جمع بندی حکم مأموم بودن صبی در نماز جماعت از دیدگاه مذاهب اسلامی

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
حکم مأموم بودن صبی در نماز جماعت از دیدگاه مذاهب اسلامی

با سلام
با عرض پوزش سوالم با دفعه قبل فرق داره
قبلا گفتم میشه امام جماعت کودک باشه(امام نابالغ+مأموم بالغ) و حالا بحثم این است که نماز جماعتی که می گویند با دونفر برقرار میشه (امام+مأموم) می تونه مأموم کودک و صبی باشه و آیا اهل تسنن و مذاهب اربعه به برگزاری نماز (با فرمول امام بالغ + مأموم صبی) اعتقادی دارند ؟ دلیل مثبت و منفی بودن آنها چیست.
با سپاس و قدردانی
اجرکم عندالله

width: 700 align: center

[TD="align: center"]با نام و یاد دوست

[/TD]

[TD="align: center"]
[/TD]


کارشناس بحث: استاد صدرا

[TD][/TD]


سؤال: از نظر اهل سنت حکم اقتدای کودک به شخص بالغ در نماز جماعت چگونه است؟

جواب: از دیدگاه مذاهب فقهی اهل سنت عبادات بدنی همچون: نماز و روزه و حج و... بر فرد غیر بالغ واجب نیست؛ (1) ولی انجام این عبادات از سوی کودک نیز در صورت رعایت شروط و آداب عبادت، صحیح خواهد بود.(2) از جمله روایاتی که در این رابطه وارد شده خبری به نقل از پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) است که آنحضرت فرمودند: «مُرُوا صِبْيَانَكُمْ‏ بِالصَّلَاةِ، إِذَا بَلَغُوا سَبْعًا وَاضْرِبُوهُمْ عَلَيْهَا، إِذَا بَلَغُوا عَشْرًا... »؛(3) «کودکانتان را آنگاه که به سن هفت سالگی رسیدند به نماز فرمان دهید و در نُه سالگی بر ترک آن تنبیه نمائید». که امر به عبادت بیانگر مطلوبیت انجام آن از سوی کودک است.

آیا کودک می تواند امام جماعت باشد؟
در مذاهب فقهی «حنفی»‌ و «مالکی» و «حنبلی» بلوغ یکی از شرایط امام جماعت بوده؛ لذا امامت كودک ممیز برای افراد بالغ صحیح نخواهد بود؛ زیرا كودک به سن رشد و کمال نرسیده؛ علاوه بر آنکه اطمینانی نسبت به رعایت شروط و احکام جماعت نسبت به او نیست.
بر خلاف نظر این مذاهب، بلوغ شرط صحت اقتدا در مذهب «شافعی» نبوده؛ لذا بر اساس فتوای اين مذهب اقتداء به کودک ممیز در نمازهای واجب (غیر از نماز جمعه)، صحیح می باشد.(4)
در اینکه آیا می توان در غیر نمازهای واجب به کودک اقتدا نمود در فتوای مذاهب چهارگانه اختلاف نظر است. از نظر فقه «حنفی» مطلقا اقتداء به کودک صحیح نبوده؛ اما در نزد مذاهب «شافعی» و «مالکی» و «حنبلی» اقتدای به کودک در نماز های مستحبی جايز است.

جواز اقتدای کودک به کودک
همچنین در جواز اقتدای کودک به کودک در فقه مذاهب اهل سنت اختلاف نظری مشاهده نمی شود.(5)

جواز اقتدای کودک به بزرگسال

بنابراين از اينكه پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) فرمودند: «مُرُوا صِبْيَانَكُمْ‏ بِالصَّلَاةِ، إِذَا بَلَغُوا سَبْعًا»؛(6) کودکان خود را هنگامی که به سن هفت سالگی رسیدند امر به نماز کنید، صحت عبادات کودک نتیجه گرفته می شود؛ لذا به جماعت خواندن نمازهای وی بدون اشکال؛ بلکه مطلوب خواهد بود.

پی نوشت:
1. ابوداود، سنن أبي داود، ج4، ص1883،‌ ح4402، دارالحدیث: «رُفِعَ‏ الْقَلَمُ‏ عَنْ ثَلَاثَةٍ: عَنْ الصَّبِيِّ حَتَّى يَبْلُغَ، وَ عَنْ النَّائِمِ حَتَّى يَسْتَيْقِظَ، وَ عَنْ الْمَعْتُوهِ حَتَّى يَبْرَأَ».

2. وَهْبَة الزُّحَيْلِيّ، الفِقْهُ الإسلاميُّ وأدلَّتُهُ،‌ ج3، ص45، دار الفكر - سوريَّة – دمشق: «ويصح الصوم من الصبي المميز أو المميزة كالصلاة، ويجب عند الشافعية والحنفية والحنابلة على وليه أمره به إذا أطاقه بعد بلوغه سبع سنين، وضربه حينئذ على الصوم بعد بلوغه عشر سنين، إذا تركه ليعتاده، كالصلاة ».

3. ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، 50جلد، ج11، ص284، ح6689، مؤسسة الرسالة - لبنان - بيروت، چاپ: 1، 1416 ه.ق.

4. الموسوعة الکویتیة،‌ ج14، ص23، وزارة الأوقاف والشئون الإسلامية – الكويت: «ذَهَبَ الْحَنَفِيَّةُ وَالْمَالِكِيَّةُ وَالْحَنَابِلَةُ وَالأْوْزَاعِيُّ إِلَى أَنَّ إِمَامَةَ الصَّبِيِّ الْمُمَيِّزِ لِلْبَالِغِ فِي الْفَرْضِ لاَ تَصِحُّ؛ لأِنَّ الإْمَامَةَ حَال كَمَالٍ ، وَالصَّبِيُّ لَيْسَ مِنْ أَهْل الْكَمَال ؛ وَلأِنَّهُ لاَ يُؤْمَنُ مِنْهُ الإْخْلاَل بِشَرْطٍ مِنْ شَرَائِطِ الصَّلاَةِ. وَيَرَى الشَّافِعِيَّةُ وَالْحَسَنُ الْبَصْرِيُّ وَإِسْحَاقُ وَابْنُ الْمُنْذِرِ أَنَّ إِمَامَتَهُ لِلْبَالِغِ صَحِيحَةٌ؛ لِعُمُومِ قَوْلِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ(وآله) وَسَلَّمَ: يَؤُمُّ الْقَوْمَ أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ...».

5. الجزيري، الفقه على المذاهب الأربعة، ج1، ص409، دار احیاء التراث العربی: «ومن شروط صحة الإمامة البلوغ فلا يصح أن يقتدي بالغ بصبي مميز في صلاة مفروضة باتفاق ثلاثة من الأئمة: وخالف الشافعية( الشافعية قالوا: يجوز اقتداء البالغ بالصبي المميز في الفرض إلا في الجمعة فيشترط أن يكون بالغا إذا كان الإمام من ضمن العدد الذي لا يصح إلا به فإن كان زائدا عنهم صح أن يكون صبيا مميزا ). هذا في الصلاة المفروضة أما صلاة النافلة فيصح للبالغ أن يقتدي بالصبي المميز فيها باتفاق ثلاثة من الأئمة وخالف الحنفية( الحنفية قالوا: لا يصح اقتداء البالغ بالصبي مطلقا لا في فرض ولا في نفل على الصحيح ). هذا ويصح للصبي المميز أن يصلي إماما بصبي مثله باتفاق».

6. ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، 50جلد، ج11، ص284، ح6689، مؤسسة الرسالة - لبنان - بيروت، چاپ: 1، 1416 ه.ق.

موضوع قفل شده است