جمع بندی برگزاری مراسم عروسی در شام شهادت ائمه (ع)

پرسش: ما در تاريخ ٢١مرداد ماه (97) مراسم عروسي داريم كه آن روز در تقويم شهادت امام محمد تقي(علیه السلام) است. اما مراسم ما بعد از اذان مغرب است. ميخواستم بدانم آيا در اين روز آريشگاه رفتن و عكس انداختن گناه است؟ آيا در شب این روز برپایی مجلس عروسي كناه است در صورتي كه شب اول ماه ذالحجه هم هست؟ آیا از نظر شرعي و عرفي تاريخ موردنظر براي گرفتن عروسي ايراد دارد؟؟؟

پاسخ: برگزاری مراسم ازدواج در ایام ولادت معصومین(علیهم السلام) و عیدهای مذهبی هم میتواند به مجلس عروسی رنگ و بوی معنوی دهد و هم به نوعی باعث شود در بزرگداشت و برپایی یک مناسبت مذهبی شرکت کرده باشیم. اما در مقابل برگزاری مراسم شادی در شهادت معصومین(علیهم السلام) این مراسم را بی برکت می کند و باعث هتک حرمت ائمه(علیهم السلام) و توهین به مقدسات میشود.

در استفتائات مختلفی از مراجع تقلید حکم برگزاری عروسی در شب و روز شهادت معصومین (علیهم السلام) سوال شده است که بیشتر آنها حکم به حرمت و عدم جواز داده اند. برخی این حکم را مشروط به این فرض دانسته اند که این مراسم باعث هتک حرمت معصومین(علیهم السلام) شود و برخی هتک حرمت را مفروض گرفته اند و به صورت مطلق حکم به عدم جواز داده اند. به عبارت دیگر برخی فتوا داده اند که اگر برگزاری چنین مراسمی توهین به مقام امام معصوم(علیه السلام) محسوب شود حرام است و برخی معتقداند برگزاری عروسی در چنین مناسبت هایی خواه نا خواه توهین محسوب میشود و حرام است. البته برخی از مراجع نیز حکم به کراهت داده اند.

اما با توجه به اینکه سوال کاربر محترم برگزاری عروسی در شام شهادت است این سوال مطرح میشود که دقیقا شهادت معصوم چه بازه زمانی را شامل میشود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت: در تقویم قمری که مناسبت های دینی بر اساس آن محاسبه میشود با رویت هلال و آغاز شدن شب، روز قبلی خاتمه پیدا میکند. بنابراین هر روز با شب قبلش حکم واحدی دارد نه با شب بعدش. با توجه به این مطلب میتوان شام شهادت را جزء روز شهادت ندانست و طبیعتا برگزاری مراسم شادی را بدون اشکال دانست. اما از چند جهت رعایت احتیاط بهتر است:

اول اینکه عرف شام شهادت را ملحق به روز شهادت میکند و برگزاری مراسم در شام شهادت در عرف مردم متدین هتک حرمت محسوب میشود.

دوم اینکه مقدمات مراسم عروسی از ساعت ها قبل از عروسی آغاز میشود و برگزاری عروسی در شام شهادت به معنای انجام رفت و آمدهای این مراسم در روز شهادت است که با مناسبت این روز منافات دارد.

سوم اینکه عزای یک متوفی منحصر در همان روز نیست و ما نیز برای رفتگان خود سوم و هفته و ... میگیریم. در شام شهادت نیز حالت حزن و عزا ادامه پیدا میکند و چنین شب هایی به شام غریبان معروف است که همدردی با خانواده و فرزندان معصوم را تداعی میکند.

اما حداقل یک مورد را میتوان از این احتیاط مستثنی دانست و آن جایی است که شهادت معصومین(علیهم السلام) با یک عید مذهبی و یا ولادت پشت سر هم قرار میگیرد. مثل شام شهادت امام حسن عسگری(علیه السلام) که با شب آغاز امامت امام زمان(عج) مصادف است. یا همین شبی که پرسشگر محترم برای عروسی خود انتخاب کرده اند که هم شام شهادت امام جواد(علیه السلام) است و هم شب سالروز ازدواج حضرت زهرا(سلام الله علیها) و امیرالمومنین(علیه السلام). در این موارد به نظر می آید جنبه شادی غلبه داشته باشد و برگزاری مراسم عروسی بدون اشکال باشد.

اما در عین حال توصیه میشود به خاطر حفظ حرمت شهادت امام جواد(علیه السلام) از برگزاری مراسم عروسی در این تاریخ اجتناب شود و در عوض مراسم عروسی یک شب بعد یعنی شب دوم ماه ذی الحجه انجام شود. چرا که عروسی حضرت نیز در همین شب واقع شده است و کسی که میخواهد شب عروسی اش دقیقا مصادف با شب عروسی حضرت زهرا و امیرالمومنین(علیهما السلام) شود باید شام سالروز ازدواج را برای مراسم عروسی انتخاب کند.
خوشبخت شوید ان شا الله.