خاطرات لباس عروس( كتاب فرهنگنامه عروسي)

[=Tahoma][=&amp]خاطرات لباس عروس[/]

[=&amp]«سلام. يه عالمه حرف تو دلمه. مونده ‌بودم کِي و با کـي در ميون بذارم تا اينکه امروز در برنامة خانواده شنيدم روان‌شناسي مي‌گفت: [/]"[=&amp]نگروني و غصه‌‌هاتون طلا نيستن که تو صندوقچة دلتون نگه دارين. بهتره اونا رو بيرون بريزين تا دل ذهنتون سنگين نشه و به تن قلبتون فشار نياد. به جاي خودخوري و يا پرخاشگري، به‌موقع، با احترام، با صراحت و بدون اينکه کسي رو مجبور به پذيرش و کنترل کنين، حرفتونو بزنين...[/]"[=&amp].
نمي‌دونم خودشم مي‌فهميد چي مي‌گفت يا نه. به‌هرحال ما ميوه رو مي‌خوريم. چي ‌کار داريم به درختش؟ حرفاش بدجوري به دلم نشست. به نظرم حداقل برا من يکي نوش‌داروي پيش از مرگ سهرابه؛ چون اين حرفا که تو دلم تلنبار شده، احساسمو به خودم بد کرده. بگذاريم و بگذريم. اين روان‌شناس مي‌گفت رک‌گويي و انتقاد صريح کار رو خراب‌تر مي‌کنه؛ هم خودتونو مي‌رنجونه و هم طرف مقابلو آزار مي‌ده. من ولي بايد خيلي رو خودم کار کنم. نمي‌تونم غيرمستقيم بگم. نه اينکه نخوام؛ نمي‌تونم. ديگه به خِرخر‌ه‌ام رسيده.
اي کاش چاهي دم دستم بود تا دردامو به دل صاف و صبورش بگم؛ ولي اون‌قده حالم بده که دست خودم نيست.
آتشفشان خفتة عقده‌ام، بيدار و وحشي شده؛ اما حرف دلم چيه: عروس‌خانماي خوشگل منو براي شادي مي‌پوشن؛ اما دست رو دلم نذارين که دلم از دس شما آدما داغونه و مث جيگر زليخا سوراخ‌سوراخه.
با شادي حرف از عروسي و منِ لباس عروس مي‌زنين؛ ولي با ندونم‌کاري، غيبت، بدقولي و اسرافتون قلب سفيدمو تيره مي‌کنين. رسمتونه که از مهمون پذيرايي مي‌کنين و هواشو دارين تا بهش بد نگذره و راحت باشه؛ ولي هر باري که مهمون شما شدم، با بغض و گريه برگشتم. گاهي مي‌گم اصلاً با شما قطع رابطه کنم. خودتون مي‌دونين و خدا... . نه، خودتون مي‌دونين و هوساتون. اگه خدا رو قبول داشتين، لااقل چند تا از نامه‌هاي عاشقونشو از تو قرآن مي‌خوندين.
[/]
[=&amp]ديشب وقتي همه خواب بودن، حرفاي داماد جووني رو شنيدم. فوارة درداش به شکل نم‌نم اشک رو دشت پتوش مي‌ريخت و مي‌گفت: خدايا، من و همسرمو از مرداب رسم و رسوم غلط بيرون بکش. مُردم از تشريفات و خرافات مَردم. داستان ما شده داستانِ آن درويش که با رندان مي‌زد و مي‌رقصيد و مي‌خواند: «شادي آمد، غصه‌ها از ياد برفت /// خر برفت و خر برفت و خر برفت». الآن هم داريم کِل مي‌کشيم، ولي فردا چرخ خوشي و نشاطم تا ته تو گِل فرومي‌ره. فقط از باباطاهر عريان قرض نگرفتم. اون هم شرم کردم؛ چون ترسيدم لباس نداشته باشه. بعد درحالي‌که از سخنان خودش خنده‌اش گرفته بود، به خود گفت: بخند. خندة آدم بي‌عار و درد تماشا داره. خندة من از گريه غم‌انگيزتره. کارم از گريه گذشته به آن مي‌خندم.[/]
[=&amp]قطرات اشکي که از چشمان اين داماد مي‌ريخت، هنوز قلبمو مي‌سوزونه. آدماي عاقل کارايي مي‌کنن که عين نادونيه. تازه به ما فخر هم مي‌فروشن که عاقلَن و انسان ناطق. من نمي‌دونم؛ ولي عده‌اي عقيده دارن ديوونه‌ها، ديوونه نيستن و بقيه ديوانه‌ان. ديوونه‌ها وقتي به هم مي‌رسن، از کارهاي مضحک مردم براي هم تعريف مي‌کنن و مي‌خندن. اصلاً اونا از ديدن کارهاي ديوانه‌وار اين انسان‌هاي عاقل‌نما ديوونه شدن.[/]
[=&amp]گاهي تو دلم مي‌گم هر چي شما آدما مي‌کشين حقتونه. حالم از برخي کاراتون به هم مي‌خوره. اين روزا مشغول نوشتن کتاب فرهنگ عروسي‌ام. بد نيس چند تا واژه رو براتون معنا کنم:[/]
ـ جهيزيه:[=&amp] اسباب‌اثاثيه‌اي است که روي هر کدامش مارک ميد اين خون دل ([/]Made in Khon e Del[=&amp]) دارد. وسائلي كه داماد و خانواده اش هنگام گرفتنش انصاف ندارند، ولي هنگام تعيين مهريه حرف از انصاف مي زنند.[/]
ـ لباس عروس:[=&amp] لباسي است که بسياري از آدم‌هاي به‌ظاهر شاد مي‌پوشند و مي‌پوشانند. در ظاهر مي‌خندند و در باطن به خاطر گرداب تجملات و چشم‌وهم‌چشمي گريه مي‌كنند.[/]
ـ جهيزيه‌بَرون[=&amp]: مراسمي است که در آن اقلام جهيزيه را هيئت داوران (مهين، شهين و رامين و...) ثبت و فيلم‌برداري مي‌کنند.[/]
[=&amp]ـ[/] پاتختي: [=&amp]مراسمي است که آدم‌ها در آن آبروي برخي را با خواندن هدايا مي‌برند و کف مي‌زنند و کل مي‌کشند. در اين مراسم هدايا با فيلم و... ثبت مي‌شود تا مبادا فردا براي جبران بيشتر بدهند.[/]
ـ عروس‌کشون:[=&amp] داماد بي‌نوا در مراسم عروس‌کشون به کسي رو مي‌زند تا ماشين شيک و گران‌قيمت او را کرايه کند و الکي تا چند ساعت خوش باشند. در اين مراسم با هر بوق زدن در نصف‌شب، نفرين و ناسزاي هزاران بيمار و پيرزن و پيرمرد همراه آنها به هوا مي‌رود و با فحش دادن به اجداد آنها، تن مرده‌هاي عروس و ‌داماد در قبر مي‌لرزد.[/]
ـ آينة بخت:[=&amp] آينه‌اي‌ است که من (لباس عروس)، با اين رسومات و تجملات، هرچه در آن نگاه کردم، جز بدبختي چيزي نديدم.[/]
ـ ماشين عروس:[=&amp] اين نوع ماشين، اغلب، نه متعلق به عروس است و نه داماد. ماشين مردم است که به گل هندونه و نارگيل و... آراسته مي‌شود.[/]
ـ مراسم عسل خوراندن: [=&amp]شيريني‌اي است که عروس و داماد پس از عقد به هم مي‌خورانند تا مزة تجملات متعفن و رسومات گندي را که خوردند نفهمند.[/]
ـ وليمه:[=&amp] غذايي است که برخي مي‌خورند و برخي مي‌گويند آي کوفت بخوريد.[/]
ـ شيربها:[=&amp] پول زوري است که زنان شيرصفت از دامادان روبه‌صفت مي‌گيرند.[/]
ـ مطرب:[=&amp] کسي است که آمپر شادي‌اش در اين شب بالا مي‌رود و عروس و داماد در گرد شادي او تا چند سال سرفه مي‌کنند.[/]
ـ سيسموني: [=&amp]اسباب و لوازم نوزادي است که ني‌ني‌کوچولوهاي بني‌آدم، به زور عرف، از پدربزرگ مادري (نه پدر خود) صاحب مي‌شوند. به گمان من، علت اينکه آدميزاد زياد به حق خودش قانع نيست، اين است که کام او را با سيسموني زور برمي‌دارند، نه تربت سيدالشهدا و آب باران.[/]
[=&amp]
راستي فکر نکنين لباس عروس‌ها خشکند و مخالف شادي. من موافق کيف و لذت بي‌تکلفم و با ديوانگي و کم‌عقلي مخالفم. عاشق يک‌رنگي و سادگي‌ام. من دلم لک مي‌زنه برم تو مراسم عروسي‌ روستاييان و عشاير؛ اونايي که هنوز اسير تجملات و اسراف نشدن.[/]^{[=&amp][=&amp][1][/][/]}
[=&amp]............................
1. مثل هاي روان، تمثيل هاي روان شناختي و تربيتي، محمدحسين قديري، ص62.[/][/]وماهنامه خانه خوبان، محمدحسين قديري، شماره 50 و 51، فروردین 1392.