جمع بندی سوالی در مورد آفرینش انسان

تب‌های اولیه

7 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
سوالی در مورد آفرینش انسان

بسم الله الرحمن الرحیم

مدتیه که یه سوالی ذهن منو خیلی درگیر کرده و اون اینه:

آیا ممکن بود من به جای اینکه به عنوان یک انسان آفریده بشم به عنوان یک حیوان مثل پرنده، ماهی خرس و .... آفریده بشم؟ یعنی به همین حالتی که الان دارم در جسم یک حیوان میبودم؟

با سپاس فراوان

با نام و یاد دوست




کارشناس بحث: استاد هادی

با سلام و عرض ادب و تقدیر از پرسش خوبتان

از دیدگاه حکما موجودات عالم هستی هر کدام جایگاه مختصّ خودشان را دارند، انسان در جایگاه انسانیت و حیوان و جماد نیز در جایگاه حیوانیت و جمادیّت؛ مراتب هر یک از این ها متفاوت است مرتبه انسانیت بالاتر از حیوانیت و مرحله حیوانیت بالاتر از جمادیّت است، لذا معقول نیست که انسان در عین انسان بودن حیوان باشد و یا حیوان در عین حیوان بودن انسان باشد. مگر اینکه انسان کاری کند که به مرحله حیوانیت و بلکه پست تر از حیوانیّت برسد بله در چنین حالتی چون حقیقت نفس انسان حیوان شده است امکان تبدیل شدن جسم انسان به صورت حیوان (که باخصایص نفسانی او مطابق است) وجود دارد، چنانکه این مسخ در قران کریم نیز امده است :
«قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِّن ذَلِكَ مَثُوبَةً عِندَ اللّهِ مَن لَّعَنَهُ اللّهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ أُوْلَـئِكَ شَرٌّ مَّكَاناً وَأَضَلُّ عَن سَوَاء السَّبِيلِ» (مائده: 60) بگو (ای پیغمبر): آیا شما را آگاه سازم که کدام قوم را نزد خدا بدترین پاداش است؟ کسانی که خدا بر آنها لعن و غضب کرده و برخی از آنان را به بوزینه و خوک مسخ نموده و آن کس که بندگی طاغوت (شیطان) کرده. این گروه را (نزد خدا) بدترین منزلت است و آنها گمراه‌ترین مردم از راه راستند.
امّا در ابتدای خلقت چنین چیزی امکان پذیر نیست، چون نفس انسانی (در ابتدای خلقت) پاک و منزّه بوده و خصایص حیوانی را ندارد؛ با توجه به اینکه روح و جسم باید سنخیت داشته باشند، به جهت اینکه نفس در ابتدای خلقت هیچ سنخیتی با جسم حیوانات ندارد محال است در جسم حیوان آفریده شود. برای مثال جسم خوک با روح آن تناسب دارد جسم عقرب با روح ان تناسب دارد و ...
در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است که می فرماید: «العقرب فكان رجلا همازا فمسخه الله عزوجل عقربا» عقرب مردى عیب جوى ، طعنه زننده ، بدگوى و بدزبان بود كه خداوند، او را به صورت عقرب درآورد (آیت الله على مشكینى، مواعظ العددیه، ص 433) با توجه به این روایات و روایات دیگر که از رسول الله ص و امیر المومنین علی ع نقل شده این مطلب فهمیده می شود که روح موجودات عالم با جسم شان تناسب و سنخیت دارد، لذا با توجه به اینکه روح پاک انسان (در ابتدای خلقت) با جسم حیوانی متناسب نیست محال است انسان در ابتدای خلقت با جسم حیوان خلق شود.

معرفی کتاب جهت مطالعه بیشتر :
تفسیر نمونه‌، آیة‌الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 6، ص 418ـ428

با سپاس استاد هادی، سوال دیگر.من این است که حیوانات مانند یک سری ربات هستند که یکسری کارهای تعیین شده انجام میدهند یا آن ها هم دارای نفس (روح) هستند یعنی مانند انسان قوه احساس و ادراک دارند و هرجا که دوست دارند حرکت میکنند و هر حرکتی که از دستشان.برآید میتوانند انجام دهند.

شاید یک مقدار توضیح دادنش برایم سخت باشد به طور کلی منظور این است که آیا خداوند به ما لطف کرده که ما را به صورت انسان آفریده است و میتوانستیم به صورت یک حیوان یا یک گیاه یا جماد آفریده شویم؟ منظور این نیست که با نفس انسانی در کالبد یک موجود دیگر باشیم بلکه کلا خلقت ما به صورت یک موجود دیگر میبود.

با سلام مجدد خدمت دوست ارجمند جناب محمد

همه ی موجودات داراي نفس مجرّدند.( مصباح یزدى، شرح اسفار، ج 8، جزء دوم، ص 79) اين نفس مجرّد را در انسان معصوم نفس قدسی یا روح القُدُس ، در انسان عادی نفس ناطقه ، در حيوان، نفس حيواني و در گياه ، نفس نباتي مي گويند.
قابل ذکر است که نفوس دارای مراتب و درجات مختلفی هستند، مرتبه نفس نباتی پایین تر از نفس حیوانی و مرتبه نفس حیوانی پایین تر از نفس انسانی است ، لذا نفس انسان بالاتر از نفس نبات و حیوان است و دارای تمامی کمالات نفوس نباتی و حیوانی است به علاوه ی کمالات خاصّ نوع انسان.
خداوند متعال در آيه ی 44 سوره اسراء مي فرمايد: « آسمانهاي هفتگانه و زمين و کساني که در آنها ستند تسبيح او مي گويند و هيچ چيزي نيست مگر اينکه تسبيح و حمد او مي گويد؛ لکن شما تسبيح آنها را نمي فهميد. او بردبار و آمرزنده است».
علامه طباطبايي(رضوان الله عليه) در تفسير اين آيه فرموده اند: از کلام خدا استفاده مي شود همچنان که خلقت در اشياء جاري و ساري است علم هم در اشياء سريان دارد و هر موجودي به اندازه اي که از وجود بهره دارد از علم نيز بهره مند است.(الميزان، ج13، ص110)

با این توصیف معلوم می شود، حیوانات نیز قوه احساس و ادراک دارند لذا احساس درد می کنند، گاهی قدرت تصمیم گیری دارند و ... . علاوه بر استدلال هایی که در این رابطه شده است، این مطلب در فیلم های مستند راز بقاء به خوبی قابل دریافت است، در فیلم مستنی حیوانی را نشان می داد که در جایی محبوس کرده بودند این حیوان راه فرار را پیدا کرده و فرار می کند،دوباره او را گرفته و دیوارهای مکان را بلند کرده به طوری که امکان فرار نباشد با کمال تعجب این حیوان زمین را کنده و سنگ های بزرگ را جمع اوری کرده و به صورت پله کانی قرار می دهد و دوباره فرار می کند خلاصه مطلب هر کاری می کردند این حیوان راه دیگری برای فرار پیدا می کرد این ها نشان می دهد حیوانان ادراک و احساس دارند اینطور نیست که مثل ربات باشند.
با توجه به اینکه مرتبه نفس انسان بالاتر از نفوس حیوانی و نباتی است، یقینا فردی که انسان آفریده شده شامل حال الطاف بی پایان خداوند قرار گرفته است، خداوند سبحان می توانست وی را حیوان یا نبات بیافرید، اینکه من و شما انسان خلق شده ایم یقینا لطف بزرگی از جانب خداست که خداوند با رحمت رحمانیّه عنایت ویژه ای داشته است، چون انسان قابلیت رسیدن به مقام ولایت کلیّه الهی را داراست این قابلیت مختصّ انسان است و فنوس موجودات دیگر از چنین قابلیّتی برخوردار نیستند لذا انسان باید این موقعیت را قدر دانسته و در مسیر حقّ قرار بگیرد .

جمع بندي:
موضوع: سوالی در مورد آفرینش انسان
پرسش:

آیا ممکن بود من به جای اینکه به عنوان یک انسان آفریده بشم به عنوان یک حیوان مثل پرنده، ماهی خرس و .... آفریده بشم؟ یعنی به همین حالتی که الان دارم در جسم یک حیوان میبودم؟
به طور کلی منظور این است که آیا خداوند به ما لطف کرده که ما را به صورت انسان آفریده است و میتوانستیم به صورت یک حیوان یا یک گیاه یا جماد آفریده شویم؟

پاسخ:
از دیدگاه حکما موجودات عالم هستی هر کدام جایگاه مختصّ خودشان را دارند، انسان در جایگاه انسانیت و حیوان و جماد نیز در جایگاه حیوانیت و جمادیّت؛ مراتب هر یک از این ها متفاوت است مرتبه انسانیت بالاتر از حیوانیت و مرحله حیوانیت بالاتر از جمادیّت است، لذا معقول نیست که انسان در عین انسان بودن حیوان باشد و یا حیوان در عین حیوان بودن انسان باشد.
با توجه به اینکه حقيقت نوري انسان قبل از ورود به عالم مادّه در عوالم نوري موجود بوده است، (1) خلقت ما به صورت انسان به خاطر همان حقيقت نوري است كه در روايات بدان اشاره شده است، اگر ما به صورت انسان شده ايم چون حقيقت وجودي ما انسان است كه در روايات به عنوان طينت ياد شده است. طينت ما طينت انساني واز نور اهل بيت آفريده است (2)
مرتبه نفس انسان بالاتر از نفوس حیوانی و نباتی است، یقینا فردی که انسان آفریده شده شامل حال الطاف بی پایان خداوند قرار گرفته است، خداوند سبحان می توانست وی را حیوان یا نبات بیافرید، اینکه من و شما انسان خلق شده ایم یقینا لطف بزرگی از جانب خداست که خداوند با رحمت رحمانیّه عنایت ویژه ای داشته است، چون انسان قابلیت رسیدن به ولایت کلیّه الهی را داراست این قابلیت مختصّ انسان است و نفوس موجودات دیگر از چنین قابلیّتی برخوردار نیستند.
پرسش ديگري كه مطرح مي شود این است که حیوانات مانند یک سری ربات هستند که یکسری کارهای تعیین شده انجام میدهند یا آن ها هم دارای نفس (روح) هستند یعنی مانند انسان قوه احساس و ادراک دارند و هرجا که دوست دارند حرکت میکنند و هر حرکتی که از دستشان برآید میتوانند انجام دهند.
در پاسخ به اين پرسش عرض مي شود:
همه ی موجودات داراي نفس مجرّدند.(3) اين نفس مجرّد را در انسان معصوم نفس قدسی یا روح القُدُس ، در انسان عادی نفس ناطقه ، در حيوان، نفس حيواني و در گياه ، نفس نباتي مي گويند.
قابل ذکر است که نفوس دارای مراتب و درجات مختلفی هستند، مرتبه نفس نباتی پایین تر از نفس حیوانی و مرتبه نفس حیوانی پایین تر از نفس انسانی است ، لذا نفس انسان بالاتر از نفس نبات و حیوان است و دارای تمامی کمالات نفوس نباتی و حیوانی است به علاوه ی کمالات خاصّ نوع انسان.
خداوند متعال در آيه ی 44 سوره اسراء مي فرمايد: «تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالأَرْضُ وَمَن فِيهِنَّ وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدَهِ وَلَكِن لاَّ تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كَانَ حَلِيمًا غَفُورًا» آسمانهاي هفتگانه و زمين و کساني که در آنها هستند تسبيح او مي گويند و هيچ چيزي نيست مگر اينکه تسبيح و حمد او مي گويد؛ لکن شما تسبيح آنها را نمي فهميد. او بردبار و آمرزنده است.
علامه طباطبايي(رضوان الله عليه) در تفسير اين آيه فرموده اند: از کلام خدا استفاده مي شود همچنان که خلقت در اشياء جاري و ساري است علم هم در اشياء سريان دارد و هر موجودي به اندازه اي که از وجود بهره دارد از علم نيز بهره مند است.(4)
با این توصیف معلوم می شود، حیوانات نیز قوه احساس و ادراک دارند لذا احساس درد می کنند، گاهی قدرت تصمیم گیری دارند و ... .

...................................................................................................
1. مقاله ي سير انسان در عوالم، استاد ميرباقري
2. براي اطلاع بيشتر در اين زمينه ر.ك اصول كافي روايات طينت
3. مصباح یزدى، شرح اسفار، ج 8، جزء دوم، ص 79
4. الميزان، ج13، ص110

موضوع قفل شده است