جمع بندی نقل کردن به صورت صیغه جزم

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
نقل کردن به صورت صیغه جزم

سلام علیکم

نووی می گوید::

صيغة الجزم تقتضي صحته عن المضاف إليه فلا ينبغي ان يطلق الا فيما صح والا فيكون الانسان في معنى الكاذب عليه

یک سوال دارم حالا این یعنی چه روایت کردن به صورت صیغه جزم می شود یه مثالی بزنیند؟؟

با نام و یاد دوست




کارشناس بحث: استاد صدرا

پرسش:
نووی می گوید: صيغة الجزم تقتضي صحته عن المضاف إليه فلا ينبغي ان يطلق الا فيما صح والا فيكون الانسان في معنى الكاذب عليه
روایت کردن به صورت صیغه جزم یعنی چه؛ می شود مثالی بزنید؟؟

پاسخ:
1) «جمال الدین قاسمی»، در کتاب «قواعد التحدیث»، در رابطه با اصول نقل روایت می نویسد: بیان نمودن روایت به صیغه جزم اختصاص به حدیث صحیح و حسن دارد و در خبر ضعیف نمی توان آن را به صیغه جزم بیان نمود.

وی در توضیح این فقره می نویسد:
نووی در شرح مسلم آورده: علما گفته اند شایسته است برای کسی که اراده نقل روایت یا ذکر خبری دارد که تامل در خبر نماید؛ پس اگر خبر صحیح یا حسن بود در نقل آن بگوید: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله) و یا اگر فعل آن حضرت بود بگوید: آن حضرت چنین نمود؛ اما اگر خبر و روایت ضعیف بود،‌ روای این چنین نگوید: رسول الله (صلی الله علیه و آله) چنین فرمود و یا انجام داد یا امر نمود به چنین چیزی؛ بلکه در این صورت بگوید: از آن حضرت روایت شده یا به دست ما رسیده یا روایت شده و یا ذکر شده و یا حکایت شده و الفاظی شبیه آن.

وی سپس به نقل از «نووی»، می نویسد: صیغه جزم (مثل اینکه راوی خبر بگوید: قال رسول الله (صلی الله علیه وآله) اقتضای صحت انتساب متن خبر به مضاف الیه (پیامبر) را دارد؛ بنا بر این شایسته نیست که این چنین گفته شود مگر در زمانی که خبر صحیح باشد؛ و الا در صورتی که راوی به صیغه ی جزم (مثل قال) خبری را نسبت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) دهد، در حالی که خبر ضعیف می باشد در حکم دروغ بستن به آن حضرت خواهد بود. وی سپس بیان می دارد که چنین رویه ای از سوی بسیاری از فقهای اصحاب ما (اهل سنت) نادیده انگاشته شده، و تنها از سوی محدثین حاذق رعایت شده است.(1)

2) یکی از روایاتی که اهل سنت در مقابل حدیث ثقلین بیان می دارند، حدیث تمسّک به کتاب خدا و سنت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است. از مهم ترین مصادر این روایت موطاء مالک می باشد که مالک این روایت را به صورت مرسل و نه متصل نقل نموده که وجود چنین امری خدشه ای جدی به اعتبار سند این روایت خواهد بود: «و حدثني عن مالك انه بلغه ان رسول الله (صلی الله علیه و آله) قال: «تركت فيكم أمرين لن تضلوا ما تمسّكتم بهما كتاب الله وسنة نبيه».(2) با این حال این خبر را عالمان اهل سنت در نماز جمعه به شکل جزم بیان نموده و آن را استناد به آن حضرت به شکل قطع می نمایند،‌ در حالی که این روایت مرسل می باشد و نباید به شکل صریح با استفاده از الفاظی همچون: (قال رسول الله)، به آن حضرت نسبت داده شود.

_______________
(1) قواعد التحديث من فنون مصطلح الحديث،‌العلامة جمال الدين القاسمي الدمشقي، ص180:«الإتيان بصيغة الجزم في الحديث الصحيح والحسن دون الضعيف: قال النووي في شرح مسلم ((قال العلماء ينبغي لمن أراد رواية حديث أو ذكره أن ينظر فإن كان صحيحاً أو حسناً قال ((قال رسول الله كذا أو فعله أو نحو ذلك من صيغ الجزم)) وإن كان ضعيفاً فلا يقل قال أو فعل أو أمر أو نهى وشبه ذلك من صيغ الجزم بل يقول روى عنه كذا أو جاء عنه كذا أو يروي أو يذكر أو يحكي أو بلغنا وما أشبهه)) وقال في شرح المهذب ((قالوا صيغ الجزم موضوعة للصحيح أو الحسن وصيغ التمريض لسواهما وذلك أن صيغة الجزم تقتضى صحته من المضاف إليه فلا ينبغي أن تطلق إلا فيما صح وإلا فيكون الإنسان في معنى الكاذب عليه وهذا الأدب أخل به جماهير الفقهاء من أصحابنا وغيرهم بل جماهير أصحاب مطلقاً ما عدا حذاق المحدثين وذلك تساهل قبيح فإنهم يقولون كثيراً في الصحيح ((روى عنه)) وفي الضعيف ((قال وروي فلان وهذا حيد عن الصواب)) انتهى».

(2) الموطأ، مالك بن أنس بن مالك بن عامر الأصبحي المدني (المتوفى: 179هـ)، باب النَّهْيُ عَنِ الْقَوْلِ بِالْقَدَرِ، مؤسسة زايد بن سلطان آل نهيان للأعمال الخيرية والإنسانية - أبو ظبي – الإمارات.

موضوع قفل شده است