جمع بندی دسته بندی نزول آیات در طول 23 سال

تب‌های اولیه

8 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
دسته بندی نزول آیات در طول 23 سال

بسم الله الرجمن الرحیم
موضوعی ذهن منو درگیر کرده و خواستن از شما دوستان و اساتید گرامی این تالار گفتمان کمک بگیرم.
موضوعی که هست اینه برای یهکار تحقیقی و گرافیکی خواستم ببینم ترتیب نزول ایات در هر سال چه تعداد بوده و در این بین دسته بندی ایات مثلا ، احکام و اخلاق و ... چگونه هست .
مثلا در سال اول تعداد ایات ، ( اگه مثلا ماه هم بشه که خیلی بهتره ولی سخت میشه برای دوستان ) تعداد ایات که احکامی بودن و ...

اگه کتابی که چنین دسته بندی هایی رو صورت داده هم معرفی کنید ممنون میشم .
پیشاپیش تشکر میکنم از دوستانی که همراهی و کمک میکنن.

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد میقات

[="Tahoma"]با سلام و درود

چنین دسته بندی ای را تاکنون در کتابی ندیده ام و از اساتید و اهل فن هم پرسیده ام گفته اند چنین تفصیل و بیان جزئیاتی در باره سوره ها و آیات قرآن نداریم.

لذا بطور کلی می توان گفت در 13 سالی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) پس از بعثت در مکه بوده اند 86 سوره قرآن بر ایشان نازل و 28 سوره دیگر قرآن در 10 سالی که ایشان در مدینه بوده اند نازل شده است.

ترتيب سوره‏ ها طبق روايت ابن عباس و تكميل آن مطابق روايت جابر بن زيد، با تصحيح از روى نسخه ‏هاى متعدد قابل اعتماد، عبارت است از:

سوره های مکی (86 سوره)
ترتيب نزول/ ترتيب موجود/ نام سوره
1/ 96/ علق
2/ 68/ قلم
3/ 73/ مزّمّل
4/ 74/ مدّثّر
5/ 1/ فاتحه
6/ 111/ مسد (تبّت)
7/ 81/ تكوير
8/ 87/ اعلى
9/ 92/ ليل
10/ 89/ فجر
11/ 93/ ضحى
12/ 94/ شرح
13/ 103/ عصر
14/ 100/ عاديات
15/ 108/ كوثر
16/ 102/ تكاثر
17/ 107/ ماعون
18/ 109/ كافرون
19/ 105/ فيل
20/ 113/ فلق
21/ 114/ ناس
22/ 112 اخلاص
23/ 53/ نجم
24/ 80/ عبس
25/ 97/ قدر
26/ 91/ شمس
27/ 85/ بروج
28/ 95/ تين
29/ 106/ قريش
30/ 101/ قارعه
31/ 75/ قيامه
32/ 104 همزه
33/ 77/ مرسلات
34/ 50/ ق
35/ 90/ بلد
36/ 86/ طارق
37/ 54/ قمر
38/ 38/ ص
39/ 7/ اعراف
40/ 72/ جن
41/ 36/ يس
42/ 25/ فرقان
43/ 35/ فاطر
44/ 19/ مريم
45/ 20/ طه
46/ 56/ واقعه
47/ 26/ شعراء
48/ 27/ نمل‏
49/ 28/ قصص
50/ 17/ اسراء
51/ 10/ يونس
52/ 11/ هود
53/ 12/ يوسف
54/ 15/ حجر
55/ 6/ انعام
56/ 37/ صافّات
57/ 31/ لقمان
58/ 34/ سبأ
59/ 39/ زمر
60/ 40/ غافر (مؤمن)
61/ 41/ فصّلت
62/ 42/ شورى
63/ 43/ زخرف
64/ 44/ دخان
65/ 45/ جاثيه
66/ 46/ احقاف
67/ 51/ ذاريات
68/ 88/ غاشيه
69/ 18/ كهف
70/ 16/ نحل
71/ 71/ نوح
72/ 14/ ابراهيم
73/ 21/ انبيا
74/ 23/ مؤمنون
75/ 32/ سجده
76/ 52/ طور
77/ 67/ ملك
78/ 69/ حاقّه
79/ 70/ معارج
80/ 78/ نبأ
81/ 79/ نازعات
82/ 82/ انفطار
83/ 84/ انشقاق
84/ 30/ روم
85/ 29/ عنكبوت
86/ 83/ مطفّفين

سوره ‏هاى مدنى (28 سوره)
ترتيب نزول/ ترتيب موجود/ اسم سوره
87/ 2/ بقره
88/ 8/ انفال
89/ 3/ آل عمران
90/ 33 احزاب
91/ 60/ ممتحنه
92/ 4/ نساء
93/ 99/ زلزال
94/ 57/ حديد
95/ 47/ محمد
96/ 13/ رعد
97/ 55/ رحمان
98/ 76/ انسان (دهر)
99/ 65/ طلاق
100/ 97/ بيّنه
101/ 59/ حشر
102/ 110/ نصر
103/ 24/ نور
104/ 22/ حج
105/ 63/ منافقون
106/ 58/ مجادله
107/ 49/ حجرات
108/ 66 تحريم
109/ 62/ جمعه
110/ 64/ تغابن
111/ 61/ صفّ
112/ 48/ فتح
113/ 5/ مائده
114/ 9/ توبه (برائت)

___________
(1) معرفت، علوم قرآنى، ص 90.

[="Tahoma"]مطلب دیگر:

سوره های مکی بیشتر ناظر به اصول اعتقادی، معاد، بهشت و جهنم و ... است و احکام و تکالیف دینی بیشتر در سوره های مدنی بیان شده اند. در ادامه به تفصیل بیشتری این موضوع مطرح می شود:

ويژگى‏ هايى كه غالبا در سوره‏ هاى مكى وجود دارند، عبارتند از:
1. دعوت به اصول عقايد؛ مثل ايمان به خدا و روز قيامت و تصوير نمودن صحنه‏هاى حساب و حالات بهشتيان و دوزخيان.
2. كوچكى سوره ‏ها و كوتاهى و موزون بودن آيه ‏ها و ايجاز در خطابات.
3. مجادله با مشركان و ابطال عقايد آن ها.
4. كثرت قسم به خداوند، روز قيامت، قرآن و ... .
5. كثرت قصص انبيا و امّت‏ هاى پيشين و داستان حضرت آدم و ابليس.
6. كثرت استعمال «يا أيّها الناس» و قلّت استعمال «يا أيّها الذين آمنوا».
7. آيه‏ ها و سوره ‏هاى مكى پرحرارت، تند و با شدّت لحنند و تجانس صوتى در آيات وجود دارد.
8. دعوت به ارزش‏ هاى دينى و اخلاق متعالى؛ نظير محبت، اخلاص، احترام به غير، اكرام به همسايه، نيكى به والدين و مبارزه با عادات زشت اخلاقى، مانند قتل و خونريزى و خوردن مال يتيم و ... .
ضمنا هر سوره‏ اى كه حروف مقطّعه در آغاز آن باشد ـ به جز بقره و آل عمران ـ مكّى است.

ويژگى ‏هايى كه غالبا در سوره ‏هاى مدنى وجود دارد، بدين قرار است:
1. طولانى بودن سوره‏ ها و آيات.
2. مجادله با اهل كتاب.
3. رويارويى با منافقان.
4. كثرت ذكر جهاد و اذن به جهاد و احكام آن.
5. تشريع احكام حدود، فرايض، حقوق، ارث، قوانين سياسى و اقتصادى و معاهدات.
6. تفصيل ادلّه و براهين بر حقايق دينى. (1)

___________
(1) جوان آراسته، درسنامه علوم قرآنى، ص 130 – 132.

بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و تشکر از استاد میقات
با این توضیحات ( کامل و مفید بود ) خواستم یه توضیح مختصر بدید که برای دسته بندنی ایات نازل شده در طی 23 سال بهترین راه پیداکردن زمان شان نزول هست ؟ یعنی این تعداد ایات رو با دسته بندی درسال نزول میشه گروهبندی کرد ؟
ممکنه خیلی از دوستان بگن چیکاریه و چه نفعی داره ولی به شخصه فکر نمیکنم این دسته بندی و گروه بندی بصورت مدون صورت گرفته باشه .

بازم تشکر از وقتی که گذاشتید.

[="Tahoma"]

mahdy1;795214 نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و تشکر از استاد میقات
با این توضیحات ( کامل و مفید بود ) خواستم یه توضیح مختصر بدید که برای دسته بندنی ایات نازل شده در طی 23 سال بهترین راه پیداکردن زمان شان نزول هست ؟ یعنی این تعداد ایات رو با دسته بندی درسال نزول میشه گروهبندی کرد ؟
ممکنه خیلی از دوستان بگن چیکاریه و چه نفعی داره ولی به شخصه فکر نمیکنم این دسته بندی و گروه بندی بصورت مدون صورت گرفته باشه .

بازم تشکر از وقتی که گذاشتید.

با سلام و درود

در باره شأن نزول های وارد شده باید گفت اولا همه آیات، شأن نزول ندارند
در ثانی برای یک آیه ممکن است شأن نزول های مختلفی نقل شده باشد و نتوان در مورد آن ها به اطمینان و وثوق رسید
از طرفی سند برخی شأن نزول ها معتبر نیست و آن نقل، ارزش و اعتبار لازم را ندارد لذا نمی توان بر اساس آن نظر داد.

بنابر این نمی توان بر اساس شأن نزول به مقصود شما رسید.

مطلب دیگر؛ به صورت موردی می توان آیات را بررسی نمود و بر اساس شأن نزول و یا اقوال مفسران و نقل های تاریخی، آن ها را دسته بندی و مرتب نمود؛ ولی این هم مشکلات خود را دارد و کار دشواری است زیرا سابقه چندانی ندارد و در این زمینه کم کار شده است لذا باید همه بار را خود شخص بر عهده بگیرد، از طرفی باید به کتب و منابع تفسیری و علوم قرآنی مسلط باشد تا بتواند نظرات اندیشمندان قرآنی و اطلاعاتی که آن ها در کتب خود آورده اند را جمع آوری کند. از اینرو به یک کار گروهی و منسجم نیازمند است.

البته برخی آیات به صورت موردی و موضوعی، توسط اندیشمندان قرآنی مطرح شده اند ولی همان طور که عرض کردم انتخابی و موضوعی است و به مناسبت بدان ها پرداخته شده، نه این که به ترتیب نزول باشد.

میقات;795259 نوشت:

با سلام و درود

در باره شأن نزول های وارد شده باید گفت اولا همه آیات، شأن نزول ندارند
در ثانی برای یک آیه ممکن است شأن نزول های مختلفی نقل شده باشد و نتوان در مورد آن ها به اطمینان و وثوق رسید
از طرفی سند برخی شأن نزول ها معتبر نیست و آن نقل، ارزش و اعتبار لازم را ندارد لذا نمی توان بر اساس آن نظر داد.

بنابر این نمی توان بر اساس شأن نزول به مقصود شما رسید.

مطلب دیگر؛ به صورت موردی می توان آیات را بررسی نمود و بر اساس شأن نزول و یا اقوال مفسران و نقل های تاریخی، آن ها را دسته بندی و مرتب نمود؛ ولی این هم مشکلات خود را دارد و کار دشواری است زیرا سابقه چندانی ندارد و در این زمینه کم کار شده است لذا باید همه بار را خود شخص بر عهده بگیرد، از طرفی باید به کتب و منابع تفسیری و علوم قرآنی مسلط باشد تا بتواند نظرات اندیشمندان قرآنی و اطلاعاتی که آن ها در کتب خود آورده اند را جمع آوری کند. از اینرو به یک کار گروهی و منسجم نیازمند است.

البته برخی آیات به صورت موردی و موضوعی، توسط اندیشمندان قرآنی مطرح شده اند ولی همان طور که عرض کردم انتخابی و موضوعی است و به مناسبت بدان ها پرداخته شده، نه این که به ترتیب نزول باشد.

سلام
با تشکر از استاد میقات و راهنمایی خوبتون.

[="Tahoma"]ترتیب نزول آیات و سوره ها

پرسش:
آیا مشخص است ترتیب نزول آیات در هر سال چه تعداد بوده و آیا دسته بندی آیات به صورت موضوعی، مثلا احکام و اخلاق و ... شده است؟ و آیا مثلا مشخص شده تعداد آیات در سال اول و یا با تقسیم ماه های سال، چه تعداد و چگونه بوده است؟
آیا بر اساس شأن نزول، می توان به این تقسیم بندی رسید؟ آیا کتابی در این زمینه و بدین شکل، تالیف شده است؟

پاسخ:
با سلام و درود
چنین دسته بندی ای را تاکنون در کتابی ندیده ام و از اساتید و اهل فن هم پرسیده ام گفته اند چنین تفصیل و بیان جزئیاتی در باره سوره ها و آیات قرآن نداریم.
لذا بطور کلی می توان گفت در 13 سالی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) پس از بعثت در مکه بوده اند 86 سوره قرآن بر ایشان نازل و 28 سوره دیگر قرآن در 10 سالی که ایشان در مدینه بوده اند نازل شده است.
ترتيب سوره‏ ها طبق روايت ابن عباس و تكميل آن مطابق روايت جابر بن زيد، با تصحيح از روى نسخه ‏هاى متعدد قابل اعتماد، عبارت است از:
سوره های مکی (86 سوره)
ترتيب نزول/ ترتيب موجود/ نام سوره

1/ 96/ علق
2/ 68/ قلم
3/ 73/ مزّمّل
4/ 74/ مدّثّر
5/ 1/ فاتحه
6/ 111/ مسد (تبّت)
7/ 81/ تكوير
8/ 87/ اعلى
9/ 92/ ليل
10/ 89/ فجر
11/ 93/ ضحى
12/ 94/ شرح
13/ 103/ عصر
14/ 100/ عاديات
15/ 108/ كوثر
16/ 102/ تكاثر
17/ 107/ ماعون
18/ 109/ كافرون
19/ 105/ فيل
20/ 113/ فلق
21/ 114/ ناس
22/ 112 اخلاص
23/ 53/ نجم
24/ 80/ عبس
25/ 97/ قدر
26/ 91/ شمس
27/ 85/ بروج
28/ 95/ تين
29/ 106/ قريش
30/ 101/ قارعه
31/ 75/ قيامه
32/ 104 همزه
33/ 77/ مرسلات
34/ 50/ ق
35/ 90/ بلد
36/ 86/ طارق
37/ 54/ قمر
38/ 38/ ص
39/ 7/ اعراف
40/ 72/ جن
41/ 36/ يس
42/ 25/ فرقان
43/ 35/ فاطر
44/ 19/ مريم
45/ 20/ طه
46/ 56/ واقعه
47/ 26/ شعراء
48/ 27/ نمل‏
49/ 28/ قصص
50/ 17/ اسراء
51/ 10/ يونس
52/ 11/ هود
53/ 12/ يوسف
54/ 15/ حجر
55/ 6/ انعام
56/ 37/ صافّات
57/ 31/ لقمان
58/ 34/ سبأ
59/ 39/ زمر
60/ 40/ غافر (مؤمن)
61/ 41/ فصّلت
62/ 42/ شورى
63/ 43/ زخرف
64/ 44/ دخان
65/ 45/ جاثيه
66/ 46/ احقاف
67/ 51/ ذاريات
68/ 88/ غاشيه
69/ 18/ كهف
70/ 16/ نحل
71/ 71/ نوح
72/ 14/ ابراهيم
73/ 21/ انبيا
74/ 23/ مؤمنون
75/ 32/ سجده
76/ 52/ طور
77/ 67/ ملك
78/ 69/ حاقّه
79/ 70/ معارج
80/ 78/ نبأ
81/ 79/ نازعات
82/ 82/ انفطار
83/ 84/ انشقاق
84/ 30/ روم
85/ 29/ عنكبوت
86/ 83/ مطفّفين
سوره ‏هاى مدنى (28 سوره)
ترتيب نزول/ ترتيب موجود/ اسم سوره
87/ 2/ بقره
88/ 8/ انفال
89/ 3/ آل عمران
90/ 33 احزاب
91/ 60/ ممتحنه
92/ 4/ نساء
93/ 99/ زلزال
94/ 57/ حديد
95/ 47/ محمد
96/ 13/ رعد
97/ 55/ رحمان
98/ 76/ انسان (دهر)
99/ 65/ طلاق
100/ 97/ بيّنه
101/ 59/ حشر
102/ 110/ نصر
103/ 24/ نور
104/ 22/ حج
105/ 63/ منافقون
106/ 58/ مجادله
107/ 49/ حجرات
108/ 66 تحريم
109/ 62/ جمعه
110/ 64/ تغابن
111/ 61/ صفّ
112/ 48/ فتح
113/ 5/ مائده
114/ 9/ توبه (برائت).(1)

مطلب دیگر:

سوره های مکی بیشتر ناظر به اصول اعتقادی، معاد، بهشت و جهنم و ... است و احکام و تکالیف دینی بیشتر در سوره های مدنی بیان شده اند. در ادامه به تفصیل بیشتری این موضوع مطرح می شود:
ويژگى‏ هايى كه غالبا در سوره‏ هاى مكى وجود دارند، عبارتند از:
1. دعوت به اصول عقايد؛ مثل ايمان به خدا و روز قيامت و تصوير نمودن صحنه‏هاى حساب و حالات بهشتيان و دوزخيان.
2. كوچكى سوره ‏ها و كوتاهى و موزون بودن آيه ‏ها و ايجاز در خطابات.
3. مجادله با مشركان و ابطال عقايد آن ها.
4. كثرت قسم به خداوند، روز قيامت، قرآن و ... .
5. كثرت قصص انبيا و امّت‏ هاى پيشين و داستان حضرت آدم و ابليس.
6. كثرت استعمال «يا أيّها الناس» و قلّت استعمال «يا أيّها الذين آمنوا».
7. آيه‏ ها و سوره ‏هاى مكى پرحرارت، تند و با شدّت لحنند و تجانس صوتى در آيات وجود دارد.
8. دعوت به ارزش‏ هاى دينى و اخلاق متعالى؛ نظير محبت، اخلاص، احترام به غير، اكرام به همسايه، نيكى به والدين و مبارزه با عادات زشت اخلاقى، مانند قتل و خونريزى و خوردن مال يتيم و ... .
ضمنا هر سوره‏ اى كه حروف مقطّعه در آغاز آن باشد ـ به جز بقره و آل عمران ـ مكّى است.
ويژگى ‏هايى كه غالبا در سوره ‏هاى مدنى وجود دارد، بدين قرار است:
1. طولانى بودن سوره‏ ها و آيات.
2. مجادله با اهل كتاب.
3. رويارويى با منافقان.
4. كثرت ذكر جهاد و اذن به جهاد و احكام آن.
5. تشريع احكام حدود، فرايض، حقوق، ارث، قوانين سياسى و اقتصادى و معاهدات.
6. تفصيل ادلّه و براهين بر حقايق دينى. (2)

مطلب سوم (سال نزول آیات بر اساس شأن نزول ها)
در باره شأن نزول های وارد شده باید گفت اولا همه آیات، شأن نزول ندارند؛ در ثانی برای یک آیه ممکن است شأن نزول های مختلفی نقل شده باشد و نتوان در مورد آن ها به اطمینان و وثوق رسید. از طرفی سند برخی شأن نزول ها معتبر نیست و آن نقل، ارزش و اعتبار لازم را ندارد لذا نمی توان بر اساس آن نظر داد.
بنابر این نمی توان بر اساس شأن نزول به مقصود شما رسید.
مطلب دیگر؛ به صورت موردی می توان آیات را بررسی نمود و بر اساس شأن نزول و یا اقوال مفسران و نقل های تاریخی، آن ها را دسته بندی و مرتب نمود؛ ولی این هم مشکلات خود را دارد و کار دشواری است زیرا سابقه چندانی ندارد و در این زمینه کم کار شده است لذا باید همه بار را خود شخص بر عهده بگیرد، از طرفی باید به کتب و منابع تفسیری و علوم قرآنی مسلط باشد تا بتواند نظرات اندیشمندان قرآنی و اطلاعاتی که آن ها در کتب خود آورده اند را جمع آوری کند. از اینرو به یک کار گروهی و منسجم نیازمند است.
البته برخی آیات به صورت موردی و موضوعی، توسط اندیشمندان قرآنی مطرح شده اند ولی همان طور که عرض کردم انتخابی و موضوعی است و به مناسبت بدان ها پرداخته شده، نه این که به ترتیب نزول باشد.

__________
(1) معرفت، علوم قرآنى، نرم افزار علوم قرآنی نور(مشکات)، ص 90.
(2) جوان آراسته، درسنامه علوم قرآنى، نرم افزار علوم قرآنی نور(مشکات)، ص 130 – 132.

موضوع قفل شده است