جمع بندی جانشین عمر در مکه

تب‌های اولیه

8 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
جانشین عمر در مکه

با سلام و عرض ادب

زمانی که عمر برای فتح بیت المقدس اقدام کرد ، چه کسی جانشین او در مکه بود؟

width: 700 align: center

[TD="align: center"]با نام و یاد دوست

[/TD]

[TD="align: center"][/TD]


کارشناس بحث: استاد ممسوس

با سلام و احترام

ابوعبیده جراح، فرمانده مسلمانان در شامات بود. با گسترش فتوحات، خلیفه دوم به او نامه‌ای نوشته و دستور داد برای فتح بیت المقدس، حرکت کند.(1)
ابوعبیده، به ساکنان بیت المقدس نامه نوشت و آنها را میان پذیرش اسلام و یا پرداخت جزیه مخیّر کرد که در غیر این صورت، باید آماده نبرد با مسلمانان باشند. اما اهل ایلیاء،(2) خواسته او را نپذیرفته و ایمان نیاوردند. أبوعبیده به سمت آنها حرکت کرد و در کنار دیوارهای شهر نبرد سختی در گرفت که مدت‌ها ادامه داشت تا این‌که جنگ‌جویان ایلیاء به این باور رسیدند که ادامه نبرد به نفعشان نیست.(3) پیکی را با این پیغام پیش ابوعبیده فرستادند که ما می‌خواهیم صلح کنیم، اما به شما اعتماد نداریم. نامه‌ای بنویسید تا خلیفه شما حاضر شده و با ما پیمانی بنویسد تا ما بر امان او اطمینان کنیم! به دنبال آن بود که أبوعبیده برای خلیفه نامه‌اى نوشت و داستان را باز گفت.(4)
سرانجام خلیفه دوم برای صلح به شام آمد و آن‌جا یزید بن ابوسفیان و ابوعبیده و خالد را دید که بر اسب‌ها سوار بوده و جامه‌هاى حریر و زیبا بر تن داشتند. عمر به جانبشان سنگ انداخت و گفت: آیا در چنین لباسى به استقبالم آمده‌اید؟ از دو سال قبل تا کنون این همه سیر شده‌اید؟! به خدا سوگند! دویست سال هم بگذرد شما را دگرگون می‌کنم! گفتند: این قبا است که روى لباس‌هایمان پوشیده‌ایم، در زیر آن سلاح به تن داریم. (5)

1. ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق، شیری، علی، ج 1، ص 222، بیروت، دارالاضواء، 1411ق.
2.ایلیاء نام دیگر شهر بیت المقدس است. بلاذرى، أحمد بن یحیى، فتوح البلدان، ص 140، بیروت، مکتبة الهلال، 1988م.
3. فسوی، یعقوب بن سفیان، المعرفة و التاریخ، ج 3، ص 305، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ دوم، 1401ق.
4. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 500، بیروت، دار صادر، 1385ق.
5. ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر(تاریخ ابن خلدون‏)، تحقیق، خلیل شحادة، ج 2، ص 543، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم، 1408ق.

اما در مورد اینکه خلیفه دوم چه کسی را در مدینه جانشین خود نمود؟
چون محل حکومت خلفا مدینه بود خلیفه دوم جانشین خود را در شهر مدینه معین کرد نه در شهر مکه زیرا مکه محل خلافت نبود.
طبق انچه در منابع امده است خلیفه دوم با برخی از بزرگان از صحابه مشورت میکند که عازم بیت المقدس بشود یا خیر عثمان، خلیفه دوم را از این سفر منع میکند و ان را تحقیری برای اسلام و خلیفه میداند اما حضرت علی علیه السلام این سفر را برای عمر خوب توصیف کرده و پیشنهاد میکند که خلیفه در این سفر حاضر شود از این رو عمر بن خطاب به توصیه حضرت علی علیه السلام عمل کرده و راهی بیت المقدس میشود و حضرت علی علیه السلام را به عنوان جانشین خود در شهر مدینه باقی میگذارد.
ابن کثیر البدایه والنهایه ج 7ص 55

ممسوس;991416 نوشت:
اما در مورد اینکه خلیفه دوم چه کسی را در مدینه جانشین خود نمود؟
چون محل حکومت خلفا مدینه بود خلیفه دوم جانشین خود را در شهر مدینه معین کرد نه در شهر مکه زیرا مکه محل خلافت نبود.
طبق انچه در منابع امده است خلیفه دوم با برخی از بزرگان از صحابه مشورت میکند که عازم بیت المقدس بشود یا خیر عثمان، خلیفه دوم را از این سفر منع میکند و ان را تحقیری برای اسلام و خلیفه میداند اما حضرت علی علیه السلام این سفر را برای عمر خوب توصیف کرده و پیشنهاد میکند که خلیفه در این سفر حاضر شود از این رو عمر بن خطاب به توصیه حضرت علی علیه السلام عمل کرده و راهی بیت المقدس میشود و حضرت علی علیه السلام را به عنوان جانشین خود در شهر مدینه باقی میگذارد.
ابن کثیر البدایه والنهایه ج 5 ص 55

سلام و عرض ادب

ممنون از پاسخ

امیر مومنان(ع) چه مدت در مدینه جانشین بوده اند؟

آیا عمر از این که امیرمومنان(ع) خلافت را به دست گیرد ، احساس خطر نمی کرد؟

با سلام و احترام

در مورد حضور عمر بن خطاب در شام آمده است: که وی 4 بار به شام سفر نمود [=&quot]نخستين سفر هنگامى است كه لشكر روم أبو عبيده را به حصار گرفته بودند. عمر آهنگ شام كرد و چون به جابيه رسيد، خبر فتح به او رسید به مدينه مراجعت نمود. دوّمين سفر براى عقد صلحنامه تا بيت المقدّس رفت و بعد به مدينه بازگشت. در سوّمين سفر با جماعتى از مهاجر و انصار تا منزل سرغ رفت و در آنجا او را از وبا و طاعون آگاهى دادند، و به او گفتند كه در اراضى شام از مرگ ايمنى نيست و عمر بهراسيد و قصد بازگشت كرد. أبو عبيده به او گفت: آيا آيا از سرنوشت خداوند مى‏ گريزى؟ گفت: آرى از سرنوشت خدا به سرنوشت خدا مى‏ گريزم. و چهارمين بار عمر بعد از فروكش‏ شدن مرض وبا و طاعون به خاطر سركشى به كارهاى خلاف معاويه به شام رفت. لذا مدت اقامت وی در شام مشخص نیست.
ابن کثیر در البدایه (1) و ابن اثیر در الکامل (2) اورده اند که عمر بن خطاب حضرت علی علیه السلام را در مدینه جایگزین خویش نمود و خود راهی بیت المقدس در شام شد. اما تاریخ یعقوبی معتقد است که خلیفه دوم، عثمان بن عفان را در مدینه جایگزین خویش نمود.(3)
اینکه حضرت علی علیه اسلام یا عثمان چند روز در مدینه جانشین خلیفه دوم بودند مشخص نیست ولی به نظر میرسد خلیفه دوم در بیت المقدس چند روز بیشتر اقامت نداشته است زیرا مردم بیت المقدس خواهان صلح با مسلمانان بودند و فقط حضور خلیفه را شرط صلح قرار داده بودند بر همین اساس عمر راهی شام شده بود و طبیعتا صلحی بین انان برقرار شد و پس از ان دستور داده بود مسجدی را بر روی معبد سلیمان یا کنار ان احداث نمایند و خود پس از چند روز از سفر شام و بیت المقدس به مدینه مراجعت نموده بود.

پی نوشت:
1. این کثیر البدایه ج 7 ص 55
2. ابن اثیر، الکامل، دار صادر، 1385، بیروت، ج 2 ص 500
3. تاریخ یعقوبی، ترجمه، آیتی، انتشارات علمی فرهنگی، 1371ش، تهران، ج 2 ص31

شروحیل;991508 نوشت:
آیا عمر از این که امیرمومنان(ع) خلافت را به دست گیرد ، احساس خطر نمی کرد؟

در پست گذشته بیان شد که برخی حضرت علی علیه السلام را و برخی عثمان بن عفان را جانشین عمر بن خطاب در مدینه میدانند. بنابر این در این موضوع اختلاف وجود دارد. اگر بپذیریم حضرت علی جانشین عمر بوده است و حضرت بخواهد حکومت اسلامی را در مدینه در اختیار بگیرد باید گفت خیر زیرا در مرام و شان ان حضرت نیست که اینگونه بخواهد حکومت را به دست اورد خصوصا که با خلفا بیعت نموده است و باید بیعت خود را بشکند اگر چه برخی مانند شیخ مفید منکر بیعت حضرت علی با خلفا است. (1) نکته دیگر اینکه امام به دنبال کسب قدرت و موقعیت نیست بلکه در پی هدایت و ارشادجامعه است و چنین موضوعی مخالف اهداف بلند ان حضرت است. نکته دیگر اینکه در این شرایط یاری که همراه حضرت باشد در این بین وجود ندارد.

پرسش

زمانی که عمر برای فتح بیت المقدس اقدام کرد ، چه کسی جانشین او در مکه بود؟

پاسخ

چون محل حکومت خلفا "مدینه" بود خلیفه دوم جانشین خود را در شهر "مدینه" معین کرد نه در شهر "مکه" زیرا "مکه" محل خلافت نبود.
طبق انچه در منابع امده است خلیفه دوم با برخی از بزرگان از صحابه مشورت میکند که عازم "بیت المقدس" بشود یا خیر، "عثمان"، خلیفه دوم را از این سفر منع میکند و ان را تحقیری برای اسلام و خلیفه میداند اما حضرت علی (علیه السلام) این سفر را برای "عمر" خوب توصیف کرده و پیشنهاد میکند که خلیفه در این سفر حاضر شود از این رو "عمر بن خطاب" به توصیه حضرت علی (علیه السلام) عمل کرده و راهی "بیت المقدس" میشود و حضرت علی (علیه السلام) را به عنوان جانشین خود در شهر "مدینه" باقی میگذارد.
"ابن کثیر" در "البدایه" (1) و "ابن اثیر" در "الکامل" (2) اورده اند که "عمر بن خطاب"، حضرت علی (علیه السلام) را در "مدینه" جایگزین خویش نمود و خود راهی "بیت المقدس" در "شام" شد. اما "یعقوبی" معتقد است که خلیفه دوم، "عثمان بن عفان" را در "مدینه" جایگزین خویش نمود.(3)
اینکه حضرت علی (علیه السلام) یا "عثمان" چند روز در "مدینه" جانشین خلیفه دوم بودند مشخص نیست ولی به نظر میرسد خلیفه دوم در "بیت المقدس" چند روز بیشتر اقامت نداشته است زیرا مردم بیت المقدس خواهان صلح با مسلمانان بودند و فقط حضور خلیفه را شرط صلح قرار داده بودند بر همین اساس "عمر" راهی "شام" شده بود و طبیعتا صلحی بین انان برقرار شد و پس از ان دستور داده بود مسجدی را در صحن تپه، کنار معابد پیشین احداث نمایند و خود پس از چند روز از سفر "شام" و بیت المقدس به "مدینه" مراجعت نموده بود.(4)
پی نوشتها:

  1. این کثیر البدایه والنهایه ج 7 ص 55
  2. ابن اثیر، الکامل، دار صادر، 1385، بیروت، ج 2 ص 500
  3. تاریخ یعقوبی، ترجمه، آیتی، انتشارات علمی فرهنگی، 1371ش، تهران، ج 2 ص31
  4. ابن کثیر، البدایه والنهایه، دارالفکر، 1407ق، بیروت، ج 7 ص 56-58
موضوع قفل شده است