درسته مي گن در دوران امام جواد شيعيان در يك سال دو بار خمس دادند؟

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
درسته مي گن در دوران امام جواد شيعيان در يك سال دو بار خمس دادند؟

درسته مي گن در دوران امام جواد شيعيان در يك سال دو بار خمس دادند؟ سندش كجاست؟

بنده الان سندش در ذهنم نیست اما می دانم که در باب خمس یادم هست که قبلا مطالعه کرده ام که امام جواد در یک دوره ای به دلیل وخامت حال شیعیان دستور فرمودند تا دوبار در سال خمس پرداخت شود و این از باب حل مشکلات شیعیان بود. این پاسخ که الان داده شد تنها از باب تایید بود تا بیش از این، این پرسش بی پاسخ نماند. اما سند این مساله را انشاء الله قرار خواهم داد. قبل از به عرض برسانم که یکی از دوستان به تازه گی در باب تاریخ خمس کتابی را تالیف کرده اند که سال گذشته در جشنواره مسکویه نشان سومی را دریافت کرد . همچنین به نظر می آید در کتاب سازمان وکالت نوشته محمد رضا جباری هم در این باره اشاره ای رفته باشد. انشاء الله دوستان انجمن تاریخ با توجه به ضیق فرصت کاری بنده این پرسش را تکمیل بفرمایند.




البته این موضوع یک مسئله تاریخی نیست بلکه یک مسئله فقهی است و نیاز به همراهی دوستان گروه فقه و حدیث داره. اما آنچه من در این باره دیدم ظاهرا مربوط به سال 220 هجری قمری می باشد که از سوی علی بن مهزیار روایت شده است.

[=&quot] در روایت صحیح منقول از او اینگونه آمده است: که امام جواد(ع) در سال آخر عمر مبارک خویش، بر طلا و نقره خمس مقرر داشتند با اینکه این دو، از موارد خمس به شمار نیامده بود. علی بن مهزیار می گوید: «امام جواد(ع) در نامه ای که من نیز در راه مکه آن را خواندم این چنین مکتوب داشته بودند: آنچه من امسال که 220 هجری است از خمس واجب نمودم به خاطر حکمتهایی است که به علت ترس از نشر آن، همه آنها را نمی توانم بیان کنم ولی بعضی از آن را برایت بازگو می کنم. دوستانم همه یا بعضی از آنان در آنچه بر آنان واجب بوده است کوتاهی کردند، از این رو خواستم که با مقرر داشتن خمس در این سال آنان را پاکیزه سازم». خدای متعال می فرماید: «… و این خمس را درهر سالی واجب نکردم و واجب نمی کنم مگر زکاتی را که خدا واجب کرده و آنچه امسال از خمس بر آنان واجب نمودم در طلا و نقره ای است که بر آنها یک سال گذشته باشد و خمس را بر آنان واجب نکردم در متاع و ظرف و حیوانات و خدمتکار و سودی که از تجارت به دست آمده.... (متن کامل روایت را بنگرید: [=&quot]الاستبصار، ج2، ص61).
[=&quot] از این رو محققین گفته اند: [=&quot]آنچه امام در سال 220 هجری قمری واجب کردند، تنها برای یک سال بود. زیرا شیعیان در پرداخت مالیات واجب کوتاهی کردند و حضرت برای تطهیر و تزکیه آنها خمس مال را به عنوان مالیات قرار دادند. حضرت به آیه زکات اشاره می کنند که خداوند دستور گرفتن زکات می دهد، و این خمس را بر طلا و نقره ای که یک سال بر آن گذشته باشد قرار می دهند. با توجه به ذکر آیه زکات و این که مورد این خمس طلا و نقره ای است که یکسال بر آن گذشته و با توجه به پرداخت نکردن واجب مالی، حضرت در آن سال زکات طلا و نقره را که عشر بوده است، به مقدار خمس گرفتند و این با خمس مصطلح فرق دارد. مساله خمس مصطلح را که مربوط به ارباح مکاسب و غیر آن است در ذیل حدیث «فاما الغنائم ...» بیان می کنند که هر سال باید داده شود و به تفصیل موارد آن ذکر می شود و بر زمین و غلات یک دوازدهم سالانه قرار می دهند(اگر محصول زمین هزینه آن را تدارک کند) بنابراین در صدر حدیث که خمس بر طلا و نقره واجب شده، تنها برای یک سال بوده است. این در واقع زکاتی بوده که دو برابر گرفته می شود. و هر جا که در روایت کلمه خمس به کار رفته دلالت نمی کند که مراد، خمس مصطلح در مقابل زکات باشد. کما این که هرجا کلمه عشر آمده، دلالت بر زکات نمی کند و برای مالیات گوناگون دولتی عشر به کار رفته است[=&quot].( مجد رضایی، تاملی در حدیث و درک تاریخی عقاید،فصلنامه نقد و نظر، شماره 9 و کتاب خمس از آیت الله سبحانی)


[=&quot]

موضوع قفل شده است