جمع بندی اعتبار حدیث در مورد دعا برای مومنان

تب‌های اولیه

4 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
اعتبار حدیث در مورد دعا برای مومنان

سلام و درود

لطفا بفرمایید آیا این احادیث معتبر هستند.

ممنون و سپاس

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند :

کسی که هر روز 25 بار بگوید : (( اللهم اغفر للمومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات ))

خداوند به تعداد هر مومنی که از دنیا رفته و هر مومنی که تا روز قیامت به دنیا بیاید ، برای او حسنه ای

نوشته گناهی را از او پاک کرده و درجه او را بالا می برد .

در حدیثی دیگر از پدرش امام باقر علیه السلام و از او از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل می کند :

هیچ بنده ای نیست که برای مردان و زنان مومن دعا کند ، مگر اینکه خداوند همانند آنچه برای آنان

دعا کرده به خودش می دهد، به تعداد هر زن و مرد مومنی که از اول دنیا در این دنیا آمده و تا روز قیامت

به این دنیا می آید .
و همانا دستور می رسد که بنده ای را به جهنم ببرید و در حالی که او را روی زمین می کشند

که به جهنم ببرند ، مردان و زنان مومن می گویند : پروردگارا این همان کسی است که برای ما دعا کرد

، شفاعت ما را در مورد او بپذیر . خداوند نیز شفاعت آنها را پذیرفته و او از جهنم نجات می یابد.

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد تذکره

این روایت ((َنْ زَكَرِيَّا صَاحِبِ السَّابِرِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السّلام قَالَ:‏ إِذَا قَالَ الرَّجُلُ: « اللَّهُمَ‏ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ ، وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ ، الْأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَ جَمِيعِ الْأَمْوَاتِ» ، رَدَّ اللَّهُ عَلَيْهِ بِعَدَدِ مَنْ مَضَى وَ مَنْ بَقِيَ مِنْ كُلِّ إِنْسَانٍ دَعْوَة)) در کتب فلاح السائل صفحه 43 آمده است که البته جزو کتب دسته اول و دوم به حساب نمی آید ولی بد نیست به نکات ذیل توجه بفرمایید :
روش متداول چنين است که مى‏ گويند: هر روايتى که در مقام بيان احکام اسلامى يا معارف دينى و اعتقادى باشد بايد از نظر يک فقيه بررسى شود که آيا از جهت سند، صحيح و قابل اعتماد است يا نه؟ وقتى بررسى شد و مشکلى از نظر سند نداشت، آن گاه از دلالت، مورد ارزيابى قرار گرفته و هر فقيهى بر اساس مبانى خود به آن تکيه نموده و از آن بهره مى‏برد.
این روشى است که از قرن‏ هاى نزديک به زمان امامان معصوم (‏علیه السلام) و با رهنمودهاى آنان مورد توجه بوده است و لذا شيخ صدوق و مفيد و طوسى هم با توجه به علم رجال از روايات قابل اعتماد استفاده مى‏ کرده ‏اند، و در قرن‏ هاى اخير نيز اين موضوع مورد عنايت فقيهان عالى مقام بوده و هست!
بنابراين هر روايتى که در کتابى آمده است، هر چند آن کتاب معروف و مشهور و نويسنده آن شخصيتى بزرگوار و از عالمان بر جسته باشد، از نظر علم رجال و مانند آن مورد تحقيق قرار گرفته و پس از آن مورد عمل واقع مى‏ شود.
از ديدگاه اخبار زيادى که به عنوان “من بلغه الثواب” مطرح شده نيز، قابل عمل و عنايت است و مى ‏توان از راه توسّل به آنها براى رسيدن به ثواب، اميدوار بود
اما نکته مهم و در واقع پاسخ به سوال شما دوست عزیز هم می باشد این که راه حلّ خوبى براى موضوع مورد بحث است و براى موارد مشابه آن در همه جا و براى همه کس راه گشا است! فقيهان قاعده‏ اى به عنوان “اخبار من بلغ” دارند، و نسبت به آن دسته از رواياتى که در کتاب هاى دعا و زيارات و غيره آمده است و تشويق به انجام کارهاى مستحبى نموده، که اگر داوطلبانه انجام شود ثوابى چنين و چنان دارد!، مى‏ گويند: عمل کردن به اين روايات بدون تحقيق جايز است، در صورتى که دو شرط رعايت شود: يکى اين که دليلى بر حرام بودن آن عمل نداشته باشيم، و ديگر اين که انجام آن کار به قصد و نيّت رسيدن به ثوابش باشد.

جمع بندی
پرسش :
اعتبار این دو حدیث چگونه است که می فرمایند :
1- امام صادق می فرماید : کسی که هر روز 25 بار بگوید : (( اللهم اغفر للمومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات )) خداوند به تعداد هر مومنی که از دنیا رفته و هر مومنی که تا روز قیامت به دنیا بیاید ، برای او حسنه ای نوشته گناهی را از او پاک کرده و درجه او را بالا می برد .

2- حضرت رسول اکرم می فرماید : هیچ بنده ای نیست که برای مردان و زنان مومن دعا کند ، مگر اینکه خداوند همانند آنچه برای آنان دعا کرده به خودش می دهد، به تعداد هر زن و مرد مومنی که از اول دنیا در این دنیا آمده و تا روز قیامت به این دنیا می آید .
پاسخ :

این روایت ((َنْ زَكَرِيَّا صَاحِبِ السَّابِرِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السّلام قَالَ:‏ إِذَا قَالَ الرَّجُلُ: « اللَّهُمَ‏ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ ، وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ ، الْأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَ جَمِيعِ الْأَمْوَاتِ» ، رَدَّ اللَّهُ عَلَيْهِ بِعَدَدِ مَنْ مَضَى وَ مَنْ بَقِيَ مِنْ كُلِّ إِنْسَانٍ دَعْوَة ؛ خدایا، مردان و زنان مؤمن و مسلمان، و زندگان و تمام مردگان آنها را مورد مغفرت خویش قرار ده خداوند به شماره تمام انسان هاى گذشته و آینده، دعا براى او مستحاب مى گرداند؛ یا دعاى آنان را براى وى مى نویسد.)) در کتاب سید بن طاوس آمده است.
و این روایت « مَا مِنْ عَبْدٍ دَعَا لِلْمُوْمِنِینَ وَ الْمُوْمِنَاتِ إِلَّا رَدَّ اللَّهُ عَلَیْهِ مِثْلَ الَّذِی دَعَا لَهُمْ مِنْ کُلِّ مُوْمِنٍ وَ مُوْمِنَةٍ مَضَی مِنْ أَوَّلِ الدَّهْرِ أَوْ هُوَ آتٍ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَة ؛(2)
هیچ بنده ای نیست که برای مرد یا زن مؤمنی دعا کند، مگر این که خداوند از جانب هر مرد و زن مومنی که در گذشته بوده است یا در آینده تا روز قیامت می آید، مانند آنچه را که دعا کرده است به او باز می گرداند. چنین کسی انگیزه اش از حذف خود در دعا این است که نمی خواهد چند برابر دعای تضمین شده را رها کند.» در کتاب کافی آمده است.
بد نیست به این نکات هم توجه بفرمایید :
اول : این دو حدیث در دو کتاب معتبر و از دو شخص ارزشمند نقل شده است.
دوم : روش متداول چنين است که مى‏ گويند: هر روايتى که در مقام بيان احکام اسلامى يا معارف دينى و اعتقادى باشد بايد از نظر يک فقيه بررسى شود که آيا از جهت سند، صحيح و قابل اعتماد است يا نه؟ وقتى بررسى شد و مشکلى از نظر سند نداشت، آن گاه از جهت دلالت، مورد ارزيابى قرار گرفته و هر فقيهى بر اساس مبانى خود به آن تکيه نموده و از آن بهره مى‏ برد.
این روشى است که از قرن‏ هاى نزديک به زمان امامان معصوم (‏علیه السلام) و با رهنمودهاى آنان مورد توجه بوده است و لذا شيخ صدوق و مفيد و طوسى هم با توجه به علم رجال از روايات قابل اعتماد استفاده مى‏ کرده ‏اند، و در قرن‏ هاى اخير نيز اين موضوع مورد عنايت فقيهان بوده و هست!
بنابراين هر روايتى که در کتابى آمده است، هر چند آن کتاب معروف و مشهور و نويسنده آن شخصيتى بزرگوار و از عالمان بر جسته باشد، از نظر علم رجال و مانند آن مورد تحقيق قرار گرفته و پس از آن مورد عمل واقع مى‏ شود.
از ديدگاه اخبار زيادى که به عنوان “من بلغه الثواب” مطرح شده نيز، قابل عمل و عنايت است و مى ‏توان از راه توسّل به آنها براى رسيدن به ثواب، اميدوار بود
اما نکته مهم و در واقع پاسخ به سوال شما دوست عزیز هم می باشد این که راه حلّ خوبى براى موضوع مورد بحث است و براى موارد مشابه آن در همه جا راه گشا است! فقيهان قاعده‏ اى به عنوان “اخبار من بلغ” دارند، و نسبت به آن دسته از رواياتى که در کتاب هاى دعا و زيارات و غيره آمده است و تشويق به انجام کارهاى مستحبى نموده، که اگر داوطلبانه انجام شود ثوابى چنين و چنان دارد!، مى‏ گويند: عمل کردن به اين روايات بدون تحقيق جايز است، در صورتى که دو شرط رعايت شود: يکى اين که دليلى بر حرام بودن آن عمل نداشته باشيم، و ديگر اين که انجام آن کار به قصد و نيّت رسيدن به ثوابش باشد.

پی نوشت ها :
1. سیدبن طاوس ، فلاح السائل ، ص 43 : این کتاب در دو جلد خطی بوده است که الان فقط یک جلد موجود است و این کتاب توسط جباران با نام سائل رستگار به فارسی چاپ شده است.
2.شیخ کلینی ، كافي چاپ اسلامی، ج‏2، ص 508

موضوع قفل شده است