جمع بندی تفاسیر کلمه «سیروا» در قرآن
تب‌های اولیه
سلام
باتوجه به اینکه کلمه "سیروا" چندین بار در قرآن تکرار شده (بنظرم 6مورد) آیا معنی و تفسیر آن د هر مورد متفاوت اس؟آنها چیستند؟
بسم الله الرحمن الرحيم
با سلام و احترام
موارد تكرار كلمه «سيروا» در قرآن عبارتند از:
«قُلْ سيرُوا فِي الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبينَ»[1]
«قُلْ سيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُجْرِمينَ»[2]
«قُلْ سيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ»[3]
«قُلْ سيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِنْ قَبْلُ كانَ أَكْثَرُهُمْ مُشْرِكينَ»[4]
«وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الْقُرَى الَّتي بارَكْنا فيها قُرىً ظاهِرَةً وَ قَدَّرْنا فيهَا السَّيْرَ سيرُوا فيها لَيالِيَ وَ أَيَّاماً آمِنينَ »[5]
چهار مورد اول، شباهت زيادي با هم دارند، در كنار دستور به سير و مسافرت در زمين توصيه مي شود به عاقبت افراد گناه كار توجه شود و سوره عنكبوت دستور به توجه در خلقت ابتدايي خداوند داده مي شود تا از اين راه به معاد نيز توجه شود.
در سوره سبأ، خداوند مي فرمايد«و ميان آنها و شهرهايى كه بركت داده بوديم، آباديهاى آشكارى قرار داديم و سفر در ميان آنها را بطور متناسب (با فاصله نزديك) مقرّر داشتيم (و به آنان گفتيم:) شبها و روزها در اين آباديها با ايمنى (كامل) سفر كنيد».
خداوند مى فرمايد: سرزمين آنها را تا آن حد آباد كرديم كه نه تنها شهرهايشان را غرق نعمت ساختيم بلكه" ميان آنها و سرزمينهايى را كه بركت به آن داده بوديم شهرها و آباديهايى آشكار قرار داديم" (وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الْقُرَى الَّتِي بارَكْنا فِيها قُرىً ظاهِرَةً).
در حقيقت در ميان آنها و سرزمين مبارك آباديهاى متصل و زنجيره اى وجود داشت، و فاصله اين آباديها به اندازه اى كم بود كه از هر يك ديگرى را مىديدند (و اين است معنى" قُرىً ظاهِرَةً"- آباديهاى آشكار).
ولى از آنجا كه تنها عمران كافى نيست، و شرط مهم و اساسى آن" امنيت" است اضافه مىكند" ما در ميان اين آباديها فاصله هاى مناسب و نزديك مقرر كرديم" (وَ قَدَّرْنا فِيهَا السَّيْرَ).
و به آنها گفتيم:" در ميان اين قريه ها شبها و روزها در اين آباديها در امنيت كامل مسافرت كنيد" (سِيرُوا فِيها لَيالِيَ وَ أَيَّاماً آمِنِينَ).
به اين ترتيب آباديها فواصل متناسب و حساب شدهاى داشت، و از نظر حمله وحوش و درندگان بيابان، يا سارقين و قطاع الطريق نيز در نهايت امنيت بود، به گونه اى كه مردم مىتوانستند بدون زاد و توشه و مركب، بى آنكه احتياج به حركت دست جمعى و استفاده از افراد مسلح داشته باشند، بدون هيچ خوف و ترس از جهت ناامنى راه يا كمبود آب و آذوقه به مسير خود ادامه دهند.
در اينكه جمله سيروا فيها ... (در اين آباديها سير كنيد ...) به وسيله چه كسى به آنها ابلاغ شد، دو احتمال وجود دارد: يكى اينكه به وسيله پيامبران آنها به آنها ابلاغ شد، و ديگر اينكه زبان حال آن سرزمين آباد و جاده هاى امن و امان همين بود.
مقدم داشتن" ليالى" (شبها) بر" ايام" (روزها) ممكن است از اين جهت باشد كه مهم وجود امنيت در شبهاست هم امنيت از نظر دزدان راه و هم وحوش بيابان، و گرنه تامين امنيت در روز آسانتر است.
اما اين مردم ناسپاس در برابر آن همه نعمتهاى بزرگ الهى كه سرتاسر زندگانى آنها را فراگرفته بود- مانند بسيارى ديگر از اقوام متنعم- گرفتار غرور و غفلت شدند، مستى نعمت و كمى ظرفيت آنها را بر آن داشت كه راه ناسپاسى پيش گيرند، از مسير حق منحرف شوند و به دستورات الهى بى اعتنا گردند.[6]
به هر حال معني «سيروا» درآيات مختلف تفاوت خاصي ندارد.
[/HR] [1] - سوره انعام،آيه11.
[2] - سوره نمل،آيه69.
[3] سوره عنكبوت،آيه20.
[4] - سوره روم،آيه42.
[5] - سوره سبأ،آيه18.
[6] -آيت الله مكارم شيرازي، تفسير نمونه، ج18، ص: 63-64.
سیر سه نوع است
افاقی
و انفسی
در سیر انفسی شما سیر زمانی یا یاداوری به گذشته دارید
در سیر افاقی شما سیر فیزیکی در زمین دارید
که یا سیر معمولی است یا طی الارض است
و شاید به صورت امیدوارانه ماشین زمان
و اما سومین سیر
سیر تاریخی که سه نوع است
یا سیر در قران است که یا با نفس و قلب به باطن قران دست مییابید و یا به ظاهرش اکتفا میکنید
یا سیر در روایات و احادیث
یا سیری در کتب تاریخی
همه ی این سیرها به نوعی میتوانند تفسیر این بخش از ایه باشند
سیروا فی الارض
بسم الله الرحمن الرحیم
دستور به سیر در زمین به صورت« سیروا» 13 مرتبه در قرآن تکرار شده است. در آیاتی مانند:
«قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُروا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبينَ »(سوره آل عمران،آیه137)
پيش از شما، سنّتهايى وجود داشت؛ (و هر قوم، طبق اعمال و صفات خود، سرنوشتهايى داشتند؛ كه شما نيز، همانند آن را داريد.) پس در روى زمين، گردش كنيد و ببينيد سرانجام تكذيبكنندگان (آيات خدا) چگونه بود؟
«وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرى أَ فَلَمْ يَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذينَ اتَّقَوْا أَ فَلا تَعْقِلُون»( سوره یوسف،آیه109)
و ما نفرستاديم پيش از تو، جز مردانى از اهل آباديها كه به آنها وحى مىكرديم! آيا (مخالفان دعوت تو،) در زمين سير نكردند تا ببينند عاقبت كسانى كه پيش از آنها بودند چه شد؟! و سراى آخرت براى پرهيزكاران بهتر است! آيا فكر نمىكنيد؟
«وَ لَقَدْ بَعَثْنا في كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ فَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبينَ»( سوره نحل،آیه36)
ما در هر امتى رسولى برانگيختيم كه: «خداى يكتا را بپرستيد؛ و از طاغوت اجتناب كنيد!» خداوند گروهى را هدايت كرد؛ و گروهى ضلالت و گمراهى دامانشان را گرفت؛ پس در روى زمين بگرديد و ببينيد عاقبت تكذيبكنندگان چگونه بود.
«أَ فَلَمْ يَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِها أَوْ آذانٌ يَسْمَعُونَ بِها فَإِنَّها لا تَعْمَى الْأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتي فِي الصُّدُور»(سوره حج،آیه46)
آيا آنان در زمين سير نكردند، تا دلهايى داشته باشند كه حقيقت را با آن درك كنند؛ يا گوشهاى شنوايى كه با آن (نداى حق را) بشنوند؟! چرا كه چشمهاى ظاهر نابينا نمىشود، بلكه دلهايى كه در سينههاست كور مىشود.
و سایر آیاتی که به این مضمون هستند. این آیات در مورد سیر و سفر در زمین است تا انسانها با دید باز و دیده عبرت گیر بعد از دیدن سرگذشت اقوام گذشته از آن درس بگیرند و به سرنوشت شوم آنان گرفتار نشوند.
مورد دیگری در قرآن داریم که به معراج پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) اشاره می کند و از ماده « سیر» استفاده شده است:« سُبْحانَ الَّذي أَسْرى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذي بارَكْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ الْبَصيرُ»( سوره اسراء،آیه1)
(پاك و منزّه است خدايى كه بنده اش را در يك شب، از مسجد الحرام به مسجد الاقصى- كه گرداگردش را پربركت ساخته ايم- برد، تا برخى از آيات خود را به او نشان دهيم؛ چرا كه او شنوا و بيناست.)
این آیه اگرچه به سیر آسمانی پیامبر مکرم اسلام اشاره دارد ولی در این سیر نیز علم و آگاهی و توجه نهفته است. میتوان این آیه را اشاره به سیر معنوی دانست.
سایر مشتقات«سیر» در قرآن به معانی دیگر غیر از حرکت و جابجایی انسان می باشد مانند آیه ای که در مورد قیامت است:« وَ يَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبالَ وَ تَرَى الْأَرْضَ بارِزَةً وَ حَشَرْناهُمْ فَلَمْ نُغادِرْ مِنْهُمْ أَحَدا» (سوره کهف،آیه47)
(و روزى را به خاطر بياور كه كوهها را به حركت درآوريم؛ و زمين را آشكار (و مسطح) مىبينى؛ و همه آنان [انسانها] را برمىانگيزيم، و احدى از ايشان را فروگذار نخواهيم كرد).
در آیه96 سوره مائده و آیات10 و 19 سوره یوسف، واژه «سیاره» که از ریشه «سیر» است ذکر شده است. آیه 29 سوره قصص واژه«سار» در مورد مسافرت حضرت موسی(علیه السلام) با خانواده خود است.