جمع بندی قضاوت عادلانه چگونه است؟

در مورد قضاوت میخواستم بدونم اینکه افراد عادی حق قضاوت کردن دارند؟ چون خیلی زیاد زیاد می بینم که برخی قضاوت می کنند .

قضاوت تا چه حدی می تواند باشد آیا فقط قاضی حق قضاوت کردن دارد؟

خداوند در مورد قضاوت چه مواردی را اشاره فرموده است؟

قضاوت عادلانه چیست؟ آیا غیبت هم قضاوت محسوب می شود؟

[="Tahoma"][="Blue"]

باسلام و احترام
یکی از کارهای پسندیده، رفع خصومات و گرفتاریها و اختلافات بین مردم است و سفارش بسیار شده است که از بهترین عبادات، اصلاح بین دو نفر است.
اما آن قضاوتی که خیلی سخت است و رعایت جوانب احتیاط در آن، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، قضاوتی است که نیاز به اجرای حدود و دیات دارد، مانند قاضیان رسمی کشور.
البته قضاوت دوستانه هم نیاز به انصاف و رعایت منطق و عقل و حکمت را داراست اما به گونه ای نیست که حتما از جزئیات دقیق و ریز احکام قضاوت و دادگاه آگاه باشیم چون دایره این دو با هم فرق می کند.
امام صادق ـ عليه‎ السلام ـ در باب خطرناك بودن اين منصب قضاوت، مي فرمايند: قاضيان چهار گروهند كه سه گروه از آنان اهل آتش و دوزخند و يك گروه از آنان اهل بهشت. اما سه گروه كه اهل دوزخند عبارتند از:
1. مردي كه قضاوت ظالمانه نموده در حالي كه مي دانسته؛
2. مردي كه قضاوت ظالمانه نموده در حالي كه نمي دانسته؛
3. مردي كه قضاوت به حق نموده ولي عالم به امور قضايي نبوده؛
اما مردي كه قضاوت به حق نموده در حالي كه عالم به امور قضايي بوده پس او در بهشت است.[كافي، همان، ج 7، ص 407.]

آيات و روايات زيادي وجود دارد كه دلالت بر اين دارد كه مقام منيع قضاوت را خداوند به پيامبران و اوصياي معصوم آنان موهبت فرموده و ديگران با فرمان و اذن خصوصي يا عمومي آنان مي توانند تصدّي كنند و بدون احراز اذن خصوصي يا عمومي آنان قضاوت از گناهان بزرگ شمرده شده، چنانكه بر مردم نيز حرام است نزد كسي كه مأذون از جانب نبي يا وصي نيست، مرافعه و طرح دعوي كنند تا جايي كه چنين طرح دعوايي را اطاعت طاغوت شمرده و استيفاء حق را با حكم چنين شخصي حرام دانسته است.(مقتدايي، مرتضي، قضاوت در اسلام، چاپ اول، 1376ش، ص 23)
قضاوت از ديد ائمه ـ عليهم السلام ـ منصب خطيري است كه داراي مشكلات زيادي است چرا كه دائماً در معرض امتحانات سخت و وسوسه انگيز قرار دارد ولي اين را نيز بايد گفت كه اگر بدست يك قاضي احقاق حقي صورت گيرد و رفع ظلمي صورت گيرد از اجر و پاداش ويژه اي برخوردار خواهد بود. حضرت علي ـ عليه‎ السلام ـ در اين زمينه مي فرمايد: دست خدا بالاي سر قاضي است و او در زير سايه رحمت الهي نشسته اما اگر از حق تجاوز كند خداوند او را به خودش وا مي گذارد.(كافي، همان، ص 410.)

قضاوتی عادلانه خواهد بود که در آن انصاف در نظر گرفته شود و از سوء ظن به افراد اجتناب گردد.
غیبت قضاوتی ناعادلانه است زیرا که شخص غایب نمی تواند از حق خود دفاع کند در حالیکه در جمع در مورد عیب مخفی او قضاوت و تصمیم گیری می شود. البته در برخی موارد غیبت و قضاوت جائز است که در موارد خود، بدان اشاره شده است.

[/]

[="Tahoma"][="Blue"]

باسلام و احترام
یکی از کارهای پسندیده، رفع خصومات و گرفتاریها و اختلافات بین مردم است و سفارش بسیار شده است که از بهترین عبادات، اصلاح بین دو نفر است.
اما آن قضاوتی که خیلی سخت است و رعایت جوانب احتیاط در آن، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، قضاوتی است که نیاز به اجرای حدود و دیات دارد، مانند قاضیان رسمی کشور.
البته قضاوت دوستانه هم نیاز به انصاف و رعایت منطق و عقل و حکمت را داراست اما به گونه ای نیست که حتما از جزئیات دقیق و ریز احکام قضاوت و دادگاه آگاه باشیم چون دایره این دو با هم فرق می کند.
امام صادق ـ عليه‎ السلام ـ در باب خطرناك بودن اين منصب قضاوت، مي فرمايند: قاضيان چهار گروهند كه سه گروه از آنان اهل آتش و دوزخند و يك گروه از آنان اهل بهشت. اما سه گروه كه اهل دوزخند عبارتند از:
1. مردي كه قضاوت ظالمانه نموده در حالي كه مي دانسته؛
2. مردي كه قضاوت ظالمانه نموده در حالي كه نمي دانسته؛
3. مردي كه قضاوت به حق نموده ولي عالم به امور قضايي نبوده؛
اما مردي كه قضاوت به حق نموده در حالي كه عالم به امور قضايي بوده پس او در بهشت است.[كافي، همان، ج 7، ص 407.]

آيات و روايات زيادي وجود دارد كه دلالت بر اين دارد كه مقام منيع قضاوت را خداوند به پيامبران و اوصياي معصوم آنان موهبت فرموده و ديگران با فرمان و اذن خصوصي يا عمومي آنان مي توانند تصدّي كنند و بدون احراز اذن خصوصي يا عمومي آنان قضاوت از گناهان بزرگ شمرده شده، چنانكه بر مردم نيز حرام است نزد كسي كه مأذون از جانب نبي يا وصي نيست، مرافعه و طرح دعوي كنند تا جايي كه چنين طرح دعوايي را اطاعت طاغوت شمرده و استيفاء حق را با حكم چنين شخصي حرام دانسته است.(مقتدايي، مرتضي، قضاوت در اسلام، چاپ اول، 1376ش، ص 23)
قضاوت از ديد ائمه ـ عليهم السلام ـ منصب خطيري است كه داراي مشكلات زيادي است چرا كه دائماً در معرض امتحانات سخت و وسوسه انگيز قرار دارد ولي اين را نيز بايد گفت كه اگر بدست يك قاضي احقاق حقي صورت گيرد و رفع ظلمي صورت گيرد از اجر و پاداش ويژه اي برخوردار خواهد بود. حضرت علي ـ عليه‎ السلام ـ در اين زمينه مي فرمايد: دست خدا بالاي سر قاضي است و او در زير سايه رحمت الهي نشسته اما اگر از حق تجاوز كند خداوند او را به خودش وا مي گذارد.(كافي، همان، ص 410.)

قضاوتی عادلانه خواهد بود که در آن انصاف در نظر گرفته شود و از سوء ظن به افراد اجتناب گردد.
غیبت قضاوتی ناعادلانه است زیرا که شخص غایب نمی تواند از حق خود دفاع کند در حالیکه در جمع در مورد عیب مخفی او قضاوت و تصمیم گیری می شود. البته در برخی موارد غیبت و قضاوت جائز است که در موارد خود، بدان اشاره شده است.

[/]

فرمودید قضاوت ظالمانه بدون اگاهی فرداودراتش خواهد بود خب تقصیراین بنده خداچیه کاری که فکرمیکرده درسته کرده علمشم داشته حالا ظالمانه شده گناه این بدبخت چیه؟

باسلام و عرض ادب
ببخشید دیر شد مسافرت بودم
اگر خوب دقت کرده باشید عرض شد قضاوت ظالمانه ای که بدون آگاهی باشد تاکید روی کلمه «بدون آگاهی» است، شما فرمودید تقصیر بنده خدایی که فکر می کرده کارش درست است و علمش را هم داشته، حالا ظالمانه شده، چیست؟
خب به سوال خود و پاسخ بنده دقت کنید، نکته ای که شما روی آن تاکید دارید این است که عالمانه قضاوت کرده وفکر می کرده درست عمل نموده. ما هم روی این مساله بحثی نداریم، خب اگر عالمانه عمل کرده و سعی خود را نموده و فکر هم می کرده درست عمل کرده، اگر قضاوتش به خطا هم در آید، مشکلی در درگاه الهی نخواهد داشت و عیبی ندارد و مجازات نمی شود،
بحث ما آنجایی است که عالمانه نباشد و تحقیق نکند و تلاش خود را برای رسیدن به حق، به کار نگیرد، حالا چه عادلانه باشد و چه ظالمانه، ارزشی ندارد.

اینکه دربعضی ایات داریم لاتجسوا اینکه خداوند میفرماید جست وجو نکنید باتحقیق وجست وجوی قاضی درتضاد نیست؟