را فراهم کنیم . در حالت عادی اولا" استخراج این انرژی ممکن نیست ثانیا" اگر مقدمات به صورت ناقص فراهم شود این امکان وقوع یابد جز ویرانی آنهم از درون پیامدی ندارد. لذا برای درک خداوند و رسیدن به ادراک ماورائی وجودش مقدمات الزامی است . نه اینکه هرگز به خدا نمی رسیم ویا در مقابل بگوییم خدا را میتوان در موجودیت خارجی اش مشاهده کرد.
برای مقدمه ابتدا باید جایگاه خداوند و جایگاه درک ما از خداوند را مشخص کنیم تا بعد........

....................................................................................... حق یارتان :roz:...............................................................................

.یا ستار.

با سلام..

ضمن تشکر از جناب ••ostad•• گرامی و همچنین حامد عزیز..

البته اینکه درد واندوه یک کیف نفسانی است صحیح است ؛چون درد و اندوه از سنخ درک است ؛ولی چیزی که هست ؛چون نفس عملش با ماده می باشد و نسبت بین نفس و جسم مادی بدن یک نسبت حقیقی می باشد ،یعنی جسم مادی رقیقه و نزول یافته نفس می باشد ؛ و اینها تحت یک حقیقت وجودی می باشند ؛نتیجتا این دو بر یکدیگر اثر متقابل دارند ویا به عبارتی ترکیبی حقیقی هستند ؛ومانند اصطلاحات شعرا این همه جدایی مانند پرنده وقفس ندارند؛...

پس اندوه و یا درد ؛چون منجر به ناراحتی نفس می گردد؛پس باید علتی عدمی داشته باشد؛به عبارتی ،عدم وجود و خلاء ان در جسم و ماده ؛به صورت درد برای نفس تدایی می کند؛نتیجتا درد و یا اندوه یک امر وجودی نیست که حالا نفس انرا به عینه درک می کند بلکه یک امر عدمی است وجنبه عدمی دارد؛یعنی عدم تراوش وجود است که باعث این ناراحتی برای نفس می گردد....

خلاصه اینکه درد و اندوه یک درک نفسانی است نتیجتا ؛علم نفس به ان از نوع حضور است ؛یعنی عدم جعل وجود یک امری در جسم و یا تعلقات ان باعث این درک شده است والا اگر همه چیز طبعا ملایم بود(جعل وجود و تراوش ان) همچین چیزی درک نمی شد....به عبارتی این نوع درک وحضور ان برای نفس با فعل وعمل ماده انجام می گیرد...

البته انسان یکسری امور فطری هم دارد ؛که در سرشت نفس محروز است مانند میل به حقیقت جویی و یا برتری و پرستش وغیره...که البته این موارد نیاز به عمل مادی برای درک و حضور نفسانی ندارند و مستقیما بر اساس ان سرشت وخمیر مایه انسان از درون او ؛یا از روح ونفس او مستقیما تراوش می کند به عبارتی این امور شوقیه هر یک از مبدایی از نفس نشات می گیرند به عبارتی در تکوین بشر نهانیده شده اند...

البته باید توجه نمود که طغیان برخی از امور فطری مانند شهوت وغضب و تعلقات ان ؛باعث انحراف فطرت سالم از مسیر اصلیش می گردد؛نتیجتا ممکن است این امور فطری کم رنگ و یا پررنگ شوند...

مطلب بعدی اینکه بحث بر سر سلسله مراتب برای شناخت نیست بلکه موضوع نوع شناخت است ؛شناخت و معرفت حق تنها به خود او امکان دارد ؛حال در مراتب پایین از طریق عقل و سلب نقوص از مراتب امکانی و صدق ان بر ذات (البته این از ضیق می باشد)؛ویا از طریق شهود و اتصال با خود او البته به اندازه وسعت نفس ؛به عبارتی از هر روزنی به همان اندازه نور می تابد و از شعاع نور بهره می برد........

بله ممکن است کسی بگوید من خدا را در طبیعت دارم می بینم ؛یعنی هر چه می بینم قدرت اوست و یا علم ورحمت و همه منشا از کمالات اوست ؛مانند چراغ قرمز راهنمایی ورانندگی که خود نشانه ای است ؛و شخص از دیدن این چراخ پی به ورای ان یعنی خطر می برد؛و با دیدن چراغ قرمز ؛اگاه به خطر می گردد..یعنی این چراغ همان خطر است....

در هر حال قویترین شناخت اتصال با واقع می باشد و وقتی در متن واقع قرار بگیری دیگر خطا و اشتباه و شک معنا ندارد ؛همانطور که حضور و اتصال درد شک و شبهه و خطا را نسبت به درک ان از نفس بر می دارد...

یاحق

..یا ستار..

سلام برشما..

والله نمی دانم از کجا باید شروع نمود که باز مشکلی ایجاد نشود...

ببینید دوست عزیز جناب حامد اینکه نسبت اشیا با وجود بحت و محض حضرت حق چگونه است؛این بر می گردد به تجلی و ظهور ذات(یا همان تراوش وجود) ؛مانند نفس و ظهور ان که محل این ظهور نیز چیزی خارج از وجود نفس نیست؛که این ظهور به ظاهر شدن صورتهای نفسانی می انجامد:حتی نفس نیز نمی تواند ان صورتی را که در عقل خود دارد مستقیما وارد دار مادی نماید؛بلکه ان صورت را باید ابتدا به عالم خیال بیاورد ،سپس به عالم حس بیاورد ؛وبعد از عالم حس به مرتبه فعل و انجام ان واردش کند...به عبارتی نیاز به هم مرتبه شدن می باشد؛وعقل در مرتبه خود نمی تواند در مرتبه ماده ظهور نماید و مرحله حس نیز نمی تواند با حفظ مرتبه خود در مرتبه عقل ظهور نماید ؛بلکه محل ضهور صورتهای عقلانی در خود عقل است و محل ظهور صورتهای نفسانی خود نفس و صورتهای حسی خود حس و محل ظهور صورتهای جسمانی و مادی عالم ماه است اینها سلسله مراتب وجودی است از مراتب عالی به مراتب دانی و بالعکس...

پس عالم الوهیت ؛عالمی است که محل ظهور اسما وصفات الهی است ؛چون صفات الهی از لحاظ وجوب و وجود عین ذات هستند ؛یعنی انها نیز بیحد و خارج از قیود می باشند ؛(در ان شب که پیغمبر اکرم حاضر در این مرتبه شد ؛جبرئیل نتوانست در ان مرتبه حاضر گردد؛یعنی همانجا که به صورت تمثیل زانو به زانوی خدا نشست) ولی همین صفات دوباره ظهور می کنند ؛و همینطور تحت هم قرار می گیرند تا به عالم دانی می رسند ؛و ظهور هر یک از این صفات باعث ایجاد فعلی از افعال در مراتب می گردد؛مثلا حیات جانداران تحت صفت حیات او و علم اشیا تحت علم او و هینطور این اسما رو به بالا که می روند تحت یکی از اسم دیگر قرار می گیرند مانند صفت رحمت شامله و همین طور در سیر صعود تا دوباره به اسم مکنون وذات ختم می گردند؛....

پس شما هر چه که در ظاهر می بینید ؛ظهور اسمی از اسمای الهی است ؛مثلا جهنم ظهور اسم غضب و یا طرد اوست وبهشت تحت اسم رحیمیت و همه موجودات ظهور اسم رحمت شامله ؛....وحتی رشد انسان و گیاه نیز تحت یکی از اسما اوست....

هیچ تصوری و فعلی نیست که تحت یکی از اسم های او قرار نگیرد،مثلا کسی که گناه می کند خود را تحت اسم غضب و طرد او می ندازد؛و هر چه به این عمل ادامه دهد بیشتر به باطن ان رسوخ می کند؛تا جایی که می رسد به محل ظهور این اسم که جهنم ومراتب ان باشد ؛به عبارتی محل ظهور اسم غضب حضرت حق طرد از قرب او که همان ظاهر شدن چیزی به نام جهنم است....

نسبت بین اشیا و وجود خداوند درست است که نسبتی دو طرفه است؛یعنی از یک طرف این نسبت و یا اضافه به موجودات ختم می گردد و از جهتی به ذات خداوند؛ولی چیزی که هست همین اضافه و نسبت نیز به صورت بسیط در ذات او موجود است ؛از قبیل نسبت رزق و خلق و غیره ....به عبارتی همین صفت رازقیت که نسبتی است بین خدا و موجودات در ذات او کمالش هست ؛یعنی کمالی که عین ذات او بسیط و غیر قابل تمایز با دیگر کمالاتش می باشد....

به عنوان مثال اراده شما ؛که جزء ذات نفس شما نیست؛بلکه اراده متاخر از ذات است؛و مرتبه اراده متاخر از مرتبه وجودی ذات شماست؛یعنی این اراده مبدایی و ریشه ای در ذات شما دارد ؛که از انجا سرچشمه می گیرد ؛که ان مبدا را شما نمی توانید در ذات نشان دهید ؛چون مانند نفس بسیط است و عین ذات است از لحاظ مصداق ؛یعنی این اراده کمالش در نفس شما هست ؛و هر گاه بخواهید می توانید از ان مبدا و ریشه انرا ظهور دهید؛دیگر صفات فعلی انسان نیز همینطور است ؛یعنی نفس واجد انهاست منتها در مرتبه ذات و چون در مرتبه ذات است پس با نفس یگانگی ایجاد می کند و وحدتی حقه می گردد ؛و با وجود نفس با یک وجود موجود است؛ولی وقتی در شما شوقی ایجاد گردد و سپس علم به ان و قدرت عامله نیز داشته باشید اینها همنیطور از ان ریشه ها سرازیز می گردد تا به مزتبه فعل می رسد....

پس فعل شما ؛همان کمالی است که ذات شماست ؛غیر از او نیست ؛منتهی چون ان کمال با حفظ مرتبه خود نمی تواند در مراتب دانی ظهور نماید ؛پس مجبور است ،مراتب وجود پایین تر را ظهور دهد و ایجاد نماید و از ان مراتب ماهیت هم مرتبه اش ظاهر می گردد ؛ظهور فعلی که در دار مادی است ؛یعنی این فعل از سنخ وجود مادی است و باید در همین مرتبه ظهور کند .....اینها سلسله مراتب وجودی است....

پس ان فکر و ان صورت ذهنی که در مرتبه فکر شما ست همان فعل شماست ؛مانند گفتن انچه در ذهن دارید؛منتها ان حقیقت که در ذهن است نمی تواند با حفظ مرتبه خود به صورت فعل دراید ؛مجبور است که خود را هم مرتیه و هم نظام خود نماید؛نتیجتا ان حقیقت ذهنی به صورت مادی که همان گفتن است ظهور می یابد؛...به هر حال ان صورت وحقیقت عقلی همان حقیقت ذهنی است و ان حقیقت ذهنی همان حقیقت حسی است و ان حقیقت حسی همان فعل شماست منتها چیزی که هست هر یک از اینها در مرتبه و نظام خودش ظهور می نماید و یا هم فرکانس مرتبه خود ظهور می نماید...

در مراتب ظهور و وجود از عالم الوهیت تا عالم شهود ومادی نیز همینطور است...اینها همه تحت یک حقیقت هستند منتها شدت وضعف و نقص است که منجر به ظهور متفاوت انها در هر مرتبه می گردد...

یاحق

..یا ستار..

با سلام..

جناب حامد گرامی این مواردی که شما فرمودید و مثال هم زدید مربوط به وحدت وجود وموجود می گردد؛یعنی غیر از وجود حضرت حق اصلا وجودی در هستی نیست و فقط یک وجود مشخص در هستی است و همه این وجودات همه بالله هستند؛ومجازی یعنی همه خدا هستند در همین مرتبه ولی به قول شما به صورتهای موج متکثر دیده می شوند به عبارتی اصلا وجودات مقید وجود ندارند فقط وجود مطلق هست وبس ؛بلکه همه، صورتهای موجی هستند از منشا ان که دریاست والبته موج تا درون دریاست موج است و عین دریا و در عالم بیرون از دریا که موج معنا ندارد....این عقیده مربوط به عرفا می باشد؛وبه قول فقها همچین عقیده ای منجر به کفر می گردد...اگر منظورتان این باشد....

ولی به عقیده فلاسفه وجود؛ ذات مراتب تشکیکی است ،یعنی وجودات مقید نیز هستند و در عالم خارج مستقلا وجود دارند و مغایر با مرتبه ذات حضرت حق می باشند ؛و در مرتبه خود عین مرتبه ذات حق نیستند ،یعنی در مرتبه وجودی خود مغایر با ذات و مرتبه واجب هستند ...

نتیجتا در عالم وجود کثرت حکمفرماست و لی همه کثرات به وحدت بر می گردد،یک تشخص وجودی با تشکک مرتبه ای...

نمی دانم شاید منظورتان چیز دیگری باشد...

یاحق

..یا ستار..

با سلام..

جناب حامد ، انچه شما مرقوم فرمودید ؛مسئله عینیت در مقام مراتب امکانی است؛به عبارتی ذات مراتب امکانی با ذات حضرت حق یکی هستند به عبارتی هر چه هست خداست ؛چون به قول شما موج ؛چیزی جز وجود دریا نیست ؛به عبارتی موج در دریا همان ذات دریاست و در رتبه خود دریاست ؛این یعنی هر چه شما می بینید ؛همه مرتبه خداست و اصل و هم مرتبه ذات اوست ؛....

توجه نمایید که وحدت در وجود ربطی به اینکه هر چه هست فقط یک وجود در یک مرتبه می باشد ؛ندارد ؛وهمچین حرفی خیلی بزرگ است که همه چیز که می بینید ؛عین خدا باشد ؛....

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
[="red"]إذا کان الخالق فی صورة المخلوق فبما یستدل علی أن أحدهما خالق لصاحبه؟![/]
اگر خداوند به صورت خلق باشد، به چه دلیلی یکی از آن دو خالق و آفریننده دیگری خواهد بود؟!

مرتبه وجودات امکانی در مرتبه ذات معدوم است واصلا ؛همه موجودات از لحاظ مراتب هستی ؛احکام جدایی دارند و احکام هر نظام مختص همان نظام می باشد این وجه از جدایی در مراتب هستی می باشد....

قبلا نیز مثال زدم ولی مثل اینکه شما توجه نکردید:

صورتهای نفسانی که از نفس صدور می یابند؛واقعا وجود دارند و در مرتبه خود عین ذات نیستند؛بلکه هر یک وجود جداگانه ای دارد که عین ربط به نفس می باشد یعنی صورت خیالی از نفس قابل انفکاک نیست ؛در حالی که صورتهای نفسانی هم وجودی خارج از وجود نفس ندارند ؛به عبارتی صورتهای نفسانی جزء ذات نیستند ؛بلکه تجلی از ذات هستند ؛و ریشه این صور و یا کمال این صور در ذات می باشد ،وگرنه ذات نفس نمی توانست انها را صدور دهد..ولی چیزی که هست این کمال چون در ذات صرف می باشد ؛نمی توان به ان اشاره نمود ؛ومثلا گفت این کمال صورت نفسانی است ؛....

از جهتی طبق نظر عرفا اصلا خداوند نمی تواند خلق نماید چون باعث تمییز و جدایی وجود او از وجود خودش می گردد و این دو در مقابل هم قرار گرفته وباعث محدودیت وجود او می گردد،این یعنی اینکه خداوند اصلا صدور افعالی ندارد و هر چه هست خودش و صورتهای خودش است و جزء ذات خودش این مطلب با موازین وحیانی نمی سازد....

توجه می کنید...

[="black"]..یا ستار..

با سلام..

جناب حامد عزیز؛

من زیاد نمی توانم انلاین شوم..

عقاید موحدین در این باب بر چند قسم است:

1-وحدت وجود و موجود: بدین معنی که جز ذات حق وجودی نیست و اشیاء جز خیال محض و سراب نیستند.این قول را غالب محققان از عرفا و حکما مردود دانسته و آن را به«الجهلة من الصوفیة»منسوب نموده اند.

2-وحدت وجود و کثرت موجود: بدین معنی که وجود منحصر در ذات حق است و دیگر اشیاء منسوب به وجود اویند و لذا به موجود بودن متصف می شوند، این قول ذوق التاله خوانده شده و از علامه دوانی است.

3-وحدت وجود در عین کثرت تشکیکی آن:بدین معنی است که سنخ وجود واحد است(در واجب و ممکنات)، اما درجات آن متفاوت می باشند.این قول مبنای صدر المتألهین در آغاز اسفار و مباحث وجود آن است.

4-وحدت وجود و موجود و کثرت مظاهر وجود: بدین معنی که جز حق متعال وجودی نیست و اشیاء جز ظهورات و جلوه های حق تعالی نیستند . این قول محققان عرفا و قائلین به وحدت وجود است و نیز مختار نهایی صدر المتألهین در مباحث علیت اسفار است که ایشان خود آن را بسیار مهم تلقی نموده و منشأ تحولات اساسی در مباحث حکمی دانسته است.

5- قول به کثرت وجود و موجود که یکی از آن امور متکثر، واجب الوجود و بقیه ممکن الوجودند. این قول متکلمین و تصور عموم مردم است.

حضرت عالی کدام یک را می گویید..[/]

..یا ستار..

با سلام..

این نظریه کجایش گفته ؛ان حقیقت بالذات عین مظاهرش است...

مانند دریا وامواج ؛که هر دو از سنخ اب هستند و در ذات هم مرتبه واصلا یکی هستند...

..یا ستار..

با سلام..

اقا حامد عزیز..

بحث مربوطه از موارد توحیدی وعقلی است ،والبته تمام فروعات نیز توقف بر ان دارد و جایی که توحید دچار لغزش گردد دیگر فاتحه فروعات نیز خوانده خواهد شد؛پس وقتی شما صحبتی یا نوشته ای برای جمعی که مخاطبان گوناگونی دارد انجام می دهید باید به خواننده اصالت انرا نیز اثبات نمایید نه اینکه چیزی بگویید ورد گردید و فهم انرا به خود مخاطب واگذارید ...

درست است که واجب ظاهر بالذات و مظهر بالغیر است ؛ولی چیزی که هست صورتها و ظهور اسما که خود اسما نیستند ؛بلکه همه صورتها و مظاهر متاخر از ذات اسما و صفات هستند و خود صفات حق نیز متاخر از ذات هستند ؛نتیجتا اگر ذات ومظاهر عین هم بود ودر یک رتبه ومرتبه دیگر تاخر و تقدم معنا نداشت ؛وانگاه فعل باید مقدم بر فاعل قرار می گرفت واین یک محال عقلی است....

در مباحث توحیدی و عقلی دقت نمایید...

موفق باشید

یا ستار..

با سلام

دوست عزیز..وجود مستقل در فلسفه فی نفسه است واز متعلقات وجود لغیره ؛وجود بغیره است...

واین وجود با توجه به مرتبه تعینش وجودی مستقل است ؛ونتیجتا عینیتی مستقل از مراتب دیگر دارد ولی با توجه به ربطی بودن ان دیگر حکم مستقل از ان جدا می گردد...

ولی همین وجود ربطی نیز عین وجود بنفسه نیست؛اگر عین ان بود که دیگر ظهور و تراوش وجود نبود بلکه اصلا از هیچ جهت قابل شناخت نبود ؛انوقت می شد خود ذات و این عینیت است ؛و وقتی اینطور شد انوقت

دیگر اصلا نمی توان به ان صورت وعینیت اشاره نمود واین یعنی اینکه عینیت معنای استهلاک صورت و مراتب را می رساند در حالی که عینیت و برگشت صورت بر ان هنوز سر جایش است ؛...

صور نفسانی در نفس بر حسب مراتب وجودی ان اتحاد پیدا می کند ؛...وجود مرتبه پایین در حین حفظ مرتبه قابل سریان به مرتبه بالا نیست....این یعنی اینکه هر صورت در هر مرتبه بالذات قائم به ان مرتبه است ؛و عین همان مرتبه؛نه اینکه هر مرتبه از وجود عین مرتبه دیگر باشد ،در حالی که هر مرتبه ،ظهور مرتبه قبلی است...

اصل اختلاف در همین ذاتیات است .یعنی نواقص وجودی مراتب...این اختلاف قابل جمع نیست...اصل اختلاف در همین ذاتیات است...

یا حق

یا ستار..

با سلام..

جناب حامد بنده هر مطلبی که عرض کنم باید دوباره برگردم و غرض از اصطلاحات را نیز بیان نمایم...

بحث بحث تباین نیست؛چون اصل وجود که دیگر تباین بردار نیست مطلب چیزی دیگر است؛استقلال ورابط بودن وجود را با دو اعتبار می سنجند ؛یک بار نسبت به وجودهای دیگر و هم عرض او که نسبت به انها استقلال دارد به عبارتی انتزاع مفهوم مستقل اصل همچین استقلالی است و انرا از مفهوم حرفی و رابط جدا می کند ویک بار وجودی را با توجه به علت ان اعتبار می کنیم که این جا دیگر بحث استقلال منتفی است ودیگر نمی توان ماهیت و مفهوم مستقل از ان داشت ؛..توجه می کنید..

اما اینکه یک موجود لغیره به تمام ذات قائم به علت خود باشد ؛ارتباطی به عینیت ان با ان علت ندارد ؛...

چون دو مرتبه از وجود با حفظ ذات قابل سریان به یکدیگر نیستند ؛به عبارتی همچین چیزی موجب انقلاب در ذات است یعنی یک مرتبه با حفظ ذات خود نمی تواند به مرتبه دیگر سریان و سرایت نماید؛....

این مطلب که وجود لغیره عین ربط باشد منظور این نیست که مانند دریا وموج ؛وجود معلول ترشح وجود علت باشد ؛یعنی موج با حفظ ذات باز خود دریاست واین می شود ترشح...و غلط است..

بلکه عینیت ربط در توقف به علت و نیاز ان است ؛به عبارتی بدون علت معلول معدوم است؛یعنی میخواهد حکم نسبت واضافه را از میان دو موجود مستقل بردارد...چون با وجود نسبت ارتباط ارتباطی اعتباری است نه حقیقی...

مثلا کسی که گلی به شخصی می دهد؛معطی یک وجود استقلالی دارد و گل و یا اعطا یک وجود مستقل دارد و معطی الیه نیز یک وجود استقلالی...ولیدر افعال الهی وجود دادن عین ایجاد است به عبارتی اضافه عین مضاف الیه است و نسبت بین انها نسبیتی اشراقی وجودی است...نه مقولی..

یعنی مضافه الیه به تمام ذات عین اضافه است ؛و اینجا دیگر وجود استقلالی را از مضاف الیه بر می دارد به جکم چنین علیتی نه اینکه معطی ,معطی الیه دوباره خود عین هم باشند اگر اینطور باشد دیگر مضاف و مضاف الیه معنا ندارد....

صور نفسانی نیز همینطور است به عبارتی صورت نفسانی عین ایجاد است ومعطی ان نفس است ؛نتیجتا در سیر علی خود صورت نفسانی استقلالی به ما هو ذات ندارد و عین ربط به نفس است ولی جزء نفس نیست بلکه نفس واجد کمال ان است ؛وبه واسطه همان کمال است که انرا ایجاد نموده است...

اتحاد نفس با این صور هم همینطور است این اتحاد در مقام ذات که نیست ؛بلکه این اتحاد در مقام فعل نفس است ؛یعنی صورت نفسانی موجود است به وجود علم ؛چون صورت نفسانی از مرتبه علم است ؛و این صورت چیزی جز ظهور علم و اراده نفس نیست ؛نتیجتا این صورت متاخر از نفس است و در مرتبه ذات معدوم است انوقت چطور می شود این صورت در مقام ذاتش با ذات نفس متحد گردد و یگانه....

ذات حضرت حق با هیچ صورتی و وجود رابطی اتحاد پیدا نمی کند چون وجود های ربطی و فقری همه در مقام فعل او هستند و مقام فعل خارج از مقام ذات است نتیجتا در مقام فعل با انها اتحاد دارد نه در ذات ؛...پس افعال الهی صدور از ذات دارند منتهی ؛به صورت فاعل بالتجلی در حالی که صدور افعال از نفس انسانی به صورت فاعل بالرضا می باشد یعنی علم زائد بر ذات ان است...

هر وجودی غیر از ذات واجب دارای جهات محدود است و وجود مقید نمی تواند با وجود از هر جهت نامحدود اتحاد پیدا نماید ؛پس ذات خداوند غیر از افعالش است ؛منتهی واجد کمال همه انهاست و در مرتبه ذات همه چیز صرف و بی حد است نتیجتا در ان مقام کمالات قابل تمایز و اشاره نیستند....

نتیجتا وجودات امکانی عین علت خودشان نیستند در حالی که عین ربط به او هستند؛وایندو مقوله دو مقوله جدا می باشند...

البته اینکه وجود واجب جهت عینی بین خود وموجوداتش باشد ؛ضرری به موضوع نمی زند اصل این عینیت در همان قله و به صورت بسیط و بدون تمایز مصداق دارد(در مورد وجود موجودات نه ماهیات انها ) نه در مرتبه امکانی خود ؛در حالی که وجود مقید قابل سریان به وجود نامحدود نیست....

نتیجتا وجود مقید با حفظ مرتبه خود عین وجود کامل نیست..بلکه همه این وجودات از سنخ اضافات و نسبتها هستند ولی ذات حق واجد این نسبتها هست منتها به صورت بسیط ،به عبارتی ذات حق واجد کمال این نسبتها می باشد...مانند نسبت خلقت..

پس همه ماسوی از از یک لحاظ عین نسبتها هستند ...

یاحق

..با سلام..

جناب حامد..

فلسفه با حقایق و عینیات خارجی سرو کار دارد ؛ان چیزی که سروکارش با مفهوم و کلیات است منطق است ؛والبته وجود ذهنی و به تبع ان معلومات بالذاتی که منشا ومصداق خارجی دارند همه انتزاع از همان منشا خارجی هستند نتیجتا همه ما بازایی دارند..توجه می کنید؛نتیجتا ما با مفاهیم بما هو مفاهیم کار نداریم بلکه به ماهیات کار داریم که مفهوم سازند و خود منشا و حظ بیرونی دارند...وقتی مسئله نفس الامر و مطلق ثبوت به میان اید وجود ذهن را نیز در بر می گیرد والبته معلوم ذهنی ارجح است از معلوم خارجی و عینی چون از طریق همین معلوم بالذات ؛معلوم خارجی کشف می گردد نتیجتا معلوم خارجی معلومی بالعرض است....

نتیجتا بحث مربوطه صرفا مفهومی نیست ؛البته در خارج که قضیه و برهان نداریم ؛حتی موج ودریا نیز تعبیری ذهنی است منتها منشا ان خارج است به عبارتی امری انتزاعی است که مابازایی در خارج دارد و مفهوم محض نیست همانطور که تمام مسائل فلسفه چنین است...

توجه می کنید...

مورد بعدی اینکه بین علیت وان ظهوری که حضرت عالی مد نظر دارید هیچ فرقی نیست مگر در اعتبار ؛در علیت تراوش وجود است یا همان جعل وجود که عین ربط است و در ظهور و مظهر نیز یک اضافه اشراقی به کار رفته است ؛به عبارتی تعبیر بر سر اصطلاحات اضافه است نه اصل قضیه ؛مظهر عرفان همان و جود فلسفی است ؛به عبارتی عرفا معمولا چون با برهان اصلا کار ندارند ومی گویند هر چه می بینم همان را باور می کنم و انرا ظهور برای خود می داند ..نتیجتا اصطلاحات ما بین خود به کار می برند ؛...

عارف می گوید اضافه اشراقی فلسفه می گوید اضافه وجودی ...

عارف می گوید عالم مادی ظهور عالم مثال است ؛فلسفه می گوید عالم مثال علت وجودی عالم مادی است ؛همه اش اصطلاح است ..

اخر اینکه حقیر وقت خواندن ندارم اگر می بینید حرف و مطلبی هست شما انرا برای بنده ودوستان بگذارید تا استفاده نماییم...

یا حق