جمع بندی درخواست بررسی صحت و توضیح درباره حدیث امام باقر علیه السلام در خصوص مجامعت

این حدیث از حضرت امام محمّد باقر (علیه السّلام) در کتاب حیلة المتّقین، صفحه 60 آمده است و در اینترنت در سایت ها و وبلاگ های مختلف آمده است :
زن آزاد را در برابر زن آزاد دیگر جماع مکن اما کنیز را در برابر کنیز دیگر جماع کردن باکی نیست.

روایتی که در پرسش شما آمده است فقط در حلیه المتقین آمده است که مستند روایی محسوب نمی شود
لذا به این جواب تفصیلی دقت بفرمایید :
رواياتي كه مي رساند جماع با زن در مقابل زن دوم روا نيست امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمود:(( با زن آزاد در برابر زن آزاد جماع نكن .))و از اين نتيجه مي گيريم كه مراد مردي است كه دو زن دارد نه اينكه كسي بخواهد در كنار خواهر يا مادر و يا ديگر محارمش با همسرش همبستر نگردد اين كه قطعا جايز نمي باشد ونياز به گفتن نيست.
در سند اين روايت افرادي مانند: علان بن محمد(۱) و خلف بن سلمه(۲) و علي بن اسباط(۳) و سالم بن محمد(۴) وجود دارد كه در كتاب هاي راوي شناسي مورد تاييد نيستند لذا نمي توان به روايات اينها عمل نمود. پس مي توان نتيجه گرفت كه اين روايت سنديت ندارد.
۲. روايتي ديگر از امام باقر ـ عليه السلام ـ كه فرمود: ((مرد مي تواند بين دو زن خود و دو كنيزش بخوابد ولي نبايد با يكي نزديكي كند و ديگري آن را ببيند)).(۵)
اين روايت هر چند شبيه روايت اول است ولي كنيز را از زن آزاد جدا نكرده است و لذا مي توان گفت روايت مي گويد هم با دو كنيز و هم با دو زن نبايد يكجا همبستر شد.
البته اين روايت نيز مستند نمي باشد.
رواياتي كه مي گويد خوابيدن با دو زن و دو كنيز اشكال ندارد.
امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: ((اشكالي ندارد كه مردي با دو زنش يا با دو كنيزش بخوابد زيرا زنان بمنزله بازي و معشوقه شما هستند)).(۶)
در اين روايت فقط خوابيدن را جايز شمرده و اشاره اي به جماع ندارد.
باز از امام ابي الحسن (امام موسي كاظم يا امام رضا ـ عليهم السلام ـ ) نقل شده كه خوابيدن با دو كنيز اشكالي ندارد.
اين روايت از نظر سندي اشكال دارد و قابل استناد نمي باشد.
نتيجه اينكه با اين روايات نه مي توان ثابت كرد كه در كنار زن آزاد جماع با زن ديگر جايز نيست و نه مي توان ثابت كرد كه جماع با دو كنيز جايز است، چون مستند نمي باشند.
رواياتي كه نگاه زن به عورت زن را حرام مي داننداما در مقابل اين روايت ها، روايات فراواني وجود دارد كه مي رساند نگاه زن به عورت زن ديگر مگر در مواقع غير ضروري حرام است و با استناد به اينگونه روايات مي توان گفت هر چند خوابيدن مرد با دو همسرش و نيز همبستر شدن با يكي در مقابل ديگري جايز است و اشكالي هم ندارد، ولي نبايد اين زن ها به عورت همديگر نگاه كنند.
بنابراين از اين روايات استفاده مي شود كه نگاه زن به عورت زن دوم شوهرش حرام است.
اما كنيز هر چند در نگاه اوليه مي توان گفت زن آزاد با كنيز فرق ندارد ولي خداوند متعال از سر لطف و عنايتي كه دارد در مقابل اسارت و كنيز شدن كنيز، احكام و واجباتي را از آنها برداشته و لذا هر چند نگاه زن به عورت زن حرام است ولي خداوند اين حكم را از كنيز برداشته و گفته اشكال ندارد البته اين حكم را نمي توان از روايت مورد نظر استفاده كرد چون سند ندارد و بلكه با استناد به ديگر روايات كه مي رساند كنيز از اين حكم استثنا شده مي توان چنين نتيجه گرفت.
خلاصه سخن اينكه خداوند از سر لطفي كه دارد برخي احكام را از كنيز برداشته است و اين حكم نيز يكي از آنهاست همانگونه كه در نماز بر كنيز واجب نيست مثل زن آزاد تمام بدنش را بپوشاند يا كنيز اگر مرتكب عمل خلاف عفت شد مثل زن آزاد سنگسار و شلاق نمي خورد بلكه مجازاتش نصف زنان آزاد است.
پس اين حكم حكمتي دارد و آن اين است كه كنيز احكام آسان تري دارد و اين رحمت بي منتهاي خداوندي بر بندگانش مي باشد. و اسلام نمي خواهد همجنس بازي را رواج دهد، بلكه فقط يك استثنا در حكم دارد.
يادآوري اين نكته نيز لازم است كه امروزه كنيز به معناي اسلامي در دنيا وجود ندارد و اين احكام امروزه كاربرد ندارد.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات
پی نوشت ها:
۱. در کتاب هاي رجالي مورد تاييد قرار نگرفته است. ر.ک: نمازي شاهرودي، علي، مستدرکات علم رجال الحديث، ج۵، ص۲۶۸.
۲. وي مجهول است يعني مشخص نيست مورد اعتماد بود يا نه. ر.ک: جواهري، محمد، االمفيد من معجم رجال الحديث، ص۲۱۱.
۳. وي نيز مورد تاييد نمي باشد و به رواياتش نمي توان استناد جست. ر.ک: شيخ طوسي، اختيار معرفه الرجال، ج۲، ص۵۳۸.
۴. وي نيز تاييد نشده است. ر.ک: مستدرکات علم رجال الحديث، ج۴، ص۱۰.
۵. بروجردي، محمد حسين، جامع احاديث الشيعه، قم، ۱۴۰۹ق، ج۲۰، ص۱۹۷.
۶. همان.