غرور در قرآن ، بحثی امیدوار کننده یا ...
تب‌های اولیه
در آیاتی از قرآن اشاره شده است که ، ای انسان چه چیز باعث شد که به پروردگار بزرگت مغرور شوی ؟( انفطار آیه 6) در این آیه از یک سو گفته می شود ای انسان چرا به پروردگارت مغرور شده ای از سوی دیگر می فرماید پروردگارت بسیار کریم است. این یعنی چه؟ آیا انسان به شخص کریم نمی تواند مغرور شود. در آیات دیگر قران اشاره شده است: که ای انسانها دنیا شما را نفریبد.( 5 فاطر و 33 لقمان) اکنون سوال این است که بحث غرور در قرآن را چگونه می توان جمع کرد؟ از یکسو می گویند مغرور نباش از سوی دیگر از کلمه الکریم بلافاصله بعد از مغرور نشو استفاده می شود. لطفا درباره بحث غرور در قران به طور مفصل توضیح بدهید.
ابتدا بهتر است تا ایات را ترجمه ومعنی کلمه غرور را بدانیم:
غرر:
غَرَّ وَ غُرُور (بضم غين) و غِرَّة: فريب دادن. تطميع بباطل.
«غَرَّ فُلانٌ فُلاناً وَ غَرّاً و غُروراً وَ غِرَّةً: خَدَعَهُ وَ اطْمَعَهُ بِالْباطِلِ» وَ غَرَّتْكُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا جاثيه: 35.
زندگى دنيا شما را فريفت. وَ غَرَّتْكُمُ الْأَمانِيُّ حديد: 14. آرزوهاى باطل شما را فريفت.
(غَرور): (بفتح غين) فريب دهنده.
راغب گفته: غرور هر آن چيزى است كه انسان را فريب دهد از مال، جاه، شهوت و شيطان گاهى آنرا شيطان تفسير كردهاند كه خبیث ترین فريبكاران است فَلا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا وَ لا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ لقمان: 33. زندگى دنيا شما را فريب ندهد و شيطان شما را بخدا جرى نكند.
در اقرب الموارد گويد: « (ما غَرَّكَ) بِفُلانٍ» يعنى چطور بر او جرئت كردى؟ غرور بفتح اول سه بار در قرآن آمده و مراد از آن شيطان يا هر فريبنده است وَ لا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ فاطر: 5. وَ غَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ حديد: 14. بنابراین بهتر است غَرَّكُمْ را در اين آيات بمناسبت «باء» جرئت معنى كنيم و نيز در آيه زير:
يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ انفطار: 6. بنا بر آنكه از اقرب الموارد نقل شد غَرَّكَ در معنى لازم بكار رفته كه جرئت باشد زيرا لازمه فريفته شدن جرئت بخداست يعنى اى انسان چه چيز تو را بر عصيان پروردگار كريمت جرى كرد؟
آمدن لفظ «ربك» و «الكريم» براى اتمام حجّت است يعنى نميبايست بآنكه پرورش دهنده تو و تواناست مخالفت كنى. اينكه گفتهاند: آمدن «الكريم» تلقين جواب از جانب خداست يعنى كرمت مرا مغرور كرد ظاهرا مطلب صحيحى نيست.
وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا مَتاعُ (الْغُرُورِ) آل عمران: 185. در اينگونه آيات ممكن است غرور بضم اول مصدر از براى مفعول باشد يعنى:
زندگى دنيا جز متاع فريفته شدن نيست يا از براى فاعل يعنى: متاع فريبنده همچنين در إِنِ الْكافِرُونَ إِلَّا فِي غُرُورٍ ملك: 20. نيستند كفّار مگر در فريفته شدن
با توجه به آیات بالا به این نتیجه میرسیم که غرور معانی متفاوتی دارد ودر هر مورد با مورد دیگر متفاوت است
این بحث غرور در قرآن با آیه لا تقنطوا من رحمة الله چه تفاوت و تمایزی دارد؟ از یک طرف بحث این است که مغرور نشو و از طرف دیگر می فرماید همه را یکجا می بخشم . بالاخره توضیح این چطوریه ؟
با سلام
حکم قرآن روشن است. نباید مغرور شد. حتی با اینکه پروردگار بسیار کریم است. همه چیز لطف خداست، حتی وقتی که ما نماز می خوانیم، همین که به نماز خواندن هدایت شده ایم، و قدرتش در اختیارمان قرار گرفته است، خودش باز نعمت و منتی است از خداوند. در چنین حالتی، چه جای مغرور شدن است؟
یا حق
با تدبر و تفکر در آیات سوره انفطار معلوم میشود:
1- «کریم» کسی است که هیچ گونه خصلت ناپسندی در او نباشد و کار او از همه جهت کامل و نیکو باشد.
2- در کتابهای لغت غره به معنای غفلت و فریب دادن آمده است.
بنابراین در آیه مورد بحث خداوند متعال می فرماید:« ای انسان چه چیز باعث شده که از آفرینش و تدبیر خدایی که با کرامت و بزرگواری همه شئون وجودی تو را تدبیر کرده است، غافل بمانی{ و با جسارت قدرت او را بر محاسبه و ثبت اعمال خود انکار کنی؟}
تشکر:Gol:
نقل از هیوا:«این بحث غرور در قرآن با آیه لا تقنطوا من رحمة الله چه تفاوت و تمایزی دارد؟ از یک طرف بحث این است که مغرور نشو و از طرف دیگر می فرماید همه را یکجا می بخشم . بالاخره توضیح این چطوریه ؟»
جواب: انسان نباید آنقدر امید به رحمت خداوند داشته باشد تا هر گناهی مرتکب شود و بگوید خداوند می بخشد و نه آنقدر از عذاب الهی هراسان باشد که حتی از کار مباح هم پرهیز کند. بلکه باید بین خوف و رجاء باشد.
غافِرِ الذَّنْبِ وَ قابِلِ التَّوْبِ شَدِيدِ الْعِقابِ ذِي الطَّوْلِ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ إِلَيْهِ الْمَصِير
امام صادق علیه السلام ذیل این آیه می فرماید: اين نازل نمودن قرآن مجيد است از جانب خداوند ارجمند بسيار دانا كه آمرزنده گناهان بندگان و قبول كننده توبه ايشان است ولى اين دو صفت شما را مغرور نكند كه مرتكب معصيت شويد به اميد توبه و مغفرت چون او سخت عقوبت هم ميباشد پس اگر اتّفاقا موفّق به توبه و مغفرت نشويد بخطر عظيمى دچار خواهيد شد و در هيچ حال مأيوس از رحمت حق نباشيد چون او صاحب فضل است بترك عقاب بر مستحق آن و اعطاء نعمت و وسعت و هميشه مؤمن بايد بين خوف و رجاء باشد و از عذاب خدا بترسد و اميدوار برحمت حق باشد.
تشکر:Gol: