جمع بندی بررسی رجالی یک حدیث از امام صادق سلام الله علیه خطاب به سدیر

کارشناس بحث: استاد پیام

عدة من أصحابنا، عن أحمد بن محمد، عن عثمان بن عيسى، عن بكر بن محمد ،عن سدير قال: قال أبو عبد الله ( عليه السلام ): «يا سدير ألزم بيتك وكن حلسا من أحلاسه واسكن ما سكن الليل والنهار فإذا بلغك أن السفياني قد خرج فارحل إلينا ولو على رجلك».
الكافي - الشيخ الكليني - ج 8 - ص 264

در کتاب شریف «کافی»، احیاناً در برخی از اسناد روایات؛ مرحوم کلینی چنین بیان کرده است: «عدة من أصحابنا عن أحمد بن محمد(اشعری) عن الحسین بن سعید عن فضالة بن أیوب عن موسى بن بکر عن الفضیل قال سألت أبا عبد الله (ع)...». کلینی در برخی از اسناد؛ وقتی خواسته از حدود ده نفر از محدّثین و راویان بزرگ روایت نقل روایت کند، قبل از آن؛ طریق خود را به این ده نفر چنین گفته: «عدة من أصحابنا عن احمد بن محمد بن عیسی»؛ یعنی این روایت را نه یک نفر؛ بلکه تعدادی از مشایخ و اساتید ما از احمد بن محمد بن عیسی نقل کرده‌اند.
بیشترین این عده؛ در طریق احمد بن محمد بن عیسی و احمد بن محمد بن خالد برقی و سهل بن زیاد است. اما این عده که در طریق این افراد آمده است چه کسانی هستند و آیا همه آنان از درجه وثاقت برخوردارند یا نه؟ بحث مفصل جداگانه‌ای است.

«عدّه من اصحابنا» ، تعبیری است که در بعضی روایات کافی ذکر شده که این عدّه بعضاً معلوم هستند و بعضاً مجهولند، لذا اینطور نیست که در کافی هر جا تعبیر«عده من اصحابنا»، آمده باشد، روایت مرسل باشد، بلکه اگر این عده، معلوم باشند روایت مرسل نخواهد بود چون عده، شناخته شده هستند و موجب ارسال سند نمی­شوند، در کافی عده های معلوم، کسانی هستند که بعد از آنها نام یکی از این سه نفر باشد:

1) عده من اصحابنا عن احمد بن محمد بن عیسی.

2) عده من اصحابنا عن احمد بن محمد بن خالد برقی.
3) عده من اصحابنا عن سهل بن زیاد.
یعنی اگر بعد از «عده من اصحابنا»، نام یکی از سه نفر فوق باشد، عده معلومند و سند روایت مرسل نیست.
کسانی که از احمد بن محمد بن عیسی روایت نقل می­کنند عبارتند از:
1ـ محمد بن یحیی 2ـ محمد بن موسی الکُمَیزانی 3ـ داوود بن کوره 4ـ احمد بن ادریس 5ـ علی بن ابراهیم بن هاشم.

جمع بندی:

سوال:
سلام
لطف کنید حدیث زیر را بررسی رجالی کنید .
« يا سدير ألزم بيتك وكن حلسا من أحلاسه و اسكن ما سكن الليل والنهار فإذا بلغك أن السفياني قد خرج فارحل إلينا ولو على رجلك. »

پاسخ: سلام علیکم"
اصل روایت ورجال نقل آن چنین است:
عدة من أصحابنا، عن أحمد بن محمد، عن عثمان بن عيسى، عن بكر بن محمد ،عن سدير قال: قال أبو عبد الله ( عليه السلام ): «يا سدير ألزم بيتك وكن حلسا من أحلاسه واسكن ما سكن الليل والنهار فإذا بلغك أن السفياني قد خرج فارحل إلينا ولو على رجلك».
الكافي - الشيخ الكليني - ج 8 - ص 264
در کتاب شریف «کافی»، احیاناً در برخی از اسناد روایات؛ مرحوم کلینی چنین بیان کرده است: «عدة من أصحابنا عن أحمد بن محمد(اشعری) عن الحسین بن سعید عن فضالة بن أیوب عن موسى بن بکر عن الفضیل قال سألت أبا عبد الله (ع)...». کلینی در برخی از اسناد؛ وقتی خواسته از حدود ده نفر از محدّثین و راویان بزرگ روایت نقل روایت کند، قبل از آن؛ طریق خود را به این ده نفر چنین گفته: «عدة من أصحابنا عن احمد بن محمد بن عیسی»؛ یعنی این روایت را نه یک نفر؛ بلکه تعدادی از مشایخ و اساتید ما از احمد بن محمد بن عیسی نقل کرده‌اند.
بیشترین این عده؛ در طریق احمد بن محمد بن عیسی و احمد بن محمد بن خالد برقی و سهل بن زیاد است. اما این عده که در طریق این افراد آمده است چه کسانی هستند و آیا همه آنان از درجه وثاقت برخوردارند یا نه؟ بحث مفصل جداگانه‌ای است.