جمع بندی تفاوت بعث، حشر و نشر

تب‌های اولیه

10 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
تفاوت بعث، حشر و نشر

بسم الله الرحمن الرحیم
سه واژه بعث ،حشر،نشر درمباحث قیامت به کاررفته اند،ظاهرامعنای یکسانی دارند وهمگی بر معنی زنده شدن اموات دلالت دارند ولی به نظرم میرسه که اینها تفاوتهایی هم باهم دارند ،دلیلش هم اینه که درزیارت آل یاسین این کلمات سه بارتکرارشده است وبعید میدونم که مترادف هم باشند چون ظاهرادر هر فرازی به یکی از عقاید شیعه اقرار شده است .لطفااگرتفاوتهای این سه رامیدانید راهنماییم کنید،درضمن ظاهرابین اینهاترتیبی است چون دراین زیارت میخوانیم[=&amp]وَ أَنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ وَ أَنَّ نَاكِراً وَ نَكِيراً حَقٌّ وَ أَشْهَدُ أَنَّ النَّشْرَ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ وَ أَنَّ الصِّرَاطَ حَقٌ‏ وَ الْمِرْصَادَ حَقٌّ وَ الْمِيزَانَ‏ حَقٌّ وَ الْحَشْرَ حَقٌ‏ وَ الْحِسَابَ حَقٌّ یعنی باید بعداز مردن وسوال نکیر ومنکر باواقعیت« نشر« و«بعث» روبرو باشیم وبعداز واقعیت «میزان اعمال» با«حشر»روبروشویم وبعدبه مرحله «حساب »برسیم.[/]

سلام به شما پرسشگر گرامی

نکیر و منکر مربوط به سؤال و جواب های قبر _که دوران برزخ است_ می باشد؛ یک روایت به عنوان نمونه:


عن رزين بن حبيش قال سمعت عليا ع يقول إن العبد إذا دخل حفرته أتاه ملكان اسمهما منكر و نكير فأول من يسألانه عن ربه ثم عن نبيه ثم عن وليه فإن أجاب نجا و إن عجز عذباه ... (بصائر الدرجات، ص 498، ح 9)

از امام علی (علیه السلام) نقل شده که فرمود: وقتی بنده ای [پس از مرگ] داخل قبرش می شود، دو فرشته به نام های نکیر و منکر نزد او می آیند. نخستین چیزی که از او می پرسند از پروردگارش و پیامبرش و امامش است، پس اگر پاسخ دهد نجات می یابد و اگر [از پاسخ] درمانده باشد، عذابش می کنند ...

اما بعث و حشر و نشر، مربوط به بعد از دوران قبر و برزخ، و ناظر به روز قیامت است که همه خلایق به اذن الهی، سر از قبور برداشته و برای حساب و جزا در پیشگاه عدل الهی حاضر می شوند.

منظور از بعث، زنده شدن دوباره مردگان به امر الهی و سر بر آوردن از قبرهاست:


ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّهُ يُحْيِ الْمَوْتى‏ وَ أَنَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ
وَ أَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها وَ أَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ (حج/6و7)
اين به خاطر آن است كه (بدانيد) خداوند حق است و اوست كه مردگان را زنده مى‏ كند و بر هر چيزى تواناست
و اينكه رستاخيز آمدنى است و شكى در آن نيست و خداوند تمام كسانى را كه در قبرها هستند زنده مى‏ كند

در این آیه کریمه تعبیر «يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ»، به «زنده شدن دوباره مردگان و سر برآوردن آنها از گورها» اشاره دارد.

اما مساله حشر ناظر به حاضر شدن همه خلایق در پیشگاه عدل الهی برای حساب و جزا است که بعد از مساله زنده شدن از قبرها رخ می‌دهد. دو آیه به عنوان نمونه:

آیه اول:
وَ يَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبالَ وَ تَرَى الْأَرْضَ بارِزَةً وَ حَشَرْناهُمْ فَلَمْ نُغادِرْ مِنْهُمْ أَحَداً (کهف/47)
و روزى را به خاطر بياور كه كوه‏ ها را به حركت درآوريم و زمين را آشكار (و مسطح) مى‏ بينى و همه آنان [انسان ها] را برمى‏ انگيزيم، و احدى از ايشان را فروگذار نخواهيم كرد

آیه دوم:
در آیات زیر، خدای متعال از عده‌ای خبر داده که روز قیامت، کور محشور می‌شوند:

وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى
قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَني‏ أَعْمى‏ وَ قَدْ كُنْتُ بَصيراً
قالَ كَذلِكَ أَتَتْكَ آياتُنا فَنَسيتَها وَ كَذلِكَ الْيَوْمَ تُنْسى‏ (طه/124 تا 126)
و هر كس از ياد من روى گردان شود، زندگی تنگى خواهد داشت و روز قيامت، او را نابينا محشور مى‏ كنيم
مى‏ گويد: «پروردگارا! چرا نابينا محشورم كردى؟! من كه بينا بودم!»
مى‏ فرمايد: «آن گونه كه آيات من براى تو آمد و تو آنها را فراموش كردى، امروز نيز تو فراموش خواهى شد!»

در این دو آیه، تصریح شده که مساله حشر در روز قیامت رخ خواهد داد.

بسم الله الرحمن الرحیم
متشکروممنونم از بیاناتتان،لطفابفرمایید «نشر» به چه معناست؟این حقیقت ظاهرابعداز سوال وجواب قبراست وقبل از بعث زیرادرزیارت آل یاسین آمده:[=&quot]وَ أَنَّ نَاكِراً وَ نَكِيراً حَقٌّ وَ أَشْهَدُ أَنَّ النَّشْرَ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ وبعداز فرازهایی میفرماید:وَ[=&quot]الْحَشْرَ حَقٌ‏ وَ الْحِسَابَ حَقٌّ

قالی;765820 نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم
سه واژه بعث ،حشر،نشر درمباحث قیامت به کاررفته اند،ظاهرامعنای یکسانی دارند وهمگی بر معنی زنده شدن اموات دلالت دارند ولی به نظرم میرسه که اینها تفاوتهایی هم باهم دارند ......

سلام..

بعث سر براوردن از خاک و زنده شدن در قیامته،و حشر حرکت دادن اشخاص از قبر به سمت صحنه مورد نظره( محشر)منتها با یک حالت هدایت همراه با فشار و هل دادن تقریب به ذهن،و نشر نیز ظهور باطن اشخاص در این صحنه میباشد،مانند دانه سیب که اونچه درونشه نشر میده و مانند درخت و برگها و میوه هاش ظهور میده.....

--------------

بسم الله الرخمن الرحیم
از شماممنونم که جواب منودادید،فقط یه چیز، این معنایی که شماکردید درکدوم کتاب لغت است؟آیابرداشت خودتون از مجموعه آیات وروایاته؟

قالی;766936 نوشت:
بسم الله الرخمن الرحیم
از شماممنونم که جواب منودادید،فقط یه چیز، این معنایی که شماکردید درکدوم کتاب لغت است؟آیابرداشت خودتون از مجموعه آیات وروایاته؟

سلام.

این معانی رو براساس اونچه خوندم و شنیدم نوشتم وگرنه من نه مفسرم و نه علم لغت بلدم.....این مطالب رو هم طی مباحث و صحبتهای یکی از اساتید نوشتم که شنیده بودم...

خداوند در قران میفرماید:«وَ الَّذي نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَنْشَرْنا بِهِ بَلْدَةً مَيْتاً كَذلِكَ تُخْرَجُون؛
همان كسى كه از آسمان آبى فرستاد بمقدار معيّن، و بوسيله آن سرزمين مرده را حيات بخشيديم همين گونه (در قيامت از قبرها) شما را خارج مى‏سازند!»

خداوند در این ایه سبز شدن گیاهان را نشر میگوید،....

حشر در لغت به خروج غير اختياري يا اخراج جماعتي گفته مي شود.....(قرشي، سيدعلي اكبر، قاموس قرآن)....ادرس کتاب..

حشر یعنی جمع کردن.

ابن منظور در لسان العرب می گوید: حشر به معنای جمع کردن است و محشر جایی است که افرادی در آن جمع شوند، برای همین به قیامت که مردم در آن جمع می شوند، یوم الحشر می گویند. (1)

مرحوم طریحی نیز در مجمع البحرین حشر را به معنای جمع کردن دانسته است. (2)

راغب در مفردات می گوید: حَشْر برانگيختن و بيرون آوردن گروه و جماعت از جايگاهشان و روانه كردن آنها از آنجا به سوى جنگ و يا نظير آن امور و كارها است. (3)

پی نوشت
-----------------------------
1- حشر: حَشَرَهُم يَحْشُرُهم و يَحْشِرُهم حَشْراً: جمعهم؛ و منه يوم المَحْشَرِ. و الحَشْرُ: جمع الناس يوم القيامة. و الحَشْرُ: حَشْرُ يوم القيامة. و المَحْشَرُ: المجمع الذي يحشر إِليه القوم (لسان العرب، ج‏4، ص: 190)
2- (حشر) قوله تعالى: وَ حَشَرْناهُمْ فَلَمْ نُغادِرْ مِنْهُمْ أَحَداً أي جمعناهم قوله: وَ حُشِرَ لِسُلَيْمانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ الطَّيْرِ الآية. أي جمع له ذلك (مجمع البحرين، ج‏3، ص: 268)
3- (الحَشْرُ: إخراج الجماعة عن مقرّهم و إزعاجهم عنه إلى الحرب و نحوها (المفردات، ص: 237)

بعث یعنی برانگیختن و زنده کردن مردگان

ابن منظور در لسان العرب (1) و راغب در مفردات (2)، یکی از معانی بعث را زنده کردن مردگان دانسته اند. مرحوم طریحی، بعث را به معنای برانگیختن و خارج کردن مردگان از قبرهایشان دانسته است. (3)

البته ابن منظور و مرحوم طریحی، بعث و نشر را در این معنا، مترادف دانسته اند. (4)

پی نوشت
---------------------
1- البَعْثُ أَيضاً: الإِحْياء من الله للمَوْتى؛ و منه قوله تعالى: ثُمَّ بَعَثْناكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ‏: أَي أَحييناكم. و بَعَثَ اللمَوْتى: نَشَرَهم ليوم البَعْثِ. و بَعَثَ اللهُ الخَلْقَ يَبْعَثُهُم بَعْثاً: نَشَرَهم؛ من ذلك. و فتح العين في البعث كله لغة. و من أَسمائه عز و جل: الباعِثُ، هو الذي يَبْعَثُ الخَلْقَ أَي يُحْييهم بعد الموت يوم القيامة (لسان العرب، ج‏2، ص: 117)
2- أصل البَعْث: إثارة الشي‏ء و توجيهه ... و الثاني: إحياء الموتى، و قد خص بذلك بعض أوليائه، كعيسى صلّى اللّه عليه و سلم و أمثاله، و منه قوله عزّ و جل: فَهذا يَوْمُ الْبَعْثِ يعني: يوم الحشر (المفردات، ص: 132)
3- و البعث: الإثارة، من فعل يفعل بالفتح فيهما، يقال بعث الله الموتى من قبورهم: أي أثارهم و أخرجهم. و في الحديث: تنوقوا بأكفانكم فإنكم تبعثون بها أي تنشرون بها. (مجمع البحرين، ج‏2، ص: 236)
4- همان.

نشر در بحث مردگان _که موضوع بحث ما است_ یعنی زنده کردن آنها.

ابن منظور در لسان العرب (1) و مرحوم طریحی در مجمع البحرین (2) می گویند: نشر مردگان یعنی زنده کردن آنها. خلیل بن احمد در العین می گوید: نشور یعنی زندگانی پس از مرگ. (3)

پی نوشت
----------------------------
1- و نَشَر الله الميت يَنْشُره نَشْراً و نُشُوراً و أَنْشره فَنَشَر الميتُ لا غير: أَحياه‏ ... يقال: نَشَر الميتُ يَنْشُر نُشُوراً إِذا عاش بعد الموت، و أَنْشَره الله أَي أَحياه؛ و منه يوم النُّشُور (لسان العرب، ج‏ 5، ص 206)
2- و الإنشار: الإحياء بعد الموت كالنشور، و منشرين محيين و نشر الميت ينشر نشورا- من باب قعد-: أي عاش بعد الموت و في الدعاء أسألك بالقدرة التي بها تنشر ميت العباد أي تحيي (مجمع البحرين، ج‏ 3، ص 493)
3- النشور: الحياة بعد الموت (العين، ج‏ 6، ص 252)


*******************

موضوع، قدری دقیق است و شاید پاسخ های پیشین به دقت بیشتری نیاز داشته باشند. اگر نکته تازه و افزون‌تری یافتم، نوشتارهای پیشین را تصحیح یا تکمیل خواهم نمود؛ ان شاء الله.

پرسش:
در زیارت آل یاسین، از نکیر و منکر یاد شده و درباره حوادث قیامت هم از سه واژه بعث و حشر و نشر استفاده شده؛ درباره این واژه ها توضیح دهید (هم از نظر آیات قرآن یا روایات، و هم از نظر لغت).؟

پاسخ:
نکیر و منکر مربوط به سؤال و جواب های قبر _که دوران برزخ است_ می باشد؛ یک روایت به عنوان نمونه:
«عن رزين بن حبيش قال سمعت عليا (علیه السلام) يقول إن العبد إذا دخل حفرته أتاه ملكان اسمهما منكر و نكير فأول من يسألانه عن ربه ثم عن نبيه ثم عن وليه فإن أجاب نجا و إن عجز عذباه ... .»؛ از امام علی (علیه السلام) نقل شده که فرمود: وقتی بنده ای [پس از مرگ] داخل قبرش می شود، دو فرشته به نام های نکیر و منکر نزد او می آیند. نخستین چیزی که از او می پرسند از پروردگارش و پیامبرش و امامش است، پس اگر پاسخ دهد نجات می یابد و اگر [از پاسخ] درمانده باشد، عذابش می کنند ... .(1)


اما بعث و حشر و نشر، مربوط به بعد از دوران قبر و برزخ، و ناظر به روز قیامت است که همه خلایق به اذن الهی، سر از قبور برداشته و برای حساب و جزا در پیشگاه عدل الهی حاضر می شوند. منظور از بعث، زنده شدن دوباره مردگان به امر الهی و سر بر آوردن از قبرهاست:
«ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّهُ يُحْيِ الْمَوْتى‏ وَ أَنَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ * وَ أَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها وَ أَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ»؛ اين به خاطر آن است كه (بدانيد) خداوند حق است و اوست كه مردگان را زنده مى‏ كند و بر هر چيزى تواناست * و اين كه رستاخيز آمدنى است و شكى در آن نيست و خداوند تمام كسانى را كه در قبرها هستند زنده مى‏ كند.(2)
در این آیه کریمه تعبیر «يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ»، به «زنده شدن دوباره مردگان و سر بر آوردن آن ها از گورها» اشاره دارد.

اما مساله حشر ناظر به حاضر شدن همه خلایق در پیشگاه عدل الهی برای حساب و جزا است که بعد از مساله زنده شدن از قبرها رخ می‌دهد. دو آیه به عنوان نمونه:ـ آیه اول: «وَ يَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبالَ وَ تَرَى الْأَرْضَ بارِزَةً وَ حَشَرْناهُمْ فَلَمْ نُغادِرْ مِنْهُمْ أَحَداً»؛ و روزى را به خاطر بياور كه كوه‏ ها را به حركت درآوريم و زمين را آشكار (و مسطح) مى‏ بينى و همه آنان [انسان ها] را برمى‏ انگيزيم، و احدى از ايشان را فروگذار نخواهيم كرد(3)

ـ آیه دوم: «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى * قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَني‏ أَعْمى‏ وَ قَدْ كُنْتُ بَصيراً * قالَ كَذلِكَ أَتَتْكَ آياتُنا فَنَسيتَها وَ كَذلِكَ الْيَوْمَ تُنْسى‏»؛ و هر كس از ياد من روى گردان شود، زندگی تنگى خواهد داشت و روز قيامت، او را نابينا محشور مى‏ كنيم * مى‏ گويد: پروردگارا! چرا نابينا محشورم كردى؟! من كه بينا بودم! * مى‏ فرمايد: آن گونه كه آيات من براى تو آمد و تو آنها را فراموش كردى، امروز نيز تو فراموش خواهى شد!.(4)
در آیات بالا، خدای متعال از عده‌ای خبر داده که روز قیامت، کور محشور می‌شوند. در این دو آیه، تصریح شده که مساله حشر در روز قیامت رخ خواهد داد.

ـ و اما از نظر لغوی:
حشر یعنی جمع کردن؛ ابن منظور در "لسان العرب" می گوید: حشر به معنای جمع کردن است و محشر جایی است که افرادی در آن جمع شوند، برای همین به قیامت که مردم در آن جمع می شوند، یوم الحشر می گویند.(5)
مرحوم طریحی نیز در مجمع البحرین حشر را به معنای جمع کردن دانسته است.(6)
راغب در مفردات می گوید: حَشْر برانگيختن و بيرون آوردن گروه و جماعت از جايگاه شان و روانه كردن آن ها از آن جا به سوى جنگ و يا نظير آن امور و كارها است.(7)

بعث یعنی برانگیختن و زنده کردن مردگان؛ ابن منظور در "لسان العرب"(8) و راغب در مفردات (9)، یکی از معانی بعث را زنده کردن مردگان دانسته اند. مرحوم طریحی، بعث را به معنای برانگیختن و خارج کردن مردگان از قبرهایشان دانسته است.(10) البته ابن منظور و مرحوم طریحی، بعث و نشر را در این معنا، مترادف دانسته اند.(11)

نشر در بحث مردگان _که موضوع بحث ما است_ یعنی زنده کردن آن ها.
ابن منظور در لسان العرب(12) و مرحوم طریحی در مجمع البحرین(13) می گویند: نشر مردگان یعنی زنده کردن آن ها. خلیل بن احمد در العین می گوید: نشور یعنی زندگانی پس از مرگ.(14)

ـــــــــــــــــــــــــ
(1) بصائر الدرجات، ص 498، ح 9.
(2) حج/ 6 و 7.
(3) کهف/ 47.
(4) طه/ 124 تا 126.
(5) لسان العرب، ج‏4، ص 190.
(6) مجمع البحرين، ج‏3، ص 268.
(7) المفردات، ص 237.
(8) لسان العرب، ج‏2، ص 117.
(9) المفردات، ص 132.
(10) مجمع البحرين، ج‏2، ص 236.
(11) همان.
(12) لسان العرب، ج‏ 5، ص 206.
(13) مجمع البحرين، ج‏ 3، ص 493.
(14) العين، ج‏ 6، ص 252.

موضوع قفل شده است