جمع بندی تغافل و انواع آن

سلام الان جامعه ما غرق در تغافل است و اونقدر تغافل کرده ایم که فساد از همه جا داره میریزه و هیچ کس به روی خودش نمیاره اونوقت شما میگید تغافل روی تاقچه مونده؟ نه عامو اگه میتونی یه چیزی بگو مردم یکم احساس مسئولیت کنند و غیرت به خرج بدن.

یا سبحان

با سلام

تغافل از گناهان علنی در اجتماع و یا به اعتباری تجاهر به فسق نیست،تغافل باید عامل باز دارنده ازخطا و روشی برای تربیت فرد باشد

تغافل در برخورد با خطای سهوی است نه گناه عمدی،و مربوط به حیطه ی واجبات و محرمات الهی نیست،گرچه امر به معروف و نهی از منکر

هم ضوابط-شرایط و مراحل و آدابی دارد که در صورت عمل به آنها اثر گذار خواهد بود.

اصولا تغافل پسندیده،عامل تربیت است و نه تغافل مذموم و ناپسند که چشم پوشی بی مورد از گناهان عمدی بخصوص در سطح جامعه است.

[="Tahoma"][="DarkRed"]با سلام.

تغافل به معنی "خود را به ندانستن زدن"، یکی از اصول اخلاقیه که با مراعات کردنش هم خودمون آرامش پیدا میکنیم و هم به طرف مقابل احساس راحتی میدیم.

البته این مقوله هم مثل خیلی چیزهای دیگه در جای خودش باید استفاده بشه و اصلا ربطی به "نهی از منکر" نداره.
بیشتر جائی باید تغافل کرد که کسی به ما بدی کرده و میشه با ندید گرفتن این مسئله، از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کرد.

دیل کارنگی نویسنده کتاب "آیین دوست یابی" مي گويد: ما صاحب آن خُلق سليم و روح ملكوتي نيستيم كه بتوانيم دشمن خود را دوست بداريم، ولي براي خاطر سلامت و خوشي خود بايد آن ها را ببخشيم و فراموششان كنيم.

[/]

[="Tahoma"][="Blue"]

در حدیث معروفی که هم از امام سجاد علیه السلام و هم از امام باقر علیه السلام و هم از امام صادق علیه السلام نقل شده است، پیرامون «تغافل» چنین می فرمایند: «صلاح حال التعایش والتعاشر ملا مکیال ثلثاه فطنة و ثلثه تغافل، مصلحت همزیستی سالم و معاشرت با مردم درپیمانه ای است که دو سوم آن هوشیاری و یک سوم آن تغافل باشد. (تحف العقول، ص 264.)این روایت، در واقع ضمن تاکید بر تغافل مثبت، از تغافل منفی بر حذر می دارد. ابتداتاکید به هوشیاری و بیداری و ترک «غفلت» می کند و سهم آن را دو سوم می دانند ومفهوم آن این است که انسان نباید از مسائل مهم زندگی بی خبر بماند، بلکه باید با کمال دقت، مراقب آنچه که خیر و صلاح او در آن است، باشد. از سوی دیگر نسبت به اموری که لازم است مورد بی اعتنایی و بی توجهی قرار گیرد، دستور به «تغافل» می دهد، مانند، فکر و دقت در مسایل جزئی زندگی که اهمیت چندانی ندارند، انسان را از تفکر در امورمهم باز می دارد و همچنین مخفی کردن عیوب پنهانی دیگران در مواردی که مصلحت ایجاب می کند، کار پسندیده ای است.

امیر مؤمنان علی علیه السلام در این رابطه می فرمایند: «من اشرف اعمال الکریم غفلته عما یعلم، یکی از باارزشترین کارهای کریمان، «تغافل» از چیزهایی است که از آن آگاهند» (نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 222)

(و سرپوش گذاشتن بر آن لازم است. )
در حدیث دیگری آن امام بزرگوار علیه السلام می فرمایند: «من لم یتغافل و لا یغض عن کثیر من الامور تنغصت عیشته، کسی که «تغافل» و چشم پوشی از بسیاری امور نکند، زندگی برای او ناگوار خواهد شد»

بدیهی است، زندگی انسان ها خالی از اموری که بر خلاف توقع باشد، نیست. اگرانسان جزئیات زندگی دیگران را با کنجکاوی و دقت پیدا کند و آنها را موردبازخواست قرار دهد، زندگی برایش تلخ و دوستان از اطراف او پراکنده می شوند.

این بحث را با حدیثی از همان بزرگوار علیه السلام پایان می دهیم: «و عظموا اقدارکم بالتغافل عن الدنی من الامور... و لا تکونوا بحاثین عما غاب عنکم، فیکثر عائبکم... و تکرموابالتعامی عن الاستقصاء، قدر و منزلت خود را با «تغافل» نسبت به امور پست و کوچک بالابرید... و زیاده از اموری که پوشیده و پنهان است تجسس نکنید که عیب جویان شما زیادمی شوند... و با چشم بر هم نهادن از دقت بیش از حد در جزئیات، بزرگواری خود را ثابت کنید» (بحار الانوار، ج 75، ص 64)

از این حدیث و بعضی از احادیث دیگر، به خوبی موارد «تغافل» روشن می شود ونشان می دهد که مربوط به امور مهم و سرنوشت ساز زندگی نیست، بلکه مربوط به امورجزئی و کم اهمیت است که در زندگی وجود دارد.

بنابراین «تغافل» منافاتی با امر به معروف و نهی از منکر و انتقاد سازنده ندارد، زیرا، «امر به معروف و نهی از منکر» مربوط به واجبات و محرمات است که از محدوده «تغافل» بیرون است و انتقاد سازنده مربوط به اموری است که در سرنوشت فرد و جامعه اثر قابل ملاحظه ای دارد، در حالی که «تغافل» مربوط به امور جزئی و کم ارزش و یاعیوبی که مصلحت در آن است که در پرده بماند.
همچنین تغافل در مورد گذشت و نادیده گرفتنِ امور شخصی و فردی است. یعنی حقوقی که از ما ضایع می شود نه حق الله یا حقوق سایر مردم.
سیره پیامبر گرامی اسلام بر این بوده که بنا نداشتند نسبت به حقوقی که از شخص ایشان ضایع میشد پافشاری داشته باشند و مطالبه کنند و معمولا گذشت می نمودند، مخصوصا موقعی که پشیمانی و ندامت را در چهره طرف می دیدند و او را شماتت و سرزنش نمی کردند به عبارتی تغافل می نمودند.[/]

[="Tahoma"][="Blue"]غافل به دو گروه «تغافل مثبت» و «تغافل منفی» تقسیم می‌شود. پس پسندیده یا ناپسند بودن و بجا یا نابجا بودن تغافل بر طبق موارد فرق می‌کند. که در قسم اول جزو فضایل اخلاقی و در قسم دوم جزو رذائل اخلاقی است.
تغافل مثبت؛ یعنی این‌که انسان، چیزهایى را بداند که پنهان کردن آن لازم یا پسندیده است؛ به دیگر سخن؛ فردى خود را نسبت به مسئله‌اى که اظهارش عواقب نامطلوب دارد، به ناآگاهى و بی‌اطلاعى بزند و با بزرگوارى از کنار آن بگذرد تا باعث حفظ آبروى دیگران شود. اگر در مواردى پرده‌درى شود و آبرو و حیثیت اشخاص بر باد رود، افراد تشویق به گناه می‌شوند و طبق منطق «من که رسواى جهانم، غم دنیا سهل است» رسوایى را مجوّزى براى گناه می‌شمرد. و اگر پرده حیاى گنه‌کاران دریده شود، دست به هر کارى می‌زنند؛ پس در این‌جا جز با «تغافل» نمی‌توان جلوى این پدیده شوم اجتماعى را گرفت.
برخی از مواقع تغافل و چشم‌پوشی در امور زندگى، مایه بدبختى است. اگر انسان، واقعیت‌ها را بداند و باور داشته باشد که زندگى دنیا ناپایدار است و این جهان گذرگاهى است که باید از آن بگذرند، و به سرایى دیگر بشتابند و مرگ قانون تخلّف ناپذیرى است، و هیچ اعتبارى به قدرت‌ها و ثروت‌هاى مادى نیست؛ ولى با این حال، چنان از کنار این مسائل بگذرد که گویى هیچ چیزى نمی‌داند و نمی‌بیند، این تغافل منفى است.[/]

سوال
تغافل چیست و در چه مواردی قابل اجراست؟
جواب
در حدیث معروفی که هم از امام سجاد علیه السلام و هم از امام باقر علیه السلام و هم از امام صادق علیه السلام نقل شده است، پیرامون «تغافل» چنین می فرمایند: «صلاح حال التعایش والتعاشر ملا مکیال ثلثاه فطنة و ثلثه تغافل، مصلحت همزیستی سالم و معاشرت با مردم درپیمانه ای است که دو سوم آن هوشیاری و یک سوم آن تغافل باشد. (تحف العقول، ص 264.)
این روایت، در واقع ضمن تاکید بر تغافل مثبت، از تغافل منفی بر حذر می دارد. ابتداتاکید به هوشیاری و بیداری و ترک «غفلت» می کند و سهم آن را دو سوم می دانند ومفهوم آن این است که انسان نباید از مسائل مهم زندگی بی خبر بماند، بلکه باید با کمال دقت، مراقب آنچه که خیر و صلاح او در آن است، باشد. از سوی دیگر نسبت به اموری که لازم است مورد بی اعتنایی و بی توجهی قرار گیرد، دستور به «تغافل» می دهد، مانند، فکر و دقت در مسایل جزئی زندگی که اهمیت چندانی ندارند، انسان را از تفکر در امورمهم باز می دارد و همچنین مخفی کردن عیوب پنهانی دیگران در مواردی که مصلحت ایجاب می کند، کار پسندیده ای است.

امیر مؤمنان علی علیه السلام در این رابطه می فرمایند: «مِن اشرف اعمال الکریم، غفلته عما یعلم، یکی از باارزشترین کارهای کریمان، «تغافل» از چیزهایی است که از آن آگاهند» (نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 222)

در حدیث دیگری آن امام بزرگوار علیه السلام می فرمایند: «من لم یتغافل و لا یغض عن کثیر من الامور تنغصت عیشته، کسی که «تغافل» و چشم پوشی از بسیاری امور نکند، زندگی برای او ناگوار خواهد شد»

بدیهی است، زندگی انسان ها خالی از اموری که بر خلاف توقع باشد، نیست. اگرانسان جزئیات زندگی دیگران را با کنجکاوی و دقت پیدا کند و آنها را موردبازخواست قرار دهد، زندگی برایش تلخ و دوستان از اطراف او پراکنده می شوند.

این بحث را با حدیثی از همان بزرگوار علیه السلام پایان می دهیم: «و عظموا اقدارکم بالتغافل عن الدنی من الامور... و لا تکونوا بحاثین عما غاب عنکم، فیکثر عائبکم... و تکرموابالتعامی عن الاستقصاء، قدر و منزلت خود را با «تغافل» نسبت به امور پست و کوچک بالابرید... و زیاده از اموری که پوشیده و پنهان است تجسس نکنید که عیب جویان شما زیاد می شوند... و با چشم بر هم نهادن از دقت بیش از حد در جزئیات، بزرگواری خود را ثابت کنید» (بحار الانوار، ج 75، ص 64)

از این حدیث و بعضی از احادیث دیگر، به خوبی موارد «تغافل» روشن می شود ونشان می دهد که مربوط به امور مهم و سرنوشت ساز زندگی نیست، بلکه مربوط به امور جزئی و کم اهمیت است که در زندگی وجود دارد.

بنابراین «تغافل» منافاتی با امر به معروف و نهی از منکر و انتقاد سازنده ندارد، زیرا، «امر به معروف و نهی از منکر» مربوط به واجبات و محرمات است که از محدوده «تغافل» بیرون است و انتقاد سازنده مربوط به اموری است که در سرنوشت فرد و جامعه اثر قابل ملاحظه ای دارد، در حالی که «تغافل» مربوط به امور جزئی و کم ارزش و یاعیوبی که مصلحت در آن است که در پرده بماند.
همچنین تغافل در مورد گذشت و نادیده گرفتنِ امور شخصی و فردی است. یعنی حقوقی که از ما ضایع می شود نه حق الله یا حقوق سایر مردم.
سیره پیامبر گرامی اسلام بر این بوده که بنا نداشتند نسبت به حقوقی که از شخص ایشان ضایع می شد پافشاری داشته باشند و مطالبه کنند و معمولا گذشت می نمودند، مخصوصا موقعی که پشیمانی و ندامت را در چهره طرف می دیدند و او را شماتت و سرزنش نمی کردند به عبارتی تغافل می نمودند.
انواع تغافل
تغافل به دو گروه «تغافل مثبت» و «تغافل منفی» تقسیم می‌شود. پس پسندیده یا ناپسند بودن و بجا یا نابجا بودن تغافل بر طبق موارد فرق می‌کند. که در قسم اول جزو فضایل اخلاقی و در قسم دوم جزو رذائل اخلاقی است.
تغافل مثبت؛ یعنی این‌که انسان، چیزهایى را بداند که پنهان کردن آن لازم یا پسندیده است؛ به دیگر سخن؛ فردى خود را نسبت به مسئله‌اى که اظهارش عواقب نامطلوب دارد، به ناآگاهى و بی‌اطلاعى بزند و با بزرگوارى از کنار آن بگذرد تا باعث حفظ آبروى دیگران شود. اگر در مواردى پرده‌درى شود و آبرو و حیثیت اشخاص بر باد رود، افراد تشویق به گناه می‌شوند و طبق منطق «من که رسواى جهانم، غم دنیا سهل است» رسوایى را مجوّزى براى گناه می‌شمرد. و اگر پرده حیاى گنه‌کاران دریده شود، دست به هر کارى می‌زنند؛ پس در این‌جا جز با «تغافل» نمی‌توان جلوى این پدیده شوم اجتماعى را گرفت.
برخی از مواقع تغافل و چشم‌پوشی در امور زندگى، مایه بدبختى است. اگر انسان، واقعیت‌ها را بداند و باور داشته باشد که زندگى دنیا ناپایدار است و این جهان گذرگاهى است که باید از آن بگذرند، و به سرایى دیگر بشتابند و مرگ قانون تخلّف ناپذیرى است، و هیچ اعتبارى به قدرت‌ها و ثروت‌هاى مادى نیست؛ ولى با این حال، چنان از کنار این مسائل بگذرد که گویى هیچ چیزى نمی‌داند و نمی‌بیند، این تغافل منفى است.