جمع بندی مظلوم واقع شدن گنهکاران

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
مظلوم واقع شدن گنهکاران

با سلام.
در طول تاریخ تمدن ها و حکومت های بسیار وجود داشتند و وجود خواهند داشت.
افرادی بنا به شرایط زندگی یا جامعه و یا برخوردهای ناعادلانه به مسیرهایی که سرنوشت تغییر می کنه کشیده می شوند و چه بسا این مسیرها ناخواسته از نظر دینی گناه باشد در حالی که در جایی دیگر افراد تمدنی دیگر به خاطر فراهم نبودن این شرایط به این مسیرها کشیده نشوند.
طبق آیات و روایات:
۱- این تبعیض ها از نظر خداوند در آخرت در نظر گرفته می شود ؟
۲- نقش عدالت اجتماعی در مجازات اخروی چیست؟
۳-برخورد خداوند با گنهکارانی که ناخواسته در شرایط ناعادلانه زندگی به انحراف کشیده شدند چیست؟

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد عامل

[=Book Antiqua]

[=Book\ Antiqua][=Book\ Antiqua]
بسم الله الرحمن الرحیم


[=Book\ Antiqua][=Book\ Antiqua]


[=Book\ Antiqua][=Book\ Antiqua]


[=Book\ Antiqua][=Book\ Antiqua]سوال:
با توجه به اينكه انسانها در شرايط گوناگون و جوامع متفاوتي زندگي مي كنند، آيا خداوند در آخرت اين تفاوتها را براي جزاء دادن لحاظ مي كند؟

پاسخ:
برای ورود در این بحث، چند چیز را نباید فراموش کرد:
اولا؛ به دنیا آمدن انسان در مکان یا زمان خاص، بدست او نیست. به عبارتی در اصل خلقت و به دنیا آمدن انسان نوعی جبر وجود دارد. هر چند انتخاب راه و روش زندگی کاملا در اختیار انسان است و می تواند راه خیر یا شر را انتخاب کند: إِنَّا هَدَيْناهُ السَّبيلَ إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً؛ ما راه را بدو نموديم يا سپاس گزار خواهد بود و يا ناسپاس.(1)
ثانیا؛ یکی از صفات برگزیده الهی، عدالت است که به دلیل اهمیت این وصف، یکی از اصول اعتقادی امامیه قرار داده شده است. در همین راستا خداوند متعال می فرماید: إِنَّ اللَّهَ لا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئاً وَ لكِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ؛ خدا به هيچ وجه به مردم ستم نمى‏ كند، ليكن مردم خود بر خويشتن ستم مى‏ كنند(2) و یا می فرماید: إِنَّ اللَّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ؛ در حقيقت، خدا هم‏ وزن ذرّه ‏اى ستم نمى‏ كند(3) همچنین می فرماید: وَ لا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَداً؛پروردگار تو به هيچ كس ستم روا نمى‏ دارد.(4) بنابراین در دستگاه عدل الهی، جایی برای ظلم نیست؛ چرا که انگیزه های ظلم در مورد خداوند متعال منتفی است.
ثالثا؛ بر مبنای عدل الهی، هر انسانی به میزان داشته ها و سرمایه های خود مسئول است. در این رابطه دو آیه کلیدی در قرآن وارد شده است؛ یکی آیه شریفه: لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَت؛ خداوند هيچ كس را جز به قدر توانايى‏ اش تكليف نمى‏ كند. آنچه [از خوبى‏] به دست آورده به سود او، و آنچه [از بدى‏] به دست آورده به زيان اوست.(5) و دیگری آیه: لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها؛ خدا هيچ كس را جز [به قدر] آنچه به او داده است تكليف نمى‏ كند.(6) این دو آیه شریفه نقش مهمی در فقه، اصول و اعتقادات مسلمین داشته اند. صاحب تفسیر نمونه دراین رابطه می نویسد: «تمام احكام با همين آيه تفسير و تقييد مى‏ گردد، و به مواردى كه تحت قدرت انسان است اختصاص مى ‏يابد، بديهى است يك قانون‏گذار حكيم و دادگر نمى‏ تواند غير از اين قانون وضع كند، ضمنا جمله فوق، بار ديگر اين حقيقت را تاييد مى‏ كند كه هيچگاه احكام شرعى از احكام عقلى و فرمان عقل و خرد جدا نمى‏ گردد، و اين دو در همه مراحل دوش به دوش يكديگر پيش مى‏ روند».(7)

بنابر مقدمات مذکور، قرار گرفتن انسان در جوامع گوناگون و زمانهای مختلف بدست او نیست و اگر تمام این شرایط و لوازم اجتماعی در مجازات رعایت نشود، ظلم صورت گرفته است. از سوی دیگر بنابر مقدمه دوم خداوند متعال عادل ترین موجودات است(امام سجاد در دعای چهل و پنجم صحیفه سجادیه خداوند را با این خطاب: «يَا أَعْدَلَ‏ الْعَادِلِينَ‏» صدا می زند) و وقوع ظلم از او محال است. حتی این عدالت را در مجازات های دنیوی نیز در نظر گرفته است(مانند تفاوت مجازات زنای محصنه و غیر محصنه بر اساس تفاوت شرایط مجرم) با این تفصیل، خداوند در آخرت با توجه به علم بی حد و نهایت خود، تمام شرایط را در سزا یا جزا دادن لحاظ خواهد کرد. این دقت در محاسبه به حدی است که قرآن در موردش می فرماید: لا يُغادِرُ صَغيرَةً وَ لا كَبيرَةً إِلاَّ أَحْصاها وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً؛ اين چه نامه‏ اى است كه هيچ [كار] كوچك و بزرگى را فرو نگذاشته، جز اينكه همه را به حساب آورده است و آنچه را انجام داده‏ اند حاضر يابند.(8)
بنابراین تمام شرایط لحاظ می شود و بر همین مبنا روایاتی وارد شده مانند روایتی از امام صادق(علیه السلام) که می فرماید: «يُغْفَرُ لِلْجَاهِلِ‏ سَبْعُونَ ذَنْباً قَبْلَ أَنْ يُغْفَرَ لِلْعَالِمِ‏ ذَنْبٌ‏ وَاحِدٌ؛ هفتاد گناه جاهل آمرزيده شود پيش از آنكه يك گناه عالم آمرزيده شود».(9) بر اساس این روایت، علم به گناه که یکی از شرایط انسان گنه کار است، باعث دیر آمرزیده شدن آن خواهد شد و در مجازات او تاثیر دارد. همچنین نیت کار در میزان ارزش و یا رد و قبول آن دخیل است. به همین دلیل ممکن است دو کار از نظر ظاهری کاملا شبیه هم باشند اما از نظر ارزش معنوی کاملا متفاوت باشند. مانند روایتی که یک ضربه امیر المومنین(علیه السلام)معادل عبادت جن و انس یاد کرده است: لَضَرْبَةُ عَلِيٍّ يَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَةِ الثَّقَلَيْن‏(10).
بنابراین در آخرت و در مقام قضاوت، خداوند متعال تمام متغیر های موجود در مورد بندگان را در نظر خواهد گرفت و بر اساس آن حکم خواهد نمود. البته این مطلب نباید باعث کم کاری کسانی که در محیط های آلوده قرار گرفته اند، شود. زیرا آنها هم برای ترک گناه و انجام کارهای خیر دارای اختیار اند و نمونه هایی از همین انسانها که در شرایط بد، گناه را ترک کرده اند، وجود دارد و همین عده برای اتمام حجت بر دیگران کافی است.

[=Book\ Antiqua]


[=Book Antiqua][=Book Antiqua]


[/HR]
[=Book Antiqua][=Book Antiqua]1. انسان: 3.
2. يونس: 44.
3. نساء: 40.
4. كهف: 49.
5. بقره: 286.
6. طلاق: 7.
7. مكارم شيرازي، ناصر،(1374)، تفسير نمونه، اول، تهران، دارالكتب، ج‏2، ص: 401.
8. كهف: 49.
9. كلينى، محمد بن اسحاق،(1407)، الكافي، غفاري، علي اكبر، چهارم، تهران،دارالكتب الاسلاميه، ج 1، ص 47.
10. ابن طاوس، علي بن موسي، (1409)،‌ إقبال الأعمال؛ دوم، تهران، دارالكتب، ج‏1 ؛ ص467؛ مجلسي، محمد باقر، (1403)، بحار الأنوار، دوم، بيروت، دار احياء الكتب العربي، ج‏39 ؛ ص2.


موضوع قفل شده است