جمع بندی تاخیر در اجابت دعا

تب‌های اولیه

12 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
تاخیر در اجابت دعا

سلام :Gol:
سالهاست دنبال آرزویی هستم که از خدا تقاضا میکنم خیلی دعا کردم . اما برآورده نمی شود واقعا دیگه ناامید شدم نمی دانم باید دیگه بهش فکر نکنم چون فکر میکنم شاید خدا دوست نداره براورده بشه ......اما مگه میشه ؟اخه دیگه خیلی داره دیر میشه .......میخام بدونم چکار باید انجام بدم تا خدا آرزو ی من.....هر چه سریعتر برآورده کنه ......

با تشکر فراوان:Gol::Gol:

با نام و یاد دوست




کارشناس بحث: استاد مسلم

*ضحا*;702059 نوشت:
سلام
سالهاست دنبال آرزویی هستم که از خدا تقاضا میکنم خیلی دعا کردم . اما برآورده نمی شود واقعا دیگه ناامید شدم نمی دانم باید دیگه بهش فکر نکنم چون فکر میکنم شاید خدا دوست نداره براورده بشه ......اما مگه میشه ؟اخه دیگه خیلی داره دیر میشه .......میخام بدونم چکار باید انجام بدم تا خدا آرزو ی من.....هر چه سریعتر برآورده کنه ......

با تشکر فراوان



با سلام و احترام و تشکر از سوال شما

دعا یعنی درخواست تغییر وضع فعلی در آینده، اما دقت بفرماید آگاهی ما انسان ها نسبت به شرایط حال، و اتفاقات آینده و مصلحت خویش بسیار محدود است، خداوند قادر مطلق، و خیرخواه محض است پس تا مانعی در میان نباشد امکان ندارد دعایی مستجاب نشود، و خواسته بنده را بی جهت رد کند، چون او بر خلاف ما انسان ها نه با اجابت درخواستها چیزی از دارایی اش کم می شود، و نه قدرتش کاهش می یابد، و نه به آنچه که می بخشد نیاز دارد.
طبق روایات برخی رفتارها و خصلتها مانع استجابت دعا هستند، همان طور که امام صادق(ق) می فرمایند:

«إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا دَعَا اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِنِيَّةٍ صَادِقَةٍ وَ قَلْبٍ مُخْلِصٍ اسْتُجِيبَ لَهُ بَعْدَ وَفَائِهِ بِعَهْدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذَا دَعَا اللَّهَ بِغَيْرِ نِيَّةٍ وَ إِخْلَاصٍ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ أَ لَيْسَ اللَّهُ يَقُولُ‏ أَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ‏ فَمَنْ وَفَى وُفِيَ لَه»(بحارالانوار، علامه مجلسی، ج90، ص379)
ترجمه: هنگامی که عبد خداوند را صادقانه و خالصانه بخواند دعایش مستجاب می شود، و اگر خداوند را بدون نیست خالص بخواند دعایش مستجاب نمی شود، آیا خداوند (در قرآن) نفرموده: « به عهد من وفا کنید تا به عهد شما وفا کنم» پس هر کس وفا کند، وفا بیند.

همچنین در روایت دیگری آمده است: اگر کسی با زبانی که دیگران را آزرده است، نیت ناخالص، یا قلب متکبر خدا را بخواند خداوند پاسخ او را نخواهد داد.(بحارالانوار، علامه مجلسی، ج90، ص370)

امام باقر(ع) نیز می فرمایند:
«إِنَّ الْعَبْدَ لَيَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا فَيَكُونُ مِنْ شَأْنِ اللَّهِ تَعَالَى قَضَاؤُهَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ أَوْ بَطِي‏ءٍ فَيُذْنِبُ الْعَبْدُ عِنْدَ ذَلِكَ الْوَقْتِ ذَنْباً فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِحَاجَتِهِ لَا تُنْجِزْهَا لَهُ فَإِنَّهُ قَدْ تَعَرَّضَ لِسَخَطِي‏»(بحارالانوار، ج90، ص376)
ترجمه: به درستی که بنده حاجتی از حوائج دنیا را طلب می کند و از شئون خداوند این است که آن را در مدت کوتاه یا بلندی اجابت کند، پس بنده در آن زمان گناهی مرتکب می شود، پس خداوند به ملکی که مأمور استجابت حاجت اوست می گوید: حاجت او را نده، به درستی که او به نارضایتی من توجهی نکرده است.

یا امام صادق(ع) در روایت دیگری می فرمایند:
«يَقُولُ اللَّهُ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَا أُجِيبُ دَعْوَةَ مَظْلُومٍ دَعَانِي فِي مَظْلِمَةٍ وَ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عِنْدَهُ مَظْلِمَةٌ مِثْلُهَا»(بحارالانوار، ج90، ص372)
خداوند می فرماید: به عزت و جلالم دعای مظلومی را که مرا در محکمه بخواند و مثل آن حق و ظلم در حق دیگران بر گردن خودش باشد مستجاب نمی کنم.
در هر صورت هر کسی بهتر شریط خویش را درک می کند، و می تواند ببیند از خصلت هایی که مانع استجابت دعا هستند منزه هست یا خیر.
پس اگر موانع استجابت دعا در کار نباشد، خداوند وعده داده است پاسخ تمام دعاها را داده و آنها را مستجاب کند:
«ادْعُوني‏ أَسْتَجِبْ لَكُم‏»؛ مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم‏ (غافر-40)
لذا خداوند خلف وعده نکرده، و هرگز دعایی را بدون جواب نخواهد گذاشت، اما باید به چند نکته در خصوص استجابت توجه کرد:

نکته اول:
گاهی وقت ها مصلحت الهی بر این قرار می گیرد که دعایی که مستجاب شده برای اعطاء به تأخیر بیفتد، همان طور که امیرالمومنین(ع) میفرمایند:
«رُبَّمَا أُخِّرَتْ مِنَ الْعَبْدِ إِجَابَةُ الدُّعَاءِ لِيَكُونَ أَعْظَمَ لِأَجْرِ السَّائِلِ وَ أَجْزَلَ لِعَطَاءِ الْآمِل‏»(بحارالانوار، ج90، ص372)
چه بسیار که خداوند اجابت دعای بنده را به تأخیر می اندازد تا بر اجر او بیفزاید، و عطای عظیم تری به آرزومند ببخشد.

یا برای اینکه خداوند دوست دارد بنده او از درگاه او به جای دیگر نرفته و با او در ارتباط باشد:

«إِنَّ اللَّهَ يُؤَخِّرُ إِجَابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقاً إِلَى دُعَائِهِ وَ يَقُولُ صَوْتٌ أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ وَ يُعَجِّلُ إِجَابَةَ دُعَاءِ الْمُنَافِقِ وَ يَقُولُ صَوْتٌ أَكْرَهُ سَمَاعَه‏»(بحارالانوار، ج90، ص370)
ترجمه: به درستی که خداوند اجابت مومن را به تاخیر می اندازد به خلطر شوق به دعا کردن او، و می فرماید: (این) صدایی است که شنیدنش را دوست دارم. و در اجابت دعای منافق تعجیل می ورزد و می فرماید: این صدای است که از شنیدنش اکراه دارم.

یا به خاطر مصلحتی ممکن است بین استجابت و إعطاء فاصله بیفتد، همان طور که در روایاتی آمده است:
إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يُسْتَجَابُ لِلرَّجُلِ الدُّعَاءُ ثُمَّ يُؤَخَّرُ قَالَ نَعَمْ عِشْرُونَ سَنَةً» (عدة الداعی، ابن فهد حلی، ص203)
اسحاق بن عمار می گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم می شود دعای بنده ای استجابت شود و إعطاء آن به تأخیر بیفتد، فرمود: بله، 20 سال.

و در روایتی می فرمایند:
«كَانَ بَيْنَ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُما وَ بَيْنَ أَخْذِ فِرْعَوْنَ أَرْبَعُونَ عَاماً»(الکافی، شیخ کلینی، ج2، ص489)
بین غرمایش خداوند به حضرت موسی(ع) و هارون(ع) که فرمود: درخواست شما استجابت شد، تا زمانی که فرعون را به عذاب خویش گرفت، 40 سال طول کشید.

پس هر دعایی یک اقتضائات و شرایط زمانی دارد که تأخیر آن تا زمان حصول شرایط و تحقق مصلحت به معنای عدم استجابت نیست.

نکته دوم: نباید استجابت خداوند را معنا کنیم، یا جواب خدا رو آنچه دلمان می خواهد بدانیم، اگرچه خداوند درخواستی که از دلی بدون غل و غش ارائه شود را بی پاسخ نخواهد گذاشت، اما آنچه او می پسندد برای اعطاء، همیشه آن چیزی نیست که ما خواسته ایم، پیامبر(ص) در این خصوص می فرمایند:
«مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَدْعُو اللَّهَ بِدُعَاءٍ إِلَّا يَسْتَجِيبُ لَهُ فَإِمَّا أَنْ يُعَجِّلَ فِي الدُّنْيَا وَ إِمَّا أَنْ يَدَّخِرَ لِلْآخِرَةِ وَ إِمَّا أَنْ يَكْفُرَ مِنْ ذُنُوبِه‏»(بحارالانوار، ج90، ص378)
مسلمانی نیست که خداوند را بخواند مگر آنکه درخواستش مستجاب می شود، یا در آن تعجیل شده و در دنیا به او داده می شود، یا برای آخرتش ذخیره می گردد، و یا کفاره گناهانش واقع می شود.

امام صادق(ع) در روایتی می فرمایند:
«لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَيْرٍ وَ رَخَاءٍ وَ رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ مَا لَمْ يَسْتَعْجِلْ فَيَقْنَطَ فَيَتْرُكَ الدُّعَاءَ قُلْتُ لَهُ كَيْفَ يَسْتَعْجِلُ قَالَ يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا وَ لَا أَرَى الْإِجَابَةَ»(بحارالانوار، ج90، ص374)
ترجمه: مومن از خیر و گشایش و رحمت خداوند جدا نمی شود تا زمانی که برای طلب خویش عجله نکرده و ناامید نشود و دعا را ترک نکند، و بگوید: اینچنین دعا کردم اما استجابتی ندیدم.

آن حضرت(ع) در یک روایت زیبا می فرمایند:
«إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ أَخِّرُوا إِجَابَتَهُ شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ عَبْدِي دَعَوْتَنِي وَ أَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا وَ دَعَوْتَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا قَالَ‏ فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ» (الکافی، ج2، ص391)
ترجمه: «پيوسته مؤمن خداى- تعالى- را مى‏خواند و در حاجت خويش دعا مى‏كند، و خداى عز و جل مى‏فرمايد كه: اجابتش را به تأخير اندازيد، به جهت شوق به سوى آواز و دعاى او. پس چون روز قيامت شود، خداى- تعالى- بفرمايد كه: اى بنده من! مرا خواندى و اجابت تو را به تأخير انداختم، و ثوابت چنين و چنين است. و مرا در چنين و چنين خواندى و اجابتت را به تأخير انداختم، و ثواب تو چنين و چنين است». و حضرت فرمود كه:
«پس مؤمن وقتی آن ثواب عظیم را مشاهده می کند آرزو مى‏كند كه كاش در دنيا يك دعا از برايش مستجاب‏ نشده‏ بود»

در روایت دیگری می فرمایند:
«فَإِذَا دَعَاهُ قَالَ لَبَّيْكَ عَبْدِي لَبَّيْكَ لَئِنْ عَجَّلْتُ مَا سَأَلْتَ إِنِّي عَلَى ذَلِكَ لَقَادِرٌ وَ لَئِنْ أَخَّرْتُ فَمَا ذَخَرْتُ لَكَ عَبْدِي عِنْدِي خَيْرٌ لَكَ»(بحارالانوار، ج90، ص371)
هنگامی که بنده گرفتار دعا می کند، خداوند می فرماید: لبیک بنده من، لبیک، اگر در اعطاء خواسته تو عجله کنم، چیزی است که بر آن قادر هستم، و اگر آن را به تاخیر اندازم پس آنچه که برای تو نزد خودم ذخیره می کنم برای تو بهتر است.

جمع بندی و نتیجه گیری
پس انسان اولا باید رفتار خویش را اصلاح، و قلب خود را برای خدا خالص گرداند، نه این که زبانا خدا را بخواند و دل به غیر خدا ببندد، و اگر باز استجابتی ندید هرگز نباید از استجابت ناامید شود، چرا که حداقل محبوب خداوند می شود، خداوند بنده ای را که بر خواسته اش پافشاری می کند را دوست دارد:
رَسُولُ اللَّهِ (ص):‏ «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ السَّائِلَ اللَّحُوح‏»(عدة الداعی، ص155)

و خود آن حضرت(ص) در روایتی دیگر می فرمایند:
«رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِي الدُّعَاءِ اسْتُجِيبَ لَهُ أَوْ لَمْ يُسْتَجَبْ لَه»(بحارالانوار، ج90، ص375)
خدا رحمت کند بنده ای که هنگامی که چیزی از خداوند طلب می کند بر دعای بر آن اصرار می ورزد، چه مستجاب شود، و چه مستجاب نشود.

پس بنده باید این عدم استجابت ظاهری را به پای لطف الهی بگذارد، همان طور که اگر مادری فرزندش را از چیزی منع کرده یا درخواستش را اجابت نکند یقینا در ورای آن مصلحتی وجود دارد که طفل از آن بی خبر است، و بنده نیز باید این را بداند که با دعا کردن و عدم استجابت در دنیا، هرگز چیزی را از دست نمی دهد، خداوند مصلحت او را می خواهد یا این دعا در دنیا مستجاب شده و به زودی به او می دهند، یا برای آخرتش به گونه ای ذخیره می شود که حقیقتا آرزو می کند خدا را شکر که در دنیا مستجاب نشد.

سلام استاد مسلم.
یک حدیث نوشتید که:
امام باقر(ع) نیز می فرمایند:
«إِنَّ الْعَبْدَ لَيَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا فَيَكُونُ مِنْ شَأْنِ اللَّهِ تَعَالَى قَضَاؤُهَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ أَوْ بَطِي‏ءٍ فَيُذْنِبُ الْعَبْدُ عِنْدَ ذَلِكَ الْوَقْتِ ذَنْباً فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِحَاجَتِهِ لَا تُنْجِزْهَا لَهُ فَإِنَّهُ قَدْ تَعَرَّضَ لِسَخَطِي‏»(بحارالانوار، ج90، ص376)
ترجمه: به درستی که بنده حاجتی از حوائج دنیا را طلب می کند و از شئون خداوند این است که آن را در مدت کوتاه یا بلندی اجابت کند، پس بنده در آن زمان گناهی مرتکب می شود، پس خداوند به ملکی که مأمور استجابت حاجت اوست می گوید: حاجت او را نده، به درستی که او به نارضایتی من توجهی نکرده است.

یعنی حتی اگر فرد هم توبه کنه، خدا توبه اش رو نمی پذیره و دعاشو بازم به تاخیر میندازه و مستجاب نمیکنه؟

mehrant;704584 نوشت:
سلام استاد مسلم.
یک حدیث نوشتید که:
امام باقر(ع) نیز می فرمایند:
«إِنَّ الْعَبْدَ لَيَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا فَيَكُونُ مِنْ شَأْنِ اللَّهِ تَعَالَى قَضَاؤُهَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ أَوْ بَطِي‏ءٍ فَيُذْنِبُ الْعَبْدُ عِنْدَ ذَلِكَ الْوَقْتِ ذَنْباً فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِحَاجَتِهِ لَا تُنْجِزْهَا لَهُ فَإِنَّهُ قَدْ تَعَرَّضَ لِسَخَطِي‏»(بحارالانوار، ج90، ص376)
ترجمه: به درستی که بنده حاجتی از حوائج دنیا را طلب می کند و از شئون خداوند این است که آن را در مدت کوتاه یا بلندی اجابت کند، پس بنده در آن زمان گناهی مرتکب می شود، پس خداوند به ملکی که مأمور استجابت حاجت اوست می گوید: حاجت او را نده، به درستی که او به نارضایتی من توجهی نکرده است.

یعنی حتی اگر فرد هم توبه کنه، خدا توبه اش رو نمی پذیره و دعاشو بازم به تاخیر میندازه و مستجاب نمیکنه؟

چون اگر اینجوری باشه من که برای ازدواج دعا میکنم باید سالهای سال به تاخیر بیفته چون هیچوقت رو یادم نمیاد که بگم اصلا هیچ گناهی نکرده باشم:Ghamgin:

mehrant;704584 نوشت:
یعنی حتی اگر فرد هم توبه کنه، خدا توبه اش رو نمی پذیره و دعاشو بازم به تاخیر میندازه و مستجاب نمیکنه؟

mehrant;704585 نوشت:
چون اگر اینجوری باشه من که برای ازدواج دعا میکنم باید سالهای سال به تاخیر بیفته چون هیچوقت رو یادم نمیاد که بگم اصلا هیچ گناهی نکرده باشم

نه منظور بنده از بیان این نکات ترسیم چاچوب کلی دعا و استجابت آن بود، اما شما فقط به قسمت اول آن توجه فرمودید! یقینا خداوند بزرگوارتر از آن است که اگر کسی توبه کند باز هم به خاطر گناهانش او را عقوبت کند، به همین خاطر است که امیرالمومنین(ع) در دعای کمیل می فرماید: اللهم اغفر لی الذنوب التی تحبس ادعا؛ خدایا آن گناهانی که موجب عدم استجابت دعا می شود را بر من ببخش.
پس معلوم می شود با بخشش گناهان دیگر خداوند آنها را مانعی برای استجابت دعا قرار نمی دهد.

مسلم;704553 نوشت:
پس بنده باید این عدم استجابت ظاهری را به پای لطف الهی بگذارد، همان طور که اگر مادری فرزندش را از چیزی منع کرده یا درخواستش را اجابت نکند یقینا در ورای آن مصلحتی وجود دارد که طفل از آن بی خبر است، و بنده نیز باید این را بداند که با دعا کردن و عدم استجابت در دنیا، هرگز چیزی را از دست نمی دهد، خداوند مصلحت او را می خواهد یا این دعا در دنیا مستجاب شده و به زودی به او می دهند، یا برای آخرتش به گونه ای ذخیره می شود که حقیقتا آرزو می کند خدا را شکر که در دنیا مستجاب نشد.

سلام
خیلی اروم شدم وقتی جوابتون خوندم
اما من خدا همه حاجاتم میده اما دیر ........بهترینا رو میده اما دیر........
همیشه با خودم میگم خدای عزیزم چرا سالها پیش ندادی چرا ایقد دیر .......
اما این یکی ارزو خیلی دیر شده ..اروزیی که داره من به گناه الوده میکنه ..
از تون خواهش میکنم بفرمایید چه دعایی کنم ...که زودتر اجابت بشه
ممنون تشکر فراوان:Gol::Gol:

[="Tahoma"][="DarkSlateGray"]فی المثل
ایه 87 سوره یوسف

يَا بَنِيَّ اذْهَبُواْ فَتَحَسَّسُواْ مِن يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلاَ تَيْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ يَيْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ ﴿۸۷﴾

اى پسران من برويد و از يوسف و برادرش جستجو كنيد و از رحمت‏خدا نوميد مباشيد زيرا جز گروه كافران كسى از رحمت‏خدا نوميد نمى‏شود.

[/]

*ضحا*;706155 نوشت:
سلام
خیلی اروم شدم وقتی جوابتون خوندم
اما من خدا همه حاجاتم میده اما دیر ........بهترینا رو میده اما دیر........
همیشه با خودم میگم خدای عزیزم چرا سالها پیش ندادی چرا ایقد دیر .......
اما این یکی ارزو خیلی دیر شده ..اروزیی که داره من به گناه الوده میکنه ..
از تون خواهش میکنم بفرمایید چه دعایی کنم ...که زودتر اجابت بشه
ممنون تشکر فراوان


با سلام
از این بابت خوشحالم که آیات و روایاتی که نقل کردم در روحیه شما تاثیر گذاشته، و موجب آرامش شما شده است، در خصوص اینکه چه دعایی بکنید، کارشناسان حدیث ما بهتر می توانند پاسخ بدهند، آنچه که در حیطه تخصص بنده است این است که باید توجه داشته باشید رشد انسان در سایه تحمل همین سختی هاست، و در سایه همین مشکلات، زمینه امتحان الهی محقق می شود تا بندگان صبور از سایرین شناخته شوند، مطمئن باشید مشکل شما روزی حل خواهد شد، اما به خدا بگویید اگر سالهای سال هم از باب امتحان دعایم را مستجاب نکنی به گناه آلوده نخواهم شد و رضایت تو را حفظ خواهم نمود.
و اگر لغزشی داشتید زود برگردید، خداوند از حال بندگانش و دشواری این امتحانات با خبر است، لذا این حجم گسترده آیات و روایات در مورد رحمت و غفران الهی وارد شده و ناامیدی از درگاه خداوند را بزرگترین گناه معرفی نموده اند.
بالاخره دنیا مکان امتحان است و هر کسی به گونه ای امتحان می شود تا برای خودش اثبات شود ظرفیتش چقدر است و جایگاهش کجا خواهد بود، بخشی از امتحان شما هم فعلا این است، اما همیشه پایان امتحانات الهی خوش است، «والعاقبة للمتقین» عاقبت امر برای پرهیزگاران است؛ یا می فرماید: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرا» به یقین با هر سختی، آسانی است.
یک هواپیما هم برای بلند شدن از زمین و اوج گرفتن نیاز به باد مخالف دارد، لذا تا سرعت نگیره و این باد مخالف از مقابل شذت نگیره نمی تواند از زمین بلند شده و اوج بگیرد، پس با قلبی امیدوار به رحمت الهی دعا و توسل کنید و بدانید هر زمانی که دعای شما مستجاب شود به صلاح شما بوده است، و هرگز دعاها و زمان را از دست نداده اید، مطمئن باشید، بنده هم برای استجابت خواسته شما دعا می کنم.

مسلم;704553 نوشت:

با سلام و احترام و تشکر از سوال شما

دعا یعنی درخواست تغییر وضع فعلی در آینده، اما دقت بفرماید آگاهی ما انسان ها نسبت به شرایط حال، و اتفاقات آینده و مصلحت خویش بسیار محدود است، خداوند قادر مطلق، و خیرخواه محض است پس تا مانعی در میان نباشد امکان ندارد دعایی مستجاب نشود، و خواسته بنده را بی جهت رد کند، چون او بر خلاف ما انسان ها نه با اجابت درخواستها چیزی از دارایی اش کم می شود، و نه قدرتش کاهش می یابد، و نه به آنچه که می بخشد نیاز دارد.
طبق روایات برخی رفتارها و خصلتها مانع استجابت دعا هستند، همان طور که امام صادق(ق) می فرمایند:

«إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا دَعَا اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِنِيَّةٍ صَادِقَةٍ وَ قَلْبٍ مُخْلِصٍ اسْتُجِيبَ لَهُ بَعْدَ وَفَائِهِ بِعَهْدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذَا دَعَا اللَّهَ بِغَيْرِ نِيَّةٍ وَ إِخْلَاصٍ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ أَ لَيْسَ اللَّهُ يَقُولُ‏ أَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ‏ فَمَنْ وَفَى وُفِيَ لَه»(بحارالانوار، علامه مجلسی، ج90، ص379)
ترجمه: هنگامی که عبد خداوند را صادقانه و خالصانه بخواند دعایش مستجاب می شود، و اگر خداوند را بدون نیست خالص بخواند دعایش مستجاب نمی شود، آیا خداوند (در قرآن) نفرموده: « به عهد من وفا کنید تا به عهد شما وفا کنم» پس هر کس وفا کند، وفا بیند.

همچنین در روایت دیگری آمده است: اگر کسی با زبانی که دیگران را آزرده است، نیت ناخالص، یا قلب متکبر خدا را بخواند خداوند پاسخ او را نخواهد داد.(بحارالانوار، علامه مجلسی، ج90، ص370)

امام باقر(ع) نیز می فرمایند:
«إِنَّ الْعَبْدَ لَيَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا فَيَكُونُ مِنْ شَأْنِ اللَّهِ تَعَالَى قَضَاؤُهَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ أَوْ بَطِي‏ءٍ فَيُذْنِبُ الْعَبْدُ عِنْدَ ذَلِكَ الْوَقْتِ ذَنْباً فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِحَاجَتِهِ لَا تُنْجِزْهَا لَهُ فَإِنَّهُ قَدْ تَعَرَّضَ لِسَخَطِي‏»(بحارالانوار، ج90، ص376)
ترجمه: به درستی که بنده حاجتی از حوائج دنیا را طلب می کند و از شئون خداوند این است که آن را در مدت کوتاه یا بلندی اجابت کند، پس بنده در آن زمان گناهی مرتکب می شود، پس خداوند به ملکی که مأمور استجابت حاجت اوست می گوید: حاجت او را نده، به درستی که او به نارضایتی من توجهی نکرده است.

یا امام صادق(ع) در روایت دیگری می فرمایند:
«يَقُولُ اللَّهُ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَا أُجِيبُ دَعْوَةَ مَظْلُومٍ دَعَانِي فِي مَظْلِمَةٍ وَ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عِنْدَهُ مَظْلِمَةٌ مِثْلُهَا»(بحارالانوار، ج90، ص372)
خداوند می فرماید: به عزت و جلالم دعای مظلومی را که مرا در محکمه بخواند و مثل آن حق و ظلم در حق دیگران بر گردن خودش باشد مستجاب نمی کنم.
در هر صورت هر کسی بهتر شریط خویش را درک می کند، و می تواند ببیند از خصلت هایی که مانع استجابت دعا هستند منزه هست یا خیر.
پس اگر موانع استجابت دعا در کار نباشد، خداوند وعده داده است پاسخ تمام دعاها را داده و آنها را مستجاب کند:
«ادْعُوني‏ أَسْتَجِبْ لَكُم‏»؛ مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم‏ (غافر-40)
لذا خداوند خلف وعده نکرده، و هرگز دعایی را بدون جواب نخواهد گذاشت، اما باید به چند نکته در خصوص استجابت توجه کرد:

نکته اول:
گاهی وقت ها مصلحت الهی بر این قرار می گیرد که دعایی که مستجاب شده برای اعطاء به تأخیر بیفتد، همان طور که امیرالمومنین(ع) میفرمایند:
«رُبَّمَا أُخِّرَتْ مِنَ الْعَبْدِ إِجَابَةُ الدُّعَاءِ لِيَكُونَ أَعْظَمَ لِأَجْرِ السَّائِلِ وَ أَجْزَلَ لِعَطَاءِ الْآمِل‏»(بحارالانوار، ج90، ص372)
چه بسیار که خداوند اجابت دعای بنده را به تأخیر می اندازد تا بر اجر او بیفزاید، و عطای عظیم تری به آرزومند ببخشد.

یا برای اینکه خداوند دوست دارد بنده او از درگاه او به جای دیگر نرفته و با او در ارتباط باشد:

«إِنَّ اللَّهَ يُؤَخِّرُ إِجَابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقاً إِلَى دُعَائِهِ وَ يَقُولُ صَوْتٌ أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ وَ يُعَجِّلُ إِجَابَةَ دُعَاءِ الْمُنَافِقِ وَ يَقُولُ صَوْتٌ أَكْرَهُ سَمَاعَه‏»(بحارالانوار، ج90، ص370)
ترجمه: به درستی که خداوند اجابت مومن را به تاخیر می اندازد به خلطر شوق به دعا کردن او، و می فرماید: (این) صدایی است که شنیدنش را دوست دارم. و در اجابت دعای منافق تعجیل می ورزد و می فرماید: این صدای است که از شنیدنش اکراه دارم.

یا به خاطر مصلحتی ممکن است بین استجابت و إعطاء فاصله بیفتد، همان طور که در روایاتی آمده است:
إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يُسْتَجَابُ لِلرَّجُلِ الدُّعَاءُ ثُمَّ يُؤَخَّرُ قَالَ نَعَمْ عِشْرُونَ سَنَةً» (عدة الداعی، ابن فهد حلی، ص203)
اسحاق بن عمار می گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم می شود دعای بنده ای استجابت شود و إعطاء آن به تأخیر بیفتد، فرمود: بله، 20 سال.

و در روایتی می فرمایند:
«كَانَ بَيْنَ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُما وَ بَيْنَ أَخْذِ فِرْعَوْنَ أَرْبَعُونَ عَاماً»(الکافی، شیخ کلینی، ج2، ص489)
بین غرمایش خداوند به حضرت موسی(ع) و هارون(ع) که فرمود: درخواست شما استجابت شد، تا زمانی که فرعون را به عذاب خویش گرفت، 40 سال طول کشید.

پس هر دعایی یک اقتضائات و شرایط زمانی دارد که تأخیر آن تا زمان حصول شرایط و تحقق مصلحت به معنای عدم استجابت نیست.

نکته دوم: نباید استجابت خداوند را معنا کنیم، یا جواب خدا رو آنچه دلمان می خواهد بدانیم، اگرچه خداوند درخواستی که از دلی بدون غل و غش ارائه شود را بی پاسخ نخواهد گذاشت، اما آنچه او می پسندد برای اعطاء، همیشه آن چیزی نیست که ما خواسته ایم، پیامبر(ص) در این خصوص می فرمایند:
«مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَدْعُو اللَّهَ بِدُعَاءٍ إِلَّا يَسْتَجِيبُ لَهُ فَإِمَّا أَنْ يُعَجِّلَ فِي الدُّنْيَا وَ إِمَّا أَنْ يَدَّخِرَ لِلْآخِرَةِ وَ إِمَّا أَنْ يَكْفُرَ مِنْ ذُنُوبِه‏»(بحارالانوار، ج90، ص378)
مسلمانی نیست که خداوند را بخواند مگر آنکه درخواستش مستجاب می شود، یا در آن تعجیل شده و در دنیا به او داده می شود، یا برای آخرتش ذخیره می گردد، و یا کفاره گناهانش واقع می شود.

امام صادق(ع) در روایتی می فرمایند:
«لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَيْرٍ وَ رَخَاءٍ وَ رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ مَا لَمْ يَسْتَعْجِلْ فَيَقْنَطَ فَيَتْرُكَ الدُّعَاءَ قُلْتُ لَهُ كَيْفَ يَسْتَعْجِلُ قَالَ يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا وَ لَا أَرَى الْإِجَابَةَ»(بحارالانوار، ج90، ص374)
ترجمه: مومن از خیر و گشایش و رحمت خداوند جدا نمی شود تا زمانی که برای طلب خویش عجله نکرده و ناامید نشود و دعا را ترک نکند، و بگوید: اینچنین دعا کردم اما استجابتی ندیدم.

آن حضرت(ع) در یک روایت زیبا می فرمایند:
«إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ أَخِّرُوا إِجَابَتَهُ شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ عَبْدِي دَعَوْتَنِي وَ أَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا وَ دَعَوْتَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا قَالَ‏ فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ» (الکافی، ج2، ص391)
ترجمه: «پيوسته مؤمن خداى- تعالى- را مى‏خواند و در حاجت خويش دعا مى‏كند، و خداى عز و جل مى‏فرمايد كه: اجابتش را به تأخير اندازيد، به جهت شوق به سوى آواز و دعاى او. پس چون روز قيامت شود، خداى- تعالى- بفرمايد كه: اى بنده من! مرا خواندى و اجابت تو را به تأخير انداختم، و ثوابت چنين و چنين است. و مرا در چنين و چنين خواندى و اجابتت را به تأخير انداختم، و ثواب تو چنين و چنين است». و حضرت فرمود كه:
«پس مؤمن وقتی آن ثواب عظیم را مشاهده می کند آرزو مى‏كند كه كاش در دنيا يك دعا از برايش مستجاب‏ نشده‏ بود»

در روایت دیگری می فرمایند:
«فَإِذَا دَعَاهُ قَالَ لَبَّيْكَ عَبْدِي لَبَّيْكَ لَئِنْ عَجَّلْتُ مَا سَأَلْتَ إِنِّي عَلَى ذَلِكَ لَقَادِرٌ وَ لَئِنْ أَخَّرْتُ فَمَا ذَخَرْتُ لَكَ عَبْدِي عِنْدِي خَيْرٌ لَكَ»(بحارالانوار، ج90، ص371)
هنگامی که بنده گرفتار دعا می کند، خداوند می فرماید: لبیک بنده من، لبیک، اگر در اعطاء خواسته تو عجله کنم، چیزی است که بر آن قادر هستم، و اگر آن را به تاخیر اندازم پس آنچه که برای تو نزد خودم ذخیره می کنم برای تو بهتر است.

جمع بندی و نتیجه گیری
پس انسان اولا باید رفتار خویش را اصلاح، و قلب خود را برای خدا خالص گرداند، نه این که زبانا خدا را بخواند و دل به غیر خدا ببندد، و اگر باز استجابتی ندید هرگز نباید از استجابت ناامید شود، چرا که حداقل محبوب خداوند می شود، خداوند بنده ای را که بر خواسته اش پافشاری می کند را دوست دارد:
رَسُولُ اللَّهِ (ص):‏ «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ السَّائِلَ اللَّحُوح‏»(عدة الداعی، ص155)

و خود آن حضرت(ص) در روایتی دیگر می فرمایند:
«رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِي الدُّعَاءِ اسْتُجِيبَ لَهُ أَوْ لَمْ يُسْتَجَبْ لَه»(بحارالانوار، ج90، ص375)
خدا رحمت کند بنده ای که هنگامی که چیزی از خداوند طلب می کند بر دعای بر آن اصرار می ورزد، چه مستجاب شود، و چه مستجاب نشود.

پس بنده باید این عدم استجابت ظاهری را به پای لطف الهی بگذارد، همان طور که اگر مادری فرزندش را از چیزی منع کرده یا درخواستش را اجابت نکند یقینا در ورای آن مصلحتی وجود دارد که طفل از آن بی خبر است، و بنده نیز باید این را بداند که با دعا کردن و عدم استجابت در دنیا، هرگز چیزی را از دست نمی دهد، خداوند مصلحت او را می خواهد یا این دعا در دنیا مستجاب شده و به زودی به او می دهند، یا برای آخرتش به گونه ای ذخیره می شود که حقیقتا آرزو می کند خدا را شکر که در دنیا مستجاب نشد.


خیلی جواب عالی بود .ممنون

من همیشه برام جاب سوال بود که چرا خدا دیرحاجتمو میده اما با این مطلب روشن شدم.

سوال:
چرا برخی دعاها مستجاب نشده یا با تاخیر مستجاب می شوند؟

پاسخ:
دعا یعنی درخواست تغییر اوضاع فعلی در آینده، اما دقت بفرماید آگاهی ما انسان ها نسبت به شرایط حال، و اتفاقات آینده و مصلحت خویش بسیار محدود است، خداوند قادر مطلق، و خیرخواه محض است پس تا مانعی در میان نباشد امکان ندارد دعایی مستجاب نشود، و خواسته بنده را بی جهت رد کند، چون او بر خلاف ما انسان ها نه با اجابت درخواستها چیزی از دارایی اش کم می شود، و نه قدرتش کاهش می یابد، و نه به آنچه که می بخشد نیاز دارد.
طبق روایات برخی رفتارها و خصلتها مانع استجابت دعا هستند، همان طور که امام صادق(ع) می فرمایند:

«إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا دَعَا اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِنِيَّةٍ صَادِقَةٍ وَ قَلْبٍ مُخْلِصٍ اسْتُجِيبَ لَهُ بَعْدَ وَفَائِهِ بِعَهْدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذَا دَعَا اللَّهَ بِغَيْرِ نِيَّةٍ وَ إِخْلَاصٍ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ أَ لَيْسَ اللَّهُ يَقُولُ‏ أَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ‏ فَمَنْ وَفَى وُفِيَ لَه»(1)
ترجمه: هنگامی که عبد خداوند را صادقانه و خالصانه بخواند دعایش مستجاب می شود، و اگر خداوند را بدون نیست خالص بخواند دعایش مستجاب نمی شود، آیا خداوند (در قرآن) نفرموده: « به عهد من وفا کنید تا به عهد شما وفا کنم» پس هر کس وفا کند، وفا بیند.

همچنین در روایت دیگری آمده است: اگر کسی با زبانی که دیگران را آزرده است، نیت ناخالص، یا قلب متکبر خدا را بخواند خداوند پاسخ او را نخواهد داد.(2)

امام باقر(ع) نیز می فرمایند:
«إِنَّ الْعَبْدَ لَيَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا فَيَكُونُ مِنْ شَأْنِ اللَّهِ تَعَالَى قَضَاؤُهَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ أَوْ بَطِي‏ءٍ فَيُذْنِبُ الْعَبْدُ عِنْدَ ذَلِكَ الْوَقْتِ ذَنْباً فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِحَاجَتِهِ لَا تُنْجِزْهَا لَهُ فَإِنَّهُ قَدْ تَعَرَّضَ لِسَخَطِي‏»(3)
ترجمه: به درستی که بنده حاجتی از حوائج دنیا را طلب می کند و از شئون خداوند این است که آن را در مدت کوتاه یا بلندی اجابت کند، پس بنده در آن زمان گناهی مرتکب می شود، پس خداوند به ملکی که مأمور استجابت حاجت اوست می گوید: حاجت او را نده، به درستی که او به نارضایتی من توجهی نکرده است.

یا امام صادق(ع) در روایت دیگری می فرمایند:
«يَقُولُ اللَّهُ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَا أُجِيبُ دَعْوَةَ مَظْلُومٍ دَعَانِي فِي مَظْلِمَةٍ وَ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عِنْدَهُ مَظْلِمَةٌ مِثْلُهَا»(4)
خداوند می فرماید: به عزت و جلالم دعای مظلومی را که مرا در محکمه بخواند و مثل آن حق و ظلم در حق دیگران بر گردن خودش باشد مستجاب نمی کنم.
در هر صورت هر کسی بهتر شریط خویش را درک می کند، و می تواند ببیند از خصلت هایی که مانع استجابت دعا هستند منزه هست یا خیر.
پس اگر موانع استجابت دعا در کار نباشد، خداوند وعده داده است پاسخ تمام دعاها را داده و آنها را مستجاب کند:
«ادْعُوني‏ أَسْتَجِبْ لَكُم‏»؛ مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم‏ (5)
لذا خداوند خلف وعده نکرده، و هرگز دعایی را بدون جواب نخواهد گذاشت، اما باید به چند نکته در خصوص استجابت توجه کرد:

نکته اول: گاهی وقت ها مصلحت الهی بر این قرار می گیرد که دعایی که مستجاب شده برای اعطاء به تأخیر بیفتد، همان طور که امیرالمومنین(ع) میفرمایند:
«رُبَّمَا أُخِّرَتْ مِنَ الْعَبْدِ إِجَابَةُ الدُّعَاءِ لِيَكُونَ أَعْظَمَ لِأَجْرِ السَّائِلِ وَ أَجْزَلَ لِعَطَاءِ الْآمِل‏»(6)
چه بسیار که خداوند اجابت دعای بنده را به تأخیر می اندازد تا بر اجر او بیفزاید، و عطای عظیم تری به آرزومند ببخشد.

یا برای اینکه خداوند دوست دارد بنده او از درگاه او به جای دیگر نرفته و با او در ارتباط باشد:

«إِنَّ اللَّهَ يُؤَخِّرُ إِجَابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقاً إِلَى دُعَائِهِ وَ يَقُولُ صَوْتٌ أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ وَ يُعَجِّلُ إِجَابَةَ دُعَاءِ الْمُنَافِقِ وَ يَقُولُ صَوْتٌ أَكْرَهُ سَمَاعَه‏»(7)
ترجمه: به درستی که خداوند اجابت مومن را به تاخیر می اندازد به خلطر شوق به دعا کردن او، و می فرماید: (این) صدایی است که شنیدنش را دوست دارم. و در اجابت دعای منافق تعجیل می ورزد و می فرماید: این صدای است که از شنیدنش اکراه دارم.

یا به خاطر مصلحتی ممکن است بین استجابت و إعطاء فاصله بیفتد، همان طور که در روایاتی آمده است:
إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يُسْتَجَابُ لِلرَّجُلِ الدُّعَاءُ ثُمَّ يُؤَخَّرُ قَالَ نَعَمْ عِشْرُونَ سَنَةً» (8)
اسحاق بن عمار می گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم می شود دعای بنده ای استجابت شود و إعطاء آن به تأخیر بیفتد، فرمود: بله، 20 سال.

و در روایتی می فرمایند:
«كَانَ بَيْنَ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُما وَ بَيْنَ أَخْذِ فِرْعَوْنَ أَرْبَعُونَ عَاماً»(9)
بین غرمایش خداوند به حضرت موسی(ع) و هارون(ع) که فرمود: درخواست شما استجابت شد، تا زمانی که فرعون را به عذاب خویش گرفت، 40 سال طول کشید.

پس هر دعایی یک اقتضائات و شرایط زمانی دارد که تأخیر آن تا زمان حصول شرایط و تحقق مصلحت به معنای عدم استجابت نیست.

نکته دوم: نباید استجابت خداوند را معنا کنیم، یا جواب خدا رو آنچه دلمان می خواهد بدانیم، اگرچه خداوند درخواستی که از دلی بدون غل و غش ارائه شود را بی پاسخ نخواهد گذاشت، اما آنچه او می پسندد برای اعطاء، همیشه آن چیزی نیست که ما خواسته ایم، پیامبر(ص) در این خصوص می فرمایند:
«مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَدْعُو اللَّهَ بِدُعَاءٍ إِلَّا يَسْتَجِيبُ لَهُ فَإِمَّا أَنْ يُعَجِّلَ فِي الدُّنْيَا وَ إِمَّا أَنْ يَدَّخِرَ لِلْآخِرَةِ وَ إِمَّا أَنْ يَكْفُرَ مِنْ ذُنُوبِه‏»(10)
مسلمانی نیست که خداوند را بخواند مگر آنکه درخواستش مستجاب می شود، یا در آن تعجیل شده و در دنیا به او داده می شود، یا برای آخرتش ذخیره می گردد، و یا کفاره گناهانش واقع می شود.

امام صادق(ع) در روایتی می فرمایند:
«لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَيْرٍ وَ رَخَاءٍ وَ رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ مَا لَمْ يَسْتَعْجِلْ فَيَقْنَطَ فَيَتْرُكَ الدُّعَاءَ قُلْتُ لَهُ كَيْفَ يَسْتَعْجِلُ قَالَ يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا وَ لَا أَرَى الْإِجَابَةَ»(11)
ترجمه: مومن از خیر و گشایش و رحمت خداوند جدا نمی شود تا زمانی که برای طلب خویش عجله نکرده و ناامید نشود و دعا را ترک نکند، و بگوید: اینچنین دعا کردم اما استجابتی ندیدم.

آن حضرت(ع) در یک روایت زیبا می فرمایند:
«إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ أَخِّرُوا إِجَابَتَهُ شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ عَبْدِي دَعَوْتَنِي وَ أَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا وَ دَعَوْتَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا قَالَ‏ فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ» (12)
ترجمه: «پيوسته مؤمن خداى- تعالى- را مى‏خواند و در حاجت خويش دعا مى‏كند، و خداى عز و جل مى‏فرمايد كه: اجابتش را به تأخير اندازيد، به جهت شوق به سوى آواز و دعاى او. پس چون روز قيامت شود، خداى- تعالى- بفرمايد كه: اى بنده من! مرا خواندى و اجابت تو را به تأخير انداختم، و ثوابت چنين و چنين است. و مرا در چنين و چنين خواندى و اجابتت را به تأخير انداختم، و ثواب تو چنين و چنين است». و حضرت فرمود كه:
«پس مؤمن وقتی آن ثواب عظیم را مشاهده می کند آرزو مى‏كند كه كاش در دنيا يك دعا از برايش مستجاب‏ نشده‏ بود»

در روایت دیگری می فرمایند:
«فَإِذَا دَعَاهُ قَالَ لَبَّيْكَ عَبْدِي لَبَّيْكَ لَئِنْ عَجَّلْتُ مَا سَأَلْتَ إِنِّي عَلَى ذَلِكَ لَقَادِرٌ وَ لَئِنْ أَخَّرْتُ فَمَا ذَخَرْتُ لَكَ عَبْدِي عِنْدِي خَيْرٌ لَكَ»(13)
هنگامی که بنده گرفتار دعا می کند، خداوند می فرماید: لبیک بنده من، لبیک، اگر در اعطاء خواسته تو عجله کنم، چیزی است که بر آن قادر هستم، و اگر آن را به تاخیر اندازم پس آنچه که برای تو نزد خودم ذخیره می کنم برای تو بهتر است.

نتیجه گیری
انسان برای استجابت دعا اولا باید رفتار خویش را اصلاح، و قلب خود را برای خدا خالص گرداند، نه این که زبانا خدا را بخواند و دل به غیر خدا ببندد، و اگر باز استجابتی ندید هرگز نباید از استجابت ناامید شود، چرا که این دعاها برای او ذخیره شده، و بنده محبوب خداوند می شود، خداوند بنده ای را که بر خواسته اش پافشاری می کند را دوست دارد:
رَسُولُ اللَّهِ (ص):‏ «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ السَّائِلَ اللَّحُوح‏»؛ خداوند دعا کننده ای که بر خواسته اش اصرار می ورزد را دوست دارد(14)
و خود آن حضرت(ص) در روایتی دیگر می فرمایند:
«رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِي الدُّعَاءِ اسْتُجِيبَ لَهُ أَوْ لَمْ يُسْتَجَبْ لَه»(15)
خدا رحمت کند بنده ای که هنگامی که چیزی از خداوند طلب می کند بر دعای بر آن اصرار می ورزد، چه مستجاب شود، و چه مستجاب نشود.

پس بنده باید این عدم استجابت ظاهری را به پای لطف الهی بگذارد، همان طور که اگر مادری فرزندش را از چیزی منع کرده یا درخواستش را اجابت نکند یقینا در ورای آن مصلحتی وجود دارد که طفل از آن بی خبر است، و بنده نیز باید این را بداند که با دعا کردن و عدم استجابت در دنیا، هرگز چیزی را از دست نمی دهد، خداوند مصلحت او را می خواهد یا این دعا در دنیا مستجاب شده و به زودی به او می دهند، یا برای آخرتش به گونه ای ذخیره می شود که حقیقتا آرزو می کند خدا را شکر که در دنیا مستجاب نشد.
____________________________________

1. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار إحياء التراث العربي‏، چاپ دوم، 1403ق، بیروت، ج90، ص379.
2. همان، ج90، ص370.
3. همان، ج90، ص376.
4. همان، ج90، ص372.
5. غافر:40/40.
6. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج90، ص372.
7. همان، ج90، ص370.
8. حلی، احمد بن فهد، عدة الداعی، دار الكتب الإسلامي‏، چاپ اول، 1407ق، ص203.
9. کلینی، محمد، الکافی، دار الكتب الإسلامية، چاپ چهارم، 1407ق، تهران، ج2، ص489.
10. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج90، ص378.
11. همان، ج90، ص374.
12. کلینی، محمد، الکافی، ج2، ص491.
13. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج90، ص371.
14. حلی، احمد بن فهد، عدة الداعی، ص155.
15. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج90، ص375.

موضوع قفل شده است