بیائید با حسن ظن خود ، به خدا نظر کنیم

تب‌های اولیه

4 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
بیائید با حسن ظن خود ، به خدا نظر کنیم

بیائید با حسن ظن خود ، به خدا نظر کنیم
قسمت اول

محمد صالحی – 26/6/88

به بهانه پخش سخنان عارف بزرگ مرحوم دولابی در شب های قدر از سیما

بشر از زمانی که پای در این کره خاکی گذاشت 1و در سلک مخلوقات خداوندی قرار گرفت ، همانند همه آنها به تبع غریزه درونی و به دلیل نیازهای مختلف و متعدد مادی و معنوی خود ، محتاج پایگاهی برتر و نیرومندتر بود تا در پناه او به امنیت و آرامش برسد . از آنجا که او تنها موجودی بود که با گذشت دوران های مختلف در تاریخ سرنوشت خویش ، از نظر درک و تعقل به رشد و بلوغ بیشتری می رسید ، پایگاه تامین آرامش خود را در تصور، به سطوح بالاتر و بالاتری سوق داد بدانسان که کسی قادر به دسترسی به او نباشد و نتواند او را از آن خود کرده و یا در مقابل توانائیهای کسی به تسلیم ناچار گردد .

در خیال های خود اسطوره های زیادی از جنس انواع مختلف در ماده و معنا خلق کرد و در هر منطقه و یا در هر دوره زمانی ، اسم خاصی به او داد و توانائی های خاصی به او منتسب گرداند . تا آنکه همگان او را خدا نام دادند و جایگاهی برایش قائل شدند که دیگر کسی او را یارای دیدن و قرب نبود .

حال بایستی واسطه ای پیدا شود تا خلا ارتباطی بین بشر خاکی و خدای ملکوتی را پر کند و آنهم همه چیز بود ، از موجود غیر جاندار بت گونه تا همنوعانی با قدرت های روحی والاتر و امکانات و توانائی های برتر .

این گذشت تا آنکه بشر به بلوغی رسید که خداوند او را سزاوار هدایت تشریعی دید . آدم را از بین آنها انتخاب کرد2، تعلیم داد3و به جمع همنوعان خود برگرداند 4 و جانشین خود در زمبن قرارش داد5 .

همه چیز ادامه یافت ، انسان روزبروز در کشف و خلق پیشرفت کرد و در غرور این پیشرفت ، سرکش و طاغی تر6 . خدا را به غلط در تصور و تصویر خود فراموش کرد 7 و در فریبی که بایستی خود را راضی کند ، خداهای جدیدی ساخت و بهانه کرد که آنها تنها رابط او با خدای حقیقی هستند 8 .
اما خداوند به لطف همه مهربانیهایش ، یک آن او را رها نساخت و در مسیر رو به رشد وتعالی درک و عقل او ، پیامبرانی با اعجازها یی بسیار فراتر از حد توان و درک هر عصر فرستاد ، باشد به خدای حقیقی بازگردند 9 .

و این نیز ادامه یافت تا انسان به عصر بلوغ عقل و درک پای گذاشت و خداوند آخرین رسولش را با معجزه قرآن 10 ، از جنس درک و فهم او ، فرستاد و پیغام داد که به من عشق بورز که من عاشق توام 11 چرا که جانت از روح خودم آمیخته است 12 .

ولی افسوس از زمانی که خداوند ، متعلق درک و فهم گروهی خواص شد13که دیگران به عدد کل بشریت ، بایستی به تقلید ، همانرا بفهمند و بپرستند ، خداوند وجودی شد که در جایگاهی بس رفیع و نایافتنی قرار گرفت با ویژگی قهاری که در کمین نشسته14تا بشر خاکی را به سبب آنچه تقصیر می نامند ، به جهنم خود بیندازد15، گویی که هدف از خلقتش همین بوده و بس ، و نگران و در خشم که چرا این انسان راه به خلاف رفته است ! و این در حالیست که خداوند مال هیچکس نیست و تعریف کسی خاص را برنمی تابد16 .

پس جایگاه خداوند در تصور و درک ما کجاست ؟
او خودش زیباترین توصیف ها را در حق خود داشته ، آنجا که به پیامبر مکرمش عیسی (ع) می فرماید : " انا عند حسن ظن عبدی المومن " 17 . هر گمانی بخدا داشته باشی خداوند از منظر همان گمان تو را ارزیابی می کند. یعنی اگر انسان مؤمنی خودش برای خودش بگوید ما با این وضعیتمان و این ماه رمضانمان می رویم جهنم ، خدا می گوید خب بیا برو جهنم . اما اگر بگوید نه من هیچی ندارم ، فضل خدا این است که من را می برد بهشت ، خدا می گوید بنده من به فضلم امید بسته بود ، ناامیدش نمی کنم18 .
آری " کسی که خوش بین است ، باطنش به خالقش گمان خوب دارد و حسن ظن دارد ؛ نباید ببافد . پیغمبر (ص) فرمود : فاحسنوا بالله الظن19. به خالق خودتان گمان خوب داشته باشید . حالا وقتی بنده خدا این را بشنود چه می گوید ؟ می گوید قربان این کلامت ! من همیشه احساس روسیاهی می کردم که این نامه ( عملم ) را چه طور بخوانم و شما چه جور بخوانید ! از بس که قلم برده بودم و دروغ نوشته بودم و آن را کم و زیاد کرده بودم . هر روزی که حالم خوب بود با یک قلم نوشته بودم و هر روزی که حالم خراب بود ، وارو زده و یک صورت حسابی درست کرده بودم که اگر به خودم هم می گفتی بخوان ، نمی توانستم ؛ چه رسد به اینکه آن را کسی از ملائک بخواند ! حالا تا فرمودی خودت بخوان20، با خیال راحت ، پرونده را پاره کردم و دور انداختم . حسن ظن این کار را می کند ."21

نگاه بالا به جایگاه خداوند ، بنده را به لطف و محبتش چنان امیدوار می کند که راهش به بهشت برین ختم خواهد کرد که رسول رحمت می فرمایند " من در بهشت هر چه دیدم خوش باورانی بودند22 " که خدای را از دریچه های تفلسف و استدلال نشناخته بودند23 و 24 .
و " انسان در این حسن ظن است که به اخلاص عمل می رسد و امیدوار به رحمت حق25 ".

هر چند شخص راجی ( امیدوار به رحمت حق ) و خائف ( ترسان از گناهان سابق ) هر دو مزد مي گيرند، لكن خائف ممكن است از شدت خوفش از مولاي خود دور شود و «راجي » جز قرب و نزديكي چيزي نمي بيند. چرا که رحمت و عفو حضرت ربوبی بر غضب او مقدم است . 26 و 27

پس بیائیم جز گمان نیک به او نبریم28 و خود را در محضر او نزدیکتر از هر واسطه ای بیابیم که او قبل از ما ، مشتاق حضور در دل های ماست29 .

بقول مرحوم دولابی :
" خداوند از هر چه فکر کنیم به ما نزدیکتر و ما از هر چه فکر کنیم از خداوند دورتریم .

خداوند می فرماید : اذا سئلک عبادی عنی فانی قریب29 . ای پیامبر هنگامی که بندگانم در مورد من سوال می کنند ، من نزدیکم . نفرمود قل ان الله قریب . خدا آنقدر نزدیک است که جایی برای واسطه نمی گذارد . اجیب دعوه الداع اذا دعان29. یعنی وقتی دعوت کننده مرا به خانه دلش دعوت کند اجابت می کنم . اول اجابت را ذکر فرموده بعد دعا را . اجابت خدا جلوتر از دعای دعا کننده است . یعنی خواست شما از آثار اجابت ماست . فلیستجیبوا لی 29 . پس بپذیرند و مرا اجابت کنند . مثل اینست که العیاذ بالله دارد التماس می کند که این پیغام را از من بپذیرید . و لیومنوا بی29 . یعنی همان طور که من خدا به تو ایمان دارم تو هم به این حرف من ایمان بیاور . لعلهم یرشدون29 . تا شاید به رشد برسند . خداوند مرشد است . " 30

ادامه دارد

http://Mahsan.parsiblog.com

بیائید با حسن ظن خود ، به خدا نظر کنیم

قسمت دوم


زیر نویسها :
1 – بشرنخستین – قبل از حضرت آدم - هل اتی علی الا نسان حین من الدهر لم یکن شیئا مذکورا . سوره انسان– آیه 1- مجمع البیان
2 - ان الله اصطفی ادم و نوحا و... علی العالمین . سوره ال عمران – آیه 33
3 - علم ادم الاسما کلها . سوره بقره – آیه 31
4 - قال اهبطا منها جمیعا – هود - آیه 123
5 - انی جاعل فی الارض خلیفه . سوره بقره – آیه 30
6 – ان الانسان لیطغی ان راه استغنی . سوره - آیه
7 – الذین نسواالله فانساهم انفسهم . سوره حشر – آیه 19
8 – یقولون هولا شفعاونا عندالله . سوره یونس – آیه 18
9 – لقد ارسلنا رسلنا باالبینات . سوره حدید – آیه 25
10 – ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم . سوره اسرا – آیه 9
11 – قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله و یغفر لکم ذنوبکم . سوره آل عمران – آیه 31
12 - نفخت فیه من روحی . سوره حجر – آیه 29
13 – اشو ، عارف هندی – کتاب راز – ص 17 " مذاهب باصطلاح سازمان یافته در دنیا، نوعی دوگانگی را تعلیم می دهند که خالق از مخلوق جداست و خالق بالاتر از مخلوق است و در دنیا نوعی اشتباه وجود دارد که باید از آن پرهیز کرد و ترک آنرا کرد . "
14 – ان ربک لبالمرصاد . سوره فجر – آیه 14
15 – یوم نقول لجهنم هل امتلات و تقول هل من مزید . سوره ق – آیه 30
16 – فان الله غنی عن العالمین . سوره آل عمران – آیه 97
17 - بحار ج67 ص385 / عيون اخبار الرضاج2 ص20 - . در حديثي از امام هشتم (ع) از قول خداوند نقل شده است كه « ... انا عند ظن عبدي المومن بي ...» ميزان الحكمه /ح11580 // - در روايت است : روزي حضرت عيسي (ع ) و حضرت يحيي (ع ) با هم مقاوله و گفت وگويشان شد. حضرت يحيي (ع ) به حضرت عيسي (ع ) گفت : «تو اين قدر اميدوار به رحمت خدايي گويا كه خود را ايمن از آتش مي داني ؟»
حضرت عيسي (ع ) فرمود: «تو هم اين قدر از خدا خائف و ترساني گويا او را آمرزنده و غفار نمي داني ؟» پس اين دو پيغمبر منتظر وحي شدند تا جواب آنها معلوم شود. حضرت جبرئيل (ع ) در اين اثنا نازل شد. عرض كرد:«هر دو راست مي گوييد و هر دو داراي كمال هستيد، لكن خدا مي فرمايد: «انا عند حسن ظن عبدي المؤمن »، «من نزد حسن ظن بنده مؤمنم مي باشم.»
18 - سخنرانی حجت الاسلام سید محمد انجوی نژاد
19 – مستدرک الوسایل ج 11 ص 250
20 – اقرا کتابک کفی بنفسک الیوم علیک حسیبا . سوره اسرا – آیه 41
21 – عارف بزرگ مرحوم دولابی – کتاب طوبای محبت 4 – ص 164 و 165
22 - " دخلت الجنّة فإذا أكثر أهلها البله ". ببهشت در آمدم و بيشتر اهل آن ابلهان بودند. پیامبر اکرم - نهج الفصاحه1556- یا " اكثر اهل الجنة البله ". كنز العمال ، ج ۱۴ ، ص ۴۶۷ ، ح ۳۹۲۸۳
23 - مولوی می فرمایند :
عقل‌ قربان‌ كن‌ به‌ پيش‌ مصطفی ‌ حَسْبِیَ الّلهْ گو كه‌ اللّه‌ام‌ كَفی‌

خويش‌ ابله‌ كن‌ تبع‌ می ‌رو و سِپَس رستگی‌ زين‌ ابلهی‌ يابی‌ و بس‌

اَكثر اَهلُ الجنَّه‌ اَلْبُلْه‌ای‌ پسر بهر اين‌ گفتست‌ سلطانُ البشر

(مثنوی‌ ، دفتر چهارم‌، ابيات‌ ۱۴۱۹ ـ ۱۴۱۸ و ۱۴۰۷)

ای‌ بسا علم‌ و ذكاوت‌ و فطن‌ گشته‌ ره‌ رو را چو غول‌ و راه‌زن‌

بيشتر اصحاب‌ جنت‌ ابلهند تا زشر فيلسوفی‌ می ‌رهند

خويش‌ را عريان‌ كن‌ از فضل‌ و فضول‌ تا كند رحمت‌ به‌ تو هر دم‌ نزول‌

زيركان‌ با صنعتی ‌ قانع‌ شده‌ ابلهان‌ از صُنع‌ در صانع‌ شده‌
24 – اشو عارف هندی – کتاب شکوه آزادی – ص 85 و 86 – " اگر واقعا می خواهید بدانید که خدا چیست ، باید همه نوع ترس و آز را از خود دور کنید . باید این خصلت های روانشناختی و تمام انباشته های ذهنی خود را دور بیندازید . خدا تجربه ای از حالت بی ذهنی و فناست ؛ هنگامی که در خدا حل نشده باشید ، نمی توانید او را بشناسید . ...خدا از همه تفسیرها و نظریه ها و فلسفه ها جداست . خدا از هر نوع اندیشه ای جداست ، زیرا اندیشیدن خود یک مانع است . "
25 - حسن الظن ان تخلص العمل و ترجو من الله ان يعفو عن الزلل . ميزان الحكمه /ح11590
26 - يا من سبقت رحمته غضبه– دعا ی جوشن کبیر – 19
27 – حافظ می فرمایند – دیوان قزوینی ص 192
هاتفی از گوشه میخانه دوش گفت ببخشند گنه ، می بنوش
لطف الهی بکند کار خویش مژده رحمت برساند سروش
این خرد خام به میخانه بر تا می لعل آوردش خون به جوش
گرچه وصالش نه به کوشش دهند هر قدر ای دل که توانی بکوش
لطف خدا بیشتر از جرم ماست نکته سربسته چه دانی خموش
28 – " حسنوا ظنونکم بالله و اصلحوا نیاتکم " و یا " انا عند ظن عبدی بی فلا یظن بی الا خیرا " – مرحوم دولابی – کتاب مصباح الهدی ص 173
29 – سوره بقره – آیه 186
30 – عارف بزرگ مرحوم دولابی – کتاب مصباح الهدی – ص 172

m_salehy;48097 نوشت:
این گذشت تا آنکه بشر به بلوغی رسید که خداوند او را سزاوار هدایت تشریعی دید . آدم را از بین آنها انتخاب کرد2، تعلیم داد3و به جمع همنوعان خود برگرداند 4 و جانشین خود در زمبن قرارش داد5 .


سلام و درود بر مرد بزرگوار دولابی
و سلام و درود بر صالحی عزیز و سپاس

m_salehy;48097 نوشت:
آری " کسی که خوش بین است ، باطنش به خالقش گمان خوب دارد و حسن ظن دارد ؛ نباید ببافد . پیغمبر (ص) فرمود : فاحسنوا بالله الظن19. به خالق خودتان گمان خوب داشته باشید . حالا وقتی بنده خدا این را بشنود چه می گوید ؟ می گوید قربان این کلامت ! من همیشه احساس روسیاهی می کردم که این نامه ( عملم ) را چه طور بخوانم و شما چه جور بخوانید ! از بس که قلم برده بودم و دروغ نوشته بودم و آن را کم و زیاد کرده بودم . هر روزی که حالم خوب بود با یک قلم نوشته بودم و هر روزی که حالم خراب بود ، وارو زده و یک صورت حسابی درست کرده بودم که اگر به خودم هم می گفتی بخوان ، نمی توانستم ؛ چه رسد به اینکه آن را کسی از ملائک بخواند ! حالا تا فرمودی خودت بخوان20، با خیال راحت ، پرونده را پاره کردم و دور انداختم . حسن ظن این کار را می کند ."21

سوره اعراف آیات 55 الی 58 خداوند به حضرت آدم و حوا پس از رانده شدن به زمین بابت گناهشان لباس برای پوشاندن داد و با کرامت و بخششی بزرگوارانه آدمیان را که عاشقشقان بود فرمود که او را اینچنین بخوانندش



ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيةً إِنَّهُ لَا يحِبُّ الْمُعْتَدِينَ(الأعراف/55)

پروردگار خود را (آشکارا) از روي تضرع، و در پنهاني، بخوانيد! (و از تجاوز، دست برداريد که) او متجاوزان را دوست نمي‌دارد!

وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِنَ الْمُحْسِنِينَ(الأعراف/56)
و در زمين پس از اصلاح آن فساد نکنيد، و او را با بيم و اميد بخوانيد! (بيم از مسؤوليتها، و اميد به رحمتش. و نيکي کنيد) زيرا رحمت خدا به نيکوکاران نزديک است!


وَهُوَ الَّذِي يرْسِلُ الرِّياحَ بُشْرًا بَينَ يدَي رَحْمَتِهِ حَتَّى إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ(الأعراف/57)

او کسي است که بادها را بشارت دهنده در پيشاپيش (باران) رحمتش مي‌فرستد؛ تا ابرهاي سنگين‌بار را (بر دوش) کشند؛ (سپس) ما آنها را به سوي زمينهاي مرده مي‌فرستيم؛ و به وسيله آنها، آب (حياتبخش) را نازل مي‌کنيم؛ و با آن، از هرگونه ميوه‌اي (از خاک تيره) بيرون مي‌آوريم؛ اين گونه (که زمينهاي مرده را زنده کرديم،) مردگان را (نيز در قيامت) زنده مي‌کنيم، شايد (با توجه به اين مثال) متذکر شويد!

وَالْبَلَدُ الطَّيبُ يخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يشْكُرُونَ(الأعراف/58)
سرزمين پاکيزه 0و شيرين)، گياهش به فرمان پروردگار مي‌رويد؛ اما سرزمينهاي بد طينت (و شوره‌زار)، جز گياه ناچيز و بي‌ارزش، از آن نمي‌رويد؛ اين گونه آيات (خود) را براي آنها که شکرگزارند، بيان مي‌کنيم!

یاحبیب

تشكر عزيز بزرگوار

اميد كه رحمتش را غرقه وجودمان كند تا جز رخ زيباي او نبينيم كه حسن ظن همين است .

موضوع قفل شده است