کمال اختیاری و اعطائی

مجدداً برای چندمین بار به همه دوستان و همراهان اسک دین، متذکر می شویم که اولاً پس از جستجو و اطمینان از تکراری نبودن سؤال، اقدام به ایجاد تایپیک جدید نمایند، ثانیاً در صورتیکه ظرف 48 ساعت پاسخ از کارشناسان و همکاران علمی دریافت ننمودند، آدرس تایپیک را بصورت پیام خصوصی برای مدیر انجمن مربوطه و یا کارشناسان سایت ارسال کنند و یا لینک آن را در صفحه مشخصات شخصی مدیر و کارشناسان، قرار داده و از ایشان بخواهند در پاسخ تعجیل کنند.

در پاسخ به سؤال شما بزرگوار گفتنی است:

لازمه کمال فیاض بودن خداوند این است که هر کمال ممکنی را بیافریند. او قبل از آفرینش انسان، موجودات دیگری را به نام ملایکه آفریده بود که از همان ابتدای آفرینششان دارای همه کمالات ممکنه بودند؛ یعنی، همه ًکمال ها را بالفعل دارا بودند . پس هرگز به کمال جدیدی دست پیدا نمی کنند و مرتبه ًوجودیشان تکامل نمی یابد. این کمال را در اصطلاح کمال اعطائی گویند.

حضرت علی (ع) فرمود: ((ثم فتق ما بین السماوات العلا فملاهن اطوارا" من ملایکته منهم سجود لایرکعون و رکوع لاینصبون و صافون لایتزایلون و مسبحون لایسامون؛ سپس آسمان های بالا را از هم گشود و ازفرشتگان گوناگون پر نمود .گروهی از فرشتگان همواره در سجده اند و رکوع دارند و گروهی در رکوع اند و نمی ایستند و گروهی در صف هایی ایستاده اندو پراکنده نمی شوند و گروهی هموراه تسبیح گویند و خسته نمی شوند))، (نهج البلاغه، خطبه اول).] آنان خدا را پرستش می کنند واین کمالی است که خداوند به آنها داده است و آنان امکان نا فرمانی و مخالفت ندارند

خداوند متعال در قرآن کریم فرمود: ((لایسبقونه بالقول و هم بامره یعملون؛ [فرشتگان] در سخن بر او پیشی نمی گیرند و خود به دستور او کار می کنند))، (انبیا، آیه 27) و نیزفرمود: ((علیها ملایکه غلاظ شداد لایعصون الله ما امرهم و یفعلون مایومرون؛ بر آن [آتش] فرشتگانی خشن [و] سختگیر [گماشته شده] اند ازآنچه خدا به آنان دستور داده سرپیچی نمی کنند و آنچه را که مامورند انجام می دهند ))، (تحریم، آیه 6 )] .

خداوند به دلیل فیاض بودنش، می خواست علاوه بر کمالی که ملایکه دارند، یک کمال برتری نیز بیافریند و آن کمال اختیاری انسان است؛ یعنی، موجودی را بیافریند که همه این کمال ها را با اختیار و انتخاب خود به دست بیاورد. از این رو انسان را آفرید، انسانی که ازابتدا دارای همه ً کمالات نبوده؛ اما به گونه ای است که می تواند به آن کمال ها برسد. روشن است کمالی که انسان با اختیار و انتخاب آزاد خودتحصیل می کند، از کمال اعطایی ملایکه برتر است

[امیرمومنان (ع) فرمود: ((ان الله عز و جل رکب فی الملایکه عقلا" بلاشهوه و رکب فی البهایم شهوه بلا عقل و رکب فی بنی آدم کلیهما فمن غلب عقله شهوته فهو خیر من الملایکه و من غلبت شهوته عقله فهو شر من البهایم؛ خداوند عز وجل ملایکه را از عقل آفرید و در آنان شهوت قرار نداد و حیوانات را از شهوت آفرید و در آنان عقل قرار نداد و بنی آدم را از عقل و شهوت آفرید. پس هرکس عقلش بر شهوتش پیروز شود از ملایکه برتر خواهد بود و هر کس شهوتش بر عقلش غلبه کند از حیوانات پست تر خواهد بود، (وسایل الشیعه، ج 11، ص164)

پس با توجه به مطالب ذکر شده، خصوصاً با دقت در کلام امیر بیان علی (ع) فاصلۀ بین کمال اعطائی و کمال اختیاری روشن می شود.

منبع: (مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، http://www.pasokhgoo.ir/fa/node/3605 با کمی تصرف.)

موفق باشید ...:Gol: