جمع بندی طبع های چهارگانه در احادیث

تب‌های اولیه

5 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
طبع های چهارگانه در احادیث

سلام علیکم و رحمه الله.
ایا در احادیث اهل بیت ع در مورد طبایع چهارگانه(مثلا سودا)سخنی یافت میشود؟

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد واسع

رسول.الف;948791 نوشت:
سلام علیکم و رحمه الله.
ایا در احادیث اهل بیت ع در مورد طبایع چهارگانه(مثلا سودا)سخنی یافت میشود؟

بسمه تعالی
با سلام و احترام
در مورد طبایع چهارگانه دو روایت از منابع روایی نقل می شود:
روایت اول روایتی طولانی است که بخشی از آن در این نوشتار نقل می شود.
1. ثُمَّ خَلَطَ الْمَاءَيْنِ فَصَلْصَلَهُمَا ثُمَّ أَلْقَاهُمَا قُدَّامَ عَرْشِهِ وَ هُمَا سُلَالَةٌ مِنْ طِينٍ ثُمَّ أَمَرَ الْمَلَائِكَةَ الْأَرْبَعَةَ الشِّمَالَ وَ الدَّبُورَ وَ الصَّبَا وَ الْجَنُوبَ أَنْ جَوِّلُوا عَلَى هَذِهِ السُّلَالَةِ وَ أَبْرِءُوهَا وَ انْسِمُوهَا ثُمَّ جَزِّءُوهَا وَ فَصِّلُوهَا وَ أَجْرَوْا إِلَيْهَا الطَّبَائِعَ الْأَرْبَعَةَ الرِّيحَ وَ الْمِرَّةَ وَ الدَّمَ وَ الْبَلْغَمَ قَالَ فَجَالَتِ الْمَلَائِكَةُ عَلَيْهَا وَ هِيَ الشِّمَالُ وَ الصَّبَا وَ الْجَنُوبُ وَ الدَّبُورُ فَأَجْرَوْا فِيهَا الطَّبَائِعَ الْأَرْبَعَةَ قَالَ وَ الرِّيحُ فِي الطَّبَائِعِ الْأَرْبَعَةِ فِي الْبَدَنِ مِنْ نَاحِيَةِ الشِّمَالِ قَالَ وَ الْبَلْغَمُ فِي الطَّبَائِعِ الْأَرْبَعَةِ فِي الْبَدَنِ مِنْ نَاحِيَةِ الصَّبَا قَالَ وَ الْمِرَّةُ فِي الطَّبَائِعِ الْأَرْبَعَةِ فِي الْبَدَنِ مِنْ نَاحِيَةِ الدَّبُورِ قَالَ وَ الدَّمُ فِي الطَّبَائِعِ الْأَرْبَعَةِ فِي الْبَدَنِ مِنْ نَاحِيَةِ الْجَنُوبِ قَالَ فَاسْتَقَلَّتِ النَّسَمَةُ وَ كَمَلَ الْبَدَنُ قَالَ فَلَزِمَهُ مِنْ نَاحِيَةِ الرِّيحِ حُبُّ الْحَيَاةِ وَ طُولُ الْأَمَلِ وَ الْحِرْصُ وَ لَزِمَهُ مِنْ نَاحِيَةِ الْبَلْغَمِ حُبُّ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ اللِّينُ وَ الرِّفْقُ وَ لَزِمَهُ مِنْ نَاحِيَةِ الْمِرَّةِ الْغَضَبُ وَ السَّفَهُ وَ الشَّيْطَنَةُ وَ التَّجَبُّرُ وَ التَّمَرُّدُ وَ الْعَجَلَةُ وَ لَزِمَهُ مِنْ نَاحِيَةِ الدَّمِ حُبُّ النِّسَاءِ وَ اللَّذَّاتِ وَ رُكُوبُ الْمَحَارِمِ وَ الشَّهَوَاتِ‏ قال عمرو أخبرني جابر أن أبا جعفر ع قال وجدناه في كتاب من كتب علي ع‏.[1]
2. ابو احمد عبدىّ از قول پدرش چنين نقل مى‏كند: حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام بر هارون الرّشيد وارد شدند، هارون گفت: يا ابن رسول اللَّه! در باره طبايع‏ چهارگانه‏ براى من مطالبى بفرمائيد! حضرت فرمودند: باد، پادشاهى است كه مداوا مى‏كند، و خون، برده‏اى است بدهكار، و چه بسا برده كه مولاى خود را بكشد، بلغم، دشمنى است قوى، از هر سو او را ببندى، از سوى ديگر راه باز مى‏كند، و صفراء همچون زمينى است كه سرسبز شود و گياه بروياند.[2]



[/HR][1] . علل الشرائع ؛ ج‏1 ؛ ص106

[2] . ترجمه عيون أخبار الرضا عليه السلام ؛ ج‏1 ؛ ص158

ممنون از شما بلغم خیلی بده آدم همش مریضه


سوال: آیا درباره طبایع چهار گانه (مثلا سودا و صفرا )روایتی وجود دارد؟

پاسخ:

در مورد طبایع چهارگانه دو روایت از منابع روایی نقل می شود:
روایت اول روایتی طولانی است که بخشی از آن در اینجا نقل می شود.
1. سپس دو آب شيرين و شور را با هم ممزوج نمود و بعد آن را به صدا آورد و به دنبالش آب ممزوج را جلو عرش ريخت و اين دو آب حاصل طعام و شرابى است كه اصل آن طعام و شراب از گل انتزاع شده است، سپس خداوند متعال به فرشتگان چهارگانه يعنى: شمال، دبور، صبا و جنوب‏ فرمان داد كه بر سلاله طين (يعنى همان حاصل طعام و شراب مزبور) تاخته و آن را گوارا و بعد پرورشش داده و سپس سخت و محكمش نموده و به دنبالش قطعه، قطعه و تكّه، تكّه‏اش كرده و در آن قطعات و تكّه ‏ها طبايع چهارگانه‏ يعنى: باد، تلخى، خون و بلغم‏ را جارى كنند. امام عليه السّلام فرمودند: فرشتگان بر آن سلاله طين جولان نموده و تاخت آورده و طبايع چهارگانه مزبور را در آنها جارى ساختند. سپس حضرت فرمودند: باد از ميان طبايع‏ چهارگانه از طرف فرشته شمال در بدن جارى شد و بلغم از ناحيه صبا، و تلخى (مرّه) از جانب دبور و خون از ناحيه جنوب در بدن و هيكل انسانى جارى گرديدند و بدين ترتيب روح مستقل و بدن كامل گرديد. سپس حضرت فرمودند: از ناحيه باد، حبّ حيات و طول آرزو و حرص و از جانب بلغم حبّ طعام و شراب و لمس اشياء نرم و دوست داشتن رفاقت و از طرف تلخى (صفراء) غضب و سفاهت و شيطنت و ستمگرى و طغيان و شتاب‏زدگى و از ناحيه خون حبّ زنان و لذّات و مرتكب شدن محارم و تبعيّت از شهوات براى اين روح و بدن لازم گرديد. عمرو مى‏گويد: جابر گفت: حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند: اين روايت را ما در كتابى از كتاب هاى امير المؤمنين على عليه السّلام يافتيم.[1]

2. ابو احمد عبدىّ از قول پدرش چنين نقل مى‏كند: حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام بر هارون الرّشيد وارد شدند، هارون گفت: يا ابن رسول اللَّه! در باره طبايع‏ چهارگانه‏ براى من مطالبى بفرمائيد! حضرت فرمودند: باد، پادشاهى است كه مداوا مى‏كند، و خون، برده‏اى است بدهكار، و چه بسا برده كه مولاى خود را بكشد، بلغم، دشمنى است قوى، از هر سو او را ببندى، از سوى ديگر راه باز مى‏كند، و صفراء همچون زمينى است كه سرسبز شود و گياه بروياند.[2]



[/HR][1] . ابن بابويه، محمد بن على(1380ش) علل الشرائع / ترجمه ذهنى تهرانى - ايران ؛ قم، چاپ: اول، ج 1ص 369
[2] . ابن بابویه، محمدبن علی ( 1372ش) ترجمه عيون أخبار الرضا عليه السلام ؛ مترجم:حمیدرضا مستفید، علی اکبر غفاری ، نشر صدوق، تهران چاپ اول ، ج‏1 ؛ ص158
موضوع قفل شده است