جمع بندی آیات ناسخ و منسوخ کدامند؟ و بر چند گونه هستند؟

تب‌های اولیه

9 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
آیات ناسخ و منسوخ کدامند؟ و بر چند گونه هستند؟

بسم الله الرحمن الرحیم


باسلام ،‌من تاپیک ها ی مربوط به آیات ناسخ و منسوخ رو خوندم و الحمد ولله و سپاس از تمامی دست اندر کاران به جواب سوال اصلی رسیدم.
اما هنوز برخی سولات وجودداره

استاد یاسین در این تاپیک:

http://www.askdin.com/showthread.php?t=32375

گفته بودند که نسخ در آيات قرآنى را به چندگونه تصوّر كرده‏اند، كه برخى مورد قبول و برخى مردود است:

نقل قول:

1. نسخ آيه و محتوا با هم: بدين‏گونه كه آيه مشتمل بر حكمى شرعى به طور كلى‏

منسوخ شود، الفاظ آيه از قرآن برداشته شود، حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مى‏داده نيز منسوخ گردد.


2. نسخ آيه بدون محتوا: بدين معنا كه الفاظ و عبارات آيه از قرآن برداشته شود، ولى حكمى كه در محتواى آيه بوده، هم‏چنان باقى بماند و منسوخ نگردد.


3. نسخ محتوا بدون آيه: يعنى الفاظ و عبارات آيه هم‏چنان در قرآن ثبت است و مورد تلاوت قرار مى‏گيرد، ولى حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مى‏داده منسوخ شده باشد.


4. نسخ مشروط: همين صورت سوم است با اين اضافه كه با اعاده شرايط تشريع نخستين، حكم منسوخ دوباره زنده شود و به اجرا درآيد. در نتيجه دو حكم منسوخ و ناسخ، هر يك به شرايط خود بستگى دارند. اين در مقابل صورت سوم است كه نسخ، مطلق بوده و حكم منسوخ براى هميشه قابل اعاده نيست.


دو صورت نخست مردود شناخته شده‏اند، آن‏چه معقول است گونه‏ هاى سوم و چهارم است

چگو نه دو صورت نخست مردود شناخته شده اند در حالی درباره سنگ سار ( آیه رجم) شرایطی مثل گونه ها ی اول و دوم وجود دارد .

و همچنین ممنون میشم اگه خود آیات ناسخ و منسوخ رو بیان کنید .

نقل قول:

  1. آیه ی نجوا؛
  2. آیه ی عدد مقاتلین؛
  3. آیه ی امتاع؛
  4. آیه ی جزای فحشاء؛
  5. آیه ی توارث به ایمان؛
  6. آیات صفح و عفو و تدریجی بودن قتال؛
  7. آیات تدریجی بودن تشریع قتال؛

با سپاس فراوان

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد یاسین

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و احترام


معی نسخ در لغت:

نسخ در لغت به معناى نوشتن چيزى است از روى نوشته ديگر و اشتقاق كلمه ‏هاى معروف «استنساخ» و «انتساخ» نيز از همان ماده و به همان معنى است.
همچنین به معناى «نقل» و «تغيير» دادن نيز آمده است، چنان كه مى‏گويند: «تناسخ المواريث و الدّهور» يعنى ثروت‏ها و زمان‏ها متغيّر گشته است.

به معنی «ازاله» و از بين بردن هم به كار رفته است، چنان كه مى‏گويند: «نسخت الشّمس الظّلّ» يعنى آفتاب، سايه را از بين برد و «نسخ» در ميان صحابه رسول خدا (ص) و مسلمانان دوران‏هاى بعد بيش‏تر در همين معنى استعمال مى‏شده است و به مخصّص و مقيّد و هر آن چه استثنا و تبصره‏اى بر كليات و عمومات باشد، ناسخ مى‏گفتند زيرا اين‏ها در واقع حكم را تغيير داده و از بين مى‏برند.


نسخ در اصطلاح‏

نسخ در اصطلاح خاص علما و دانشمندان دينى با الهام از معناى لغوى آن، عبارت است از برداشته شدن حكمى از احكام ثابت دينى در اثر سپرى شدن وقت و مدّت آن، يعنى تغيير يافتن حكم چيزى يا سپرى شدن وقت و دوران آن حكم.

و اين كه در تعريف نسخ اصطلاحى، كلمه «ثابت» را اضافه نموديم، به دليل اين است كه اگر حكم ثابت نباشد و با تغيير موضوع تغيير پيدا كند، نسخ ناميده نمى‏شود، مانند برداشته شدن وجوب روزه ماه رمضان با سپرى شدن ماه رمضان كه آن را نسخ نمى‏نامند زيرا وجوب روزه هميشگى نيست و موضوع آن ماه رمضان است كه با تمام شدن آن، وجوب روزه هم تغيير پيدا مى‏كند و مانند تمام شدن وجوب نماز با تمام شدن وقتش و مانند از بين رفتن مالكيت كسى با مرگ وى كه هيچ يك از اين‏ها نسخ ناميده نمى‏شوند، زيرا در همه اين موارد موضوع حكم از ميان رفته است نه خود حكم و برداشته شدن حكم با تغيير موضوع، نه نسخ ناميده مى‏شود و نه از نظر امكان و وقوع در ميان علما و دانشمندان مورد اختلاف و گفت و گو مى‏باشد.نسخ تلاوت آیه و باقی ماندن حکم مورد قبول نمی تواند باشد. چون اگر بپذیریم که در مورد موضوع و حکمی، آیه ای وجود داشت که الان وجود ندارد، لازمه این سخن، قبول تحریف قرآن است. و به دلایل متعددی که در جای خودش بیان و ثابت شده است، در قرآن تحریف صورت نگرفته است.[1]


ادعایی که در مورد نسخ تلاوت قرآن بیان شد مربوط به موضوع رجم و سنگ سار می باشد. عمر ادعا کرد که در قرآن ایه ای در مورد رجم وجود داشت که الان وجود ندارد و حذف شد، ولی این ادعا از جانب عموم مسلمانان مورد قبول و توجه قرار نگرفت.
[2]




[/HR]
[1] -بيان در علوم و مسائل كلى قرآن، هاشم زاده هريسى؛ نجمى‏، ص: 345 .

[2] - آشنايى با علوم قرآنى، رادمنش، سید محمد، ص: 184.

یاسین;824150 نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و احترام


معی نسخ در لغت: نسخ در لغت‏

نسخ در لغت به معناى نوشتن چيزى است از روى نوشته ديگر و اشتقاق كلمه‏هاى معروف «استنساخ» و «انتساخ» نيز از همان ماده و به همان معنى است.
همچنین به معناى «نقل» و «تغيير» دادن نيز آمده است، چنان كه مى‏گويند: «تناسخ المواريث و الدّهور» يعنى ثروت‏ها و زمان‏ها متغيّر گشته است.

به معنی «ازاله» و از بين بردن هم به كار رفته است، چنان كه مى‏گويند: «نسخت الشّمس الظّلّ» يعنى آفتاب، سايه را از بين برد و «نسخ» در ميان صحابه رسول خدا (ص) و مسلمانان دوران‏هاى بعد بيش‏تر در همين معنى استعمال مى‏شده است و به مخصّص و مقيّد و هر آن چه استثنا و تبصره‏اى بر كليات و عمومات باشد، ناسخ مى‏گفتند زيرا اين‏ها در واقع حكم را تغيير داده و از بين مى‏برند.


نسخ در اصطلاح‏

نسخ در اصطلاح خاص علما و دانشمندان دينى با الهام از معناى لغوى آن، عبارت است از برداشته شدن حكمى از احكام ثابت دينى در اثر سپرى شدن وقت و مدّت آن، يعنى تغيير يافتن حكم چيزى يا سپرى شدن وقت و دوران آن حكم.

و اين كه در تعريف نسخ اصطلاحى، كلمه «ثابت» را اضافه نموديم، به دليل اين است كه اگر حكم ثابت نباشد و با تغيير موضوع تغيير پيدا كند، نسخ ناميده نمى‏شود، مانند برداشته شدن وجوب روزه ماه رمضان با سپرى شدن ماه رمضان كه آن را نسخ نمى‏نامند زيرا وجوب روزه هميشگى نيست و موضوع آن ماه رمضان است كه با تمام شدن آن، وجوب روزه هم تغيير پيدا مى‏كند و مانند تمام شدن وجوب نماز با تمام شدن وقتش و مانند از بين رفتن مالكيت كسى با مرگ وى كه هيچ يك از اين‏ها نسخ ناميده نمى‏شوند، زيرا در همه اين موارد موضوع حكم از ميان رفته است نه خود حكم و برداشته شدن حكم با تغيير موضوع، نه نسخ ناميده مى‏شود و نه از نظر امكان و وقوع در ميان علما و دانشمندان مورد اختلاف و گفت و گو مى‏باشد.نسخ تلاوت آیه و باقی ماندن حکم مورد قبول نمی تواند باشد. چون اگر بپذیریم که در مورد موضوع و حکمی، آیه ای وجود داشت که الان وجود ندارد، لازمه این سخن، قبول تحریف قرآن است. و به دلایل متعددی که در جای خودش بیان و ثابت شده است، در قرآن تحریف صورت نگرفته است.[1]


ادعایی که در مورد نسخ تلاوت قرآن بیان شد مربوط به موضوع رجم و سنگ سار می باشد. عمر ادعا کرد که در قرآن ایه ای در مورد رجم وجود داشت که الان وجود ندارد و حذف شد، ولی این ادعا از جانب عموم مسلمانان مورد قبول و توجه قرار نگرفت.
[2]




[/HR]
[1] -بيان در علوم و مسائل كلى قرآن، هاشم زاده هريسى؛ نجمى‏، ص: 345 .

[2] - آشنايى با علوم قرآنى، رادمنش، سید محمد، ص: 184.


با سلامی مجدد بر استاد گرامی

طبق گفته شما سنگ سار فقط ادعای عمر است و فقط در مبانی سنی ها وجود دارد اما استاد
صدرا
کارشناس پاسخگوی مباحث اهل سنت و وهابیت

در این تاپیک چیز دیگری می گویند . و گفته شده که سنگ سار جزو سنت پیامبر است .

http://www.askdin.com/showthread.php?t=20437

مقسومی;824564 نوشت:
طبق گفته شما سنگ سار فقط ادعای عمر است و فقط در مبانی سنی ها وجود دارد اما استاد
صدرا
آیات ناسخ و منسوخ کدامند؟ و بر چند گونه هستند؟ کارشناس پاسخگوی مباحث اهل سنت و وهابیت

در این تاپیک چیز دیگری می گویند . و گفته شده که سنگ سار جزو سنت پیامبر است .


بسم الله الرحمن الرحیم

بنده عرض کردم اینکه موضوع سنگ سار در قرآن آمده باشد و آیه ای در این رابطه داشته باشیم تنها، ادعای عمر است و ما این موضوع را قبول نداریم. نه اینکه ما اصل سنگ سار را قبول نداشته باشیم و آن را انکار کنیم.

یاسین;824694 نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم

بنده عرض کردم اینکه موضوع سنگ سار در قرآن آمده باشد و آیه ای در این رابطه داشته باشیم تنها، ادعای عمر است و ما این موضوع را قبول نداریم. نه اینکه ما اصل سنگ سار را قبول نداشته باشیم و آن را انکار کنیم.


ممنون استاد .
فهمیدم .
با عرض عذرت

سلام

به نظر من اين تقسيم بندي كه سه يا 4 نوع نسخ وجود دارد ، ساخته وپرداخته صحابه وتابعين و توجيه گران قرون بعد است زيرا در احاديث معصومين چنين چيزهايي وارد نشده است !

حتي بزرگاني مانند شيخ طوسي وطبرسي ومجلسي و ...با عباراتي مانند قيل و وروي و ...از اين منسوخات ياد كرده اند نه صيغه معلوم و جزم .

اكابر اهل سنت هم مانند جناب سيوطي در اتقانش در بحث نسخ نيز دچار تعارض و توجيه ركيك شده اند .

https://sites.google.com/site/hojjah/gharanigh.zip?attredirects=0&d=1


با نام و یاد دوست

سلام و عرض ادب


تاپیک جمع بندی
بسم الله الرحمن الرحیم

آیات مربوطه به نسخ عبارتند از« ما نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِها نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْها أَوْ مِثْلِها أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ»[1] (هر آيه و حكمى را كه ما نسخ كنيم يا آن را بتأخير اندازيم بهتر از آن يا همانند آن را مى‏آوريم. آيا ندانسته‏ اى كه آفريننده حكيم بر هر مطلب و جريانى اندازه‏ گير و دقيق است؟)

« وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ»[2] (هنگامى كه آيه ‏اى را به آيه ديگر تبديل كنيم (حكمى را نسخ نمائيم)- در حالى كه خدا بهتر مى‏داند چه حكم و دستورى را نازل كند- مخالفان گويند تو به خدا افترا مى‏بندى. نه، مطلب چنين نيست بلكه آنان حقيقت امر را نمى‏دانند).


انواع نسخ:

نسخ در آيات قرآنى را به چندگونه تصوّر كرده ‏اند، كه برخى مورد قبول و برخى مردود است:

1. نسخ آيه و محتوا با هم: بدين‏گونه كه آيه مشتمل بر حكمى شرعى به طور كلى‏

منسوخ شود، الفاظ آيه از قرآن برداشته شود، حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مى‏داده نيز منسوخ گردد.

2. نسخ آيه بدون محتوا: بدين معنا كه الفاظ و عبارات آيه از قرآن برداشته شود، ولى حكمى كه در محتواى آيه بوده، هم‏چنان باقى بماند و منسوخ نگردد.

3. نسخ محتوا بدون آيه: يعنى الفاظ و عبارات آيه هم‏چنان در قرآن ثبت است و مورد تلاوت قرار مى‏گيرد، ولى حكمى كه محتواى آيه را تشكيل مى‏داده منسوخ شده باشد.

4. نسخ مشروط: همين صورت سوم است با اين اضافه كه با اعاده شرايط تشريع نخستين، حكم منسوخ دوباره زنده شود و به اجرا درآيد. در نتيجه دو حكم منسوخ و ناسخ، هر يك به شرايط خود بستگى دارند. اين در مقابل صورت سوم است كه نسخ، مطلق بوده و حكم منسوخ براى هميشه قابل اعاده نيست.

دو صورت نخست مردود شناخته شده ‏اند، آن‏چه معقول است گونه‏ هاى سوم و چهارم است.[3]
ادعایی که در مورد نسخ تلاوت قرآن بیان شد مربوط به موضوع رجم و سنگ سار می باشد. عمر ادعا کرد که در قرآن ایه ای در مورد رجم وجود داشت که الان وجود ندارد و حذف شد، ولی این ادعا از جانب عموم مسلمانان مورد قبول و توجه قرار نگرفت[4].




[/HR]
[1] - سوره بقره،آیه106.

[2] - سوره نحل،آیه101.

[3] - علوم قرآنى(معرفت)، ص: 254-255.

[4] - آشنایی با علوم قرآنی، رادمنش،سید محمد،ص184.

موضوع قفل شده است