جمع بندی روایت یابی از مصادر اهل سنت درباره حجاب

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
روایت یابی از مصادر اهل سنت درباره حجاب

با سلام

یک روایت از کتب حدیثی معتبر اهل سنت که حد جایز حجاب رو وجه و کفین بیان کند وجود دارد؟
اصلا پوشیه زدن از کدام روایت اهل سنت برخاسته که آن ها با این شداد و غلاظ پیگیر آن هستند؟

با تشکر
@};-@};-@};-

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد صدرا

سؤال:
آیا روایتی در منابع معتبر اهل سنت که حد حجاب را غیر از «وجه» و «کفین» بیان دارد وجود دارد؟ و چرا اهل سنت در بحث حجاب خیلی سختگیر می باشند؟
جواب:
دلیل وجوب حجاب و پوشش کامل بدن زن در غیر موارد استثناء(وجه-کفین)، بیان قرآن در دو سوره ی «احزاب»؛[1] و «نور»؛[2] و برداشتی است که مخاطبین قرآن در صدر اسلام از این دو داشته که بدیهی است چنین برداشتی عاری از تبیین نبوی (صلی الله علیه وآله و سلّم)‌نبوده است.
در منابع اصیل تفسیر روایی اهل سنت در ذیل آیات مذکور روایات مرتبط با آن ذکر شده است. به عنوان مثال طبری(م310هـ) در تفسیر «جامع البیان»؛ و ابن ابی حاتم رازی(م327هـ) در «تفسير القرآن العظيم»؛[3] در ذیل آیه ی مربوط در سوره ی احزاب روایاتی را نقل نموده اند که برخی از آنان عبارتند از:
«عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ في هذه الآية قال: أَمَرَ اللَّهُ نِسَاءَ الْمُؤْمِنِينَ إذا خرجن من بيوتهن في حَاجَةٍ أَنْ يُغَطِّينَ وُجُوهَهُنَّ مِنْ فَوْقِ رُؤُوسِهِنَّ بِالْجَلَابِيبِ، وَيُبْدِينَ عَيْنًا وَاحِدَةً»؛[4] از ابن عباس در تفسیر این آیه روایت شده که خدای متعال زنان مؤمنین را امر نمود هنگامی که از خانه ی خود به طلب حاجتی خارج می شوند صورتهای خود را از بالای سرشان با روسری بپوشانند و تنها یک چشم خوى را آشکار نمایند.
در روایت دیگری ابن ابی حاتم به سند خود از ام سلمه روایت می نماید که وی گفت: «لمّا نزلت هذه الآية يدنين عليهن من جلابيبهن خَرَجَ نساء الأنصار كأن على رؤوسهن الْغِرْبَانُ مِنَ السَّكِينَةِ، وَعَلَيْهِنَّ أَكْسِيَةٌ سُودٌ يَلْبَسْنَهَا»؛[5] پس از نزول اين آيه که فرمود: زنان جلبابهای خود را بر خويش فرو افكنند، زنان انصار به گونه ای با وقار از منزل خارج شدند، گو اينكه بر سر آنان کلاغ نشسته است [6] و بر تن آنان لباسهایی به رنگ سياه بود.[7]
همچنین در روایت دیگری که ترمذی در سنن خویش روایت نموده؛‌ پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) تمام بدن زن را عورت قلمداد فرمودند: «الْمَرْأَةُ عَوْرَةٌ، فَإِذَا خَرَجَتْ اسْتَشْرَفَهَا الشَّيْطَانُ‏»؛[8] زن عورت است؛ پس هنگامی که از منزل خارج می گردد شیطان بر وی نظر می کند.
و در روایت دیگری به نقل «ابوداود» از طریق عایشه آمده است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله و سلّم) فرمودند: «إِنَّ الْمَرْأَةَ إِذَا بَلَغَتِ الْمَحِيضَ لَمْ تَصْلُحْ أَنْ يُرَى مِنْهَا إِلَّا هَذَا وَهَذَا» وَأَشَارَ إِلَى وَجْهِهِ وَكَفَّيْهِ».[9] همانا زن هنگامی که به سن بلوغ می رسد جایز نیست که به او نگاه شود مگر به صورت و دو کف دست وی.
در فقه اهل سنت وجوب پوشش صورت مبتنی بر آن است که آیا عورت مشتمل بر صورت نیز بوده یا خیر؟ بر اساس نظر جمهور اهل سنت صورت جزو عورت نبوده؛[10] لذا پوشش آن واجب نبوده و آشکار نمودن آن فی نفسه منعی نخواهد داشت؛ هر چند احناف در مورد زنان جوان، از باب دفع مفسده قائل به وجوب پوشش صورت آنها شده اند.[11]
همچنین چنین برداشتی که رعایت حجاب در نزد زنان اهل سنت بیش از زنان شیعه است برداشتی نادرست بوده؛ زیرا تفاوتی در این ناحیه در بین زنان مسلمان وجود ندارد و حفظ کامل و نسبی و یا عدم رعایت آن در همه ی زنان امری آشکار در جوامع اسلامی است و چنین امری ارتباطی با مذهبی خاص ندارد.

پی نوشت:
[1] . الاحزاب(33)، 59: «يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلابِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنى‏ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً».‌ اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو جلبابها (روسرى‏هاى بلند) خود را بر خويش فرو افكنند، اين كار براى اينكه (از كنيزان و آلودگان) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند بهتر است و (اگر تا كنون خطا و كوتاهى از آنها سر زده) خداوند همواره غفور و رحيم است.
[2] . النور(24)، 31: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‏ جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ..». و به زنان با ايمان بگو چشمهاى خود را (از نگاه هوس‏ آلود) فرو گيرند، و دامان خويش را حفظ كنند، و زينت خود را جز آن مقدار كه ظاهر است آشكار ننمايند، و (اطراف) روسرى‏ هاى خود را بر سينه خود افكنند (تا گردن و سينه با آن پوشانده شود) و زينت خود را آشكار نسازند مگر براى شوهرانشان يا پدرانشان...
[3] . این دو کتاب تفسیر مهمترین کتب تفسیر روایی و اثری اهل سنت می باشند.
[4] . الطبری، جامع البیان، ج20، ص324؛ ابن ابی حاتم، تفسير القرآن العظيم، ج10، ص3154.
[5] . ابن ابی حاتم،تفسير القرآن العظيم، ج10، ص3154.
[6] . این تعبیر کنایه ای است که در آن روپوش زنان در سیاهی رنگ آن، به سیاهی کلاغ تشبیه شده است.
[7] . ابن الاثیر،‌ النهایة فی غریب الحدیث، ج3، ص657: «وفي حديث عائشة [ لمَّا نَزل [ ولْيَضْرِبْنَ بخُمُرِهِنَّ على جُيُوبِهنّ ] فأصْبَحْنَ على رؤِسهن الغِرْبَان ] شَبَّهَت الخُمُر في سَوادِها بالغِرْبَان جمع غُرَاب كما قال الكُمَيْت : - كَغِرْبَانِ الكرُوُم الدَّوَالحِ».
[8] . ابوعیسی الترمذی، سنن الترمذی، ج3، ص468، ح: 1173، شركة مكتبة ومطبعة مصطفى البابي الحلبي – مصر.
[9] .
أبو داود سليمان بن الأشعث، سنن أبي داود، ج4، ص62، ح4104، المكتبة العصرية، صيدا – بيروت.
[10] . مقدار وجوب پوشش همه ی بدن جز صورت و دو کف دست می باشد: «اتَّفَقَ الْفُقَهَاءُ عَلَى وُجُوبِ حَجْبِ عَوْرَةِ الْمَرْأَةِ وَالرَّجُل الْبَالِغَيْنِ بِسَتْرِهَا عَنْ نَظَرِ الْغَيْرِ الَّذِي لاَ يَحِل لَهُ النَّظَرُ إِلَيْهَا. وَعَوْرَةُ الْمَرْأَةِ الَّتِي يَجِبُ عَلَيْهَا حَجْبُهَا عَنْ الأْجْنَبِيِّ هِيَ فِي الْجُمْلَةِ جَمِيعُ جَسَدِهَا عَدَا الْوَجْهِ وَالْكَفَّيْنِ...». (الموسوعة الکویتیة، ج17، ص6).
[11] . الموسوعة الکویتیة، ج41، ص134: «فَذَهَبَ جُمْهُورُ الْفُقَهَاءِ (الْحَنَفِيَّةُ وَالْمَالِكِيَّةُ وَالشَّافِعِيَّةُ وَالْحَنَابِلَةُ) إِلَى أَنَّ الْوَجْهَ لَيْسَ بِعَوْرَةٍ، وَإِذَا لَمْ يَكُنْ عَوْرَةً فَإِنَّهُ يَجُوزُ لَهَا أَنْ تَسْتُرَهُ فَتَنْتَقِبَ، وَلَهَا أَنْ تَكْشِفَهُ فَلاَ تَنْتَقِبَ. قَال الْحَنَفِيَّةُ: تُمْنَعُ الْمَرْأَةُ الشَّابَّةُ مِنْ كَشْفِ وَجْهِهَا بَيْنَ الرِّجَال فِي زَمَانِنَا، لاَ لأِنَهُ عَوْرَةٌ، بَل لِخَوْفِ الْفِتْنَةِ».

موضوع قفل شده است