جمع بندی چرا باید کار "خیر " انجام دهیم؟ (پاسخ به دو سؤال بسیار مهم)

تب‌های اولیه

8 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
چرا باید کار "خیر " انجام دهیم؟ (پاسخ به دو سؤال بسیار مهم)

به نام خدا
از نظر علمی ، هر چیز اثر خودش را دارد و اثر یک چیز از آن چیز جدا نیست. مثلاً " سوزندگی " از "آتش" جدا نیست. و هر کجا آتش وجود داشته باشد ، سوزندگی هم وجود دارد.

از آنجاییکه هر کاری که مورد نهی شرع باشد ( "گناه" باشد) به سبب "اثر بد" آن است که مورد نهی قرار گرفته و گرنه اگر چیزی اثر بد نداشته باشد ، شرع از آن نهی نمی کند ، بنابر این گناهانی که به انحاء مختلف ما دچار آنها می شویم ، حتماً روی زندگی ما اثرات بدی خواهند گذاشت. به عبارت دیگر ، خیلی از مشکلات و ناکامی های ما در زندگی ، ناشی از اعمال بد (گناهان) ماست.

از طرف دیگر کارهایی که ما انجام می دهیم (چه خوب چه بد) همیشه با ما هستند و هیچوقت از ما جدا نمی شوند.

در مسایل شرعی بحثی به نام "اثر وضعی" اعمال وجود دارد. برخی کارهای ما ممکن است "گناه" نباشند و ما مجوز شرعی برای انجام آنها داشته باشیم اما خطرات ناشی از اثر وضعی آنها ما را تهدید می کند. مثلاً خانه کسی غذا می خوریم و نمیدانیم که خمسش را داده یا نداده است. تفحص هم لازم نیست. ما مجوز شرعی برای خوردن آن غذا را داریم. اما اگر در واقعیت ، خمس آن مال پرداخت نشده باشد ، اثرات وضعی آن ما را تهدید خواهد کرد.

پس از یک طرف ، نتیجه و اثر تکوینی گناهان خود ما ، و از سوی دیگر اثرات وضعی برخی کارهای مشروع ما ، ما را تهدید می کنند. یعنی ممکن است برای ما و زندگی ما مشکلاتی پیش بیاورند.

با توجه به مقدمه ای که در سطر اول بیان شد چون اعمال ما از خود ما جدا نیستند و همیشه با ما هستند ، ، این "آثار" سوء آنها و آثار وضعی ، زندگی ما را نشانه رفته اند و ما را قطعاً تهدید خواهند کرد. زیرا معلول از علت خود جدا نیست. حال که گناهان ما همیشه با ما هستند و هیچوقت از ما جدا نمی شوند ، چه باید کرد تا از شر این آثار در امان بمانیم؟

پاسخ:
همانطور که گناهان اثرات بدی دارند که ما را تهدید می کنند ، اعمال نیک نیز دارای اثرات تکوینی مثبتی هستند. یکی از نقش ها و کارکرد های آثار تکوینی اعمال نیک ، این است که می توانند جلوی تحقق آثار تکوینی سوء اعمال بد را بگیرند. قرآن کریم هم می فرماید: ان الحسنات یذهبن السیئات.

اعمال نیک ما ، مثل سپری هستند که ما را از خیلی از شرها حفظ می کنند. چه شر های طبیعی که ما نقشی در آنها نداریم ، چه شرهایی که ناشی از گناهان خود ما هستند (گناهان دارای آثاری مثل کاهش رزق ، سلب توفیق و ... هستند) و چه آثار وضعی برخی اعمال.

مثالی از باب تقریب به ذهن عرض می شود:
اثر تکوینی برق (گناه) این است که انسان را می کشد. حال اگر کسی سیم برق را بگیرد (گناه مرتکب شود) قطعاًً او را می کشد اما اگر این شخص ، یک پوشش عایق ( اعمال نیک) در دست خود داشته باشد ، گرچه سیم برق را به دست گرفته و خاصیت برق هم کشندگی است ، اما به سبب وجود آن عایق ، این اثر برای آن شخص تحقق نمی یابد. یعنی عایق مانع اثر تکوینی برق می شود.

پس باید تا می توانیم در انجام اعمال خیر بکوشیم.

اعمال خیر مانند: ذکر ، قرآن خواندن ، استغفار ، نماز اول وقت ، تهجد ، حضور در جمعه و جماعات ، زیارت مشاهد مشرفه ، انفاق ، تلاش برای حل مشکل مردم ، خوش رویی با مردم و ...

پس این بحث به دو نکته مهم جواب داد:
1- چگونه از آثار بد گناهان بر زندگی خود جلوگیری کنیم؟
2- چگونه از اثر وضعی برخی اعمال جلوگیری کنیم؟

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: جناب استاد

SHAHINN;917687 نوشت:
اثر تکوینی برق (گناه) این است که انسان را می کشد. حال اگر کسی سیم برق را بگیرد (گناه مرتکب شود) قطعاًً او را می کشد اما اگر این شخص ، یک پوشش عایق ( اعمال نیک) در دست خود داشته باشد ، گرچه سیم برق را به دست گرفته و خاصیت برق هم کشندگی است ، اما به سبب وجود آن عایق ، این اثر برای آن شخص تحقق نمی یابد. یعنی عایق مانع اثر تکوینی برق می شود.

سلام علیکم
در مطالب ذکر شده سوالی نبود که خدمت عزیزان پاسخ عرض کنم فقط در مورد این مثال (هر چند در مثال مناقشه نیست) باید عرض کنم چنین مثالی از جهتی هم مُبعِد (دور کننده) است و آن اینکه ثواب ها مانند عایق برای گناه عمل نمی کنند که ما ثواب کنیم و به راحتی هم گناه کنیم ، مانند اشخاصی که دزدی می کردند و بخشی از آن را صدقه می دادند و گمانشان این بود که صدقه دادن گناه ایشان را رفع می کند.
این توضیح لازم بود تا عزیزی این خطا در ذهنش شکل نگیرد.
موفق باشید.

استاد;918981 نوشت:
در مطالب ذکر شده سوالی نبود که خدمت عزیزان پاسخ عرض کنم

سلام علیکم
نقد کلی مطلب و بیان صحت یا سقم اندیشه مطرح شده ، مراد بود.
استاد;918981 نوشت:
فقط در مورد این مثال (هر چند در مثال مناقشه نیست) باید عرض کنم چنین مثالی از جهتی هم مُبعِد (دور کننده) است و آن اینکه ثواب ها مانند عایق برای گناه عمل نمی کنند که ما ثواب کنیم و به راحتی هم گناه کنیم ، مانند اشخاصی که دزدی می کردند و بخشی از آن را صدقه می دادند و گمانشان این بود که صدقه دادن گناه ایشان را رفع می کند.
این توضیح لازم بود تا عزیزی این خطا در ذهنش شکل نگیرد.
موفق باشید.

منظور این بود که پس از ترک گناه و عدم برگشت به آن ، چگونه از آثار تکوینی گناه قبلی جلوگیری کنیم. نه اینکه قصدمان این باشد که گناه انجام بدهیم به گونه ای که آثار بد آن به ما نرسد.

استاد;918981 نوشت:
در مطالب ذکر شده سوالی نبود

SHAHINN;917687 نوشت:
س این بحث به دو نکته مهم جواب داد:
1- چگونه از آثار بد گناهان بر زندگی خود جلوگیری کنیم؟
2- چگونه از اثر وضعی برخی اعمال جلوگیری کنیم؟

سلام استاد میشه لطفا به این سوالات هم جواب بدید؟

SHAHINN;917687 نوشت:
در مسایل شرعی بحثی به نام "اثر وضعی" اعمال وجود دارد. برخی کارهای ما ممکن است "گناه" نباشند و ما مجوز شرعی برای انجام آنها داشته باشیم اما خطرات ناشی از اثر وضعی آنها ما را تهدید می کند. مثلاً خانه کسی غذا می خوریم و نمیدانیم که خمسش را داده یا نداده است. تفحص هم لازم نیست. ما مجوز شرعی برای خوردن آن غذا را داریم. اما اگر در واقعیت ، خمس آن مال پرداخت نشده باشد ، اثرات وضعی آن ما را تهدید خواهد کرد.

سلام علیکم
در مورد اثر وضعی یا تکوینی بحثی نیست و این اثر وجود دارد ، تشکیک در این امر به تشکیک در اصل وجود می انجامد که عقلانی نیست زیرا کسی که چنین شکی کند حداقل به اصل وجود خودش یا وجود شکی که کرده شک نداشته و اطمینان دارد.
اما در مورد نحوه اثر گذاری بنده به شخصه نظری دارم که بدان معتقدم و آن اینکه اگر با مقدمات صحیح کاری انجام داد مثلا از بازار مسلمین گوشت حلال گوشتی خرید و نشانه ای هم نبود که دلالت کند ممکن است این گوشت به شکل صحیح ذبح نشده باشد ، به دلیل اینکه شارع مقدس خرید از بازار مسلمین را محکوم به طهارت و حلیت اعلام کرده است و من خطایی در این رابطه نکردم و اتفاقا گوشت خریداری شده ذبح صحیح نشده بود یا مردار بود ، حالا خوردن این گوشت از لحاظ معنوی اثری دارد اما چون من خطایی نکردم خداوند عزیز از باب لطف و عدالتش این اثر را یا بر میدارد و یا با توفیق دادن نسبت به انجام عمل صالحی آنرا جبران می کند.
بنده به این مطلب در مورد اثر وضعی معتقدم.
اما اگر من در مقدماتی خطا کردم مثلا جهل خود خواسته ام باعث خطا شد یا تنبلی یا هر دلیل دیگری که به من بر می گشت باعث خطا شد اینجا اثر تکوینی یا وضعی گریبان گیر من خواهد شد.

SHAHINN;917687 نوشت:
1- چگونه از آثار بد گناهان بر زندگی خود جلوگیری کنیم؟
2- چگونه از اثر وضعی برخی اعمال جلوگیری کنیم؟

در جواب سوال نخست باید عرض کنم که نخست باید در مورد حد و حدود گناه کسب دانش کرد و گناهان را شناخت ، در قدم بعد باید به گناهان نزدیک نشد ، یعنی اگر احتمال می دهیم با انجام فعلی یا گفتن حرفی احتمال دارد به گناه بیفتیم باید احتیاط کنیم و از آن پرهیز کنیم.
در قدم بعد اگر خدایی نکرده مبتلا به گناه شدیم باید دلیل یل دلایل افتادن به آن گناه را شناسایی کرده و رفع یا درمانش کنیم. همچنین با انجام توبه و اعمال صالح گذشته خود را جبران کنیم.

در پاسخ سوال دوم نیز نظر حقیر در پست قبل عرض شد.
اعمال صالح نیز که در متن استارتر تاپیک بدان اشاره شد در جبران اثرات وضعی و تکوینی گناهان و خطاها نقش موثری دارند و در متون دینی بدانها اشاره شده است.
موفق باشید.


سوال: از نظر علمی ، هر چیز اثر خودش را دارد و اثر یک چیز از آن چیز جدا نیست. مثلاً "سوزندگی" از "آتش" جدا نیست؛ و هر کجا آتش وجود داشته باشد، سوزندگی هم وجود دارد. از آنجایی که "گناه" به سبب اثرات بدی که در زندگی انسان دارد، نهی شده؛ گناهانی که به انحاء مختلف به آن دچار می شویم، در زندگی ما آثار بدی خواهند داشت و ای بسا خیلی از مشکلات و ناکامی ها، ناشی از گناهان خودمان باشد. در کنار این، برخی اعمال با اینکه گناه نیست، اما اثر وضعی دارد. مثلاً خانه کسی غذا می خوریم و نمیدانیم که خمسش را داده یا نداده است. با اینکه تفحص لازم نیست و مجوز شرعی برای غذاخوردن داریم، اما اثر وضعی آن ما را تهدید خواهد کرد.
پس اولا آثار گناه، و ثانیا اثرات وضعی برخی اعمال شرعی، زدگی ما را همیشه تهدید می کنند. چه باید کرد تا از شر این آثار در امان بمانیم؟

پاسخ: در مورد اثر وضعی یا تکوینی بحثی نیست و این اثر وجود دارد. تشکیک در این امر به تشکیک در اصل وجود می انجامد که عقلانی نیست؛ زیرا کسی که چنین شکی کند، حداقل به اصل وجود خودش یا وجود شکی که کرده، شک نداشته و اطمینان دارد.
اما برای برطرف کردن آثار اعمال، بنده به شخصه نظری دارم که بدان معتقدم و آن اینکه اگر با مقدمات صحیح کاری انجام داد، مثلا فردی از بازار مسلمین گوشتی خرید و نشانه ای هم نبود که دلالت کند شاید این گوشت به شکل صحیح ذبح نشده باشد، به دلیل اینکه شارع مقدس خرید از بازار مسلمین را محکوم به طهارت و حلیت اعلام کرده و من خطایی در این رابطه نکردم؛ حتی اگر اتفاقا گوشت خریداری شده ذبح صحیح نشده بود یا مردار بود، و خوردن این گوشت از لحاظ معنوی باید اثری داشته باشد؛ اما چون من خطایی نکردم، خداوند عزیز از باب لطف و عدالتش این اثر را یا بر میدارد و یا با توفیق دادن نسبت به انجام عمل صالح آنرا جبران می کند.
اما اگر من در مقدماتی خطا کردم، مثلا جهل خود خواسته ام باعث خطا شد، یا تنبلی، یا هر دلیل دیگری که به من بر می گشت باعث خطا شد، اینجا اثر تکوینی یا وضعی گریبان گیر من خواهد شد. بنده به این مطلب در مورد اثر وضعی اعمالی که به لحاظ شرعی گناه محسوب نمی شوند، معتقدم.

اما در مورد آثار گناهان، نخست باید در مورد حد و حدود گناه کسب دانش کرد و گناهان را شناخت؛ و در سپس باید به آنها نزدیک نشد. یعنی اگر احتمال می دهیم با انجام فعلی یا گفتن حرفی، احتمال دارد به گناه بیفتیم، باید احتیاط کرده و از آن پرهیز کنیم.
در قدم بعد اگر خدایی نکرده مبتلا به گناه شدیم، باید دلیل یا دلایلِ مبتلا شدن به آن گناه را شناسایی کرده و رفع یا درمانش کنیم. همچنین با انجام توبه و اعمال صالح، گذشته خود را جبران کنیم.

موضوع قفل شده است