جمع بندی چگونه یک سالک الی الله می تواند همیشه به یاد امام زمان (عج) باشد؟

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و ادب خدمت شما همراه گرامی

دغدغه شما ستودنی ست. واضح است که کسی که به چنین معرفت زیبائی دست پیدا کرده و امام زمانش را همواره در زندگی خود حس کند و او را ناظر بر اعمالش بداند، خودش و زندگی اش معنا و هویت دیگری پیدا خواهد کرد.

غیبتِ امام زمان ^{عجل الله تعالی فرجه الشریف} باعث شده که بسیاری افراد گمان کنند که ایشان در بین ما و در این عالم نیستند؛ درحالیکه کاملا برعکس، ایشان همواره در زندگی ما حضور داشته و تک تک اعمال و رفتارمان تحت احاطه ایشان است.

کسی که نسبت به ایشان شناخت و معرفت لازم را پیدا کند، به این درک می رسد که ایشان حجت خدا بر روی زمین و واسطه فیض و رحمت الهی بر بندگان است. پس نه تنها ما که تمام عالم به برکت وجود ایشان زندگی کرده و روزی می خورند. وقتی به چنین درکی رسیده و او را باب الله و مظهر لطف و رحمت خداوند دیدیم، وجود پربرکتش را با همه وجود حس کرده و همواره خودمان را زیر چتر حمایتی او قرار می دهیم.

هر لحظه به یادش اعمال و رفتارمان را تنظیم کرده و سعی می کنیم هرچه بهتر رضایتش را که در راستای رضایت الهی ست جلب کنیم.

و هر چه از این دست کارها و اندیشه ها، بیشتر داشته باشیم، وجود او را در زندگی خود بیشتر حس خواهیم کرد.

در حقیقت به یاد امام زمان ^{(عج الله تعالی فرجه الشریف)} بودن، یعنی عمل کردن طبق رضایت ایشان.

عشق و معرفت با عمل کردن بیشتر می شود و وقتی عشق بیشتر شد، عمل بیشتر می شود.

این یک سیکل درست است که در نهایت به سعادت کامل و مقام خلیفه اللهی خواهد انجامید.

در قسمتی از زیارت حضرت صاحب الزمان سلام الله علیه خطاب به آن حضرت می‌گوئیم:

...اَشْهَدُ اَنَّ بِوِلایَتِکَ اْلاَعْمالِ تُقْبَلُ وَ تُزَکَّی الْاَفْعالُ وَ تُضاعَفُ الْحَسَناتُ َو تُمْحَی السَّیِّئاتُ فَمَنْ جاءَ بِوِلایَتِکَ وَ اعْتَرَفَ بِاِمامَتِکَ قُبِلَتْ اَعْمالُهُ وَ صُدِّقَتْ اَقْوالُهُ وَ تَضاعَفَتْ حَسَناتُهُ وَ مُحِیَتْ سَیِّئاتُهُ وَ مَنْ عَدَلَ عَنْ وِلایَتِکَ وَ جَهِلَ مَعْرِفَتِکَ وَ اسْتَبْدَلَ بِکَ غَیْرَکَ کَبَّهُ اللهُ عَلی مِنْخَرِهِ فِی النّارِ وَ لَمْ یُقْبَلِ اللهُ لَهُ عَمَلاً وَ لَمْ یُقِمْ لَهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَزْناً....^۱

...[یا صاحب الزمان] گواهی می‌دهم، به درستی که با ولایت تو اعمال پذیرفته و کارها پاکیزه شود، نیکی‌ها دو چندان و بدی‌ها محو و نابود گردد. هر که معتقد به ولایت تو و معترف به امامت تو باشد، اعمال و کردار او پذیرفته است و گفتارش تصدیق گردد و حسناتش دو چندان شود و بدی‌هایش محو و نابود گردد؛ و هر که عدول کند از ولایت تو و نادان باشد به مقام معرفت تو و دیگری را به جای تو پیشوا قرار دهد، خداوند با صورت در آتش جهنم سرنگونش سازد و از او عملی را نمی‌پذیرد و برای او در میزان عملش در روز قیامت وزنی قرار نخواهد داد.

۱. زیارت امام زمان، مفاتیح الجنان

بله قطعا.

آنچه كه انسان را در مسير «قرب الى الله» به پيش مى‌برد و روح او را به خدا نزديك مى‌گرداند «عمل صالح» است. عمل صالح عملى است كه «رضايت خداوند» در آن است و در اصطلاح قرآن، به عملى گفته مى‌شود كه هم نفسِ عملْ خوب و شايسته است و هم اين‌كه فرد آن را به قصد تقرب به خدا و جلب رضايت الهى انجام مى‌دهد. اين‌چنين عملى است كه به انسان تعالى مى‌بخشد و او را در نردبان كمال بالا مى‌برد.

قرآن می فرماید: "مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعًا إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ..."¹
هر كس سربلندى مى‏ خواهد سربلندى يكسره از آن خداست‏ سخنان پاكيزه به سوى او بالا مى ‏رود و كار شايسته به آن رفعت مى ‏بخشد...

به طور کلی استمرار در عمل، باعثِ تقویت علم شده و علم را به باور تبدیل می کند.
بسیاری از ما به این مسئله علم داریم (می دانیم) که اهل بیت و امام زمان علیهم السلام بر اعمال ما نظارت داشته و ناظر رفتارمان هستند. اما حقیقت اینست که این فقط در مرحله علم است و باور واقعی نداریم. اگر باور داشتیم، قطعا رفتارمان تغییر می کرد.

در تفاوت علم و باور امام خمینی رحمه الله علیه مثال جالبی دارند که مسئله را کاملا روشن می کند.
تمام ما انسان ها علم داریم و میدانیم که کاری از مرده ها ساخته نیست و نمی توانند به انسان آسیبی برسانند؛ با اینحال هیچکس حاضر نیست شبی را در کنار یک میت به صبح برساند. اما مرده شورها به دلیل مداومت بر بودن با اموات، این علمشان به باور تبدیل شده، بنابراین از بودن کنار مرده ها هیچگونه هراسی نداشته و کاملا برایشان عادی و طبیعی ست.

اگر ما علم به حضورِ امام زمان را مرتب به خودمان یادآوری کرده و عملمان را هم مطابق با آن کنیم، این علم به باور تبدیل می شود. به این صورت که تلاش کنیم اینکه امام ناظر بر رفتارمان است را مدام در ذهن داشته باشیم و عملمان را هم مطابق با آن تنظیم کنیم. به طور طبیعی اینکار در ابتدا به نظر سخت رسیده و ذهن انسان مرتب پراکنده می شود. مهم اینست که هر وقت متوجه شدیم، دوباره به حالت قبلی برگردیم. با استمرار بر این عمل، کم کم علم به باور تبدیل شده و حالت توجه و مراقبه دائمی برای انسان به حالت ملکه در می آید.
و هرچه انسان حالت مراقبه بیشتری پیدا کند، عملش بهتر، و معرفت و ارتباطش با امام زمان کاملتر خواهد شد.

1. سوره مبارکه فاطر، آیه 10

سوال: چگونه برای یک سالک الله ممکن است که همیشه به یاد امام زمان عج باشد؟ من در مواقعی این حالت را پیدا می کنم اما ماندگار نیست. چطور این حالت را نگه دارم؟

پاسخ: دغدغه شما ستودنی ست. واضح است که کسی که به چنین معرفت زیبائی دست پیدا کرده و امام زمانش را همواره در زندگی خود حس کند و او را ناظر بر اعمالش بداند، خودش و زندگی اش معنا و هویت دیگری پیدا خواهد کرد. غیبتِ امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باعث شده که بسیاری افراد گمان کنند که ایشان در بین ما و در این عالم نیستند؛ درحالیکه کاملا برعکس، ایشان همواره در زندگی ما حضور داشته و تک تک اعمال و رفتارمان تحت احاطه ایشان است.

کسی که نسبت به ایشان شناخت و معرفت لازم را پیدا کند، به این درک می رسد که ایشان حجت خدا بر روی زمین و واسطه فیض و رحمت الهی بر بندگان است. پس نه تنها ما که تمام عالم به برکت وجود ایشان زندگی کرده و روزی می خورند. وقتی به چنین درکی رسیده و او را باب الله و مظهر لطف و رحمت خداوند دیدیم، وجود پربرکتش را با همه وجود حس کرده و همواره خودمان را زیر چتر حمایتی او قرار می دهیم. هر لحظه به یادش اعمال و رفتارمان را تنظیم کرده و سعی می کنیم هرچه بهتر رضایتش را که در راستای رضایت الهی ست جلب کنیم؛ و هر چه از این دست کارها و اندیشه ها، بیشتر داشته باشیم، وجود او را در زندگی خود بیشتر حس خواهیم کرد.

در حقیقت به یاد امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) بودن، یعنی عمل کردن طبق رضایت ایشان. عشق و معرفت با عمل کردن بیشتر می شود و وقتی عشق بیشتر شد، عمل بیشتر می شود. این یک سیکل درست است که در نهایت به سعادت کامل و مقام خلیفه اللهی خواهد انجامید.

در قسمتی از زیارت حضرت صاحب الزمان سلام الله علیه خطاب به آن حضرت می‌گوئیم: "...اَشْهَدُ اَنَّ بِوِلایَتِکَ اْلاَعْمالِ تُقْبَلُ وَ تُزَکَّی الْاَفْعالُ وَ تُضاعَفُ الْحَسَناتُ َو تُمْحَی السَّیِّئاتُ فَمَنْ جاءَ بِوِلایَتِکَ وَ اعْتَرَفَ بِاِمامَتِکَ قُبِلَتْ اَعْمالُهُ وَ صُدِّقَتْ اَقْوالُهُ وَ تَضاعَفَتْ حَسَناتُهُ وَ مُحِیَتْ سَیِّئاتُهُ وَ مَنْ عَدَلَ عَنْ وِلایَتِکَ وَ جَهِلَ مَعْرِفَتِکَ وَ اسْتَبْدَلَ بِکَ غَیْرَکَ کَبَّهُ اللهُ عَلی مِنْخَرِهِ فِی النّارِ وَ لَمْ یُقْبَلِ اللهُ لَهُ عَمَلاً وَ لَمْ یُقِمْ لَهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَزْناً....؛ ...[یا صاحب الزمان] گواهی می‌دهم، به درستی که با ولایت تو اعمال پذیرفته و کارها پاکیزه شود، نیکی‌ها دو چندان و بدی‌ها محو و نابود گردد. هر که معتقد به ولایت تو و معترف به امامت تو باشد، اعمال و کردار او پذیرفته است و گفتارش تصدیق گردد و حسناتش دو چندان شود و بدی‌هایش محو و نابود گردد؛ و هر که عدول کند از ولایت تو و نادان باشد به مقام معرفت تو و دیگری را به جای تو پیشوا قرار دهد، خداوند با صورت در آتش جهنم سرنگونش سازد و از او عملی را نمی‌پذیرد و برای او در میزان عملش در روز قیامت وزنی قرار نخواهد داد."¹

آنچه كه انسان را در مسير «قرب الى الله» به پيش مى‌برد و روح او را به خدا نزديك مى‌گرداند «عمل صالح» است. عمل صالح عملى است كه «رضايت خداوند» در آن است و در اصطلاح قرآن، به عملى گفته مى‌شود كه هم نفسِ عملْ خوب و شايسته است و هم اين‌كه فرد آن را به قصد تقرب به خدا و جلب رضايت الهى انجام مى‌دهد. اين‌چنين عملى است كه به انسان تعالى مى‌بخشد و او را در نردبان كمال بالا مى‌برد. قرآن می فرماید: "مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعًا إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ...؛ هر كس سربلندى مى‏ خواهد سربلندى يكسره از آن خداست‏ سخنان پاكيزه به سوى او بالا مى ‏رود و كار شايسته به آن رفعت مى ‏بخشد..."²

به طور کلی استمرار در عمل، باعثِ تقویت علم شده و علم را به باور تبدیل می کند. بسیاری از ما به این مسئله علم داریم (می دانیم) که اهل بیت و امام زمان علیهم السلام بر اعمال ما نظارت داشته و ناظر رفتارمان هستند. اما حقیقت اینست که این فقط در مرحله علم است و باور واقعی نداریم. اگر باور داشتیم، قطعا رفتارمان تغییر می کرد.

در تفاوت علم و باور امام خمینی رحمه الله علیه مثال جالبی دارند که مسئله را کاملا روشن می کند. تمام ما انسان ها علم داریم و میدانیم که کاری از مرده ها ساخته نیست و نمی توانند به انسان آسیبی برسانند؛ با اینحال هیچکس حاضر نیست شبی را در کنار یک میت به صبح برساند. اما مرده شورها به دلیل مداومت بر بودن با اموات، این علمشان به باور تبدیل شده، بنابراین از بودن کنار مرده ها هیچگونه هراسی نداشته و کاملا برایشان عادی و طبیعی ست.

اگر ما علم به حضورِ امام زمان را مرتب به خودمان یادآوری کرده و عملمان را هم مطابق با آن کنیم، این علم به باور تبدیل می شود. به این صورت که تلاش کنیم اینکه امام ناظر بر رفتارمان است را مدام در ذهن داشته باشیم و عملمان را هم مطابق با آن تنظیم کنیم. به طور طبیعی اینکار در ابتدا به نظر سخت رسیده و ذهن انسان مرتب پراکنده می شود. مهم اینست که هر وقت متوجه شدیم، دوباره به حالت قبلی برگردیم. با استمرار بر این عمل، کم کم علم به باور تبدیل شده و حالت توجه و مراقبه دائمی برای انسان به حالت ملکه در می آید. هرچه انسان حالت مراقبه بیشتری پیدا کند، عملش بهتر، و معرفت و ارتباطش با امام زمان کاملتر خواهد شد.

پی نوشت:
۱. زیارت امام زمان، مفاتیح الجنان
2. سوره مبارکه فاطر، آیه 10