جمع بندی طریقه‌ی صحیح در نظر گرفتن عدم استجابت دعا

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
طریقه‌ی صحیح در نظر گرفتن عدم استجابت دعا

عرض سلام.
مدتی پیش در زمان نیمه شعبان در کربلای معلی حضور داشتم که در روایات به شدت بر استجابت دعا در آن تاکید شده. در آن مکان و زمان شریف برای حاجتی دعا کردم. چند روز است که علایمی از استجابت دعا دیده نشده و با خودم فکر کردم که خب حتما خیر و صلاحی در عدم استجابت آن بوده. به این فکر افتادم که خوب است برای حالت عدم استجابت دعا برنامه ریزی کنم تا آماده باشم زیرا که عنصر زمان بسیار حیاتی ست در مورد حاجت من. شاید استجابت دعای من اصلا دقیقا برعکس آنیست که در ذهن دارم و این بن بست خود نوعی نشانه وهدایت است به آن سمت.

اما بلافاصله به این فکر افتادم که شاید صبر بیشتری لازم است و اصولا با آن همه تاکیدی که در مورد استجابت دعا در آن زمان و مکان شریف شده و حاجت من- که حداقل از نظر خودم خالی از گناه و معطوف به خیر اخروی ست- برآورده خواهد شد و شاید شک نوعی بی ادبی باشد و خود شک اصلا موجب گرداندن قضا و عدم استجابت نهایی شود. از طرفی تعیین وقت هم برای استجابت دعا نهی شده.

یک جور وسواس و دوراهی!

به هر صورت، سوالم این است که آیا اهل بیت نور علیهم السلام توصیه ای کرده اند برای شخصی که مثل من در بزرخِ بعد از دعا قرار گرفته و نمیداند آینده را بر اساس استجابت دعایش پیش برود یا بر عکس. مثلا دعایی یا ذکری و بعد استخاره ای که راهگشا باشد؟
و سوال دیگر اینکه آیا برنامه ریزی کردن برای حالت عدم استجابت دعا، رواست و مورد رضای خداوند، یا به معنی عدم توکل است؟

width: 700 align: center

[TD="align: center"]با نام و یاد دوست

[/TD]

[TD="align: center"][/TD]


کارشناس بحث: استاد میقات

[TD][/TD]

پرسش:
آیا اهل بیت (علیهم السلام) توصیه ای کرده اند برای شخصی که در بزرخِ بعد از دعا قرار گرفته و نمی داند آینده را بر اساس استجابت دعایش پیش برود یا بر عکس؟
و آیا برنامه ریزی کردن برای حالت عدم استجابت دعا، صحیح و مورد رضای خداوند است یا به معنای عدم توکل است؟

پاسخ:
جستجو کردم ولی در این خصوص چیزی در روایات نیافتم.

در باره قسمت دوم فرمایشتان، دو مطلب عرض می کنم:

مطلب اول
خداوند متعال می فرماید:
«أُجيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعان»؛ دعاى دعا كننده را زمانى كه مرا بخواند اجابت مى كنم.(1)
«وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ»؛ و پروردگارتان گفت: مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم.(2)
لذا شکی نیست که دعا در درگاه الهی (البته دعایی که با رعایت شرائط آن انجام شود)، مستجاب است.

مطلب دوم
استجابت دعا، یک چیز است؛ چگونه مستجاب شدن و به عبارتی چگونه عملی شدن آن هم یک چیز.
در روایت آمده:
«... مَا مِنْ مُؤْمِنٍ يَدْعُو اللَّهَ إِلَّا اسْتَجَابَ فَإِمَّا أَنْ يُعَجِّلَهُ لَهُ فِي الدُّنْيَا أَوْ يُؤَجِّلَ لَهُ فِي الْآخِرَةِ وَ إِمَّا أَنْ يُكَفِّرَ عَنْهُ مِنْ ذُنُوبِهِ بِقَدْرِ مَا دَعَا...»؛ هيچ مؤمنی نيست كه خدا را بخواند مگر آن كه خداوند دعايش را مستجاب مىكند؛ يا فورا و در دنیا به او داده مى شود؛ يا با تاخیر و در در آخرت عايدش مى شود؛ و يا به مقدار دعايش كفاره گناهانش محسوب می شود.(3)
در روایت مشابهی آمده:
«الْمُؤْمِنُ مِنْ دُعَائِهِ عَلَى ثَلَاثٍ: إِمَّا أَنْ يُدَّخَرَ لَهُ وَ إِمَّا أَنْ يُعَجَّلَ لَهُ وَ إِمَّا أَنْ يُدْفَعَ عَنْهُ بَلَاءٌ يُرِيدُ أَنْ يُصِيبَه»؛ دعای مومن از سه حال خارج نیست: یا برایش ذخیره می گردد، یا در دنیا برآورده می شود، یا بلایی را که می خواهد به او برسد دفع می کند.(4)

بنابر این:
نباید امید به استجابت دعا را با برنامه ریزی برای بعد از آن، منافات دانست؛ زیرا دو موضوع متفاوت هستند و با توجه به این روایات، دعای ما می تواند در عین استجابت، چیزی غیر از آنی باشد که ما می خواهیم و برای آن برنامه ریزی کرده ایم.

نکته:
با توجه به این روایات که حداقل چهار صورت برای بعد از دعا، متصور است، برنامه ریزی برای آن منطقی و معقول است.
قطعا این برنامه ریزی، به معنای عدم امید به استجابت نیست، زیرا مشخص شد که این دو، از هم مجزا هستند.
افزون بر این که، همان برنامه ریزی بعد از دعا را هم باز با توکل بر خداوند و با اعتماد بر او و همراه دعا و ... انجام می دهیم.

پی نوشت ها:
1. بقره: 2/ 186.
2. غافر: 40/ 60.
3. ابن فهد حلى، عدة الداعي و نجاح الساعي‏، محقق/مصحح: موحدى قمى، ناشر: دار الكتب الإسلامي‏، 1407ق، چاپ اول، ص 40؛ مجلسی، بحار الأنوار، ناشر: دار إحياء التراث العربي‏ ـ بيروت‏، 1403 ق‏، چاپ دوم‏، ج 90، ص 302، ح 39.
4. ابن شعبه حرانى، تحف العقول‏، محقق/مصحح: غفارى، ناشر: جامعه مدرسين ‏ـ قم‏، 1404ق، چاپ دوم‏، ص 280.

موضوع قفل شده است