جمع بندی این نوع مشاعره مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم نیست؟

تب‌های اولیه

24 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
این نوع مشاعره مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم نیست؟

باسمه الرقیب

عرض سلام و ادب

آیا این نوع مشاعره مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم نیست؟بخصوص اگر تاپیکی در این خصوص ایجاد شود

و قرار باشد اشعار سروده ی خود شرکت کنندگان باشد تعداد معدودی در آن شرکت خواهند کرد و به نظر می رسد

مشاعره بین دو تا چهار نفر انجام شود.

کارشناسان گرامی بخش احکام لطفا با در نظر گرفتن چنین شرایطی حکم شرعی آن را بیان بفرمائید.

پ.ن

ارجاع برای پاسخگویی به کارشناسان بخش احکام

[="Tahoma"][="Black"]

حبیبه;891301 نوشت:
باسمه الرقیب

عرض سلام و ادب

آیا این نوع مشاعره مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم نیست؟بخصوص اگر تاپیکی در این خصوص ایجاد شود

و قرار باشد اشعار سروده ی خود شرکت کنندگان باشد تعداد معدودی در آن شرکت خواهند کرد و به نظر می رسد

مشاعره بین دو تا چهار نفر انجام شود.

کارشناسان گرامی بخش احکام لطفا با در نظر گرفتن چنین شرایطی حکم شرعی آن را بیان بفرمائید.

پ.ن

ارجاع برای پاسخگویی به کارشناسان بخش احکام

با عرض سلام و احترام

اگر مشاعره به قصد لذت انجام بگیرد یا محتوای اشعار حاوی مطالب مبتذل ، ناشایست و تحریک کننده بوده و یا خوف افتادن در گناه و حرام باشد ، جایز نیست در غیر این صورت شرعا جایز است حتی اگر سخن غیر ضروری با نامحرم محسوب شود!

البته سخن غیر ضروری با نامحرم از نظر اخلاقی مذموم است که می توانید تفصیل آن را از کارشناسان اخلاق جویا شوید.

در پناه حضرت حق باشید[/]

باسمه الشکور

سجاد;891318 نوشت:
سخن غیر ضروری با نامحرم

از جهت تعیین مصداق،آیا موضوع مورد سؤال جزء موارد سخن غیر ضروری محسوب می گردد؟

با تشکر

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد سجاد واستاد اویس

[="Tahoma"][="Black"]

حبیبه;891320 نوشت:
از جهت تعیین مصداق،آیا موضوع مورد سؤال جزء موارد سخن غیر ضروری محسوب می گردد؟

با تشکر

با تشکر از سؤال شما

تعیین مصداق و ضروری یا غیر ضروری بودن یک سخن ، شرایط زیادی دارد و نسبت به افراد مختلف ، متفاوت است و کار آسانی نیست اما قدر متیقن حکم آنجاست که خود شخص هم بداند این سخن ضروری نیست و بگوید !

در پناه حضرت حق باشید[/]

[="Blue"]

حبیبه;891301 نوشت:
باسمه الرقیب

عرض سلام و ادب

آیا این نوع مشاعره مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم نیست؟بخصوص اگر تاپیکی در این خصوص ایجاد شود

و قرار باشد اشعار سروده ی خود شرکت کنندگان باشد تعداد معدودی در آن شرکت خواهند کرد و به نظر می رسد

مشاعره بین دو تا چهار نفر انجام شود.

کارشناسان گرامی بخش احکام لطفا با در نظر گرفتن چنین شرایطی حکم شرعی آن را بیان بفرمائید.

پ.ن

ارجاع برای پاسخگویی به کارشناسان بخش احکام

سلامhappy
واقعا مدتی بود که این سوال ذهن خودم رو درگیر کرده بود ، ممنون که شما مطرحش کردید@};-
به نظرم برای این موضوع به اساتید اخلاق هم مراجعه باید کرد یعنی هم شرع و هم اخلاق رو در نظر بگیریم
واقعا فضای مجازی یه مدل خاصیه آدم چون نامحرم ها رو نمی بینه و ابهت خاص اونها رو خیلی کمتر حس می کنه ممکنه برخی کارهایی که در دنیای واقعی هرگز انجام نمیده اینجا انجام بده ولی از نظر تاثیر گذاری ممکنه هیچ فرقی بینشون نباشه
منم خیلی دوست دارم نظر اساتید اخلاق رو هم بدونم[/]

به نام خدا.

با عرض سلام.

با عرض معذرت، میخواستم یه سوالی رو بپرسم. اگر ممکن هست سوال بنده رو هم بذارید تو نوبت بعد از سوال شروع کننده محترم جواب بدید. ممنون میشم.

وقتی گفته میشه "ضروری" یعنی چی؟ چون مسلما غیر از مواقعی که مثلا آدم خونه اش یا خودش آتیش گرفته باشه ( مثال برای رسوندن مفهوم هست! ) اصولا حرف نزدن ضرری به آدم نمیرسونه! غیر از مواقع اینچنینی هم به هر حال میشه طریقی ( هر چند سخت ) رو پیدا کرد که شخص به جواب سوالش برسه و با نامحرمی هم به هیچ طریقی صحبت نکرده باشه. آیا منظور از "ضروری" اینی هست که در ذهن بنده شکل گرفته؟ ( بنده شنیدم در رمز موفقیت آیت الله بهجت (ره) که ایشون چون پدرشون گفته بودند فقط دنبال ضروریات باش، حتی مستحبات نماز رو هم نمیگفتن! )

ستایشگر :Gol:

باز معمایی دیگر

آیا جز برای امر واجب که متوقف بر کلام باشد ان هم متوقف بر صحبت با نامحرم، اصلا صحبت کردن ضروری داریم؟

من میگویم خانم های محترم تا زمانی که کارشناس هست و مرجع تقلید هست اصلا با اقایون چت و گفتگو نکنند...مگر اینکه ثابت شود صحبت کردن انها با اقایون، با وجود کارشناس و مرجع و اقایون، واجب است...

در ضمن کارشناسان زن برای اقایون ممنوع شود و بالعکس...
چه معنا دارد تا زمانی که یک اقا هست، یک خانم تعیین کنند تا با من چت کند...

تازه فرضا که جایز باشد و در کلمه ضروری معما گونه مسامحه کنیم و ایراد نگیریم

به هر حال اخلاقی که نیست...
و اسک دین باید اخلاق مدار باشد...

[="Tahoma"][="Black"]

ستايشگر;891756 نوشت:
به نام خدا.

با عرض سلام.

با عرض معذرت، میخواستم یه سوالی رو بپرسم. اگر ممکن هست سوال بنده رو هم بذارید تو نوبت بعد از سوال شروع کننده محترم جواب بدید. ممنون میشم.

وقتی گفته میشه "ضروری" یعنی چی؟ چون مسلما غیر از مواقعی که مثلا آدم خونه اش یا خودش آتیش گرفته باشه ( مثال برای رسوندن مفهوم هست! ) اصولا حرف نزدن ضرری به آدم نمیرسونه! غیر از مواقع اینچنینی هم به هر حال میشه طریقی ( هر چند سخت ) رو پیدا کرد که شخص به جواب سوالش برسه و با نامحرمی هم به هیچ طریقی صحبت نکرده باشه. آیا منظور از "ضروری" اینی هست که در ذهن بنده شکل گرفته؟ ( بنده شنیدم در رمز موفقیت آیت الله بهجت (ره) که ایشون چون پدرشون گفته بودند فقط دنبال ضروریات باش، حتی مستحبات نماز رو هم نمیگفتن! )

ستایشگر

با عرض سلام و احترام

درباره مفهوم ضروری و بسیاری از مفاهیم عرفی واقعا اختلاف نظر زیاد است و گاهی چاره ای نیست جز اینکه هر کسی طبق نظر و برداشت خود از دیدگاه عرف، اقدام کند مثلا چند وقت پیش خانم متشرعی از بنده سؤالی داشت و ضمن سؤال بیان کرد که جز در موارد ضروری با نامحرم (یعنی حقیر!) صحبت نمی کند در حالی که بنده معتقد بودم موردی که ایشان مطرح کردند هیچ ضرورتی نداشته است!!

اما اگر بخواهم مسئله را کمی روشن تر کنم تا در دیگر مسائل عرفی فقهی هم استفاده شود، باید بگویم که یک آقا یا خانم، خوب است در همان ابتدایی که می خواهد با نامحرمی صحبت کند فکر کند که آیا اگر دیگر خانم های دین دار بودند همین مسئله را با نامحرم مطرح می کردند ؟! اگر جواب مثبت است اقدام کند .

البته یادآوری میکنم که بحث صحبت با نامحرم به خودی خود یک بحث فقهی نیست و در حیطه حلال و حرام نمی باشد تا رعایت آن لازم گردد اما از نظر اخلاقی محل بحث است که باید در خدمت اساتید اخلاق باشیم.

در پناه حضرت حق باشید[/]


در آغاز از شما بانوی محترم که اهتمام زیادی به مراعات شرعیات و اخلاقیات دارید سپاسگزارم و برای شما و همه خوانندگان گرامی علو درجات معنوی را مسالت دارم.

همچنین از سرور گرانقدر جناب سجاد که به شیوایی ارائه پاسخ نمودند متشکرم و از خداوند متعال برای ایشان مزید توفیقات را خواهانم.

در پاسخ به سوالتان باید بگویم:
در حکمت متعالیه و عرفان اصل شریفی به نام اصل «اتحاد عقل و عاقل و معقول» حاکم است و مفاد این اصل برهانی آن است که انسان با هرآنچه که ادراک نموده است از جهت وجودی اتحاد برقرار می کند، یعنی هویت او با هویت آنچه که مورد تعقل و تخیل و احساس وی قرار گرفته است یکی می شود.

به عنوان مثال وقتی انسان در مورد یک گل به تعقل می نشیند در ابتدا باید صورتی از آن گل را از طریق حس مشترک در قوه خیال خود مجسم نماید یعنی از جهت ادراکی لزوما می بایست صورتی از گل به وزان همان صورتی که در بیرون ازماست در قوه خیال ما انشاء و ایجاد گردد و بدون چنین انشائی ادراک صورت گل ممکن نیست.

پس هر ادراکی اعم از ادراک معقولات و ادراک محسوسات مسبوق به یک انشاء و ایجاد در درون نفسمان است و بعد از انشاء و ایجاد آن صورت در ذهن و خیال ماست که هویت آن شی معقول با هویت شخص عاقل یکی می شود.

یعنی انسانی که به طراوت گل می اندیشد هم طراوت گل می شود و انسانی که بدن نامحرمی را تخیل می کند وجود نالایقش به وزان همان بدن جسمانی نامحرم می گردد.

( این که حقیر در تاپیک دروس معرفت نفس تاکید زیادی به شرح قوای انسانی و تبیین فعل هرکدام از آنها داشتم فایده اش را در یک چنین جاهایی نمایان می سازد)

وقتی به ما می گویند نیت گناه هم نداشته باشید بخاطر این است که تصور گناه نیز موجب انشاء فعل گناه در حیطه خیال و حس مشترک ما می شود و همین مقدار انشای نفسانی نیز موجب کدورت و سیاهی قلب انسان می گردد.

حال بر این اساس گوییم که یکی از لوازم صحبت با نامحرم انشائی است که انسان در هنگام صحبت با نامحرم از هویت و شخصیت وی در ذهن خود دارد.
این انشاء به خودی خود شاید ایراد نداشته باشد اما مسلما در مواردی که این انشاء نفسانی حاوی هواهای نفسانی و امیال شهوانی باشد آدمی را از مرتبه انسانیت خارج و وی را همردیف چهارپایان می سازد.

ملاک صحبت ضرور و صحبت غیر ضرور، حاکمیت عقل و حاکمیت طبیعت جسمانی است. یعنی تا هنگامی که فرد در صحبت خود عقل و پرورش روحی خود را بدون هیچ شائبه ای از مادیات و شهوانیات، ملاک گفتار خود قرار دهد صحبتش با نامحرم از سنخ ضروریات است و ایرادی بر آن نیست اما آنجا که طبیعت جسمانی و وهم و خیال حاکم شوند و غرض از صحبت تقویت امیال شهوانی و تعلقات مادی باشد هر حرفش که از دهانش خارج می شود مصداق سخن غیر ضروری است.

کوتاه سخن اینکه ایجاد تاپیکی با موضوع مذکور به خودی خود برای شمایی که قصد ایجاد آن را دارید ایرادی ندارد آنچه مهم است این است که شما و همه شرکت کنندگان در این تاپیک و همه گفتگوهای مجازی مراقب باشید که مبادا سخن شما با نامحرم زمینه گناه را برای شما و طرف مقابلتان فراهم کند. مبادا سخن و گفتار شما از حیطه القای علوم و معارف خارج و به ورطه مزاح و شوخی بینجامد.

چه بسا خود شما از جهت معنوی در سطح بالایی باشید ولی طرف مقابل شما در این رتبه نباشد و هر حرفی از شما را به دیده شهوت بنگرد که در این صورت نیز باید احتیاط بیشتری در ادای کلمات و بیان مقاصد ذهنی خود داشته باشید و به محضی که دانستید طرف مقابلتان اغراض پلیدی در وجود خود دارم گفتار خود را باوی قطع نمایید و دهها نکته اخلاقی دیگر که خود بدانها واقفید و در مواضع گوناگون این انجمن گفته شده است.

حبیبه;891301 نوشت:
باسمه الرقیب

عرض سلام و ادب

آیا این نوع مشاعره مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم نیست؟بخصوص اگر تاپیکی در این خصوص ایجاد شود

و قرار باشد اشعار سروده ی خود شرکت کنندگان باشد تعداد معدودی در آن شرکت خواهند کرد و به نظر می رسد

مشاعره بین دو تا چهار نفر انجام شود.

کارشناسان گرامی بخش احکام لطفا با در نظر گرفتن چنین شرایطی حکم شرعی آن را بیان بفرمائید.

پ.ن

ارجاع برای پاسخگویی به کارشناسان بخش احکام

با نام خدا

اگر مشاعره ای انجام نشود چه میشود ؟

پاسخ : هیچ اتفاق خاصی نخواهد افتاد! ===> دلیلی بر غیر ضروری بودن میتونه باشه

اگر مشاعراتی انجام شود چه میشود ؟

پاسخ : اظهار نظری نمی توان کرد چون مساله چند بعدی هست و به شخصیت و شرایط و طرز انجام مشاعره و . . . وابسته ست که طبق این موارد حالات افراد میتواند متغیر باشد .
به عبارت دیگر :
ممکن هست اتفاقی بیفتد
ممکن هست اتفاقی نیفتد و عادی باشد

______________

مثال در مورد بحث ضروری و غیر ضروری :

یک فروشنده ی اقا و یک فروشنده خانم هر کدام مغازه ای جداگانه در خیابانی دارند و لباس میفروشن .
اگر اقایی برای خرید به مغازه خانم مراجعه کند و صحبتی رد و بدل شود در مورد لباس و . . . == مسلما این امر ضروری نبوده و با راه دیگری هم حل میشد .
اقا میتوانست برای خرید به مغازه هم جنس مراجعه و این ارتباط هم صورت نپذیرد

نتیجه گیری :

اگر قصد صحبت و ارتباط با جنس مخالفی را داریم اگر مساله ای هست و تنها با یک راه حل میشود و ان هم با ارتباط ==> میشود اسمش را گذاشت ضروری
در غیر این صورت ضروری نیست و نتیجه میشود یحتمل .

اویس;892783 نوشت:
در حکمت متعالیه و عرفان اصل شریفی به نام اصل «اتحاد عقل و عاقل و معقول» حاکم است و مفاد این اصل برهانی آن است که انسان با هرآنچه که ادراک نموده است از جهت وجودی اتحاد برقرار می کند، یعنی هویت او با هویت آنچه که مورد تعقل و تخیل و احساس وی قرار گرفته است یکی می شود.

عرض سلام و احترام
یک سوال دارم استاد گرامی
اگر به خداوند هم زیاد فکر کنیم هویت ما با هویت خدا یکی میشود؟
یا اگر به امام زمان عج زیاد فکر کنیم همین طور می شود؟
در مورد تعقل و تخیل افراد بسیار منفی چطور است؟ مثلا تعقل در مورد اختلاس گران وقتی که در حوزه کاری شخصی باشد
ممنون از شما

زینبیون;892811 نوشت:
عرض سلام و احترام
یک سوال دارم استاد گرامی
اگر به خداوند هم زیاد فکر کنیم هویت ما با هویت خدا یکی میشود؟
یا اگر به امام زمان عج زیاد فکر کنیم همین طور می شود؟
در مورد تعقل و تخیل افراد بسیار منفی چطور است؟ مثلا تعقل در مورد اختلاس گران وقتی که در حوزه کاری شخصی باشد
ممنون از شما


با سلام خدمت شما خواهر گرامی
از آنجایی که خداوند وجودی بی حد و حصر دارد هرگز به محدوده تفکر و عقل که اساسا محدودند در نمی آید و آنچه از خداوند در فکر و خیال ما می گنجد جز توهمی از خداوند نیست و همین حقیقت معنای گفتار نبی اکرم صلی الله علیه و آله است که فرمود:
لا تفكّروا في الله فإنّكم لن تقدروا قدرَهُ(1) یعنی در ذات خدا نينديشيد، زيرا هرگز ذاتش را درك نمي‌كنيد.
در مورد وجود نازنین حضرت بقیه الله عجل الله تعالی فرجه الشریف سخن همان است که در اصل اتحاد عاقل به معقول به عرض محضرتان رساندم و این معنای گفتار دیگر رسول خاتم صلی الله علیه و آله است که فرمود:
اَفْضَلُ الْعِبادَةِ اِنْتِظارُ الْفَرَجِ(2) یعنی برترين عبادت انتظار فرج است.
و اما در مورد تحقیق و جستجو در جهت کشف دزدی اختلاس گران و بزهکاران اجتماعی از آنجا که فایده ای عقلانی بر این اندیشه ها حاکم است نورانیت عقل بر جنبه مادی این تصور ذهنی حاکم بوده و این افکار نیز موجب پرورش روح خواهند بود.

پینوشت:
1-علامه مجلسي بحار الانوار، نشر دار الاحيا التراث العربي بيروت، 1403 ق، ج 71، ص 231.
2-همان، ج52، ص 125.

غير ضروري يعني دل و قلوه دادن!
مشاعره كه خودش يه علمه :/
انقدر نگاه جنسيتي نداشته باشيد بابا

صحبت با نامحرم اگه به قصد لذت نباشه هیچ اشکالی نداره و درکل یه رابطه عادی هستش.

سلام
موضوع اینجاست
لذت چطور میشه تشخیص داد !
اگر یک طرف نیتش پاک باشه ولی طرفه دیگه در قلبش حس و محبتی پیدا کرده !
بدون اینکه طرف مقابل متوجه بشه !
البته بعیده که متوجه نشه !
متوجه ابن موضوع می شود و خواهد شد !
چه حکمی داره !
چکار باید کرد
آیا تداوم ارتباط دو نفر نامحرم بصورت مستمر با هم جایز است !

باسمه الحسیب

ملورين;892968 نوشت:
غير ضروري يعني دل و قلوه دادن!

سلام و عرض ادب

موردی که اشاره فرمودید فسق و حرام است.

اویس;892783 نوشت:
یعنی تا هنگامی که فرد در صحبت خود عقل و پرورش روحی خود را بدون هیچ شائبه ای از مادیات و شهوانیات، ملاک گفتار خود قرار دهد صحبتش با نامحرم از سنخ ضروریات است و ایرادی بر آن نیست اما آنجا که طبیعت جسمانی و وهم و خیال حاکم شوند و غرض از صحبت تقویت امیال شهوانی و تعلقات مادی باشد هر حرفش که از دهانش خارج می شود مصداق سخن غیر ضروری است

خارج از موضوع ایا یعنی شیطان در ابعاد معنوی و عرفانی نمی تواند حضور داشته باشد ؟

ملورين;892968 نوشت:
غير ضروري يعني دل و قلوه دادن!
مشاعره كه خودش يه علمه :/
انقدر نگاه جنسيتي نداشته باشيد بابا

سلام
نتیجه نگاه جنسیتی نداشتن !
باعث
این همه فضاحت های اخلاقی و خیانت ها و روابط غیر اخلاقی در جامعه شده است
قبح حرمت با نامحرم از بین رفته !
به راحتی آب خوردن نه با یک نامحرم بلکه با دهها نامحرم ارتباط بر قرار می شود !

آرمین...;893016 نوشت:
لذت چطور میشه تشخیص داد !
اگر یک طرف نیتش پاک باشه ولی طرفه دیگه در قلبش حس و محبتی پیدا کرده !
بدون اینکه طرف مقابل متوجه بشه !
البته بعیده که متوجه نشه !
متوجه ابن موضوع می شود و خواهد شد !
چه حکمی داره !

اگه نیت طرف مقابل چیز دیگهب اشه معمولا مشخص میشه.حتی خود چشم هم مشخص میکنه.ممکنه زبان دروغ گو باشه ولی چشم این طور نیس.
البته اگه طرف نیت بدی داشته باشه ولی طرف مقابل ندونه دلیلی نداره گناهی متوجه اون باشه

Miss.Narges;893059 نوشت:
اگه نیت طرف مقابل چیز دیگهب اشه معمولا مشخص میشه.حتی خود چشم هم مشخص میکنه.ممکنه زبان دروغ گو باشه ولی چشم این طور نیس.
البته اگه طرف نیت بدی داشته باشه ولی طرف مقابل ندونه دلیلی نداره گناهی متوجه اون باشه

خوب اعمال انسان معمولا از نیات نشات می گیره
و به همین جهت وقتی فردی که علاقمند نامحرمی می شود
سعی می کند به نوعی ابن علاقمندی خودش را به طرف مقابل بفهماند
حالا به هر صورت ممکن !
و بعد در فضای مجازی چشم موضوعیت نداره
ردو بدل شدن کلماتی است . بین طرفین
جسارتا ببخشید چطور گناهی متوجه طرف نیست !
در اینگونه موارد هم دختر و پسر خیلی خوب احساس طرف مقابل را درک و فهم می کند !
و متوجه توجه خاص نامحرم نسبت به خود می شود !
پس بنابراین گناهی قطعا متوجه ایشان هم است
ودر ادامه یافتن چنین گناهی شریک و باقی هستن
حال چه آقا پسر و چه دختر خانم

آرمین...;893077 نوشت:
و بعد در فضای مجازی چشم موضوعیت نداره
ردو بدل شدن کلماتی است . بین طرفین
جسارتا ببخشید چطور گناهی متوجه طرف نیست !
در اینگونه موارد هم دختر و پسر خیلی خوب احساس طرف مقابل را درک و فهم می کند !
و متوجه توجه خاص نامحرم نسبت به خود می شود !
پس بنابراین گناهی قطعا متوجه ایشان هم است
ودر ادامه یافتن چنین گناهی شریک و باقی هستن
حال چه آقا پسر و چه دختر خانم

فکر کردم منظورتان حضور واقعی است ولی شما مثل اینکه منظورتان حضور در فضای مجازی بود.
خب کسی که نمیدونه طرف مقابل چه قصدی داره چرا باید مرتکب گناه بشه؟
اگه یه فردی نامحرمی بیاد با شما حرف بزنه و یه چجیزی را بهونه کنه که در ظاهر چیز مباحی باشه مثلا پرسیدن یک سوال ولی قصد حرف زدن با نا محرم باشه و سوال پرسیدن بهونه باشه.اون وقت شما متوجه میشی که طرف نیت واقعیش چی بوده؟ آیا در این صورت شما گناه کار هستی ؟

سوال:
آیامشاعره در فضای مجازی مصداق سخن غیر ضروری با نامحرم بوده و حرام است؟ لطفا از جهت شرعی و اخلاقی تببین بفرمایید.

پاسخ:از جهت فقی اگر مشاعره به قصد لذت انجام بگیرد یا محتوای اشعار حاوی مطالب مبتذل، ناشایست و تحریک کننده بوده و یا خوف افتادن در گناه و حرام باشد ، جایز نیست در غیر این صورت شرعا جایز است حتی اگر سخن غیر ضروری با نامحرم محسوب شود!خداوند در قرآن کریم خطاب به بانوان مسلمان می فرماید:فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الّذی فی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفًا (1) یعنی با نامحرمان با ناز و کرشمه و هوس انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید.
و اما از نظر اخلاقی باید بگوییم که در حکمت متعالیه و عرفان اصل شریفی به نام اصل «اتحاد عقل و عاقل و معقول» حاکم است و مفاد این اصل برهانی آن است که انسان با هرآنچه که ادراک نموده است از جهت وجودی اتحاد برقرار می کند، یعنی هویت او با هویت آنچه که مورد تعقل و تخیل و احساس وی قرار گرفته است یکی می شود. به عنوان مثال وقتی انسان در مورد یک گل به تعقل می نشیند در ابتدا باید صورتی از آن گل را از طریق حس مشترک در قوه خیال خود مجسم نماید یعنی از جهت ادراکی لزوما می بایست صورتی از گل به وزان همان صورتی که در بیرون ازماست در قوه خیال ما انشاء و ایجاد گردد و بدون چنین انشائی ادراک صورت گل ممکن نیست.

پس هر ادراکی اعم از ادراک معقولات و ادراک محسوسات مسبوق به یک انشاء و ایجاد در درون نفسمان است و بعد از انشاء و ایجاد آن صورت در ذهن و خیال ماست که هویت آن شی معقول با هویت شخص عاقل یکی می شود.

یعنی انسانی که به طراوت گل می اندیشد هم طراوت گل می شود و انسانی که بدن نامحرمی را تخیل می کند وجود نالایقش به وزان همان بدن جسمانی نامحرم می گردد. وقتی به ما می گویند نیت گناه هم نداشته باشید بخاطر این است که تصور گناه نیز موجب انشاء(ایجاد) فعل گناه در حیطه خیال و حس مشترک ما می شود و همین مقدار انشای نفسانی نیز موجب کدورت و سیاهی قلب انسان می گردد.

حال بر این اساس گوییم که یکی از لوازم صحبت با نامحرم انشائی است که انسان در هنگام صحبت با نامحرم از هویت و شخصیت وی در ذهن خود دارد. این انشاء به خودی خود شاید ایراد نداشته باشد اما مسلما در مواردی که این انشاء نفسانی حاوی هواهای نفسانی و امیال شهوانی باشد آدمی را از مرتبه انسانیت خارج و وی را همردیف چهارپایان می سازد.
ملاک صحبت ضرور و صحبت غیر ضرور، حاکمیت عقل و حاکمیت طبیعت جسمانی است. یعنی تا هنگامی که فرد در صحبت خود عقل و پرورش روحی خود را بدون هیچ شائبه ای از مادیات و شهوانیات، ملاک گفتار خود قرار دهد صحبتش با نامحرم از سنخ ضروریات است و ایرادی بر آن نیست اما آنجا که طبیعت جسمانی و وهم و خیال حاکم شوند و غرض از صحبت تقویت امیال شهوانی و تعلقات مادی باشد هر حرفش که از دهانش خارج می شود مصداق سخن غیر ضروری است.
باید مراقب بود که سخن با نامحرم مطلقا زمینه گناه را برای شما و طرف مقابلتان فراهم کند. مبادا سخن و گفتار شما از حیطه القای علوم و معارف خارج و به ورطه مزاح و شوخی بینجامد.
چه بسا خود شما از جهت معنوی در سطح بالایی باشید ولی طرف مقابل شما در این رتبه نباشد و هر حرفی از شما را به دیده شهوت بنگرد که در این صورت نیز باید احتیاط بیشتری در ادای کلمات و بیان مقاصد ذهنی خود داشته باشید و به محضی که دانستید طرف مقابلتان اغراض پلیدی در وجود خود دارم گفتار خود را باوی قطع نمایید.

پینوشت:
1. سوره احزاب/ آیه 32

موضوع قفل شده است