جمع بندی باقیات الصالحات بودن خواندن قرآن
تبهای اولیه
بسم هو
سلام و عرض ادب
میخواستم بدونم چرا قراعت قران باقیات الصالحات هست؟
متچکرم
سلام علیکم
میخواستم بدونم چرا قراعت قران باقیات الصالحات هست؟
در ابتدا توضیح مختصری در مورد باقیات الصالحات در قران و روایات مطالبی عرض کنیم و ببینیم باقیات الصالحات به چه معنایی است .
در قرآن کریم در دو آیه به باقیات الصالحات تصریح شده است :
الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا(کهف/46)
مال و پسران زيور زندگى دنيايند و نيكيهاى ماندگار از نظر پاداش نزد پروردگارت بهتر و از نظر اميد [نيز] بهتر است
وَيَزِيدُ اللَّهُ الَّذِينَ اهْتَدَوْا هُدًى وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ مَرَدًّا(مریم/76)
و خداوند كسانى را كه هدايت يافته اند بر هدايتشان مى افزايد و نيكيهاى ماندگار نزد پروردگارت از حيث پاداش بهتر و خوشفرجامتر است
در مورد باقیات الصالحات در تفسیر المیزان آمده است :
"مراد از (باقيات الصالحات ) در جمله (و الباقيات الصالحات خير عند ربّك ثوابا و خير املا) اعمال صالح است، زيرا اعمال انسان، براى انسان نزد خدا محفوظ است و اين را نص صريح قرآن فرموده. پس اعمال آدمى براى آدمى باقى مى ماند. اگر آن صالح باشد (باقيات الصالحات ) خواهد بود... از طرق شيعه و سنى از رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) و از طرق شيعه از ائمه اهل بيت (عليهم السلام) روايت شده كه منظور از (باقيات الصالحات ) تسبيحات چهارگانه يعنى (سبحان اللّه و الحمد لله و لا اله الا اللّه و اللّه اكبر) است. و در بعضى ديگر آمده كه مراد از آن نماز است. و در بعضى ديگر آمده كه مقصود از آن مودت اهل بيت است، و همه اينها از باب ذكر مصاديق آيه است كه جامعش اين مى شود كه منظور از (باقيات الصالحات ) اعمال صالح است."(1)
(1)- ر.ک:المیزان ،ذیل ایه 46 سوره مبارکه کهف
قال علیه السلام: سته یلحقن المؤمن بعد وفاته: ولد یستغفر له، مصحف یخلفه، غرس یغرسه، صدقه ماء یجریه، وقلیب یحفره، و سنه یؤخذ بها من بعده(2)
حضرت صادق (ع) فرمودند: شش عمل از مؤمن به یادگار می ماند و او از ثواب آن بهره مند می شود: یکی فرزند صالحی که برای او استغفار کند، دوم: کتابی که از خود به یادگار بگذارد: سوم: درختی که بنشاند، چهارم: جوی آبی که جاری کند، پنجم: چاهی که حفر کند و دیگران از آن بهره برداری کنند، و ششم: روش خیری که از خود بگذارد و مورد استفاده دیگران شود.
2- مرحوم شیخ حر عاملی در کتاب وسائل الشیعه به نقل از ابن عمار آورده است که:
... قال: قلت لابی عبدالله (ع) ما یلحق الرجل بعد موته؟ فقال: سنه سنها یعمل بها بعد موته، فیکون له مثل اجر من یعمل بها من غیر ان ینقص من اجورهم شی ء، والصدقه الجاریه تجری من بعده، والولد الطیب یدعو لوالدیه بعد موتهما... (3)
گفت: از حضرت صادق (ع) پرسیدم: بعد از مرگ چه چیزهائی به انسان می رسد؟ فرمود: یکی روش نیکی که از خود بجای گذاشته باشد و بعد از او دیگران به آن عمل کنند بدون اینکه از ثواب عاملین کم شود به همان مقدار هم به آن میت می دهند، دوم صدقه جاریه ای که از انسان به جا مانده باشد، و سوم فرزند صالحی که بعد از پدر و مادر برای آنها دعا کند.
حال به سوال شما باز میگردیم :
اگر باقیات الصالحات به معنای صرف عمل صالح باشد ، قرائت قرآن کریم نیز یکی از اعمال صالحه است و از این باب ،باقیات الصالحات خواهد بود .
اما اگر باقیات الصالحات را اعمال و مصادیق خاصی بدانیم که در روایات به آنها اشاره شده و آنها را اعمالی می دانند که پس از مرگ نیز جریان داشته و ثواب آن اعمال به متوفی می رسد،باید عرض کنیم که قرائت قرآن جزء باقیات الصالحات و مواردی که در روایات بر شمرده شده، نیست .
پاسخ: در قرآن کریم در دو آیه به باقیات الصالحات تصریح شده است :
الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا(1)
مال و پسران زيور زندگى دنيايند و نيكيهاى ماندگار از نظر پاداش نزد پروردگارت بهتر و از نظر اميد [نيز] بهتر است
وَيَزِيدُ اللَّهُ الَّذِينَ اهْتَدَوْا هُدًى وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ مَرَدًّا(2)
و خداوند كسانى را كه هدايت يافته اند بر هدايتشان مى افزايد و نيكيهاى ماندگار نزد پروردگارت از حيث پاداش بهتر و خوشفرجامتر است
در مورد باقیات الصالحات در تفسیر المیزان آمده است :
"مراد از (باقيات الصالحات )در جمله (و الباقيات الصالحات خير عند ربّك ثوابا و خير املا)اعمال صالح است، زيرا اعمال انسان، براى انسان نزد خدا محفوظ است و اين را نص صريح قرآن فرموده. پس اعمال آدمى براى آدمى باقى مى ماند. اگر آن صالح باشد (باقيات الصالحات )خواهد بود... از طرق شيعه و سنى از رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) و از طرق شيعه از ائمه اهل بيت (عليهم السلام) روايت شده كه منظور از (باقيات الصالحات )تسبيحات چهارگانه يعنى (سبحان اللّه و الحمد لله و لا اله الا اللّه و اللّه اكبر)است. و در بعضى ديگر آمده كه مراد از آن نماز است. و در بعضى ديگر آمده كه مقصود از آن مودت اهل بيت است، و همه اينها از باب ذكر مصاديق آيه است كه جامعش اين مى شود كه منظور از (باقيات الصالحات )اعمال صالح است."(3)