شبهه اورژانسی: انچه که به ما میرسد از طرف کیست؟خدا یا خودمان.....
تبهای اولیه
[="blue"]سوالم در مورد ایه 78 و 79سوره ی نساء است که من نمی توان این دو ایه را درک کنم این دو ایه را بخوانید و بگویید هر انچه به ما می رسد از طرف خداست یا فقط خوبی ها از اوست! و اگر توضیح کلی در مورد این دو ایه بدهید متشکر می شوم[/]
ایه 78:هر جا باشید مرگ شما را در می یابید هرچند در برج های محکم باشید و [="red"]اگر به ان ها حسنه برسد می گویند این از ناحیه خداست واگر سیئه برسد می گویند این از ناحیه توست بگو همه ی اینها از ناحیه ی خداست [/]پس چرا این گروه حاضر نیستند سخنی را درک کنند
ایه 79:[="red"]انچه از نیکی ها به تو میرسد از طرف خداست و انچه از بدی به تو میرسد از سوی خود توست [/]و ما تو را رسول برای مردم فرستادیم و گواهی خدا در این باره کافی است
(ترجمه ناصر مکارم شیرازی)
برادر بزرگوار ضمن عرض سلام خدمت حضرتعالی و تقدیر و تشکر از تلاش شما در رسیدن به حقائق در مورد این دو آیه چند تفسیر و احتمال وجود دارد که بنده آنها را از تفسیر نمونه ذکر می کنم در پایان باز اگر سوالی باقی ماند در خدمتتان هستم.
مطالعه اين دو آيه كه در قرآن پشت سر هم قرار گرفته است سؤالى را در ذهن ترسيم مىكند كه چرا در آيه اول، همه نيكيها و بديها (حسنات و سيئات) به خدا نسبت داده شده، در حالى كه آيه دوم فقط نيكيها را به خدا نسبت مىدهد و بديها و سيئات را به مردم؟! قطعا در اينجا نكتهاى نهفته است و گرنه چگونه ممكن است دو آيه پشت سر همديگر اختلاف به اين روشنى داشته باشد؟
با مطالعه و دقت در مضمون دو آيه به چند نكته برخورد مىكنيم كه هر كدام مىتواند پاسخ جداگانهاى به اين سؤال بوده باشد:
1- اگر سيئات و بديها را تجزيه و تحليل كنيم داراى دو جنبه هستند يكى جنبه مثبت، ديگرى جنبه منفى، و همين جنبه منفى آن است كه قيافه سيئه به آن مىدهد و به شكل" زيان نسبى" در مىآورد.
براى مثال:
انسانى كه بوسيله سلاح گرم يا سرد بىگناهى را به قتل مىرساند مسلما مرتكب سيئهاى شده است، اكنون عوامل وجود اين كار بد را بررسى مىكنيم در ميان اين عوامل قدرت انسان، فكر انسان، قدرت يك اسلحه سرد يا گرم، نشانه گيرى صحيح، استفاده از فرصت مناسب، تاثير و قدرت گلوله ديده مىشود كه تمام اينها جنبههاى مثبت قضيه است، زيرا همه آنها مىتوانند مفيد و سودمند واقع شوند و اگر در مورد خود به كار گرفته شوند مشكلات بزرگى را حل مىكنند، تنها جنبه منفى قضيه آن است كه تمام اين قدرتها و نيروها در غير مورد خود بكار گرفته شده است مثلا به جاى اينكه به وسيله آنها دفع خطر حيوان درنده و يا يك قاتل جانى و خطرناك شده باشد در مورد انسان بىگناهى به كار رفته است، همين جنبه منفى اخير است كه آن را به صورت" سيئة" در مىآورد، و الا نه قدرت نشانهگيرى انسان چيز بدى است و نه نيروى باروت و نفوذ گلوله، همه اينها منابع قدرتند و در مورد خود قابل استفاده فراوان.
بنا بر اين اگر ملاحظه مىكنيم در آيه اول تمام حسنات و سيئات به خداوند نسبت داده شده است به خاطر آن است كه تمام منابع قدرت حتى قدرتهايى كه از آن سوء استفاده مىشود، از ناحيه خدا است و سرچشمه قسمتهاى سازنده و مثبت او است، و اگر در آيه دوم" سيئات" به مردم نسبت داده شده است اشاره به همان" جنبههاى منفى" قضيه و سوء استفاده از مواهب و قدرتهاى خدادادى است، و اين درست به آن مىماند كه پدرى سرمايهاى به فرزند خود براى ساختن خانه خوبى بدهد، ولى او آن را در راه مواد مخدر و فساد و تبهكارى و يا دائر كردن خانه و مركز فساد به كار اندازد، شكى نيست كه او از نظر اصل سرمايه مديون پدر است ولى از نظر سوء استفاده، مستند به خود او است.
2- ممكن است آيه شريفه اشاره به مسئله" الامر بين الامرين" بوده باشد كه در بحث جبر و تفويض به آن اشاره شده است و خلاصه آن اين است كه همه حوادث جهان حتى اعمال و افعال ما خواه حسنه باشد يا سيئه، خوب باشد يا بد از يك نظر مربوط به خدا است زيرا او است كه به ما قدرت داده و اختيار و آزادى اراده بخشيده است، بنا بر اين آنچه ما اختيار مىكنيم و با آزادى اراده انتخاب مىنمائيم بر خلاف خواست خدا نيست، ولى در عين حال اعمال ما به ما نسبت دارد و از وجود ما سرچشمه مىگيرد زيرا عامل تعيين كننده عمل، اراده و اختيار ما است، و به همين دليل ما در برابر اعمالمان مسئوليم، و استناد اعمال ما به خدا آن چنان كه اشاره شد از ما سلب مسئوليت نمىكند و موجب عقيده جبر نيست.
بنا بر اين آنجا كه مىفرمايد:" حسنات" و" سيئات" از خدا است، اشاره مىكند به همان فاعليت خداوند نسبت به همه چيز، و آنجا كه مىفرمايد:
سيئات از شما است، اشاره به فاعليت ما و مسئله اراده و اختيار ما مىكند و در واقع مجموع دو آيه، مسئله" امر بين الامرين" را ثابت مىكند (دقت كنيد).
3- تفسير ديگرى كه براى اين دو آيه وجود دارد و در اخبار اهل بيت ع نيز به آن اشاره شده است اين است كه: منظور از سيئات، كيفرهاى اعمال و مجازات و عقوبات معاصى است، شكى نيست كه اين كيفرها از ناحيه خداوند است، ولى چون نتيجه اعمال و افعال بندگان مىباشد از اين جهت گاهى به بندگان نسبت داده مىشود و گاهى به خداوند، و هر دو صحيح است، مثلا صحيح است گفته شود قاضى دست دزد را قطع مىكند، و نيز صحيح است كه گفته شود اين خود دزد است كه دست خود را قطع مىنمايد!.[1]
[1] - تفسير نمونه، ج4، ص: 24
با تشکر از شما در حل شبهات ما..
در بعضی سایت های اسلام ستیزی می گویند این تفاسیر را ما از خودمان در می اوریم تا نقص وعیب وتناقضات قران را بپوشیم و چرا الله شما خودش مطلب را روشن نکرده و انها این را به این دلیل می دانند که قران نوشته ی محمد (ص) است جواب انها چیست و تو دهنی محکم انها را چگونه بزنیم
ایه 79:
انچه از نیکی ها به تو میرسد از طرف خداست و انچه از بدی به تو میرسد از سوی خود توست و ما تو را رسول برای مردم فرستادیم و گواهی خدا در این باره کافی است
برای روشن شدن این مسئله که چگونه خیرها از خدا و بدی ها از وجود خود انسان است به یک مثال اشاره می کنیم
نصف کره زمین همیشه روشن است ونصف آن تاریک روشنی کره زمین به واسطه خورشید است و هر سمت کره زمین که به سمت خورشید باشد از نور خورشید استفاده می کند و روشن می شود اما آن سمت کره زمین که تاریک است تاریکی آن از خود زمین است و خود زمین مانع رسیدن نور خورشید به سمت تاریک آن است پس روشنائی زمین از خورشید است و باعث تاریکی زمین خود زمین است
مثال انسان و خدا مثل زمین و خورشید است که روشنایی و هدایت از سوی خدا و تاریکی و ظلمت از خود انسان است (دقت کنیم)
با سلام خدمت عبد الله معراج
سوالم در مورد ایه 78 و 79سوره ی نساء است که من نمی توان این دو ایه را درک کنم این دو ایه را بخوانید و بگویید هر انچه به ما می رسد از طرف خداست یا فقط خوبی ها از اوست! و اگر توضیح کلی در مورد این دو ایه بدهید متشکر می شوم
نمدونم از توحيد افعالي خداوند اطلاعي داري يا نه ؟ چون خداوند قدرت مطلق و هستي مطلق است بنابراين همه افعال ولو از ماصادر ميشه از منشاء هستي حقيقتا صادر شده اين يعني توحيد افعالي
در توحيد افعالي كارها و لو بد با شند از آن جهت كه با قدرت و اراده انجام شده منسوب به قادر مطلق و هستي مطلق است (به كتاب اصول عقايد ايت الله مصباح مراجعه شود )
بنابراين كل من عند الله اما از آن جهت كه انسان مختار است و. داراي اراده و اختيار هر مصيبتي كه به انسان وارد ميشود به واسطه افعال و اعمال زشت و گناهان خود اوست
شبهه تناقضات در قرآن شبهه بدوی است یعنی در نظر اولیه تناقض به نظر می رسد اما با دقت در آیات، شبهه بر طرف می شود.و خدای متعال در قرآن خطاب به همه می فرماید:
أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيرا
آيا پس در قرآن تأمل نمیكنند و اگر از نزد غير خدا بود هر آينه در آن اختلاف بسيار یافته بودند.
اما اگر به یافتن تناقضات حقیقی باشد کتب اهل کتاب به اذعان منصفین آنها پر از تناقضات است.
تشکر:Gol: