جمع بندی آیا پذیرایی در دعاها و مراسمات مذهبی مأثور است؟

بسم الله الرحمن الرحيم

با عرض ادب و سلام

دوست گرامي تحقيق نسبتا وسيعي در مورد سوال شما در کتب دعا و زيارت انجام شد و در خصوص اطعام در روز عاشورا و يا ساير مراسم مذهبي ديگر متن مستند و متقني وجود ندارد و افراد صرفا به دليل

عشق و علاقه خود به حضرت ابي عبدالله به پختن و پخش نذري اقدام مي کنند و چنين عملي را به دليل اين که خدمت به گريه کنندگان و عزاداران حسيني است داراي اجر مي شمارند

زيرا زوار امام حسين و گريه کنندگان ايشان داراي مقامي بس بالا هستند و بر اين اساس هر کمک و رفع نيازي براي آنان داراي ثواب و ارزش است و از اين رو پخش نذري و سير نمودن و يا رفع تشنگي

اين عزيزان به تبع اهميت خودشان در در گاه الهي داراي ارزش است

البته در دو جا تصريح به ثواب مستقيم اطعام شده است :

1- نهار روز عيد غدير

2- افطار ماه مبارک رمضان

در اين دو موعد نفس اطعام دادن مستقيما ثواب است

در مواردي در دين مثل شب زفاف ، عقيقه فرزند و ..... نيز مستحب است انسان سايرين را اطعام نمايد .

سوال:
آیا نسبت به زمان خواندن دعا و کیفیت آن به شکل امروزین آن تصریحی در روایات وجود دارد و آیا پذیرایی در مراسم دعا به منظور جلب توجه مردم و حضور بیشتر آنها در روایات مورد تصریح قرار گرفته است مثلا در مورد عزاداری روز عاشورا؟

پاسخ:
آنچه در مورد زمان خواندن دعای ندبه رسیده است این است که در کتب روایی دعوت به خواندن این دعا از سوی شیعیان در چهار عید یعنی عید فطر؛ قربان؛ غدیر و جمعه شده اما شیعیان در صبح های جمعه قبل از طلوع آفتاب به قرائت این دعا می پردازند؛ بنابراین نسبت به کیفیت خواندن این دعا و زمان آن با توجه به شکل امروزین برپایی آن تصریحی در روایات به چشم نمی خورد.(1)در کتب دعا و زيارت در خصوص اطعام در روز عاشورا و يا ساير مراسم مذهبي ديگر متن مستند و متقني وجود ندارد و افراد صرفا به دليل عشق و علاقه خود به حضرت ابا عبدالله به پختن و پخش نذري اقدام مي کنند و چنين عملي را به دليل اين که خدمت به گريه کنندگان و عزاداران حسيني است داراي اجر مي شمارند.
زيرا زوار امام حسين و گريه کنندگان ايشان داراي مقامي بس بالا هستند و بر اين اساس هر کمک و رفع نيازي براي آنان داراي ثواب و ارزش است و از اين رو پخش نذري و سير نمودن و يا رفع تشنگي اين عزيزان به تبع اهميت خودشان در در گاه الهي داراي ارزش است .
البته در دو مورد تصريح به ثواب مستقيم اطعام شده است :
1- نهار روز عيد غدير : به عنوان نمونه به روایات ذیل توجه نمایید:
امام صادق علیه السلام فرمود :غذا دادن به یک مومن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق (در راس آنها خود ائمه معصومین)و یک میلیون شهید (در راس آنها حضرت عباس و شهدای کربلا) و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد.(2)
درجای دیگر ایشان فرمودند : غذا دادن به یک نفر در این روز مانند غذا دادن به همه پیامبران و صدیقان است.(3)به گونه ای که امام صادق علیه السلام اصلا این روز را روز اطعام الطعام نامیدند.(4)
2- افطار ماه مبارک رمضان: به عنوان نمونه به روایت زیر اشاره می شود:
هر مؤ منى كه مومن دیگرى را در شب ماه رمضان افطار دهد، خداوند براى او ثواب آزاد كردن سى بنده مى نویسد، و در نزد خدا براى او یك دعا مستجاب خواهد بود.(5)
در اين دو موعد نفس اطعام دادن مستقيما ثواب است؛ اما اطعام در مواردي مثل شب زفاف ، عقيقه فرزند و ..... نيز مستحب دانسته شده است. اما در مورد مراسم های مذهبی دیگر همان گونه که بیان شد تصریحی در روایات وجود ندارد.

منابع:
1.سیدبن طاووس/ اقبال الاعمال/ ص604-609.
2. مجلسی /بحار الانوار/ج6 /ص 303.
3.شیخ عباس قمی/مفاتیح الجنان /ص500.
4. مجلسی/بحار الانوار/ج95 /ص323.
5.مجلسی/بحارالانوار، ج 96، ص 316.