جمع بندی آیا درآمدی که از روی نیاز مردم کسب می شود؛ حلال است؟

تب‌های اولیه

26 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
آیا درآمدی که از روی نیاز مردم کسب می شود؛ حلال است؟

سلام و درورد
یه موضوعی مدتهاست درگیرم کرده و حس خیلی بدی دارم.
حس میکنم عمده ی افراد جامعه (شاید همه به جز کارگرای معمولی(خدا حفظشون کنه) ) درآمدی که کسب میکنند اشکال داره.
الان وقتی یه دکتر پول ویزیتش برای مثال ۳۰ هزار تومنه و اصلا براش مهم نیس که بیمارش کیه و چقدر پول داره و مثلا تو پایین شهر تهران پر از خانواده هاییه که درآمدهای بسیار پایینی دارند و اگه مثلا پسر خوشگلشون(:)) مریض بشه به هزار زحمت باید این پول رو جور کنند و واقعا سخته.بعد این دکتر هر سال با این پولا میره مسافرت خارجه.این حلاله ؟

......
سوال کلی تر:
الان این جوری جا افتاده که کسی که مثلا تو سن جوونیش بیشتر درس خونده و زحمت بیشتری کشیده حق داره که بهتر زندگی کنه.و این یه فرهنگ شده.هم کسی که خودش درس خونده این عقیده رو داره که من هر چی در بیارم حفمه و من زحمت کشیدم و این حرفا و بقیه هم میتونستن درس بخونن و این حرفا.هم بقیه کسایی که از سطح زندگی پایینی برخوردارند این حق رو به اونها میدن و حداقل از نظر من این ظرز فکر واقعا ابلهانست!

به طور کلی یه نفر که از علم و دانشی برخورداره که توی جامعه کمتر کسی اون رو بلده(حالا به هر دلیلی اعم از تلاش خودش یا استعدادش و یا شرایط خوب زندگی و ...) این حق رو داره که به نسبت زمان کمی که میزاره پول هنگفت در بیاره ؟ این پول درسته ؟
البته موضوع این قدرم ساده نیست حتی از نظر خودم که این قدر راحت بتونم نظر بدم منتها تو مسائلی که یک سرش مستقیم برمیگرده به مردم جامعه به نظرم میشه بحث کرد.
البته یه نکته ای هم باید متذکر بشم که مثلا شاید خیلی وقتا دلیل این که یک نفر این طوری درآمد کسب میکنه شاید اینه که خدماتی هم که به خود این فرد ارائه میشه همین مشکلات رو داره و نمیشه اون فرد رو مقصر محض دونست.
اما بحث من اون جاییه که یک فردی به یک رفاه نسبی رسیده.
حس میکنم با خودم درگیرم.دعا کنید:)ممنون.

البته حرف من این نیست که همه باید یکسان زندگی کنند.اشتباه نکنیم!

دوست دارم نظر دین رو بدونم.خارج از فضای دین و در محدوده اخلاق هم اگه کسی حرفی داشت خوشحال میشم.

جبهه هم نگیره کسی لطفا!ممنون

-------------------------
و اما سوالی دیگر
تو موارد بالا همه اش این جوری بود که فرد در ازای ارائه خدمات مفید میخواست پول زیاد در بیاره.
یه سری شعل تو جامعه هست(نام نمیبرم!) که هیچ کار مفیدی انجام نمیده.یعنی انگار یه عده ادم هستن خودشونو به بقیه تحمیل کردن و از نادانی مردم سوءاستفاده می کنند.مرتب به مردم تکرار میکنند که ما برای شما فلان کار رو میکنیم که اگه ما نکنیم شما یه قسمت از زندگیتون لنگ میمونه و این داستانا.بعد به مرور کار ابلهانه ی اونها به یه شغل تبدیل میشه و همه اون رو به عنوان شغل می پذیرند و احساس نیاز میکنند.الان هم دور و برتون نگاه کنید پر از این جور شغلاییه که یه عده دارن کسب درآمد میکنند.
این سالمه؟
-------------------------
خدا یار و معشوقتون ...

با نام و یاد دوست





کارشناسان بحث: استاد اسراء و استاد هادی

دوست خوب;930608 نوشت:
سلام و درورد
یه موضوعی مدتهاست درگیرم کرده و حس خیلی بدی دارم.
حس میکنم عمده ی افراد جامعه (شاید همه به جز کارگرای معمولی(خدا حفظشون کنه) ) درآمدی که کسب میکنند اشکال داره.
الان وقتی یه دکتر پول ویزیتش برای مثال ۳۰ هزار تومنه و اصلا براش مهم نیس که بیمارش کیه و چقدر پول داره و مثلا تو پایین شهر تهران پر از خانواده هاییه که درآمدهای بسیار پایینی دارند و اگه مثلا پسر خوشگلشون(:)) مریض بشه به هزار زحمت باید این پول رو جور کنند و واقعا سخته.بعد این دکتر هر سال با این پولا میره مسافرت خارجه.این حلاله ؟

......
سوال کلی تر:
الان این جوری جا افتاده که کسی که مثلا تو سن جوونیش بیشتر درس خونده و زحمت بیشتری کشیده حق داره که بهتر زندگی کنه.و این یه فرهنگ شده.هم کسی که خودش درس خونده این عقیده رو داره که من هر چی در بیارم حفمه و من زحمت کشیدم و این حرفا و بقیه هم میتونستن درس بخونن و این حرفا.هم بقیه کسایی که از سطح زندگی پایینی برخوردارند این حق رو به اونها میدن و حداقل از نظر من این ظرز فکر واقعا ابلهانست!

به طور کلی یه نفر که از علم و دانشی برخورداره که توی جامعه کمتر کسی اون رو بلده(حالا به هر دلیلی اعم از تلاش خودش یا استعدادش و یا شرایط خوب زندگی و ...) این حق رو داره که به نسبت زمان کمی که میزاره پول هنگفت در بیاره ؟ این پول درسته ؟
البته موضوع این قدرم ساده نیست حتی از نظر خودم که این قدر راحت بتونم نظر بدم منتها تو مسائلی که یک سرش مستقیم برمیگرده به مردم جامعه به نظرم میشه بحث کرد.
البته یه نکته ای هم باید متذکر بشم که مثلا شاید خیلی وقتا دلیل این که یک نفر این طوری درآمد کسب میکنه شاید اینه که خدماتی هم که به خود این فرد ارائه میشه همین مشکلات رو داره و نمیشه اون فرد رو مقصر محض دونست.
اما بحث من اون جاییه که یک فردی به یک رفاه نسبی رسیده.
حس میکنم با خودم درگیرم.دعا کنید:)ممنون.

البته حرف من این نیست که همه باید یکسان زندگی کنند.اشتباه نکنیم!

دوست دارم نظر دین رو بدونم.خارج از فضای دین و در محدوده اخلاق هم اگه کسی حرفی داشت خوشحال میشم.

جبهه هم نگیره کسی لطفا!ممنون

-------------------------
و اما سوالی دیگر
تو موارد بالا همه اش این جوری بود که فرد در ازای ارائه خدمات مفید میخواست پول زیاد در بیاره.
یه سری شعل تو جامعه هست(نام نمیبرم!) که هیچ کار مفیدی انجام نمیده.یعنی انگار یه عده ادم هستن خودشونو به بقیه تحمیل کردن و از نادانی مردم سوءاستفاده می کنند.مرتب به مردم تکرار میکنند که ما برای شما فلان کار رو میکنیم که اگه ما نکنیم شما یه قسمت از زندگیتون لنگ میمونه و این داستانا.بعد به مرور کار ابلهانه ی اونها به یه شغل تبدیل میشه و همه اون رو به عنوان شغل می پذیرند و احساس نیاز میکنند.الان هم دور و برتون نگاه کنید پر از این جور شغلاییه که یه عده دارن کسب درآمد میکنند.
این سالمه؟
-------------------------
خدا یار و معشوقتون ...

از نظر فقهی افراد جامعه بر اساس خدماتی که میگیرند و توافقی که میکند پول می پردازند و این کار و خدمات اگر ارزش عقلایی داشته باشد پول دریافتی جایز است و حلال .
اما نظر اسلام از منظر اخلاق را باید کارشناس اخلاق پاسخگو باشد که تا چه حد و اندازه ای از نظر اخلاقی بجاست از مردم در قبال کار خود پول گرفت ؟ً!


با سلام و عرض ادب و تقدیر از پرسش زیبا و خوبتان
شاید دغدغه ی حضرت عالی، ذهن بسیاری از ما را درگیر کرده است، منتهی پاسخ قانع کننده ای برای آن یافت نمی کنیم. بنده روایاتی را در این باب مطالعه کردم که خلاصه ای از آنچه از روایات برداشت کردم را به حضورتون عرض می کنم:
همان طور که پاسخگوی محترم فقه «استاد اسراء» بیان فرمودند پول دریافتی اگر در قبال خدماتی باشد که ارزش عقلانی داشته است صحبتی در آن نیست که حلال است؛ شما به ویزیت اطباء اشاره کردید که در قبال ویزیت یک بیمار مثلا 30 هزار تومان دریافت می کند، اگر این پول در قبال خدماتی باشد که ارزش عقلانی داشته باشد حلال است و هیچ ایرادی ندارد؛ اما اگر ارزش عقلانی نداشته باشد دریافت چنین پولی دارای اشکال خواهد بود.

چگونه متوجّه بشویم که این خدمات ارزش عقلاتی داشته است یانه
بدون تعارف عرض می کنم بسیاری از اطباء متأسفانه برای بیمار فرصت کافی اختصاص نمی دهند، بر اساس آنچه گفته شده هر پزشک بایستی برای مریض حداقل یک ربع الی بیست دقیقه وقت صرف کند تا بتواند بیماری را درست تشخیص داده و راه درمان درست را انتخاب و داروی مناسب تجویز کند، اما عملا همه ی ما مشاهده می کنیم که اکثر پزشکان چنین وقتی را برای بیمار خود صرف نمی کنند و بدتر از آن، گاهی بیماری را تشخیص نمی دهند و بدون تشخیص بیماری دارو تجویز می کنند.
یقینا دریافت ویزیت به این صورت دارای اشکال خواهد بود چون ویزیت برای این است که پزشک بیماری را تشخیص دهد و راه درمان آن را کاملا متوجه شود. در غیر این صورت نمی تواند از بیمار حق ویزیت دریافت کند.
اگر بر فرض، پزشکی برای بیمار خود بیست دقیقه صرف کرد و بیماری را درست تشخیص داد و داروی متناسب با آن بیماری تجویز کرد ، چنین امری دارای ارزش عقلانی است و پول دریافتی به عنوان حقّ ویزیت ایرادی نخواهد داشت. منتهی صحبت در این است که بسیاری از پزشکان رعایت این نکات را نمی کنند لذا مشکل است که بگوییم پول دریافتی آن ها صد در صد حلال است.
در جامعه ی امروزی رسم بر این است که کار را کارگر انجام می دهد اما پول بیشتر را مهندس دریافت می کند، باز در جامعه ی ما رسم بر این است که معلم ابتدایی نسبت به معلم مقطع راهنمایی از حقوق کمتری برخوردار است، استاد دانشگاه حقوقش از معلم دبیرستان و ... بیشتر است در صورتی که تدریس در دانشگاه بسیار راحت تر از تدریس برای مقطع ابتدایی و راهنمایی است.
متاسفانه در جامعه ی امروزی معمولا رسم بر این است که هر چه کار، سخت تر باشد حقوقش کمتر است و هر چه کار راحت تر باشد حقوقش بیشتر! البته ناگفته نماند برخی از اساتید دانشگاه حقیقتا زحمت می کشند و به عبارتی خدمات آن ها ارزش عقلانی دارد اما برخی از اساتید دانشگاه بدون هیچ زحمتی جزوه می دهند و کاری با تدریس ندارند خب چنین کاری ارزش عقلانی ندارد.

به طور کلی یکی از راههای تشخیص مال حلال و حرام، نوع مصرف آن است. برخی درآمد خود را صرف نیازهای واقعی خود می کنند؛ همچون تأمین زندگی، تفریح سالم، سفرهای زیارتی و تشکیل جلسات مذهبی، انفاق، قرض و بخشش به نیازمندان برخی هم در آمد خود را صرف عیش و نوش و شراب و قمار و فحشا و جشن‌های آن‌چنانی و سفر به کشورهای غربی به منظور عیاشی و… می‌کنند.

امام صادق علیه السلام فرمود:
إِذَا رَأَیْتَ الرَّجُلَ یُخْرِجُ مِنْ مَالِهِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاعْلَمْ أَنَّهُ أَصَابَهُ مِنْ حَلَالٍ وَ إِذَا أَخْرَجَهُ فِی مَعْصِیَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاعْلَمْ أَنَّهُ أَصَابَهُ مِنْ حَرَامٍ(کافی، ج ۵، ص ۳۱۱)
«اگر دیدی مردی مالش را در مسیر طاعت خدای عزوجل خرج می کند، بدان که از راه حلال به دست آورده است و اگر دیدی در مسیر معصیت و نافرمانی خداوند خرج می کند، بدان که از راه حرام به دست آورده است.»
اصولاً کسی که از راه حرام مالی را به دست آورد، نمی تواند مخلصانه کارهای خیر انجام دهد و اگر هم به ظاهر موفق شود، در باطن با انگیزه های شیطانی و نفسانی انجام می دهد مانند افراد کلاهبرداری که برای جلب اعتماد مردم گاه کار پسندیده ای را انجام می دهند و همواره توقع دارند کارشان مورد تقدیر و تحسین قرار گیرد و به نحوی موقعیتی کسب کنند.

حاصل سخن اینکه
ممکن است فردی برای رسیدن به مراتب عالی تحصیلی حقیقتا زحمت زیادی کشیده باشد؛ اما صِرف این زحمت مجوّزی برای دریافت دست مزد غیر عقلانی نیست، دست مزدی حلال و طیّب است که خدماتی که انجام می دهد ارزش عقلانی داشته باشد برای مثال یک پزشک اگر وقت کافی برای بیمار در نظر بگیرد، بیماری اش را به درستی تشخیص دهد و داروی متناسب با آن را تجویز کند اگر دستمزد عقلانی بگیرد حق اوست و شکی در این نیست که حلال است.
یا یک مهندس، یک هنرمند و ... اگر بابت دست مزدی که می گیرد خدماتی انجام داده که ارزش عقلانی داشته است ایرادی نخواهد داشت.

به نام او
وای بر ما که اصل را فراموش میکنیم و خود را سرگرم اموری می کنیم که در حقیقت ارزشی ندارند.سالها عمر خود را اینگونه سپری کرده و اگر خدا با ما یار باشد در انتهای عمر خود متوجه میشویم که آنچه عمرمان را صرف آن کرده ایم ارزشی نداشته است.
سوالی که مطرح شد گویی مصداق همین اصل ها را فراموش کردن است…
درختی با برگان زرد را تصور کنید.پرسیدن این گونه سوالات همانند حرف زدن از زردی برگهای آن است بی آنکه به وضعیت ریشه بنگریم.
گویی حدیثی که از امام صادق آورده شد همه چیز را آشکارا معلوم خواهد کرد.
آیا حقیقتا کسی که برای خدا زندگی میکند و به او ایمان دارد این سوال را خواهد پرسید ؟
و آن کس که خدا رو به فراموشی سپرده است آن چه اینجا گفته شد رو می پذیرد ؟
شاید برای درست کردن ظاهر زندگی مان راهی نداریم جز اینکه آن را به فراموشی بسپاریم و خود را وقف موضوعات مهم تر کنیم و به ریشه بنگریم. آن گاه پس از گذشت روزها بی آنکه خود متوجه شویم ناگهان متوجه تغییر ظواهر خواهیم شد.آری.بی آنکه خود بدانیم و یا حتی کوچک ترین تلاشی کرده باشیم همه چیز آن طور که زیباست خواهد شد و این است مزد بندگی خدا.مزد ایمان به خدا.همیشه اعتماد به او بهترین چیزها را رقم خواهد زد…
—————————————
با عرض سلام و درود
با تشکر از جواب دوستان و کمکی که کردند.
به نظر جواب جامعی که جناب هادی ارائه دادند ابهامات و شبهات من رو برطرف کرد.
با آرزوی سلامتی برای همه دوستان
خدا پشت و پناهتون.

هادی;938021 نوشت:
یک هنرمند و ... اگر بابت دست مزدی که می گیرد خدماتی انجام داده که ارزش عقلانی داشته است ایرادی نخواهد داشت.

سلام

اگه مثلا این هنرمند یک نقاش باشه و کلاس اموزش نقاشی برا درامد زایی ایجاد کنه , درامد اینچنینی هم حلاله؟ چون نقاشی نیاز جامعه و ادما نیست.منظورم اینکه مثل نانوایی و سوپر مارکتی و میوه فروشی... نیست که کسی چندان بهش نیاز داشته باشه .

و بطور کلی منظورم اینکه کسب درامد فقط و فقط از سرگرم کردن مردم حلاله؟

روح سبز;938044 نوشت:
بطور کلی منظورم اینکه کسب درامد فقط و فقط از سرگرم کردن مردم حلاله؟


با سلام و عرض ادب
با توجه به اینکه سوال شما فقهی است ان شاء الله کارشناس محترم فقه پاسخگو خواهند بود .

با تشکر

اسراء;932126 نوشت:
از نظر فقهی افراد جامعه بر اساس خدماتی که میگیرند و توافقی که میکند پول می پردازند و این کار و خدمات اگر ارزش عقلایی داشته باشد پول دریافتی جایز است و حلال .
اما نظر اسلام از منظر اخلاق را باید کارشناس اخلاق پاسخگو باشد که تا چه حد و اندازه ای از نظر اخلاقی بجاست از مردم در قبال کار خود پول گرفت ؟ً!

سلام
اگه اشکالی نداره منم نظرم رو بدم.
برای تمام شغلهای داخل کشور یک قیمت قانونی تعریف شده است.
اینطوری هم نیست که هرکی دلش خواست بگه من انقدر میگیرم. و بعد با توجیه های من درآوردی خودش بگه پولم حلاله.
خیلی از این توافقای که شما فرمودید از روی اجبار هست.
مثلا من برای رفتن به محل کارم که دیرم شده.
میام که ماشین دربست بگیرم ، راننده میفهمه من دیرم شده.
قیمت رو دو برابر میگه.
چون ماشین دیگه ای نیست.
و اگه دیر برسم محل کارم عواقب بدی داره.
از روی اجبار پول بیشتر میدم.
خیلی از ویزیتهای مطب ها خارج از همین قوانین دریافت پولی هست.
یا اینکه وکلا بخاطر اینکه یه نفر نیاز شدید به وکیل داره قیمت رو بالاتر از قیمت مصوب اعلام میکنن اینم اشکال داره.
اگه قرار باشه همه چی توافقی پیش بره ، اونوقت ارزش قانون چی هست؟
به نظر من پول همشون حرومه.

qasedak;938245 نوشت:
مثلا من برای رفتن به محل کارم که دیرم شده.
میام که ماشین دربست بگیرم ، راننده میفهمه من دیرم شده.
قیمت رو دو برابر میگه.
چون ماشین دیگه ای نیست.
و اگه دیر برسم محل کارم عواقب بدی داره.
از روی اجبار پول بیشتر میدم.
خیلی از ویزیتهای مطب ها خارج از همین قوانین دریافت پولی هست.
یا اینکه وکلا بخاطر اینکه یه نفر نیاز شدید به وکیل داره قیمت رو بالاتر از قیمت مصوب اعلام میکنن اینم اشکال داره.
اگه قرار باشه همه چی توافقی پیش بره ، اونوقت ارزش قانون چی هست؟
به نظر من پول همشون حرومه.

خب البته اینها نظر قاصدک عزیز هست
همونطورکه خودشون فرمودند
البته همگی باید خدا راشکر کنیم که ایشون مرجع تقلید نیستند happy وگر نه خیلییییییی سخت بود;;)
این مواردی که فرمودند (دو برابر کردن کرایه و ویزیت و .. )اموری است که مشتری با انتخاب و اختیار خود و با علم و اگاهی به زیادتر از قیمت بازار بودن وارد معامله میشود بنابر این باطل نیست وحرام هم نیست
بله بی انصافی ها مایه ی بی برکتی است و عواقب ان گردن گیر خود شخص است اما اینکه حرام باشدو معامله باطل باشدبحث دیگری است.

اسراء;938269 نوشت:
خب البته اینها نظر قاصدک عزیز هست
همونطورکه خودشون فرمودند
البته همگی باید خدا راشکر کنیم که ایشون مرجع تقلید نیستند وگر نه خیلییییییی سخت بود
این مواردی که فرمودند (دو برابر کردن کرایه و ویزیت و .. )اموری است که مشتری با انتخاب و اختیار خود و با علم و اگاهی به زیادتر از قیمت بازار بودن وارد معامله میشود بنابر این باطل نیست وحرام هم نیست
بله بی انصافی ها مایه ی بی برکتی است و عواقب ان گردن گیر خود شخص است اما اینکه حرام باشدو معامله باطل باشدبحث دیگری است.

سلام
خوب نظر فقهی باید درست باشه.
یعنی اگه از فردا همه ی کاسبان در همه ی شغلها بیان از خودشون قیمت بدن
و مشتری بیچاره بخاطر نیازش به اون کالا مجبور بشه قبول کنه
از نظر شما واقعا درسته؟
اونوقت رضایت قلبی ملاک نیست؟
پس چرا خدا تو قران میگن وای بر کم فروشان؟
مگه اینکه شما خارج از چهار چوب قانون بیایید در قبال وجه بالا در ارائه خدمت کم فروشی کنی.
مصداق آیه نمیشید؟
کم فروشی که فقط مخصوص بقال محل نیست.
با اینکه مرجع و مجتهد نیستم متوجه میشم حرف من درستهb-). یعنی درست تر از بقیه حرفاست.

یک حرف منطقی.
مگه تخطی از قانون حروم نیست؟ خو اگه حروم باشه نتیجه میگیرم پولشون حرومه.
به همین راحتی میشه فهمید.

شما ثابت کنید خارج شدن از قوانین جرم نیست تا قانع بشم.
اگه جرم نیست.
پس چرا؟
اگه بفهمن وکیلی پول زیادی از موکلش درخواست کرد تحت تعقیب قرار میگیره؟
چرا با دکترای که اینجوری توافق میکنن و پول زیاد میگیرن برخورد میشه و پروانشون باطل میشه؟
چرا با مغازه های گرون فروش برخورد میشه و جریمشون میکنن؟
خیلی از موردا هست.
اگه خواستید براتون دونه دونه اسم بیارم.

نتیجه اینکه پولشون حرومه.
به نظر من شما هم بیایید حرف من رو قبول کنید.
چون فردا مجبور میشید بگید زیر میزی گرفتن حلال هست.
چون اونم توافقی هست!

qasedak;938272 نوشت:
سلام
خوب نظر فقهی باید درست باشه.
یعنی اگه از فردا همه ی کاسبان در همه ی شغلها بیان از خودشون قیمت بدن
و مشتری بیچاره بخاطر نیازش به اون کالا مجبور بشه قبول کنه
از نظر شما واقعا درسته؟
اونوقت رضایت قلبی ملاک نیست؟
پس چرا خدا تو قران میگن وای بر کم فروشان؟
مگه اینکه شما خارج از چهار چوب قانون بیایید در قبال وجه بالا در ارائه خدمت کم فروشی کنی.
مصداق آیه نمیشید؟
کم فروشی که فقط مخصوص بقال محل نیست.
با اینکه مرجع و مجتهد نیستم متوجه میشم حرف من درسته. یعنی درست تر از بقیه حرفاست.

یک حرف منطقی.
مگه تخطی از قانون حروم نیست؟ خو اگه حروم باشه نتیجه میگیرم پولشون حرومه.
به همین راحتی میشه فهمید.

شما ثابت کنید خارج شدن از قوانین جرم نیست تا قانع بشم.
اگه جرم نیست.
پس چرا؟
اگه بفهمن وکیلی پول زیادی از موکلش درخواست کرد تحت تعقیب قرار میگیره؟
چرا با دکترای که اینجوری توافق میکنن و پول زیاد میگیرن برخورد میشه و پروانشون باطل میشه؟
چرا با مغازه های گرون فروش برخورد میشه و جریمشون میکنن؟
خیلی از موردا هست.
اگه خواستید براتون دونه دونه اسم بیارم.

نتیجه اینکه پولشون حرومه.
به نظر من شما هم بیایید حرف من رو قبول کنید.
چون فردا مجبور میشید بگید زیر میزی گرفتن حلال هست.
چون اونم توافقی هست!


سلام مجدد وعرض ادب
فرمایش شما دو جنبه دارد
یکی جنبه ی کم فروشی بودن این کار یکی جنبه ی تخلف از قانون
بله اینکه تخلف از قانون حرام است شک و بحثی نیست( البته برخی مراجع فتوا به حرمت تخلف از قانون داده اند مانند ایات عظام رهبری و مکارم و برخی دیگر احتیاط واجب مانند ایات عظام سیستانی و شبیری) و از این جهت کاملا سخن شما متین است .یعنی اگر از قانون تخلف کردیم کار حرام مرتکب شده ایم .
اما ایا هر گاه با تخلف از قانون درامدی کسب کردیم لزوما پول ما حرام است؟ این را فقهای عظام که بسیار بسیار از من و شما به فهم و دقت در ایات و روایات داناتر وخبره تر هستند معتقد نیستند. مثلا اگر کسی که گواهینامه ندارد برود مسافرکشی کند پولش حرام نیست هرچند کارش بخاطر تخلف از قانون حرام است.
اما اینکه این کار کم فروشی است صحیح نیست .بله گران فروشی است و ایه ی قران هم اصلا این موارد را شامل نمیشود .اینکه ما شیئی را گرانتر از قیمت بازار بفروشیم دوحالت دارد یکی اینکه خریدار نداند و مغبون شود اینجا را شریعت حق فسخ برایش گذاشته اما اگر بداند این شخص گرانتر میفروشد و اگاهانه و با توجه به این مطلب وارد معامله شود کسی از فقها این معامله را باطل ندانسته و من و شما هیچگاه نمیتوانیم به کسانی که خریط فن فهم ایات و روایت هستند بگوییم ما بیشتراز شما قران را میفهمیم.زیرا اساسا و دقیقا کار و هنر فقیه همین نقطه و نکته است یعنی فهم دقیق و ژرف ایات و روایات.
اما بحث تخلف از قانون جای خود که از ان جهت عرض کردیم سخن شما کاملا متین و صحیح است اما موجب حرام شدن درامد نمیشود.

اسراء;938276 نوشت:

سلام مجدد وعرض ادب
فرمایش شما دو جنبه دارد
یکی جنبه ی کم فروشی بودن این کار یکی جنبه ی تخلف از قانون
بله اینکه تخلف از قانون حرام است شک و بحثی نیست و از این جهت کاملا سخن شما متین است .یعنی اگر از قانون تخلف کردیم کار حرام مرتکب شده ایم .
اما ایا هر گاه با تخلف از قانون درامدی کسب کردیم لزوما پول ما حرام است؟ این را فقهای عظام که بسیار بسیار از من و شما به فهم و دقت در ایات و روایات داناتر وخبره تر هستند معتقد نیستند. مثلا اگر کسی که گواهینامه ندارد برود مسافرکشی کند پولش حرام نیست هرچند کارش بخاطر تخلف از قانون حرام است.
اما اینکه این کار کم فروشی است صحیح نیست .بله گران فروشی است و ایه ی قران هم اصلا این موارد را شامل نمیشود .اینکه ما شیئی را گرانتر از قیمت بازار بفروشیم دوحالت دارد یکی اینکه خریدار نداند و مغبون شود اینجا را شریعت حق فسخ برایش گذاشته اما اگر بداند این شخص گرانتر میفروشد و اگاهانه و با توجه به این مطلب وارد معامله شود کسی از فقها این معامله را باطل ندانسته و من و شما هیچگاه نمیتوانیم به کسانی که خریط فن فهم ایات و روایت هستند بگوییم ما بیشتراز شما قران را میفهمیم.زیرا اساسا و دقیقا کار و هنر فقیه همین نقطه و نکته است یعنی فهم دقیق و ژرف ایات و روایات.
اما بحث تخلف از قانون جای خود که از ان جهت عرض کردیم سخن شما کاملا متین و صحیح است اما موجب حرام شدن درامد نمیشود.

سلام و درود
بنده قصد داشتم دیگه ارسالی نداشته باشم تو این موضوع.
اما الان با این وضعیت دیگه نمیشه فکر کنم.
الان برا من یه سری سوال پایه ای تر ایجاد شده که مطمئن نیستم اینجا جای مناسبی هست یا نه.ولی چون به نظرم خیلی مرتبطه اینجا مطرح میکنم تا شاید کمکی بکنه.
وبه نظرم بدون جواب به این سوال ها,دوستانی که سوال پرسیدند قانع نخواهند شد.
اگه مناسب نیست کارشناس عزیز بفرمایند تا بنده موضوع جدید ایجاد کنم.

بخش اول)
۱)اسلام چیست؟
۲)هدف اسلام چیست؟
۳)ایا با مسلمان بودن میتوان رستگار شد؟
۴)رستگاری چیست؟
۵)هدف اصلی چیست؟
۶)آیا اسلام دین کاملی است ؟ آیا هدف اسلام با هدف اصلی یکسان است ؟
۷)فقه چیست ؟
۸)رابطه فقه با اسلام چیست ؟
۹)آیا با رعایت فقه میتوان رستگار شد؟رابطه فقه با رستگاری جیست ؟
۱۰)برای بار دوم رستگاری چیست ؟
۱۱)فقه چه میزان برای رسیدن به هدف اصلی مناسب است و چه اندازه اهمیت دارد ؟
۱۲)اخلاق چیست ؟
۱۳)رابطه اخلاق با رستگاری چیست ؟
۱۴)اهمیت رستگاری چیست ؟
۱۵)رابطه اسلام با اخلاق چیست ؟
----------------------------------------------------------------
بخش دوم)

----------------------------------------------------------------
الان ممکنه فعلا جواب سوال های ۸ و ۹ رو بدید ؟
(البته من فرض کردم که جواب سوال ۳ مثبته!اگه منفیه اون رو هم بفرمایید)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

اسراء;938276 نوشت:
سلام مجدد وعرض ادب
فرمایش شما دو جنبه دارد
یکی جنبه ی کم فروشی بودن این کار یکی جنبه ی تخلف از قانون
بله اینکه تخلف از قانون حرام است شک و بحثی نیست و از این جهت کاملا سخن شما متین است .یعنی اگر از قانون تخلف کردیم کار حرام مرتکب شده ایم .
اما ایا هر گاه با تخلف از قانون درامدی کسب کردیم لزوما پول ما حرام است؟ این را فقهای عظام که بسیار بسیار از من و شما به فهم و دقت در ایات و روایات داناتر وخبره تر هستند معتقد نیستند. مثلا اگر کسی که گواهینامه ندارد برود مسافرکشی کند پولش حرام نیست هرچند کارش بخاطر تخلف از قانون حرام است.
اما اینکه این کار کم فروشی است صحیح نیست .بله گران فروشی است و ایه ی قران هم اصلا این موارد را شامل نمیشود .اینکه ما شیئی را گرانتر از قیمت بازار بفروشیم دوحالت دارد یکی اینکه خریدار نداند و مغبون شود اینجا را شریعت حق فسخ برایش گذاشته اما اگر بداند این شخص گرانتر میفروشد و اگاهانه و با توجه به این مطلب وارد معامله شود کسی از فقها این معامله را باطل ندانسته و من و شما هیچگاه نمیتوانیم به کسانی که خریط فن فهم ایات و روایت هستند بگوییم ما بیشتراز شما قران را میفهمیم.زیرا اساسا و دقیقا کار و هنر فقیه همین نقطه و نکته است یعنی فهم دقیق و ژرف ایات و روایات.
اما بحث تخلف از قانون جای خود که از ان جهت عرض کردیم سخن شما کاملا متین و صحیح است اما موجب حرام شدن درامد نمیشود.

سلام
با توجه به بیانات جنابعالی میتوان نتیجه گرفت
زیر میزی گرفتن هم خلاف قانون است
ولی مبلغ دریافتی کاملا شرعی و حلال است.
چون دو طرف معامله کاملا رضایت دارند.

پی نوشت.
با کمال احترام خوب شد شما مرجع تقلید من نیستیدhappy.
بخاطر همین چیزا هست که میگن وقتی امام زمان (عج) ظهور میکنه ، مردم میگن امام(ع) با خودش دین جدید آورده.

[="Times New Roman"][="Black"]

هادی;938020 نوشت:

بدون تعارف عرض می کنم بسیاری از اطباء متأسفانه برای بیمار فرصت کافی اختصاص نمی دهند، بر اساس آنچه گفته شده هر پزشک بایستی برای مریض حداقل یک ربع الی بیست دقیقه وقت صرف کند تا بتواند بیماری را درست تشخیص داده و راه درمان درست را انتخاب و داروی مناسب تجویز کند، اما عملا همه ی ما مشاهده می کنیم که اکثر پزشکان چنین وقتی را برای بیمار خود صرف نمی کنند و بدتر از آن، گاهی بیماری را تشخیص نمی دهند و بدون تشخیص بیماری دارو تجویز می کنند.
یقینا دریافت ویزیت به این صورت دارای اشکال خواهد بود چون ویزیت برای این است که پزشک بیماری را تشخیص دهد و راه درمان آن را کاملا متوجه شود. در غیر این صورت نمی تواند از بیمار حق ویزیت دریافت کند.
اگر بر فرض، پزشکی برای بیمار خود بیست دقیقه صرف کرد و بیماری را درست تشخیص داد و داروی متناسب با آن بیماری تجویز کرد ، چنین امری دارای ارزش عقلانی است و پول دریافتی به عنوان حقّ ویزیت ایرادی نخواهد داشت. منتهی صحبت در این است که بسیاری از پزشکان رعایت این نکات را نمی کنند لذا مشکل است که بگوییم پول دریافتی آن ها صد در صد حلال است.

هادی;938020 نوشت:

در جامعه ی امروزی رسم بر این است که کار را کارگر انجام می دهد اما پول بیشتر را مهندس دریافت می کند، باز در جامعه ی ما رسم بر این است که معلم ابتدایی نسبت به معلم مقطع راهنمایی از حقوق کمتری برخوردار است، استاد دانشگاه حقوقش از معلم دبیرستان و ... بیشتر است در صورتی که تدریس در دانشگاه بسیار راحت تر از تدریس برای مقطع ابتدایی و راهنمایی است.

هادی;938020 نوشت:

متاسفانه در جامعه ی امروزی معمولا رسم بر این است که هر چه کار، سخت تر باشد حقوقش کمتر است و هر چه کار راحت تر باشد حقوقش بیشتر! البته ناگفته نماند برخی از اساتید دانشگاه حقیقتا زحمت می کشند و به عبارتی خدمات آن ها ارزش عقلانی دارد اما برخی از اساتید دانشگاه بدون هیچ زحمتی جزوه می دهند و کاری با تدریس ندارند خب چنین کاری ارزش عقلانی ندارد.


هادی;938020 نوشت:

به طور کلی یکی از راههای تشخیص مال حلال و حرام، نوع مصرف آن است. برخی درآمد خود را صرف نیازهای واقعی خود می کنند؛ همچون تأمین زندگی، تفریح سالم، سفرهای زیارتی و تشکیل جلسات مذهبی، انفاق، قرض و بخشش به نیازمندان برخی هم در آمد خود را صرف عیش و نوش و شراب و قمار و فحشا و جشن‌های آن‌چنانی و سفر به کشورهای غربی به منظور عیاشی و… می‌کنند.
:kaf::kaf::kaf::kaf::kaf:[=times new roman]

[h=5][=times new roman]امام على علیه السلام می فرمایند :[=times new roman]
خَیرُ اِخوانِكَ مَن دَعاكَ اِلى صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَكَ اِلى اَفضَلِ العمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛

بهترین برادرانت (دوستانت)، كسى است كه با راستگویى اش تو را به راستگویى دعوت كند و با اعمال نیك خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.
[/h]
وقتی می بینم یه نفر حرف راست میزنه یه احساس محبت عجیبی بهش پیدا میکنم :ok:

استاد دانشگاه میاد سر کلاس میگه برید جزوه فلانی رو بگیرید از این صفحه تا اون صفحه بخونید هفته دیگه بیاید اینجا ارائه بدید.

وقت کلاس سه ساعته، یک ساعتشو درس میده. اون دو ساعت رو به خودش تخفیف میده.

اینقدر استاد دانشگاه شدن حال میده که حد نداره. میری سر کلاس راحت میشینی ، یه مشت چرت و پرت میگی همه می خندن.

با کمترین تلاش ممکن یه حقوق مفت میگیری. آخر سرم میگی حقوقمون کمه.

کلاس ها باید اواسط شهریور شروع بشن ولی اواخر مهر شروع میشن. از اون ور هم یه هفته زودتر تعطیل میکنن.

اسفند که میرسه میگن هرکی بیستم به بعد بیاد سر کلاس نمره نمیاره.

نمیشه همه رو با یه چوب زد ولی خیلی هاشون اینطوری هستن.

بعد انتظار داریم از این دانشگاه ها احمدی روشن بیاد بیرون.

qasedak;938312 نوشت:
سلام
با توجه به بیانات جنابعالی میتوان نتیجه گرفت
زیر میزی گرفتن هم خلاف قانون است
ولی مبلغ دریافتی کاملا شرعی و حلال است.
چون دو طرف معامله کاملا رضایت دارند.

این سخن کاملا درسته و همه ی مراجع بدون استثنا این فتوا را داده اند
یعنی هرچند مرجعی ممکن است فتوا بحرمت ارتکاب خلاف قانون داده باشد ولی چون این معامله بر اساس توافق انجام شده ،معامله صحیح است و پول ان هم حلال.

qasedak;938312 نوشت:
پی نوشت.
با کمال احترام خوب شد شما مرجع تقلید من نیستید.
بخاطر همین چیزا هست که میگن وقتی امام زمان (عج) ظهور میکنه ، مردم میگن امام(ع) با خودش دین جدید آورده.

happy@};-
این پی نوشتتون من رو کشتهhappy

اسراء;938771 نوشت:
این سخن کاملا درسته و همه ی مراجع بدون استثنا این فتوا را داده اند
یعنی هرچند مرجعی ممکن است فتوا بحرمت ارتکاب خلاف قانون داده باشد ولی چون این معامله بر اساس توافق انجام شده ،معامله صحیح است و پول ان هم حلال.

سلام
یعنی چی!:-o
واقعا زیر میزی گرفتن حلاله!:-o
اسراء;938771 نوشت:
این پی نوشتتون من رو کشته

کشته زیاد داده.

اونوقت رشوه چه حکمی داره؟

سلام.
به نظر من.زیر میزی حتی اگر قانون هم قبولش داشته باشه شرع قبول نداره. زیر میزی یک معامله ی دو طرفه نیست که بگیم هر دو راضی ایم. حق بقیه ضایع میشه و تبعیض میشه. طرف بدون زیر میزی کارش راه نمی افته اونوقت این راه میفته. پس از نظر شرع هم حرامه.

اگر اشتباه میکنم کارشناس محترم اصلاح کنن حرفمو.

هادی;938020 نوشت:
بدون تعارف عرض می کنم بسیاری از اطباء متأسفانه برای بیمار فرصت کافی اختصاص نمی دهند، بر اساس آنچه گفته شده هر پزشک بایستی برای مریض حداقل یک ربع الی بیست دقیقه وقت صرف کند تا بتواند بیماری را درست تشخیص داده و راه درمان درست را انتخاب و داروی مناسب تجویز کند، اما عملا همه ی ما مشاهده می کنیم که اکثر پزشکان چنین وقتی را برای بیمار خود صرف نمی کنند و بدتر از آن، گاهی بیماری را تشخیص نمی دهند و بدون تشخیص بیماری دارو تجویز می کنند.
یقینا دریافت ویزیت به این صورت دارای اشکال خواهد بود چون ویزیت برای این است که پزشک بیماری را تشخیص دهد و راه درمان آن را کاملا متوجه شود. در غیر این صورت نمی تواند از بیمار حق ویزیت دریافت کند.
اگر بر فرض، پزشکی برای بیمار خود بیست دقیقه صرف کرد و بیماری را درست تشخیص داد و داروی متناسب با آن بیماری تجویز کرد ، چنین امری دارای ارزش عقلانی است و پول دریافتی به عنوان حقّ ویزیت ایرادی نخواهد داشت. منتهی صحبت در این است که بسیاری از پزشکان رعایت این نکات را نمی کنند لذا مشکل است که بگوییم پول دریافتی آن ها صد در صد حلال است.
در جامعه ی امروزی رسم بر این است که کار را کارگر انجام می دهد اما پول بیشتر را مهندس دریافت می کند، باز در جامعه ی ما رسم بر این است که معلم ابتدایی نسبت به معلم مقطع راهنمایی از حقوق کمتری برخوردار است، استاد دانشگاه حقوقش از معلم دبیرستان و ... بیشتر است در صورتی که تدریس در دانشگاه بسیار راحت تر از تدریس برای مقطع ابتدایی و راهنمایی است.
متاسفانه در جامعه ی امروزی معمولا رسم بر این است که هر چه کار، سخت تر باشد حقوقش کمتر است و هر چه کار راحت تر باشد حقوقش بیشتر! البته ناگفته نماند برخی از اساتید دانشگاه حقیقتا زحمت می کشند و به عبارتی خدمات آن ها ارزش عقلانی دارد اما برخی از اساتید دانشگاه بدون هیچ زحمتی جزوه می دهند و کاری با تدریس ندارند خب چنین کاری ارزش عقلانی ندارد.

البته ضمن تشکر از همکار بزرگوار هادی ،شاید این مطلب روشن باشد ولی تذکر ان خالی از لطف نباشد که:
اگر پزشک با مهارت خود در فرصت کمتر پی به بیماری و درمان ان برد کارش بدون ایراد است؛
بحث و ایراد در جایی است که با اختصاص وقت و فرصت کم بیماری را تشخیص نمی دهد و با وجود عدم تشخیص ،دارو تجویز میکند.در این مورد مدیون بیمار است.

صندلی;938796 نوشت:
سلام.
به نظر من.زیر میزی حتی اگر قانون هم قبولش داشته باشه شرع قبول نداره. زیر میزی یک معامله ی دو طرفه نیست که بگیم هر دو راضی ایم. حق بقیه ضایع میشه و تبعیض میشه. طرف بدون زیر میزی کارش راه نمی افته اونوقت این راه میفته. پس از نظر شرع هم حرامه.

اگر اشتباه میکنم کارشناس محترم اصلاح کنن حرفمو.


عرض سلام و ادب
زیر میزی یعنی دریافت پول توسط پزشک بیش از تعرفه ی مصوب بیمارستان،برای اتجام جراحی،یک مثال :
پزشکی در مطب خصوصی خود بیمار را ویزیت میکند و یک جراحی را برای بیمار لازم میداند.
این پزشک در دوبیمارستان خصوصی و دولتی مشغول به کار است.و طبیعتا پولی که بیمارستان خصوصی به او در قبال جراحی میدهد خیلی بیشتر از پول بیمارستان دولتی است. بیمار بعلت ضعف مالی نمی تواند در بیمارستان خصوصی جراحی شود.از پزشک درخواست میکند در بیمارستان دولتی این عمل را انجام دهد. پزشک می بیند با این کار پول کمتری بدست می اورد - البته با دریافت مابه التفاوت حق الزحمه ی خود بین بیمارستان دولتی و خصوصی بازهم بسیار برای این بیمار به صرفه تر است که در بیمارستان دولتی جراحی شود -پس پیشنهاد مبلغی اضافی میکند تا در بیمارستان دولتی جراحی کند.
اینکه این کار از نظر اخلاقی چطور است واضح است و برای بنده که کارشناس هستم هم تنفر انگیز است اما بحث در حلال بودن و حرام بودن انست .
پزشک اجیر است و اجیر این حق را دارد که مبلغ اجاره را بالا ببرد کسی که صاحب کار است میتواند قبول نکند و این از نطرفقهی حرام نیست . بله اخلاق مدار نبودن پزشک و انگیزه مالی صرف در طبابت از افات و قباحت های این مساله است .ولی حکم کردن به حرمت و حلیت بسیار مهم است و نمیتوان به صرف نفرت شخصی و اجتماعی عمل، حکم به حرمت ان نمود بلکه باید بر اساس قواعد فقهی مستنبط از روایات قطعی صادره از ائمه ی اطهار علیهم السلام و ایات قران کریم حکم به حلیت و حرمت نمود.
موفق باشید.

qasedak;938778 نوشت:
اونوقت رشوه چه حکمی داره؟

هر چند این سوال بی ارتباط با این تاپیک است اما گل روی شما:
رشوه دو معنا در عرف ما دارد
یکی پولی که به قاضی داده میشود تا حکم کند چه به نفع چه علیه ما حکم کند این پول حرام است. رشوه در اصطلاح فقه به این معناست
دو :پولی که به کارمند داده میشود تا کار ما را راه بیندازد .
هر دو مورد فوق حرام است

اسراء;938854 نوشت:

عرض سلام و ادب
زیر میزی یعنی دریافت پول توسط پزشک بیش از تعرفه ی مصوب بیمارستان،برای اتجام جراحی،یک مثال :
پزشکی در مطب خصوصی خود بیمار را ویزیت میکند و یک جراحی را برای بیمار لازم میداند.
این پزشک در دوبیمارستان خصوصی و دولتی مشغول به کار است.و طبیعتا پولی که بیمارستان خصوصی به او در قبال جراحی میدهد خیلی بیشتر از پول بیمارستان دولتی است. بیمار بعلت ضعف مالی نمی تواند در بیمارستان خصوصی جراحی شود.از پزشک درخواست میکند در بیمارستان دولتی این عمل را انجام دهد. پزشک می بیند با این کار پول کمتری بدست می اورد - البته با دریافت مابه التفاوت حق الزحمه ی خود بین بیمارستان دولتی و خصوصی بازهم بسیار برای این بیمار به صرفه تر است که در بیمارستان دولتی جراحی شود -پس پیشنهاد مبلغی اضافی میکند تا در بیمارستان دولتی جراحی کند.
اینکه این کار از نظر اخلاقی چطور است واضح است و برای بنده که کارشناس هستم هم تنفر انگیز است اما بحث در حلال بودن و حرام بودن انست .
پزشک اجیر است و اجیر این حق را دارد که مبلغ اجاره را بالا ببرد کسی که صاحب کار است میتواند قبول نکند و این از نطرفقهی حرام نیست . بله اخلاق مدار نبودن پزشک و انگیزه مالی صرف در طبابت از افات و قباحت های این مساله است .ولی حکم کردن به حرمت و حلیت بسیار مهم است و نمیتوان به صرف نفرت شخصی و اجتماعی عمل، حکم به حرمت ان نمود بلکه باید بر اساس قواعد فقهی مستنبط از روایات قطعی صادره از ائمه ی اطهار علیهم السلام و ایات قران کریم حکم به حلیت و حرمت نمود.
موفق باشید.

سلام.
بله خب این مثال رو کاملا قبول دارم حق با شماست.
من فکر کردم منظور ایشون از زیر میزی مثلا در ادارات دولتی و ایناست که مراجعه کننده برای اینکه کارش راه بیفته یه پولی به عنوان رشوه و زیر میزی میده. کارش راه میفته درحالی که بقیه باید یک ماه دوندگی کنند.

ولی در مثالی که از پزشک زدید بله اینو موافقم. چون پزشک از طرف خودش حرف میزنه و وصل به جایی نیست و مسلما به عنوان طرف معامله میتونه مبلغ رو بالا ببره.

ممنون از کارشناس محترم

[=Arial Narrow]

روح سبز;938044 نوشت:

سلام

اگه مثلا این هنرمند یک نقاش باشه و کلاس اموزش نقاشی برا درامد زایی ایجاد کنه , درامد اینچنینی هم حلاله؟ چون نقاشی نیاز جامعه و ادما نیست.منظورم اینکه مثل نانوایی و سوپر مارکتی و میوه فروشی... نیست که کسی چندان بهش نیاز داشته باشه .

و بطور کلی منظورم اینکه کسب درامد فقط و فقط از سرگرم کردن مردم حلاله؟


با سلام، دوست عزیز
شاید نیاز اصلی نیاز اصلی مثل خوراک نباشه، اما به هرحال کسی که کلاس رفته حتما نیازی در خودش دیده که به کلاس رفته.
بستگی داره ، هنر به چه چشمی نگاه بشه، مثلا نقاشی هنگامی که بخواهد هنر و فرهنگ ی کشور و آیین رو نشان بدهد، جزو نیازهای اصلی محسوب نمی شود؟
یا زمانی که باعث تبلیغ اسلام بشود، آیا یک نیاز محسوب نمی شود؟
یا هنگامی که کلاس هنر یک تفریح سالم محسوب بشه، یا حتی زمانی که خاصیت درمانی پیدا کنه یک نیاز محسوب نمی شود ؟

یاعلی

Amir.Ali.molaei;938869 نوشت:
سلام

اگه مثلا این هنرمند یک نقاش باشه و کلاس اموزش نقاشی برا درامد زایی ایجاد کنه , درامد اینچنینی هم حلاله؟ چون نقاشی نیاز جامعه و ادما نیست.منظورم اینکه مثل نانوایی و سوپر مارکتی و میوه فروشی... نیست که کسی چندان بهش نیاز داشته باشه .

و بطور کلی منظورم اینکه کسب درامد فقط و فقط از سرگرم کردن مردم حلاله؟


پاسخ این سوال را قبلا و دقیقا در اولین پست همین تاپیک عینا عرض نمودم

پرسش:
حس می‌کنم عمده ی افراد جامعه (شاید همه به جز کارگرای معمولی(خدا حفظشون کنه) ) درآمدی که کسب می‌کنند اشکال دارد. برای نمونه پزشکانی که حق ویزیتش برای مثال ۳۰ هزار تومنه و اصلا براشون مهم نیست که بیمارش کیه و چقدر پول داره ....
در جامعه ما این فرهنگ حاکم هست که کسی که مثلا در سن جوانی بیشتر درس خوانده و زحمت بیشتری کشیده حق دارد بهتر زندگی کند.
به طور کلی یک نفر که از علم و دانشی برخوردار هست که در جامعه کمتر کسی اون دانش رو بلد هست(حالا به هر دلیلی اعم از تلاش خودش یا استعدادش و یا شرایط خوب زندگی و ...) این حق رو دارد که به نسبت زمان کمی که اختصاص می دهد پول هنگفت دریافت کن؟ این پول درسته ؟

پاسخ:
از نظر فقهی افراد جامعه بر اساس خدماتی که میگیرند و توافقی که میکند پول می پردازند و این کار و خدمات اگر ارزش عقلایی داشته باشد پول دریافتی جایز است و حلال .
چگونه متوجّه بشویم که این خدمات ارزش عقلاتی داشته است یانه
بسیاری از اطباء متأسفانه برای بیمار فرصت کافی اختصاص نمی‌دهند، قاعدتاً مدت زمان ویزیت حداقل یک ربع الی بیست دقیقه هست. پزشک در مدّت ویزیت بیمار، با پرسش‌ از مزاج فرد و سابقه ی بیماری و ... قاعدتا باید حداقل یک ربع الی بیست دقیقه زمان صرف کند تا بتواند بیماری را درست تشخیص داده و راه درمان درست را انتخاب و داروی مناسب تجویز کند، اما عملا همه‌ی ما مشاهده می‌کنیم که اکثر پزشکان چنین وقتی را برای بیمار خود صرف نمی‌کنند و بدتر از آن، گاهی بیماری را تشخیص نمی‌دهند و بدون تشخیص بیماری دارو تجویز می‌کنند.
دریافت ویزیت به این صورت دارای اشکال خواهد بود؛ چون ویزیت برای این است که پزشک بیماری را تشخیص دهد و راه درمان آن را کاملا متوجه شود. در غیر این صورت نمی‌تواند از بیمار حق ویزیت دریافت کند.
اگر بر فرض، پزشکی برای بیمار خود بیست دقیقه صرف کرد و بیماری را درست تشخیص داد و داروی متناسب با آن بیماری تجویز کرد ، چنین امری دارای ارزش عقلانی است و پول دریافتی به عنوان حقّ ویزیت ایرادی نخواهد داشت. منتهی صحبت در این است که بسیاری از پزشکان رعایت این نکات را نمی کنند لذا مشکل است که بگوییم پول دریافتی آن ها صد‌ در صد حلال است. (تذکر: یاد آور می‌شوم که برخی پزشکان با توجه به مهارتی که دارند با نگاه به فرد، با لمس نبض، معاینه زبان و ... سریعا بیماری را تشخیص می‌دهند و عملا نیازی نیست تا بیست قیقه بیمار را معطل کند، سخن در زمانی است که پزشک مهارت تشخیص زود هنگام بیماری را ندارد و تلاشی هم نمی کند تا بیماری را تشخیص دهد )

در جامعه ی امروزی رسم بر این است که کار را کارگر انجام می‌دهد اما پول بیشتر را مهندس دریافت می‌کند، باز در جامعه ی ما رسم بر این است که معلم ابتدایی نسبت به معلم مقطع راهنمایی از حقوق کمتری برخوردار است، استاد دانشگاه حقوقش از معلم دبیرستان و ... بیشتر است در صورتی که تدریس در دانشگاه بسیار راحت‌تر از تدریس برای مقطع ابتدایی و راهنمایی است.
متاسفانه در جامعه‌ی امروزی معمولا رسم بر این است که هر چه کار، سخت‌تر باشد حقوقش کمتر است و هر چه کار راحت‌تر باشد حقوقش بیشتر! البته ناگفته نماند برخی از اساتید دانشگاه حقیقتا زحمت می‌کشند و به عبارتی خدمات آن‌ها ارزش عقلانی دارد اما برخی از اساتید دانشگاه بدون هیچ زحمتی جزوه می‌دهند و کاری با تدریس ندارند خب چنین کاری ارزش عقلانی ندارد.
به طور کلی یکی از راه‌های تشخیص مال حلال و حرام، نوع مصرف آن است. برخی درآمد خود را صَرف نیازهای واقعی خود می‌کنند؛ همچون تأمین زندگی، تفریح سالم، سفرهای زیارتی و تشکیل جلسات مذهبی، انفاق، قرض و بخشش به نیازمندان برخی هم در آمد خود را صرف عیش و نوش و شراب و قمار و فحشا و جشن‌های آن‌چنانی و سفر به کشورهای غربی به منظور عیاشی و… می‌کنند.

امام صادق (علیه‌السلام) فرمود:
إِذَا رَأَیْتَ الرَّجُلَ یُخْرِجُ مِنْ مَالِهِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاعْلَمْ أَنَّهُ أَصَابَهُ مِنْ حَلَالٍ وَ إِذَا أَخْرَجَهُ فِی مَعْصِیَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاعْلَمْ أَنَّهُ أَصَابَهُ مِنْ حَرَامٍ(1)
«اگر دیدی مردی مالش را در مسیر طاعت خدای عزوجل خرج می‌کند، بدان که از راه حلال به دست آورده است و اگر دیدی در مسیر معصیت و نافرمانی خداوند خرج می‌کند، بدان که از راه حرام به دست آورده است.»
اصولاً کسی که از راه حرام مالی را به دست آورد، نمی‌تواند مخلصانه کارهای خیر انجام دهد و اگر هم به ظاهر موفق شود، در باطن با انگیزه‌های شیطانی و نفسانی انجام می‌دهد مانند افراد کلاه‌برداری که برای جلب اعتماد مردم گاه کار پسندیده‌ای را انجام می‌دهند و همواره توقع دارند کارشان مورد تقدیر و تحسین قرار گیرد و به نحوی موقعیتی کسب کنند.

حاصل سخن اینکه
ممکن است فردی برای رسیدن به مراتب عالی تحصیلی حقیقتا زحمت زیادی کشیده باشد؛ اما صِرف این زحمت مجوّزی برای دریافت دست مزد غیر عقلانی نیست، دست مزدی حلال و طیّب است که خدماتی که انجام می‌دهد ارزش عقلانی داشته باشد برای مثال یک پزشک اگر وقت کافی برای بیمار در نظر بگیرد، بیماری‌اش را به درستی تشخیص دهد و داروی متناسب با آن را تجویز کند اگر دستمزد عقلانی بگیرد حق اوست و شکی در این نیست که حلال است.
یا یک مهندس، یک هنرمند و ... اگر بابت دست مزدی که می‌گیرد خدماتی انجام داده که ارزش عقلانی داشته است ایرادی نخواهد داشت.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. کافی، ج ۵، ص ۳۱۱؛ نرم افزار گنجینه روایات نور

موضوع قفل شده است