جمع بندی انجام گناه با عضو اهدایی

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
انجام گناه با عضو اهدایی

با سلام.
من چند سال پیش درخواست اهدا عضو رو انجام دادم.
این سوالات اکنون برام پیش اومده:
۱-این کار بالاخره درست یا نه؟
۲-عضوی که اهدا می شود و فرد گیرنده با اون عضو اهدایی مثل قرنیه گناه انجام دهد آیا اهدا کننده که دیگر در دنیا نیست شریک گناه خواهد شد؟

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد مسلم

پرسش
آیا اهدا عضو کار درستی است یا خیر؟ و اگر عضو گیرنده با این عضوی که گرفته است مثل قرنیه چشم، گناهی انجام بدهد آیااهدا کننده نیز در این گناه شریک است؟

پاسخ
سوال اول شما یک بحث فقهی است که در خصوص آن هم اختلاف نظر وجود دارد، به همین خاطر باید به تاپیک هایی که در این خصوص سخن گفته شده است مراجعه کنید و نظر مرجع تقلیدتان را در آن تاپیک ها بیابید؛ اگر مرجع شما اجازه داده باشد قطعا کار درستی خواهد بود و حتی به خاطر نیّت آن پاداش خواهید داشت ولو آنکه بعد از 120 سالتان هرگز عضوی هم اهدا نکنید، اما همین نیّت شما پاداش به دنبال خواهد داشت.

اما در خصوص بخش دوم سوال شما باید به چند نکته توجه بفرمایید:

نکته اول:

اصل انسان روح اوست، و این اعضاء و جوارح هم ابزاری در خدمت روح هستند، طبیعتا مسئولیت استفاده از ابزار بر عهده کسی است که ابزار در دست اوست، نه کسی که از روی خیرخواهی این ابزار را به او داده است.
اصلا بدن خود انسان هم هر 7 سال یکبار عوض میشود، یعنی تمام سلول های آن تغییر میکنند، اما آنچه که مایه وحدت این بدن شده و موجب میشود همواره انسان از آن به «من» تعبیر میکند همان نفس و روح است، بنابراین فرقی نمی کند که این بدن تدریجا تغییر کند، یا یک دفعه دستی بریده شود و دست دیگری پیوند زده شود، یا قرنیه چشم دیگری پیوند زده شود، همه اینها متعلق به روح و نفس خواهد بود و انسانی که قرنیه یا دست به او داده شده، میگوید: دست من، چشم من و...؛ و این ابزار در خدمت او خواهند بود.

در روز قیامت هم از چشم و گوش سوال نمیشود، از دیدن و شنیدن سوال میشود، و دیدن و شنیدن هم به امر روح است:
«إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلا»؛ به درستی که از قوه شنوایی و بینایی و جان و دل انسان سوال میشود. (1)
به همین خاطر خود اعضاء و جوارح در قیامت علیه انسان های مجرم شهادت میدهند(2) یعنی جرم متوجه اعضاء بدن نیست، اینها در خدمت آن شخص و آن نفس بوده اند.

خلاصه اینکه عضوی که اهدا شده در حقیقت در تسلّط نفس و روح انسان گیرنده در خواهد آمد، و نفس آن انسان است که به آن عضو دستور میدهد، بنابراین ثواب و مجازات آن هم برای آن صاحب دوم است، نه اول!

نکته دوم:
مجازات های اخروی تکوینی است، یعنی جسم انسان ابزاری است برای رشد و تکامل، یا سقوط روح و نفس انسان؛ استفاده درست یا نادرست از این ابزار، خود به خود موجب رشد یا سقوط روح انسان میشود.
همانطور که در روایت فرموده اند دل انسان سفید است، هر بار که گناهی کند نقطه ای تاریک در آن پدید می آید اگر توبه کند برطرف میشود، اگر توبه نکرده و گناهان پی در پی آن را سیاه کند دیگر روی سعادت را نخواهد دید.(3)

بنابراین مثلا کسی که دارد با چشمش به حرام نگاه میکند، این چشم نقشی جز فرستنده ندارد، این تأثیر نگاه حرام فقط روی کسی است که دارد این اطلاعات و داده های تصویری به او مخابره میشود، روح و نفس اوست که دارد تیره و ظلمانی میشود و سقوط میکند، نه کسی که در عالم برزخ است و جسمش زیر خاک!

نکته سوم:
اصل عدالت اقتضاء میکند در جایی گناهی به پای انسان نوشته شود که در آن نقش داشته است، آن هم نقشی که برخواسته از نیّت باشد، در غیر اینصورت تکلیف کردن انسان به آن، تکلیفی است که خارج از توان انسان است، و خداوند هرگز کسی را اینگونه تکلیف نمیکند:
«لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَت‏»؛ خداوند هيچ كس را، جز به اندازه تواناييش، تكليف نمى‏كند. (انسان،) هر كار نيكى را انجام دهد، براى خود انجام داده و هر كار بدى كند، به زيان خود كرده است‏ (4)

اینکه از انسان توقع داشته باشیم با دستی که اهداء کرده گناه نشود، خارج از توان اوست، چون آن دست دیگر تحت اختیار او نیست! مثل این است که از ما خواسته شود دیگران گناه نکنند! و در غیر این صورت ما عذاب شویم!!
خب این تکلیف به چیزی است که انسان توان انجام آن را ندارد، و مجازات در برابر چنین امری از نظر عقلی قبیح بوده و خلاف عدالت است.

پی نوشت ها:
1.
اسراء:36/17.
2. فصلت:20/41.
3. کلینی، محمد، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، 1407ق، ج2، ص273.
4. بقره:286/2.

موضوع قفل شده است