جمع بندی ترک عادات

تب‌های اولیه

6 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
ترک عادات

با عرض سلام خدمت شما کارشناس گرامی
برای ترک عادت نسبت به رذایل اخلاقی چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید زیرا عموما راهکارهای ترک رذایل گفته می شود اما آنچه باعث عدم موفقیت ترک رذایل است عاداتی است که نسبت به انجامشان پیدا کرده ایم. برای ترک این عادات چه پیشنهادی دارید؟

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد اویس

[="Tahoma"][="Blue"]

فهیمه.;807830 نوشت:
با عرض سلام خدمت شما کارشناس گرامی
برای ترک عادت نسبت به رذایل اخلاقی چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید زیرا عموما راهکارهای ترک رذایل گفته می شود اما آنچه باعث عدم موفقیت ترک رذایل است عاداتی است که نسبت به انجامشان پیدا کرده ایم. برای ترک این عادات چه پیشنهادی دارید؟

با عرض سلام و آرزوی قبولی طاعات خدمت شما خواهر گرامی
ضمن تشکر فراوان بخاطر سوال خوبی که مطرح نمودید در پاسخ به سوالتان ابتدائا مقدمه ای را عرض میکنم:

در بدو نظر وقتی به عادات بدی که در ما نهفته است می نگریم می پنداریم که زوال آنها غیرممکن است خصوصا وقتی به آیه کریمه «قل کل یعمل علی شاکلته»(بگو ای پیامبر، هرکس طبق شاکله و سریره خود عمل می‌کند. اسرا 84) می رسیم این گمانمان تحکیم می شود که نمی توان از دست شاکله و عادات بد خود رهایی یابیم.
شاکله از شِکال، مشتق است و آن عبارت است از ریسمان و زنجیری که حیوان را با آن می‌بندند تا از مکان خود خارج نشود. طبع و سجیه انسان را «شِکال» نامیده‌اند، به جهت این‌ که نمی‌گذارد انسان از نقطه ای به نقطه دیگر برود. مثلا کسی که شالکه‌اش بُخل است، نمی‌تواند از این منطقه بُخل خارج شده و وارد منطقه سخاوت شود.
اما باید توجه داشت که اگر چه عمل بر خلاف شاکله در بدو نظر مشکل می نماید اما همیشه امکان غلبه بر شاکله‌ها وجود دارد و به تعبیر علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در ذیل تفسیر همین آیه؛ این شاکله‌ها، اقتضائات می‌باشند نه علت تامه.
مثلا شخصی که قدش بلند است؛ دستش به میوه درخت مردم می‌رسد و می‌تواند دستش را بلند کند و میوه را بچیند،این اقتضا می‌باشد، ولی بلندی قد، هرگز او را مجبور به دزدی نمی‌کند و علت تامه این عمل نیست و نمی‌تواند عذر بیاورد که من چاره ای از دزدی نداشتم، چون قدم بلند بود!
عادات بد نیز متقضی انجام فعل بد هستند و هرگز علت تامه برای بروز بدیها به شمار نمی آیند و مقتضیات را می توان با راهکارهایی رفع نمود.
ادامه دارد...
[/]

برای ترک عادات بد باید چند مساله مورد توجه بسیار قرار گیرد:
1- خود آگاهی و خودشناسی: مهمترین عامل برای تغییر یک رفتار و عادت بد، خودآگاهی است. اگر ما از عادت‌های ناروای خود، بی‌اطلاع باشیم انگیزه ای هم برای ترک این عادت‌ها نخواهیم داشت. اما آگاهی و توجه و مرور زیاد آنها در خودمان زمینه خوبی برای تصحیح آنها فراهم خواهد کرد.

2- آگاهی از مذمتهای موجود از آن بدی در آیات و روایات: وقتی عادات بد را در درونمان شناسایی کردیم گام بعدی آگاهی بیشتر از آن خصلت بد در آیات و روایات است. یعنی مراجعه به آیات و روایاتی که در مورد آن خصلت بد وجود دارد و تدبر و تامل در آنها و توجه به تاثیرات سوء دنیوی و سزای اخروی مترتب بر آنها، انگیزه بسیاری برای ترک آن عادات ایجاد خواهند کرد.

3- عدم تعجیل برای ریشه کنی عادات بد: عادتهای بد معمولا به تدریج و تقریبا نا آگاهانه شکل می گیرند، از این روی، ترک آنها نیز باید آرام و به تدریج اما آگاهانه انجام پذیرد و نباید انتظار داشت که یک شبه تغییر و تحول بسیاری در خود شاهد باشیم. از خود نداشته باشید.

4- پرهیز از رفتن به مکانهایی که موجب بروز آن عادات بد می شود: گاهی اوقات رفتن به مجامعی موجب بروز عادات بد انسان می شود. مثلا کسی که دچار عادت به نگاه حرام است تا جای ممکن از رفتن به محلهای که محل تجمع نامحرمان است باید خودداری کند.

5- جایگزینی: وقتی یک رفتار بد را در خودتان یافتید سعی کنید از روش جایگزینی استفاده کنید. حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام می فرمایند: «غیروا العادات تسهل علیکم الطاعات»؛ عادات [زشت] را تغییر دهید پیروی از [فرمان‌های] خدا بر شما آسان می‌شود»، [2شرح غرر، ج 4، ص 381]

6-
توکل و توسل: نیایش به درگاه خداوند و توسل به اهل بیت علیهم السلام برای ریشه کنی عادات بد.

7- اعمال تنبیه: یکی از روشهای بسیار موثر برای ترک عادات بد در نظر گرفتن تنبیه برای خودمان است. مثلا می توانیم برای هر اشتباهی که مرتکبش می شویم یک روز روزه مستحبی به نیت امواتمان و یا یک روز نماز قضا برای اموات هدیه نماییم و یا اینکه چند روز خودمان را از تفریح و سرگرمی محروم نماییم.

8- بیش از حد به دنبال انگیزه نباشید: اگر چه تعیین یک هدف متعالی می تواند در ریشه کنی یک عادت بد بسیار لازم باشد؛ اما باید توجه داشت که برای از بین بردن یک عادت بد، الزاماً نیازی به یک منبع انگیزشی فوق العاده نداریم بلکه صرف نظم و انضباط و تصمیم قاطع فرد برای رهایی از آن می تواند بسیار تعیین کننده باشد.

9- کشف راهکارهای جزیی درمان: راهکارهایی که ارائه شد صرفا راهکارهایی کلی برای ترک عادات بود. بدیهی است که هر خصلت بدی که در وجود انسان ریشه کرده بواسطه راهکارهای خاصی که در مورد آن رذیله وجود دارد قابل درمان خواهد بود که لازم است شخص درصدد دریافت آن راهکارهای جزیی نیز باشد.

10- حشر با قرآن کریم: بهترین راهکار برای ریشه کنی خصلتهای بد در نهادمان انس و الفت بسیار با قرآن کریم و حشر با ظاهر و باطن آن است. در حقیقت یکی از معجزات قرآن کریم این است که موانست با ظاهر و تلاوت آیات آن موجب نورانیت ظاهر آدمی و تامل و تفکر در معانی باطنی آن موجب نورانیت درونی شخص و رهایی از کدورتها و رذائل نفسانی می‌شود.

سلام
سوالی داشتم
نمیدونم میشه اینجا مطرح کنم و مرتبط هست یا نه؟
لطفا راهنمایی کنید@};-

این عادت کردن حتی به امور خوب و فضایل اخلاقی هم خوب نیست.
چون اگه اشتباه نکنم از نظر روانشناسی عادت به عملی گفته میشه که در اثر تکرار به ضمیر ناخودآگاه وارد میشه و بدون تفکر انجام میشه.
یعنی یه جورایی غیرارادی میشه. مثل نفس کشیدن که ما بدون اینکه متوجه باشیم نفس میکشیم.

پس در مورد فضایل اخلاقی حتی عباداتی مثل نماز اینکه از روی عادت خونده بشه درست نیست.

آیا این عادات هم باید ترک بشه؟!؟
اصلا همین عادت کردن باعث یکنواخت شدن و دلزدگی میشه.

پس میشه گفت عادت کردن به هرچیزی خوب نیست و کلیه عادات (خوب یا بد ) باید ترک بشه و از عادات خارج بشیم؟

ممنون میشم راهنمایی کنید@};-

سوال:
آنچه باعث عدم موفقیت ترک رذایل است عاداتی است که نسبت به انجامشان پیدا کرده ایم. برای ترک این عادات چه پیشنهادی دارید؟

پاسخ:
برای ترک عادات بد باید چند مساله مورد توجه بسیار قرار گیرد:
1- خود آگاهی و خودشناسی: مهمترین عامل برای تغییر یک رفتار و عادت بد، خودآگاهی است. اگر ما از عادت‌های ناروای خود، بی‌اطلاع باشیم انگیزه ای هم برای ترک این عادت‌ها نخواهیم داشت. اما آگاهی و توجه و مرور زیاد آنها در خودمان زمینه خوبی برای تصحیح آنها فراهم خواهد کرد.بر همین اساس امم علی علیه السلام می فرمایند: «المعرفه بالنفس انفع المعارف» (1) یعنی معرفت نفس سودمندترین معارف است.

2- آگاهی از مذمتهای موجود از آن بدی در آیات و روایات: وقتی عادات بد را در درونمان شناسایی کردیم گام بعدی آگاهی بیشتر از آن خصلت بد در آیات و روایات است. یعنی مراجعه به آیات و روایاتی که در مورد آن خصلت بد وجود دارد و تدبر و تامل در آنها و توجه به تاثیرات سوء دنیوی و سزای اخروی مترتب بر آنها، انگیزه بسیاری برای ترک آن عادات ایجاد خواهند کرد.

3- عدم تعجیل برای ریشه کنی عادات بد: عادتهای بد معمولا به تدریج و تقریبا نا آگاهانه شکل می گیرند، از این روی، ترک آنها نیز باید آرام و به تدریج اما آگاهانه انجام پذیرد و نباید انتظار داشت که یک شبه تغییر و تحول بسیاری در خود شاهد باشیم. از خود نداشته باشید.

4- پرهیز از رفتن به مکانهایی که موجب بروز آن عادات بد می شود: گاهی اوقات رفتن به مجامعی موجب بروز عادات بد انسان می شود. مثلا کسی که دچار عادت به نگاه حرام است تا جای ممکن از رفتن به محلهای که محل تجمع نامحرمان است باید خودداری کند.

5- جایگزینی: وقتی یک رفتار بد را در خودتان یافتید سعی کنید از روش جایگزینی استفاده کنید. حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام می فرمایند: «غیروا العادات تسهل علیکم الطاعات»؛ عادات [زشت] را تغییر دهید پیروی از [فرمان‌های] خدا بر شما آسان می‌شود»، [2شرح غرر، ج 4، ص 381]

6- توکل و توسل: نیایش به درگاه خداوند و توسل به اهل بیت علیهم السلام برای ریشه کنی عادات بد.

7- اعمال تنبیه: یکی از روشهای بسیار موثر برای ترک عادات بد در نظر گرفتن تنبیه برای خودمان است. مثلا می توانیم برای هر اشتباهی که مرتکبش می شویم یک روز روزه مستحبی به نیت امواتمان و یا یک روز نماز قضا برای اموات هدیه نماییم و یا اینکه چند روز خودمان را از تفریح و سرگرمی محروم نماییم.

8- بیش از حد به دنبال انگیزه نباشید: اگر چه تعیین یک هدف متعالی می تواند در ریشه کنی یک عادت بد بسیار لازم باشد؛ اما باید توجه داشت که برای از بین بردن یک عادت بد، الزاماً نیازی به یک منبع انگیزشی فوق العاده نداریم بلکه صرف نظم و انضباط و تصمیم قاطع فرد برای رهایی از آن می تواند بسیار تعیین کننده باشد.

9- کشف راهکارهای جزیی درمان: راهکارهایی که ارائه شد صرفا راهکارهایی کلی برای ترک عادات بود. بدیهی است که هر خصلت بدی که در وجود انسان ریشه کرده بواسطه راهکارهای خاصی که در مورد آن رذیله وجود دارد قابل درمان خواهد بود که لازم است شخص درصدد دریافت آن راهکارهای جزیی نیز باشد.

10- حشر با قرآن کریم: بهترین راهکار برای ریشه کنی خصلتهای بد در نهادمان انس و الفت بسیار با قرآن کریم و حشر با ظاهر و باطن آن است. در حقیقت یکی از معجزات قرآن کریم این است که موانست با ظاهر و تلاوت آیات آن موجب نورانیت ظاهر آدمی و تامل و تفکر در معانی باطنی آن موجب نورانیت درونی شخص و رهایی از کدورتها و رذائل نفسانی می‌شود.

پی نوشت:
1. خوانساری، شرح غرر الحکم و درر الکلم، جلد 2، صفحه 25

موضوع قفل شده است