جمع بندی روش صحیح نوشیدن آب هنگام غذا خوردن

تب‌های اولیه

18 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
روش صحیح نوشیدن آب هنگام غذا خوردن

سلام
آیا طبق منابع اسلامی درست است که هنگام غذا نباید آب خورد و بعد از غذا باید آب خورد؟
اگر بلی منظور این است که بلافاصله بعد از اتمام غذا میتوان آب خورد (متصل به غذا) یا اینکه منظور این است که بعد از هضم غذا (مثلا یک سایتع بعد از اتمام غذا) باید آب خورد؟
البته منظور حرام بودن آب خوردن بعد از غذا نیست.

با نام و یاد دوست


کارشناس بحث: جناب استاد

صدور انقلاب;658796 نوشت:
سلام
آیا طبق منابع اسلامی درست است که هنگام غذا نباید آب خورد و بعد از غذا باید آب خورد؟
اگر بلی منظور این است که بلافاصله بعد از اتمام غذا میتوان آب خورد (متصل به غذا) یا اینکه منظور این است که بعد از هضم غذا (مثلا یک سایتع بعد از اتمام غذا) باید آب خورد؟
البته منظور حرام بودن آب خوردن بعد از غذا نیست.

بسمه تعالی

آنچه که بنده در آداب آب نوشیدن یافتم از این قرار است:

(آداب نوشيدن آب )

آن است كه ظروف آب را به دست راست بگيرد و بسم اللّه بگويد، و مك بزند نه آن كه آب را به يك نفس بياشامد.
پيامبر (ص ) فرمود: (( آب را به گونه اى مك بزنيد، و مبادا آن را به يك نفس سر بكشيد، زيرا درد كبد معلول بى وقفه نوشيدن آب است )) ؛(1) و نبايد آب را سر پا و در حالى كه به پهلو خوابيده بنوشد زيرا پيامبر (ص ) از آب خوردن سرپا نهى كرده است .
از آن حضرت نقل كرده اند كه آن بزرگوار، سر پا آب نوشيد،(2) شايد عذرى داشته است !
مى گويم :
در مكارم الاخلاق از امام باقر (ع ) رسيده است كه فرمود: (( آب خوردن سر پا گواراتر و سالم تر است .)) (3)
از امام صادق (ع ) نقل كرده اند كه فرمود: (( آب خوردن سرپا در روز، غذا را گوارا مى سازد، و آب خوردن سرپا در شب باعث زرداب مى شود، و هركس شب آب بخورد و سه مرتبه بگويد: از زمزم و فرات بر تو درود باد!، آب خوردن در شب به او ضررى نمى رساند.)) (4)
ابو حامد مى گويد: پايين ظرف آب را ملاحظه كنيد تا آب روى خودش نچكد و پيش از نوشيدن آب داخل ظرف را نگاه كند و داخل ظرف آب آروغ نزند و در آن ندمد؛ بلكه ظرف را از دهانش با حمد خدا جدا سازد و با بسم اللّه شروع كند. پيامبر (ص ) پس از نوشيدن آب ، فرمود: (( خدا را كه اين آب را به رحمت خود، گوارا و شيرين قرار داد، نه به خاطر گناهان ما، شور و تلخ .)) (5)
هر چه در بين جمع گردانده مى شود بايد از سمت راست بگردانند. رسول خدا (ص ) شير آشاميدند، ابوبكر سمت چپ او و عربى بيابانى طرف راستش و عمر در كنار او بود. عمر عرض كرد: ظرف شير را به ابوبكر بدهيد، اما پيامبر به آن عرب داد و فرمود: به ترتيب از راست .(6) آن حضرت آب را در سه نفس مى آشاميد و در پايان خدا را سپاس مى گفت .(7)
مى گويم :
در كتاب كافى از امام صادق (ع ) نقل شده است كه فرمود: (( ممكن است فردى از شما آبى بنوشد كه خداوند بدان وسيله بهشت را بر او واجب گرداند، سپس فرمود: او ظرف آب را مى گيرد و آن را به دهانش مى گذارد و بسم اللّه مى گويد و پس از آن مى نوشد و از دهانش جدا مى كند در حالى كه ميل دارد و حمد خدا را مى گويد، آنگاه دوباره بر مى گردد و مى نوشد و سپس از دهانش جدا مى كند و حمد خدا را مى گويد؛ سپس بر مى گردد و مى نوشد و باز از دهانش دور مى كند و حمد خدا را مى گويد. در نتيجه خداوند بدان وسيله بهشت را بر او واجب گرداند.)) (8)
در كتاب مكارم الاخلاق از قول آن حضرت نقل شده است كه فرمود: (( گروهى نزد پدرم آمدند و عرض كردند: به اعتقاد شما هر چيزى حدى دارد؟ پدرم به ايشان فرمود: آرى . (امام صادق (ع ) مى فرمايد: آنگاه پدرم آبى طلبيد تا ايشان بنوشند. عرض كردند: يا اباجعفر آيا اين ظرف آبخورى از آن چيزهاست ؟ فرمود: آرى ، پرسيدند: حد آن چيست ؟ فرمود: حد آن ، اين است كه از وسط لبه آن ، آب خورده شود و نام خدا را وقت آشاميدن ببرى و سه مرتبه نفسى بكشى و در هر نفسى خدا را حمد بگويى و از طرف دستگيره ظرف آب ننوشى ، زيرا آن جا آبشخور شيطان است . آنگاه فرمود: بگو: (( سپاس خدا را كه آبى گوارا به من خورانيد و آن را به خاطر گناهانم شور و تلخ قرار نداد.)) در روايت ديگرى نظير همين با اندك زيادتى آمده است : (( سپاس خدا را كه مرا آب داد و سيرابم كرد و به من لطف كرد و خوشحالم ساخت و عافيت بخشيد و كفايتم نمود. بارخدايا مرا از كسانى قرار ده كه در روز قيامت از حوض (كوثر) حضرت محمّد (ص ) سيراب گردانى و به همراهى آن بزرگوار خوشبخت سازى ، به رحمت خود اى بخشنده ترين بخشايندگان .)) (9)
از موسى بن جعفر (ع ) نقل شده است : (( از وى درباره حد ظرف آب پرسيدند، فرمود: حد آن اين است كه اگر جايى از آن شكسته از آن جا آب نخورى كه جايگاه شيطان است ، و هرگاه از ظرفى آب بنوشى بسم اللّه و چون فارغ شدى ، الحمدللّه بگويى .)) (10)
غزالى مى گويد: (( اينها نزديك به بيست مورد از آداب خوردن و آشاميدن بود كه آثار و اخبار بر آنها دلالت مى كند.))
مى گويم :
بيشتر اين آداب از طريق خاصه نيز رسيده است و مواردى هم كه نرسيده ، خلاف آن نيز وارد نشده است ؛ عمل به اين بخش نيز به علت اعتقاد بر اين خبر مستفيض ‍ مقبول مانعى ندارد، و آن خبر اين است : (( هركس بشنود كارى ثواب دارد و آن كار را انجام دهد به اجر خود مى رسد هرچند كه حديث آن گونه كه به او رسيده است ، نباشد.)) (11)

البته در طب سنتی مطلبی که شما سوال کردید وجود دارد و مورد تاکید اطباء سنتی است.

پی نوشت:

1- بيهقى در كتاب شعب الايمان و همچنين در جامع صغير، در باب ميم و كلينى در كافى ج 6، ص 381، اين حديث را نقل كرده اند.
2- حديث اول را ابوداوود، ص 302 و ابن ماجه به شماره 3424 نقل كرده و دوم در سنن ابن ماجه به شماره 3422، چنين آمده است : (( پيامبر (ص ) در حالى كه ايستاده بود، آب نوشيد)) ، و در صحيح بخارى ، ج 7، ص ‍ 143 نيز همين طور نقل شده است .
3- مكارم الاخلاق ، ص 180، و در كافى ، ج 6، ص 382، شماره حديث : 1 و 2 مى باشد.
4- مكارم الاخلاق ، ص 180، و در كافى ، ج 6، ص 382، شماره حديث : 1 و 2 مى باشد.
5- كافى ، ج 6، ص 384، محاسن برقى ، ص 448.
6- مالك بن انس بن مالك اين روايت را در (( موطّاء)) ج 2، ص 222، و مسلم در صحيح خود، ج 6، ص 112 نقل كرده اند.
7- به سنن ابن ماجه به شماره 4317، و مجمع الزوائد، ج 5، ص 81 و كافى ، ج 6، ص 384 مراجعه كنيد.
8- كافى ، باب (( القول على شرب الماء)) ج 6، ص 384.
9- كافى ، ج 6، ص 173.
10- همان ماءخذ، ص 174.
11- كافى ، ج 2، ص 87.

با سلام و تشکر
سوال این نبود که هرچه در مورد نوشیدن آب یافتید بیاورید.
متاسفانه بنده جواب سوال را نگرفتم.

استاد;659451 نوشت:
البته در طب سنتی مطلبی که شما سوال کردید وجود دارد و مورد تاکید اطباء سنتی است.

کدام مطلب؟
دو نوع آب خوردن در سوال ذکر شده بود.

استاد;659451 نوشت:
البته در طب سنتی مطلبی که شما سوال کردید وجود دارد و مورد تاکید اطباء سنتی است.

طب سنتی میگوید که نیم ساعت قبل از غذا و دو ساعت ونیم بعد از غذا می توان آب خورد .

صدور انقلاب;659567 نوشت:
سوال این نبود که هرچه در مورد نوشیدن آب یافتید بیاورید.
متاسفانه بنده جواب سوال را نگرفتم.

دوست گرامی اینجا انجمن اخلاق و عرفان است و شما می بایست سوال خود را در انجمن حدیث مطرح میکردین .جناب استاد هم زحمت کشیدند و این مطالب را در اختیار ما گذاشتند .شاید شما این آداب را بدانید اما هستند افرادی که از این آداب و روایات بی خبرند .

با تشکر از جناب استاد بابت روایاتی که قرار دادند.

سلام
آیا طبق منابع اسلامی درست است که هنگام غذا نباید آب خورد و بعد از غذا باید آب خورد؟
اگر بلی منظور این است که بلافاصله بعد از اتمام غذا میتوان آب خورد (متصل به غذا) یا اینکه منظور این است که بعد از هضم غذا (مثلا یک سایتع بعد از اتمام غذا) باید آب خورد؟
البته منظور حرام بودن آب خوردن بعد از غذا نیست.

باغ بهشت;659587 نوشت:
دوست گرامی اینجا انجمن اخلاق و عرفان است و شما می بایست سوال خود را در انجمن حدیث مطرح میکردین .جناب استاد هم زحمت کشیدند و این مطالب را در اختیار ما گذاشتند .شاید شما این آداب را بدانید اما هستند افرادی که از این آداب و روایات بی خبرند .

با تشکر از جناب استاد بابت روایاتی که قرار دادند.

ذکر این آداب غیر مرتبط با سوال اشکالی ندارد. ولی بهتر بود اول جواب سوال بطور خاص داده میشد (حتی اگر جواب نمیدانم باشد) و در ادامه موارد اضافی مفید مطرح میشد. تا خواننده مجبور نباشد متن طولانی را بخواند و در آخر هم جواب سوال را در آنها پیدا نکند!
سوال کننده حقی دارد که تنها در دو صورت این حق رفع میشود. یا بگوید نمیدانم یا جواب درست بدهد. کاش آداب جواب دادن در انجمن آداب، عملا و نه شعارا رعایت میشد.
اگر مطالب مفیدی هست که مستقیما جواب سوال نیست ولی مفید است و دوست دارید دیگران بدانند بهتر است که یک سوال جدید مطرح کنید و در جواب آن سوال آن مطالب مفید را بیاورید بطوری که سوال و جواب مرتبط باشند. اینطوری کیفیت سایت هم حفظ میشود.

در ضمن طب سنتی با طب اسلامی فرق دارد. در طب سنتی مبنا اطلاعات پزشکی ایران باستان است حتی اگر غیرشرعی باشد مثل خوردن غذاها و مشروبات حرام. ولی در طب اسلامی مبنا اطلاعات پزشکی موجود در دین است. بنابر این طب سنتی در یک سایت دینی و برای کسی که دنبال اطلاعات دینی است ارزشی ندارد. طب اسلامی هم در صورتی معتبر است که منبع و سند معتبر داشته باشد. اصل سوال برای همین بود که مشخص شود این حرفهایی که به اسم طب سنتی زده میشود از نظر دین معتبر هست یا نیست. که در آخر جواب با سوال یکی شد. اسم سایت هم گذاشته شده اسک دین. یعنی از دین سوال کن!

صدور انقلاب;658796 نوشت:
آیا طبق منابع اسلامی درست است که هنگام غذا نباید آب خورد و بعد از غذا باید آب خورد؟
اگر بلی منظور این است که بلافاصله بعد از اتمام غذا میتوان آب خورد (متصل به غذا) یا اینکه منظور این است که بعد از هضم غذا (مثلا یک سایتع بعد از اتمام غذا) باید آب خورد؟
البته منظور حرام بودن آب خوردن بعد از غذا نیست.

[=arial]
[=arial]این مورد هم مثل قبلی در کتب توضیح المسائل نوشته شده ولی بعد از غذای چرب، نه بعد از هر غذایی

(مسأله 2639) زياد آشاميدن آب و آشاميدن آن بعد از غذاي چرب و در شب به حال ايستاده مكروه است...

لینک:

http://portal.anhar.ir/node/2039/?ref=sbttl#gsc.tab=0
[=arial]
در روایات فقط بعد از غذای چرب نهی شده ولی در مورد سایر غذاها اشکال ندارد.

بعد از غذای چرب:
یک حدیث موثق:

عَنْهُ عَنِ النَّوْفَلِيِّ بِإِسْنَادِهِ قَالَ: كَانَ النَّبِيُّ ص إِذَا أَكَلَ الدَّسَمَ أَقَلَّ شُرْبَ الْمَاءِ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّكَ لَتُقِلُّ مِنْ شُرْبِ الْمَاءِ قَالَ هُوَ أَمْرَأُ لِطَعَامِي‏
(المحاسن 572)
هرگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله چربی میخورد آب کم مینوشید. به ایشان گفته شد:«ای رسول خدا، شما کم آب مینوشید» پیامبر فرمود: این کار غذایم را گواراتر میکند.»

دو حدیث دیگر هم داریم

عَنْهُ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ قَالَ: شُرْبُ الْمَاءِ عَلَى أَثَرِ الدَّسَمِ يُهَيِّجُ الدَّاء
(المحاسن 572)
از معصوم علیه السلام روایت شده که فرمود: «نوشیدن آب پس از چربی درد را تحریک میکند.»

وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا أَكَلَ اللَّحْمَ لَا يَعْجَلُ بِشُرْبِ الْمَاءِ فَقَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص مَا أَقَلَّ شُرْبَكَ لِلْمَاءِ عَلَى اللَّحْمِ فَقَالَ لَيْسَ أَحَدٌ يَأْكُلُ هَذَا الْوَرِكَ ثُمَّ يَكُفُّ عَنْ شُرْبِ الْمَاءِ إِلَى آخِرِ الطَّعَامِ إِلَّا اسْتَمْرَأَ الطَّعَامَ.
(جعفریات ص 161)
امام علی علیه السلام فرمود: «هرگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله گوشت میخورد در نوشیدن آب عجله نمیکرد بعضی از خاندانش به وی گفتند: ای رسول خدا، بر روی گوشت چقدر کم آب مینوشی؟ پیامبر فرمود: کسی نیست که این چربی را بخورد سپس تا پایان غذا از نوشیدن آب خودداری کند مگر آنکه گوارا میشود.»

بعد از سایر غذاها اشکال ندارد

اما حدیث صحیح داریم که بعد از سایر غذاها اشکال نداره (غذای چرب از این غذاها تخصیص میخوره)

[=Traditional Arabic][=arial] عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَاسِرٍ الْخَادِمِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: لَا بَأْسَ بِكَثْرَةِ شُرْبِ الْمَاءِ عَلَى الطَّعَامِ وَ لَا تُكْثِرْ مِنْهُ عَلَى غَيْرِهِ وَ قَالَ أَ رَأَيْتَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَكَلَ مِثْلَ ذَا وَ جَمَعَ يَدَيْهِ كِلْتَيْهِمَا لَمْ يَضُمَّهُمَا وَ لَمْ يُفَرِّقْهُمَا ثُمَّ لَمْ يَشْرَبْ عَلَيْهِ الْمَاءَ كَانَ يَنْشَقُّ مَعِدَتُهُ.
(کافی 6/382)
امام رضا علیه السلام فرمود: «زیاد نوشیدن آب پس از غذا اشکال ندارد و (بر غیر آن) زیاد ننوش. آنگاه امام علیه السلام دستانش را بدون آنکه مشت کند و یا انگشتانش را از هم باز کند کنار هم قرار داد و فرمود: به من بگو که اگر مردی به این اندازه غذا بخورد و سپس بر روی آن آب ننوشد، معده اش شکافته میشود. (یا آیا معده اش شکافته نمیشود؟)»
(علی غیره (بر غیر آن) در کافی هست و در محاسن نیست)

و دو حدیث ضعیف:
عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ يَاسِرٍ قَالَ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ ع‏ عَجَباً لِمَنْ أَكَلَ مِثْلَ ذَا وَ أَشَارَ بِيَدِهِ وَ لَمْ يَشْرَبْ عَلَيْهِ الْمَاءَ كَيْفَ لَا تَنْشَقُّ مَعِدَتُهُ.
(کافی 6/382)
امام رضا علیه السلام با اشاره به دستش فرمود: شگفتا از کسی که به این اندازه غذا بخورد و بر روی آن آب ننوشد، چگونه معده اش شکافته نمیشود؟

سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ أَبِي طَيْفُورٍ الْمُتَطَبِّبِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ الْمَاضِي ع فَنَهَيْتُهُ عَنْ شُرْبِ الْمَاءِ فَقَالَ ع وَ مَا بَأْسٌ بِالْمَاءِ وَ هُوَ يُدِيرُ الطَّعَامَ فِي الْمَعِدَةِ وَ يُسَكِّنُ الْغَضَبَ وَ يَزِيدُ فِي اللُّبِّ وَ يُطْفِئُ الْمِرَارَ.
(کافی 6/381)
ابوطیفور پزشک گوید: «نزد امام موسی بن جعفر علیه السلام رفتم و او را از نوشیدن آب نهی کردم. امام علیه السلام فرمود: آب چه اشکالی دارد در حالی که غذا را در معده میگرداند، خشم را فرومینشاند، بر عقل می افزاید و صفرا را خاموش میکند.»

بعد از خوردن خرما توصیه شده

أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ ثَعْلَبَةَ بْن‏ مَيْمُونٍ عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِيِّ قَالَ: كُنْتُ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَأُتِيَ بِرُطَبٍ فَجَعَلَ يَأْكُلُ مِنْهُ وَ يَشْرَبُ الْمَاءَ وَ يُنَاوِلُنِي الْإِنَاءَ فَأَكْرَهُ أَنْ أَرُدَّهُ فَأَشْرَبُ حَتَّى فَعَلَ ذَلِكَ مِرَاراً قَالَ فَقُلْتُ إِنِّي كُنْتُ صَاحِبَ بَلْغَمٍ فَشَكَوْتُ إِلَى أَهْرَنَ طَبِيبِ الْحَجَّاجِ فَقَالَ لِي أَ لَكَ نَخْلٌ فِي بُسْتَانٍ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فِيهِ نَخْلٌ قُلْتُ نَعَمْ فَقَالَ لِي عُدَّ عَلَيَّ مَا فِيهِ فَعَدَدْتُ حَتَّى بَلَغْتُ الْهِيرُونَ فَقَالَ لِي كُلْ مِنْهُ سَبْعَ تَمَرَاتٍ حِينَ تُرِيدُ أَنْ تَنَامَ وَ لَا تَشْرَبِ الْمَاءَ فَفَعَلْتُ وَ كُنْتُ أُرِيدُ أَنْ أَبْصُقَ فَلَا أَقْدِرُ عَلَى ذَلِكَ فَشَكَوْتُ إِلَيْهِ ذَلِكَ فَقَالَ لِي اشْرَبِ الْمَاءَ قَلِيلًا وَ أَمْسِكْ حَتَّى يَعْتَدِلَ طَبْعُكَ فَفَعَلْتُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَمَّا أَنَا فَلَوْ لَا الْمَاءُ مَا بَالَيْتُ أَلَّا أَذُوقَهُ.
(کافی 348/6)
عمار ساباطی گوید: همراه امام صادق علیه السلام بودم. امام مقداری رطب آورد و شروع به خوردن آن و نوشیدن آب نمود و ظرف را به من میداد. من نیز دوست نداشتم دست امام را کوتاه کنم، از این رو مینوشیدم تا این که این کار را چند بار تکرار کرد. پس من گفتم: من بلغم دارم و نزد اهرن پزشک حجاج (یا حجاز) رفتم و او به من گفت: آیا نخلستان داری؟ گفتم: آری. اهرن گفت: انواع درختهای خرمایی را که داری برای من برشمار! من نیز شروع به شمردن کردم تا به هیرون رسیدم. آنگاه وی گفت: «هنگام خواب هفت دانه خرما از آن بخور و آب ننوش! من به دستور وی عمل کردم و به گونه‌ای دهانم خشک می‌شد که وقتی میخواستم آب دهانم را به بیرون بیاندازم نمیتوانستم. آنگاه از این موضوع به وی شکایت کردم و او به من گفت: اندکی آب بنوش و خودداری کن تا طبیعتت معتدل شود من نیز این کار را انجام دادم.
امام علیه السلام فرمود: ولی من اگر آب نبود باکی نداشتم که به خرما لب نزنم.»
در محاسن سخن امام اینگونه روایت شده است: «ولی اگر آب در خانه نبود من آن را نمیچشیدم.»

بِإِسْنَادِهِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع‏ فِي قَوْلِهِ تَعَالَى‏ ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيم‏ قَالَ الرُّطَبُ وَ الْمَاءُ الْبَارِد
(صحیفه الرضا 68)
درباره این سخن خداوند که فرمود: «سپس در آن روز درباره نعمتها بازخواست میشوید.» از علی علیه السلام روایت میشود که فرمود: (مقصود) رطب و آب سرد است.
[=Traditional Arabic]

وَ كَانَ يَأْكُلُ التَّمْرَ وَ يَشْرَبُ عَلَيْهِ الْمَاءَ وَ كَانَ التَّمْرُ وَ الْمَاءُ أَكْثَرَ طَعَامِهِ. وَ كَانَ ص يَتَمَجَّعُ بِاللَّبَنِ وَ التَّمْر وَ يُسَمِّيهِمَا الْأَطْيَبَيْن‏
(مکارم الاخلاق 29)
روایت میشود که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خرما میخورد و روی آن آب مینوشید و خرما و آب بیشتر غذایش بود و شیر و خرما را با هم میخورد و آن دو را غذای پاکیزه مینامید.
[=Traditional Arabic]

الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَمَّنْ حَدَّثَه‏ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَدَعَا بِتَمْرٍ فَأَكَلَ وَ أَقْبَلَ يَشْرَبُ عَلَيْهِ الْمَاءَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَوْ أَمْسَكْتَ عَنِ الْمَاءِ فَقَالَ إِنَّمَا آكُلُ التَّمْرَ لِأَسْتَطِيبَ عَلَيْهِ الْمَاءَ.
(کافی 381/6)
شخصی روایت میکند که «نزد امام صادق علیه السلام بودم که خرما درخواست کرد و خورد و آنگاه شروع کرد بر روی آن آب بنوشد. به امام علیه السلام گفتم: فدایت شوم، ای کاش از آب دست برمیداشتید. امام علیه السلام فرمود: تنها به این دلیل خرما میخورم که بر روی آن، آب لذت بخش شود.»

دَعَوَاتُ الرَّاوَنْدِيِّ، أَكَلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع مِنْ‏ تَمْرِ دَقَل‏ ثُمَ‏ شَرِبَ عَلَيْهِ الْمَاءَ وَ ضَرَبَ يَدَهُ عَلَى بَطْنِهِ وَ قَالَ مَنْ أَدْخَلَهُ بَطْنُهُ النَّارَ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ ثُم‏ تَمَثَّلَ شِعْر
وَ إِنَّكَ مَهْمَا تُعْطِ بَطْنَكَ سُؤْلَهُ‏ وَ فَرْجَكَ نَالا مُنْتَهَى الذَّمِّ أَجْمَعَا
(دعوات الرواندی 137)
امیرمومنان علیه السلام خرمای دقل (نامرغوب) خورد و سپس بر روی آن آب نوشید و دستش را بر روی شکمش زد و فرمود:«هر کس آتش وارد شکمش کند خداوند او را (از رحمت خود) دور کند.
سپس به این شعر تمثل جست: و به تحقیق تو هر چه به خواسته شکم و دامنت عمل کنی هر دو به پایین ترین مراتب نکوهیده دست مییابند.»

اما بین غذا:

امام رضا علیه السلام
[=arial]و من أراد أن لا تؤذيه معدته فلا يشرب على (بین) طعامه ماء حتّى يفرغ و من فعل ذٰلك رطب بدنه وضعفت معدته و لم تأخذ العروق قوّة الطّعام فإنّه يصير فى المعدة فِجّاً إذا صبّ الماء على الطّعام أوّلاً فأوّلاً.
(مستدرک 17/7)
«هر كس مى‌خواهد معده‌اش او را آزار ندهد، پس بر روى غذايش آب نخورد تا خوردنش پايان يابد و هر كس چنين كند بدنش مرطوب و معده‌اش ضعيف و رگ‌هايش نيروى غذا را مى‌گيرد چرا كه وقتى از ابتدا بر روى غذا به تدريج آب ريخته شود، غذا در معده آماده نمى‌شود.»

برکه;659744 نوشت:
اما حدیث صحیح داریم که بعد از سایر غذاها اشکال نداره (غذای چرب از این غذاها تخصیص میخوره)

عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَاسِرٍ الْخَادِمِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: لَا بَأْسَ بِكَثْرَةِ شُرْبِ الْمَاءِ عَلَى الطَّعَامِ وَ لَا تُكْثِرْ مِنْهُ عَلَى غَيْرِهِ وَ قَالَ أَ رَأَيْتَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَكَلَ مِثْلَ ذَا وَ جَمَعَ يَدَيْهِ كِلْتَيْهِمَا لَمْ يَضُمَّهُمَا وَ لَمْ يُفَرِّقْهُمَا ثُمَّ لَمْ يَشْرَبْ عَلَيْهِ الْمَاءَ كَانَ يَنْشَقُّ مَعِدَتُهُ.
(کافی 6/382)
امام رضا علیه السلام فرمود: «زیاد نوشیدن آب پس از غذا اشکال ندارد و (بر غیر آن) زیاد ننوش. آنگاه امام علیه السلام دستانش را بدون آنکه مشت کند و یا انگشتانش را از هم باز کند کنار هم قرار داد و فرمود: به من بگو که اگر مردی به این اندازه غذا بخورد و سپس بر روی آن آب ننوشد، معده اش شکافته میشود. (یا آیا معده اش شکافته نمیشود؟)»
(علی غیره (بر غیر آن) در کافی هست و در محاسن نیست)

این مورد هم مثل غذای چرب، از مجموعه غذاها تخصیص میخوره:

[=Traditional Arabic][=Traditional Arabic][=arial]شُرْبُ الْمَاءِ الْبَارِدِ عَقِيبَ الشَّيْ‏ءِ الْحَارِّ وَ عَقِيبَ الْحَلَاوَةِ يَذْهَبُ بِالْأَسْنَان‏
(الرساله الذهبیه 29)
امام رضا علیه السلام فرمود: آشامیدن آب سرد پس از چیز گرم و پس از شیرینی، دندان ها را از بین میبرد
[=Traditional Arabic][=Traditional Arabic][=arial]

برکه;659830 نوشت:
شُرْبُ الْمَاءِ الْبَارِدِ عَقِيبَ الشَّيْ‏ءِ الْحَارِّ وَ عَقِيبَ الْحَلَاوَةِ يَذْهَبُ بِالْأَسْنَان‏
(الرساله الذهبیه 29)
امام رضا علیه السلام فرمود: آشامیدن آب سرد پس از چیز گرم و پس از شیرینی، دندان ها را از بین میبرد

آیا خرما که یک شیرینی است تخصیص میخوره

بعضی سایتها این دو حدیث رو معارض گرفتند:

لینک مرکز ملی پاسخگویی:

http://www.pasokhgoo.ir/node/28254

چند نکته:
در سه حدیث و هر حدیث در بیش از ده کتاب اشتباه چاپی نمیشود. حدیث صحیح معارض دارد که اگر هم حدیث مقابل را در برابر صحیح رد نکنیم لااقل میتوانیم جمع بزنیم مثلا حدیث دوم ناظر به بین غذا خوردن هست. (نه پایان غذا) تا تعارض باشد. یا حدیث دوم ناظر به غذای غیر چرب است.

اگر واقعا در پزشکی اینطور هست، در واجبات که نمیتوانیم اینطور عمل کنیم ولی در مستحبات میتوان در این حد با استناد به پزشکی حدیث صحیح را در برابر حدیث دیگر رد کرد؟

صدور انقلاب;658796 نوشت:
آیا طبق منابع اسلامی درست است که هنگام غذا نباید آب خورد و بعد از غذا باید آب خورد؟
بلافاصله بعد از اتمام غذا میتوان آب خورد (متصل به غذا) یا اینکه منظور این است که بعد از هضم غذا (مثلا یک سایتع بعد از اتمام غذا) باید آب خورد؟
البته منظور حرام بودن آب خوردن بعد از غذا نیست.

خلاصه:
بهتر است بین غذا آب نخورید.
اما بعد از غذا: اگر غذا چرب نباشد میتوانید آب بخورید. ولی اگر غذا چرب باشد فاصله مناسبی با آب خوردن وجود داشته باشد.

صدور انقلاب;659567 نوشت:
با سلام و تشکر
سوال این نبود که هرچه در مورد نوشیدن آب یافتید بیاورید.
متاسفانه بنده جواب سوال را نگرفتم.

صدور انقلاب;659567 نوشت:
کدام مطلب؟
دو نوع آب خوردن در سوال ذکر شده بود.

سلام علیکم
اگر باب میلتان نیست و خودتان بلد بودید،عذر خواهم و البته مطلب بدرد دیگران می خورد.
سوالتان را از کارشناسان حدیث بپرسید.
هر دو نوع آب خوردن در بیانات اطباء سنتی وجود دارد.اگر مدرک می خواهید باید عرض کنم هر دو نوع را از اساتید این رشته به شخصه شنیده ام.

استاد;660391 نوشت:
سلام علیکم
اگر باب میلتان نیست و خودتان بلد بودید،عذر خواهم و البته مطلب بدرد دیگران می خورد.
سوالتان را از کارشناسان حدیث بپرسید.
هر دو نوع آب خوردن در بیانات اطباء سنتی وجود دارد.اگر مدرک می خواهید باید عرض کنم هر دو نوع را از اساتید این رشته به شخصه شنیده ام.

سلام بر شما
مسئله میل بنده نیست. آیا واقعا جواب سوال در جواب شما موجود است؟ به نظر بنده خیر.
اگر جواب سوال را نمیدانید ولی مطالب مفید دیگری دارید بهتر است که اول بفرمائید جواب را نمیدانم و بعد مطالب مفید را بیاورید تا سوال کننده مجبود نباشد که کل جواب را بخواند و در آخر هم جواب را دریافت نکند. یا اینکه فقط بگویید نمیدانم یا اصلا جواب ندهید و مطالب مفیدتان را در جواب یک سوال دیگر که خودتان مطرح میکنید ارسال کنید. با این تفاوت که آن مطالب مفید واقعا جواب آن سوال باشند. اینطوری هم کیفیت سایت حفظ میشود و هم مطالب مفید به اطلاع دیگران میرسد. لطفا به احادیث حقوق سوال کننده دقت کنید.
کاش حداقل به جای طب سنتی از طب اسلامی با ذکر حداقل یک منبع معتبر (مثل یک کتاب طب اسلامی یا یک استاد معتبر طب اسلامی) بود. مطالب بدون منبع احتمال شایعه بودن دارند. اگر آن استاد واقعا استاد معتبری است حداقل آوردن اسم آن استاد میتواند به عنوان یک منبع معتبر باشد.

صدور انقلاب;660415 نوشت:
سلام بر شما
مسئله میل بنده نیست. آیا واقعا جواب سوال در جواب شما موجود است؟ به نظر بنده خیر.
اگر جواب سوال را نمیدانید ولی مطالب مفید دیگری دارید بهتر است که اول بفرمائید جواب را نمیدانم و بعد مطالب مفید را بیاورید تا سوال کننده مجبود نباشد که کل جواب را بخواند و در آخر هم جواب را دریافت نکند. یا اینکه فقط بگویید نمیدانم یا اصلا جواب ندهید و مطالب مفیدتان را در جواب یک سوال دیگر که خودتان مطرح میکنید ارسال کنید. با این تفاوت که آن مطالب مفید واقعا جواب آن سوال باشند. اینطوری هم کیفیت سایت حفظ میشود و هم مطالب مفید به اطلاع دیگران میرسد. لطفا به احادیث حقوق سوال کننده دقت کنید.
کاش حداقل به جای طب سنتی از طب اسلامی با ذکر حداقل یک منبع معتبر (مثل یک کتاب طب اسلامی یا یک استاد معتبر طب اسلامی) بود. مطالب بدون منبع احتمال شایعه بودن دارند. اگر آن استاد واقعا استاد معتبری است حداقل آوردن اسم آن استاد میتواند به عنوان یک منبع معتبر باشد.

سلام علیکم
مثل اینکه شما خیلی طبلکار تشریف دارید و هر چه با احترام با شما صحبت می شود توقعتان بالاتر می رود.بنده کار خود را بلد هستم.نه تنها جواب دادن به سوال شما وظیفه کارشناس اخلاق نبود بلکه سوال شما اساسا ربطی به پاسخگویان این سایت نداشت.ما موظف نیستیم برای تحقیقات شما وقت خود را در باب طب اسلامی مصرف کنیم.
پاسخ به سوالات طبی اصلا ربطی به این سایت ندارد.

پرسش:
آیا طبق منابع اسلامی نباید هنگام غذا آب خورد و بعد از غذا باید آب خورد؟

پاسخ:
آداب نوشيدن آب
ظروف آب را به دست راست بگيرد و بسم اللّه بگويد، و مك بزند نه آن كه آب را به يك نفس بياشامد.
پيامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود: ( آب را به گونه اى مك بزنيد، و مبادا آن را به يك نفس سر بكشيد، زيرا درد كبد معلول بى وقفه نوشيدن آب است) ؛(1) و نبايد آب را سر پا و در حالى كه به پهلو خوابيده بنوشد زيرا پيامبر(صلی الله علیه وآله) از آب خوردن سرپا نهى كرده است .
از آن حضرت نقل كرده اند كه آن بزرگوار، سر پا آب نوشيد،(2) شايد عذرى داشته است !
مى گويم :
در مكارم الاخلاق از امام باقر(علیه السلام ) رسيده است كه فرمود: آب خوردن سر پا گواراتر و سالم تر است(3)
از امام صادق(علیه السلام )نقل كرده اند كه فرمود:آب خوردن سرپا در روز، غذا را گوارا مى سازد، و آب خوردن سرپا در شب باعث زرداب مى شود، و هركس شب آب بخورد و سه مرتبه بگويد: از زمزم و فرات بر تو درود باد!، آب خوردن در شب به او ضررى نمى رساند.(4)

ابو حامد مى گويد: پايين ظرف آب را ملاحظه كنيد تا آب روى خودش نچكد و پيش از نوشيدن آب داخل ظرف را نگاه كند و داخل ظرف آب آروغ نزند و در آن ندمد؛
بلكه ظرف را از دهانش با حمد خدا جدا سازد و با بسم اللّه شروع كند. پيامبر(صلی الله علیه وآله)پس از نوشيدن آب ، فرمود: خدا را كه اين آب را به رحمت خود، گوارا و شيرين قرار داد، نه به خاطر گناهان ما، شور و تلخ .(5)

هر چه در بين جمع گردانده مى شود بايد از سمت راست بگردانند. رسول خدا (صلی الله علیه وآله) شير آشاميدند، ابوبكر سمت چپ او و عربى بيابانى طرف راستش و عمر در كنار او بود. عمر عرض كرد: ظرف شير را به ابوبكر بدهيد، اما پيامبر به آن عرب داد و فرمود: به ترتيب از راست .(6) آن حضرت آب را در سه نفس مى آشاميد و در پايان خدا را سپاس مى گفت .(7)
مى گويم :
در كتاب كافى از امام صادق (علیه السلام ) نقل شده است كه فرمود:ممكن است فردى از شما آبى بنوشد كه خداوند بدان وسيله بهشت را بر او واجب گرداند، سپس فرمود: او ظرف آب را مى گيرد و آن را به دهانش مى گذارد و بسم اللّه مى گويد و پس از آن مى نوشد و از دهانش جدا مى كند در حالى كه ميل دارد و حمد خدا را مى گويد، آنگاه دوباره بر مى گردد و مى نوشد و سپس از دهانش جدا مى كند و حمد خدا را مى گويد؛ سپس بر مى گردد و مى نوشد و باز از دهانش دور مى كند و حمد خدا را مى گويد. در نتيجه خداوند بدان وسيله بهشت را بر او واجب گرداند.(8)

در كتاب مكارم الاخلاق از قول آن حضرت نقل شده است كه فرمود:گروهى نزد پدرم آمدند و عرض كردند: به اعتقاد شما هر چيزى حدى دارد؟ پدرم به ايشان فرمود: آرى .
امام صادق (علیه السلام ) مى فرمايد: آنگاه پدرم آبى طلبيد تا ايشان بنوشند. عرض كردند: يا اباجعفر آيا اين ظرف آبخورى از آن چيزهاست ؟ فرمود: آرى ، پرسيدند: حد آن چيست ؟
فرمود: حد آن ، اين است كه از وسط لبه آن ، آب خورده شود و نام خدا را وقت آشاميدن ببرى و سه مرتبه نفسى بكشى و در هر نفسى خدا را حمد بگويى و از طرف دستگيره ظرف آب ننوشى ، زيرا آن جا آبشخور شيطان است

آنگاه فرمود: بگو:سپاس خدا را كه آبى گوارا به من خورانيد و آن را به خاطر گناهانم شور و تلخ قرار نداد.
در روايت ديگرى نظير همين با اندك زيادتى آمده است :سپاس خدا را كه مرا آب داد و سيرابم كرد و به من لطف كرد و خوشحالم ساخت و عافيت بخشيد و كفايتم نمود. بارخدايا مرا از كسانى قرار ده كه در روز قيامت از حوض (كوثر) حضرت محمّد(صلی الله علیه وآله)سيراب گردانى و به همراهى آن بزرگوار خوشبخت سازى ، به رحمت خود اى بخشنده ترين بخشايندگان .(9)

از موسى بن جعفر(علیه السلام )نقل شده است :از وى درباره حد ظرف آب پرسيدند، فرمود: حد آن اين است كه اگر جايى از آن شكسته از آن جا آب نخورى كه جايگاه شيطان است ، و هرگاه از ظرفى آب بنوشى بسم اللّه و چون فارغ شدى ، الحمدللّه بگويى.(10)
غزالى مى گويد:اينها نزديك به بيست مورد از آداب خوردن و آشاميدن بود كه آثار و اخبار بر آنها دلالت مى كند.
مى گويم :
بيشتر اين آداب از طريق خاصه نيز رسيده است و مواردى هم كه نرسيده ، خلاف آن نيز وارد نشده است ؛ عمل به اين بخش نيز به علت اعتقاد بر اين خبر مستفيض ‍ مقبول مانعى ندارد، و آن خبر اين است :هركس بشنود كارى ثواب دارد و آن كار را انجام دهد به اجر خود مى رسد هرچند كه حديث آن گونه كه به او رسيده است ، نباشد.(11)

البته در طب سنتی مطلبی که شما سوال کردید وجود دارد و مورد تاکید اطباء سنتی است.

پی نوشت:

1- بيهقى در كتاب شعب الايمان و همچنين در جامع صغير، در باب ميم و كلينى در كافى ج 6، ص 381، اين حديث را نقل كرده اند.
2- حديث اول را ابوداوود، ص 302 و ابن ماجه به شماره 3424 نقل كرده و دوم در سنن ابن ماجه به شماره 3422، چنين آمده است : (( پيامبر (ص ) در حالى كه ايستاده بود، آب نوشيد)) ، و در صحيح بخارى ، ج 7، ص ‍ 143 نيز همين طور نقل شده است .
3- مكارم الاخلاق ، ص 180، و در كافى ، ج 6، ص 382، شماره حديث : 1 و 2 مى باشد.
4- مكارم الاخلاق ، ص 180، و در كافى ، ج 6، ص 382، شماره حديث : 1 و 2 مى باشد.
5- كافى ، ج 6، ص 384، محاسن برقى ، ص 448.
6- مالك بن انس بن مالك اين روايت را در (( موطّاء)) ج 2، ص 222، و مسلم در صحيح خود، ج 6، ص 112 نقل كرده اند.
7- به سنن ابن ماجه به شماره 4317، و مجمع الزوائد، ج 5، ص 81 و كافى ، ج 6، ص 384 مراجعه كنيد.
8- كافى ، باب (( القول على شرب الماء)) ج 6، ص 384.
9- كافى ، ج 6، ص 173.
10- همان ماءخذ، ص 174.
11- كافى ، ج 2، ص 87.

موضوع قفل شده است