جمع بندی كلا بل لا تكرمون اليتيم

تب‌های اولیه

6 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
كلا بل لا تكرمون اليتيم

در این سه آیه:

فاما الانسن اذا ما ابتلئه ربه فاكرمه و نعمه فيقول ربى اكرمن (15)
و اما اذا ما ابتلئه فقدر عليه رزقه فيقول ربى اهانن (16)
كلا بل لا تكرمون اليتيم (17)

آیۀ آخر چه ارتباطی به دو آیۀ قبل دارد؟

بالاخره «فيقول ربى اكرمن» و «فيقول ربى اهانن» نتیجه گیری درستی هستن یا نه؟

با نام و یاد دوست




کارشناس بحث: استاد هدی

irancplusplus;740208 نوشت:
در این سه آیه:

فاما الانسن اذا ما ابتلئه ربه فاكرمه و نعمه فيقول ربى اكرمن (15)
و اما اذا ما ابتلئه فقدر عليه رزقه فيقول ربى اهانن (16)
كلا بل لا تكرمون اليتيم (17)

آیۀ آخر چه ارتباطی به دو آیۀ قبل دارد؟

بالاخره «فيقول ربى اكرمن» و «فيقول ربى اهانن» نتیجه گیری درستی هستن یا نه؟


آيات 15-20 سوره مباركه فجر به نقد ديدگاه انسان در خصوص نعمتهاي الهي پرداخته و آنرا تصحيح ميكند .
ديدگاه عمومي انسانها اين است كه نعمتهاي ظاهري موجب تقرب به خدا و اكرام فرد نزد خداوند است و عدم برخورداري از اين نعمتها نشانه دوري از لطف خداست .
در آيات 15 و 16 سوره مباركه فجر اين ديدگاه را تصحيح نموده و بيان مينمايد كه اعطاي نعمت يا عدم اعطاي آن ، جز ابتلا و امتحان انسان نيست و تقرب و عدم تقرب به درگاه الهي را بايد در جاي ديگري جستجو نمود .دوري از خداوند متعال با اعمال انسان – كه به برخي از آنها در آيات 17 تا20 تصريح نموده- است كه رقم مي خورد .
مرحوم علامه در اين خصوص مي فرمايند:
"انسان زير نظر خداى تعالى است، و خداى تعالى در كمين او است تا ببيند به صلاح مى گرايد و يا به فساد، و او را مى آزمايد، و در بوته امتحان قرارش مى دهد، يا با دادن نعمت، و يا با محروم كردنش از آن، اين از نظر واقع امر و اما انسان اين واقعيت را آن طور كه بايد در نظر نمى گيرد، او وقتى مورد انعام خداى تعالى قرار مى گيرد خيال مى كند نزد خدا احترام و كرامتى داشته، كه اين نعمت را به او داده، پس او هر كارى دلش بخواهد مى تواند بكند، در نتيجه طغيان مى كند و فساد را گسترش مى دهد، و اگر مورد انعام قرارش ندهد و زندگيش را تنگ بگيرد، او خيال مى كند كه خداى تعالى با او دشمنى دارد و به وى اهانت مى كند، در نتيجه به كفر و جزع مى پردازد."(1)

(1)- الميزان ، ذيل آيه 15 و 16 سوره مباركه فجر

در تفسير نمونه نيز آمده است :
"در ايـنـجـا بـه مـساله امتحان كه معيار ثواب و عقاب الهى است ومهمترين مساله زندگى انسان مـحسوب مى شود مى پردازد، مى فرمايد: ((اما انسان هنگامى كه پروردگارش او را براى آزمايش ، اكـرام مـى كـنـد و نـعمت مى بخشد (مغرورمى شود و) مى گويد: پروردگارم مرا گرامى داشته است))! (فاما الا نسان اذا ما ابتليه ربه فاكرمه ونعمه فيقول ربى اكرمن).
او نـمى داند كه آزمايش الهى گاه با نعمت است ، و گاه با انواع بل، نه روى آوردن نعمت بايد مايه غرور گردد، و نه بلاها مايه ياس و نوميدى.
(آيـه)ـ ((و امـا هـنـگـامـى كـه براى امتحان ، روزيش را بر او تنگ مى گيرد(مايوس مى شود و) مى گويد: پروردگارم مرا خوار كرده است))! (واما اذا ما ابتليه فقدر عليه رزقه فيقول ربى اهانن).
يـاس سـر تـا پـاى او را فرا مى گيرد، و از پروردگارش مى رنجد، غافل از اين كه اينها همه وسائل آزمـايـش و امـتـحان اوست ـكه خداوند طبق حكمتش هر گروهى رابه چيزى آزمايش مى كندـ امـتحانى كه رمز پرورش و تكامل انسان ، و به دنبال آن سبب استحقاق ثواب ، و در صورت مخالفت مايه استحقاق عذاب است."(2)


[=&quot](2)- تفسير نمونه ،ذيل آيه 15 و16 سوره مباركه فجر



"سپس به شرح اعمالى كه موجب دورى از خدا و گرفتارى درچنگال مجازات الهى مى شود پـرداخـتـه ، مـى فـرمـايـد: ((چـنان نيست كه شمامى پنداريد (كه اموالتان دليل بر مقام شما نزد پروردگار است ، بلكه اعمالتان حاكى از دورى شما از خداست) شما يتيمان را گرامى نمى داريد)) (كلا بل لا تكرمون اليتيم).

(آيه)ـ ((و يكديگر را بر اطعام مستمندان تشويق نمى كنيد)) (ولا تحاضون على طعام المسكين)."(3)

لذا وجه ارتباط آيه 17 با آيات قبل اين است كه دراين آيه خداوند متعال به برشمردن برخي اعمال – من جمله بي اعتنايي به اكرام ايتام- كه موجب دوري از خداوند و جلب قهر الهي است ، مي پردازد و در واقع آنچه حقيقتا موجب عذاب و قهر ومجازات الهي است را بيان ميكند تا انسان را متوجه اشتباه در برداشت خود نسبت به اسباب قهر و مجازات خداوند بنمايد و ازطرف ديگر او را متوجه امتحان و ابتلا در نعمت و سختي نمايد. (4)

(3)- همان ، ذيل آيه 17 و18
(4)- برگرفته ازالميزان ، همان .

پرسش: در این سه آیه:
فاما الانسن اذا ما ابتلئه ربه فاكرمه و نعمه فيقول ربى اكرمن (15)
و اما اذا ما ابتلئه فقدر عليه رزقه فيقول ربى اهانن (16)
كلا بل لا تكرمون اليتيم (17)
بالاخره «فيقول ربى اكرمن» و «فيقول ربى اهانن» نتیجه گیری درستی هستن یا نه؟


پاسخ:آيات 15-20 سوره مباركه فجر به نقد ديدگاه انسان در خصوص نعمتهاي الهي پرداخته و آنرا تصحيح ميكند .
ديدگاه عمومي انسانها اين است كه نعمتهاي ظاهري موجب تقرب به خدا و اكرام فرد نزد خداوند است و عدم برخورداري از اين نعمتها نشانه دوري از لطف خداست .
در آيات 15 و 16 سوره مباركه فجر اين ديدگاه را تصحيح نموده و بيان مينمايد كه اعطاي نعمت يا عدم اعطاي آن ، جز ابتلا و امتحان انسان نيست و تقرب و عدم تقرب به درگاه الهي را بايد در جاي ديگري جستجو نمود .دوري از خداوند متعال با اعمال انسان – كه به برخي از آنها در آيات 17 تا20 تصريح نموده- است كه رقم مي خورد .
مرحوم علامه در اين خصوص مي فرمايند:
"انسان زير نظر خداى تعالى است، و خداى تعالى در كمين او است تا ببيند به صلاح مى گرايد و يا به فساد، و او را مى آزمايد، و در بوته امتحان قرارش مى دهد، يا با دادن نعمت، و يا با محروم كردنش از آن، اين از نظر واقع امر و اما انسان اين واقعيت را آن طور كه بايد در نظر نمى گيرد، او وقتى مورد انعام خداى تعالى قرار مى گيرد خيال مى كند نزد خدا احترام و كرامتى داشته، كه اين نعمت را به او داده، پس او هر كارى دلش بخواهد مى تواند بكند، در نتيجه طغيان مى كند و فساد را گسترش مى دهد، و اگر مورد انعام قرارش ندهد و زندگيش را تنگ بگيرد، او خيال مى كند كه خداى تعالى با او دشمنى دارد و به وى اهانت مى كند، در نتيجه به كفر و جزع مى پردازد."(1)

در تفسير نمونه نيز آمده است :
"در ايـنـجـا بـه مـساله امتحان كه معيار ثواب و عقاب الهى است ومهمترين مساله زندگى انسان مـحسوب مى شود مى پردازد، ...

"سپس به شرح اعمالى كه موجب دورى از خدا و گرفتارى درچنگال مجازات الهى مى شود پـرداخـتـه ، مـى فـرمـايـد: ((چـنان نيست كه شمامى پنداريد (كه اموالتان دليل بر مقام شما نزد پروردگار است ، بلكه اعمالتان حاكى از دورى شما از خداست) شما يتيمان را گرامى نمى داريد)) (كلا بل لا تكرمون اليتيم).

(آيه)ـ ((و يكديگر را بر اطعام مستمندان تشويق نمى كنيد)) (ولا تحاضون على طعام المسكين)."(2)

لذا وجه ارتباط آيه 17 با آيات قبل اين است كه دراين آيه خداوند متعال به برشمردن برخي اعمال – من جمله بي اعتنايي به اكرام ايتام- كه موجب دوري از خداوند و جلب قهر الهي است ، مي پردازد و در واقع آنچه حقيقتا موجب عذاب و قهر ومجازات الهي است را بيان ميكند تا انسان را متوجه اشتباه در برداشت خود نسبت به اسباب قهر و مجازات خداوند بنمايد و ازطرف ديگر او را متوجه امتحان و ابتلا در نعمت و سختي نمايد. (3)

(1)- الميزان ، ذيل آيه 15 و 16 سوره مباركه فجر

(2)- تفسير نمونه ،ذيل آیات 17و18 سوره مباركه فجر


(3)- برگرفته ازالميزان ، همان .

کلید وازه ها : امتحان و ابتلا ؛ربی اکرمن ؛ ربی اهانن، بی اعتنایی به ایتام؛دوری از خدا


موضوع قفل شده است