مهدویت و ضرورت طرح مباحث مهدویت

تب‌های اولیه

1 پست / 0 جدید
مهدویت و ضرورت طرح مباحث مهدویت

مقدمه و ابعاد بحث
در هر بحثي پيش از پرداختن به مسائل آن، بايد به ضرورت و بايستگي آن توجه كرد، تا با انگيزة قوي و توان كافي وارد آن شد.
از اين رو در ابتدا چند پرسش را مطرح مي‌كنيم:
1. آيا مباحث مهدويت، كاربردي است و يا صرفاً تئوري و حاشيه‌اي است؟
2. آيا بحث از مهدويت و مسائل آن نياز بشر امروز است و مي‌تواند به انتظارات او پاسخ دهد؟
3. اعتقاد به مهدويت چه تحولي در زندگي انسان مسلمان ايجاد مي‌كند؟ و ...


موضوع موعود يا مصلح كل، نظريه و انديشه اي نيست كه در طول زمان در اذهان پديد آمده و براي تسكين دردها و ايده‌اي براي دلداري مظلومان باشد. بلكه هويت شيعه است كه با توجه به آيات و روايات مي‌توان به ضرورت آن پي برد.
در اين نوشتار بر آنيم كه به طور اختصار، در ابعاد مختلف به ضرورت طرح مباحث مهدويت بپردازيم:
بعد اعتقادی
«اعتقاد» بنيان اصلي زندگي است؛ يعني، آنچه را كه انسان در ميدان عمل انجام مي‌دهد، بي‌ترديد به ساختار اعتقادي او بر مي‌گردد. از اين رو اگر انسان داراي اعتقاد صحيح و مستحكم باشد، در صحنه عمل گرفتار لغزش و دو دلي نخواهد شد. مهمترين چيزي كه به اعتقاد درست شكل مي‌دهد، معرفت است.
با تحصيل معرفت مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه؛ امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) تداوم‌بخش امامت ائمه هدي(عليهم السلام) مي‌باشند، او واسطه فيض الهي، خاتم‌الاوصياء و مظهر رسول خدا است، امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) طريق معرفت به آفريدگار است؛ چنان كه در روايات، راه معرفت خدا و اوصاف او، شناخت اولياي خدا و امامان معصوم دانسته شده است. اينان مظهر اسماي الهي‌اند و شناخت درست آنان، مي‌تواند طريق معرفت خدا باشد.[شيعه] و [سنّي] از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله وسلم) نقل كرده اند: «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية.»1 هر كس بميرد و حال آنكه امام زمان خود را نشناخته باشد به مرگ جاهليت مرده است».در برخي از دعاها مأمور شده ايم تا خواهان توفيق معرفت امام باشيم:«اللهم عرفني حجتك فانك ان لم تعرفني حجتك ضللت عن ديني.»2 ... خدايا حجّت خود را به من بشناسان، اگر حجّت خود را به من نشناساني، از دينم گمراه خواهم شد».آيا با وجود اين همه آثار، نبايد به شناخت امام(عجل الله تعالي فرجه الشريف) پرداخت و ابعاد وجود مقدس حضرت ولي ‌عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را بهتر شناخت؟ چگونه مي‌توانيم نسبت به او شناخت صحيح و درستي نداشته باشيم؟ در حالي كه آن حضرت در عصر غيبت نيز، از فيض الهي خويش، مردم را محروم نمي‌كند، و همه ما مشمول [فيوضات] امامت او هستيم؟

بعد اجتماعی
بشر از روزي كه روي زمين قرار گرفت، پيوسته در آرزوي يك زندگي اجتماعي سعادت بخش بوده است. اگر اين خواسته امكان تحقق خارجي نداشت،‌ هرگز چنين آرزو و اميدي در نهاد وي نقش نمي‌بست؛ همان طور كه اگر غذا يا آبي نبود، تشنگي و گرسنگي هم نبود... .«مهدويت»، فكر و انديشه­اي است كه آثار اجتماعي فراواني دارد، مهمترين آنها، از بين بردن يأس و نااميدي از پيكره اجتماع است. مهدويت؛ يعني، اميدواري به آينده‌اي روشن و‌ پيامي رهايي‌بخش به بشر سرخورده و ستم ديده و اينكه روزي يك مرد الهي خواهد آمد و آنچه مردم بدان اميد دارند، تحقق خواهد بخشيد.يك مسلمان، باور قطعي دارد كه تنها نظام اجتماعي كه مي‌تواند به خواسته‌هاي مشروع او به طور كامل پاسخ دهد و نظامي را براساس حق و عدالت شكل دهد، نظام زيباي حكومتي اسلام است كه شكل كامل آن در عصر ظهور ولي عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) تحقق خواهد يافت. اين، يعني اميد، نشاط و زندگي. اين انديشه آن قدر روشن است كه حتي برخي از مستشرقان (نظير ماربين فيلسوف آلماني) هم بدان تصريح كرده است: «از جمله مسائل اجتماعي بسيار مهم كه هميشه [مي‌تواند] موجب اميدواري و رستگاري [باشد] همانا اعتقاد به وجود حجّت عصر و انتظار ظهور او است.»بنابراين اعتقاد به وجود مقدس مهدي موعود(عجل الله تعالي فرجه الشريف) اميد را در دل‌ها زنده مي‌كند. انساني كه معتقد به اين اصل است، نا اميد نمي‌شود، چون مي‌داند يك پايان روشن حتمي وجود دارد... سعي‌ مي‌كند كه خودش را به آن برساند3 و از حركت نمي‌ايستد بلكه سعي در تحقق بخشيدن آن دارد و از اين‌رو در برابر سختي‌ها و ناملايمات تن به شكست نمي‌دهد. اين بزرگترين ره آورد اجتماعي براي بشر در پرتو اعتقاد به مهدويت است.

بعد سیاسی

class: homebg width: 0 align: center

[TR]
[TD]

[TR]
[TD="class: lessoncontent width: 80% align: justify"]تاريخ پيوسته شاهد شكست مكتب‌ها و حكومت‌هاي مختلف در صحنه جهاني بوده است. ساليان دراز دو ايدة غالب ـ كاپيتاليسم نمايندة انديشه ليبرال دموكراسي غرب و كمونيسم نماينده سوسياليسم ـ با سلاح‌هاي اتمي و ...جهان را تهديد كردند و اين آشكارترين دليل بر ناكارآمدي برنامه‌ها و ايده‌هاي آنها است.
اين دو تفكر ساليان متمادي، افكار و انديشه‌ سياسي جهان معاصر را تحت الشعاع خود قرار داده بود. ولي در طول ساليان گذشته يكي سقوط كرده و ديگري در حال سقوط است زيرا به راحتي مي‌توان چالشهاي موجود در انديشه ليبرال دموكراسي غرب را مشاهده كرد. آنچه از بحرانهاي اخلاقي، معرفتي، رواني و تكنولوژي و ... در آن پديد آمد، همه نشان آن دارد كه اين امپراطوري، در انتظار يك شكست سنگين است.
حال تكليف اين بشر وامانده و سرگشته از ناكامي‌ها و شعارهاي بي‌عمل و نظاره‌گر سراب‌ها چيست؟
بشر امروزي تشنه يك طرح و نگاه جديد در عرصه سياسي جهان است. ‌به واقع بشر امروز در يك عطش فوق‌العاده به سر مي‌برد، و آنچه مي‌تواند او را سيراب كند، فقط طرح مدينه فاضله مهدوي است.
نظريه مهدويت، يك انديشه جهاني است و اين انديشه براي جهان و اداره آن طرح و برنامه دارد.
از اين رو تنها برنامه‌اي كه مي‌تواند پاسخگوي بشر معاصر باشد، اين انديشه است، مهدويت در عرصة حكومت داراي اهداف بلند و ارزشي است، و حتي مي‌تواند اين فكر براي حكومت ديني، يك طرح راهبردي باشد.
اگر مهدويت به خوبي تبيين شود، حركت‌هاي اصلاحي در سراسر جهان جان مي‌گيرد، چنان كه انقلاب اسلامي ايران به عنوان زمينه و بستري مناسب براي انقلاب بزرگ امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) شكل گرفت.




[/TD]
[/TR]

[/TD]
[/TR]


بعد تاریخی
مهدويت در راستاي مسأله امامت و در امتداد نبوت و خاتميت است، از اين رو در مرحله‌اي حساس از تاريخ آغاز شده و تا امروز ادامه يافته است و تا آخرين لحظة حيات دنيوي بشر نيز باقي خواهد بود. بنابراين چگونگي «امامت» از امام علي(عليه السلام) تا ولي عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) و عكس‌العمل مسلمانان دربارة امامت (بطور عام) و مهدويت (بطور خاص) و نيز حوادث تاريخي در اين زمينه مي‌تواند از موضوعات مهم و حساس تاريخ اسلام به شمار آيد.مسأله مهدويت در طول تاريخ مطرح بوده است، روايات شيعه و سني مملو از بشارات پيامبر گرامي به آمدن حضرت مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) است. موعود باوري در طول حيات تاريخي اسلام منشأ آثار فراوان بوده است.جالب اينجا كه بسياري از حركت‌هاي اصلاحي در تاريخ و عصر حاضر متأثر از انديشه مهدويت بوده است؛ (مثل فاطميان در مصر، مهدي سوداني در سودان و ...) حركت اصلاحي موعود باوري آن چنان در جامعه اسلامي تأثير شگرف گذاشت كه برخي از دسيسه گران با استفاده ابزاري از واژة مهدي، و ادعاي مهدويت عده‌اي از مردم را در جوامع اسلامي به خود مشغول كردند.

بعد فرهنگی

class: homebg width: 0 align: center

[TR]
[TD]

[TR]
[TD="class: lessoncontent width: 80% align: justify"]يكي از وظايف ما مسلمانان، زمينه سازي و گسترش فرهنگ مهدويت و کمک به تسریع در امر ظهور آن حضرت است. كار در بعد فرهنگي در عرصه مهدويت به چند محور نياز دارد:
1. تبيين استراتژي انتظار
استراتژي انتظار؛ يعني كلان نگري و به كارگيري همه نيروها و توانايي‌ها براي تحقق ظهور حضرت. اين امر تحقق نمي‌يابد مگر اينكه در اين عرصه از هر گونه برنامه منفعلانه دوري كرده و خود را به يك برنامه فعال و پرتحرك واداشته تا با سازمان‌ دهي همه نيروها و توان موجود به اهداف مورد نظر دست يابيم. براي تحرك لازم در اين زمينه بايد آينده‌نگري داشت؛ زيرا بدون تبيين روشن آينده نمي‌توان برنامه درستي تدوين كرد.
همچنين بايد از تمام ظرفيت‌هاي موجود در جامعه استفاده كرد تا انتظار به معناي واقعي كلمه شكل بگيرد، در نتيجه راه از بيراهه شناخته شود و گرفتار انتظار منفي و ايستا نشويم.
2. آسيب شناسي
بايد تلاش كرد نقاط آسيب‌پذير را شناخت و سعي در حلّ اين آسيب‌ها داشت: به عنوان نمونه، نبايد با طرح افراطي ملاقات با امام زمان(عليه السلام)، اساس مهدويت را در ملاقات خلاصه كرد، چرا كه با عدم تحقق ملاقات،‌ عده‌اي دچار يأس و نا اميدي مي‌شوند و ... و يا به طرح يك طرفه قهر و غضب امام پرداخت.

همچنين بايستي مراقب باشيم، مفهوم انتظار، تحريف نشود و انديشه‌هاي نادرست (مانند ظلم پذيري و ...) در جامعه حاكم نگردد.
3. دشمن شناسي
دشمن از هر حربه‌اي استفاده مي كند تا جلوي رشد تفكر مهدويت را در جامعه اسلامي بگيرد و يا آن را تحريف كند. با توجه به آنچه گفته شد (ثمرات مهدويت و ...)، اگر دشمن اين كار را نكند بايد تعجب كرد؛ زيرا ماهيت دشمني همين است! بايد كوشيد با شناخت صحيح مباحث مهدويت، جلوي هر گونه تخريب و تحريف در آن را گرفت.




[/TD]
[/TR]

[/TD]
[/TR]
----------------------------------------------------------------------------
. شيخ صدوق،‌ [كمال الدين و تمام النعمة]، ج 2، ص 409، ج 9 و قريب به اين مضمون ر.ك: صحيح بخاري، ج 5، ص 13، صحيح مسلم ج6، ص 21 و 22. ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 9، ص 155.2. اصول كافي، ج 1، ص 337 و كمال الدين، ج 2، ص 343
class: homebg width: 0 align: center

[TR]
[TD]
[TR]
[TD]

[TR]
[TD="class: lessoncontent width: 80% align: justify"]3. مصلح جهاني و مهدي موعود از ديدگاه اهل سنت، سيد هادي خسروشاهي، ص 77 (به نقل) از روليسيول بزرگ يا سياسة الحسينيه، فصل 7، صص 49 و 50، تحت عنوان: فلسفة مذهب شيعه.



[/TD]
[/TR]

[/TD]
[/TR]

[/TD]

[/TR]
[TR]

[/TR]