جمع بندی آیا استدلال به علم خدا برای پیامبری، منطقی است؟
تبهای اولیه
سلام. در آیات مبارکۀ یس، می خوانیم که وقتی مردم به آن سه پیامبر، تهمت زدند که شما دروغگو هستید و خدا چیزی نفرستاده، گفتند که «پروردگار ما می داند که ما پیامبریم.»
آیا این جواب آنها منطقی است و پاسخ شبهۀ ایشان را می دهد؟ مردم از کجا بفهمند که خدا پیامبری آنان را تأیید کرده است؟
سلام. در آیات مبارکۀ یس، می خوانیم که وقتی مردم به آن سه پیامبر، تهمت زدند که شما دروغگو هستید و خدا چیزی نفرستاده، گفتند که «پروردگار ما می داند که ما پیامبریم.»
آیا این جواب آنها منطقی است و پاسخ شبهۀ ایشان را می دهد؟ مردم از کجا بفهمند که خدا پیامبری آنان را تأیید کرده است؟
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و طلب توفیق الهی برای شما پرسشگر محترم
در ابتدا مناسب است آیات مد نظر بیان و ترجمه شود و نیز آیه بعدی که از نگاه پرسشگر محترم مغفول مانده که می تواند پاسخی برای این پرسش یا شبهه شود، بیان خواهد شد.
خدای متعال فرمود:
"إِذْ أَرْسَلْنا إِلَيْهِمُ اثْنَيْنِ فَكَذَّبُوهُما فَعَزَّزْنا بِثالِثٍ فَقالُوا إِنَّا إِلَيْكُمْ مُرْسَلُونَ""قالُوا ما أَنْتُمْ إِلاَّ بَشَرٌ مِثْلُنا وَ ما أَنْزَلَ الرَّحْمنُ مِنْ شَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلاَّ تَكْذِبُونَ""قالُوا رَبُّنا يَعْلَمُ إِنَّا إِلَيْكُمْ لَمُرْسَلُون" (1)
هنگامى كه دو نفر از رسولان را به سوى آن ها فرستاديم،امّا آنان رسولان (ما) را تكذيب كردند.پس براى تقويت آن دو، شخص سوّمى فرستاديم، آن ها همگى گفتند: ما فرستادگان (خدا) به سوى شما هستيم.امّا آنان (در جواب) گفتند: شما جز بشرى همانند ما نيستيد، و خداوند رحمان چيزى نازل نكرده، شما فقط دروغ مىگوييد!
رسولان ما) گفتند:پروردگار ما آگاه است كه ما قطعاً فرستادگان (او) به سوى شما هستيم.
و اما در ادامه گفتگوی پیامبران با منکرین رسالت این آیه بیان می شود" "وَ ما عَلَيْنا إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ"(2)
یعنی: و بر عهده ما چيزى جز ابلاغ رسالت به طور آشكار و روشن نيست.
یعنی پیامبران آن اندازه قدرت نداشتند که مردم آن روزگار را با جبر و تهدید به طرف هدایت بکشانند یا که در صدد اثبات پیامبری خود به هر شکل ممکن باشند. به همین جهت وقتی دیدند با مردمی لجوج و حرف نشنو روبرو هستند، گفتند ما که تکلیفی جز بیان آن چه به ما ماموریت داده شده است نداریم. حال شما چه بخواهید پند گیرید و هدایت شوید یا که بر رای باطل خودتان اصرار داشته باشید مختارید و نتیجه به ما مربوط نیست.
البته می توان گفت هر پیامبر یا پیامبرانی وقتی به سوی قومی مبعوث می شوند، به طور معمول همراه ادعای خود معجزاتی دارند تا بتوانند ادعای خود را ثابت کنند. در مباحث مربوط به کلام، یکی از شرط های اصلی اثبات نبوت، ارائه معجزه از طرف مدعی پیامبری است.
به همین دلیل این احتمال بسیار است که مردم آن روزگار می دانسته اند که آن سه نفر پیامبر هستند، اما لجاجت و کوردلی شان مانع هدایت شان به سوی حق شده بود و لجوجانه مقام پیامبری آن افراد را انکار می کردند.
در یکی از تفاسیر در تبیین "بلاغ مبین" آمده است:
مسلما آن ها تكيه بر ادعا نكردند، و تنها به سوگند قناعت ننمودند، بلكه از تعبير" بلاغ مبين" اجمالا استفاده مىشود كه دلایل و معجزاتى از خود نشان دادند، و گرنه ابلاغ آن ها مصداق" بلاغ مبين" نبود، زيرا" بلاغ مبين" بايد چنان باشد كه واقعيت را به همه برساند، و اين جز به كمك دلایل متقن و معجزات گويا ممكن نيست.
در بعضى از روايات نيز آمده است كه آن ها همانند حضرت مسيح بعضى از بيماران غير قابل علاج را به فرمان خدا- شفا دادند.
ولى اين كوردلان در برابر آن منطق روشن و معجزات تسليم نشدند، بلكه بر خشونت خود افزودند، و از مرحله تكذيب پا فراتر نهاده به مرحله تهديد و شدت عمل گام نهادندو گفتند: ما شما را به فال بد گرفتهايم، وجود شما شوم است و مايه بدبختى شهر و ديار ما! "قالُوا إِنَّا تَطَيَّرْنا بِكُمْ"
ممكن است مقارن آمدن اين پيامبران الهى بعضى مشكلات در زندگى مردم آن ديار بر اثر گناهان شان و يا به عنوان هشدار الهى حاصل شده باشد، چنان كه بعضى از مفسران نيز نقل كردهاند كه مدتى نزول باران قطع شد ولى آن ها نه تنها عبرتى نگرفتند، بلكه اين حادثه را به دعوت رسولان پيوند دادند.
باز به اين هم قناعت نكردند، بلكه با تهديدى صريح و آشكار نيات شوم و زشت خود را ظاهر ساختند، و گفتند: اگر از اين سخنان دست برنداريد، مسلما شما را سنگسار خواهيم كرد، و مجازات درد ناكى از ما به شما خواهد رسيد.(3)
این گونه موضع گیری های کینه توزانه، به معنای اوج لج بازی دشمنان پیامبران بود.
با این حال در برخی دیگر از تفاسیر نیز به نکته های قابل توجهی اشاره شده است:
(رسولان گفتند) ما فرستاده خدا به سوى شما و مامور تبليغ رسالت او هستيم، و جز اين شانى نداريم و احتياجى نداريم به اينكه ما را تصديق بكنيد و به ما ايمان بياوريد، تنها براى ما اين كافى است كه: خدا مىداند كه ما فرستاده او هستيم و ما به بيش از اين هم احتياج نداريم.
پس در جمله" قالُوا رَبُّنا يَعْلَمُ إِنَّا إِلَيْكُمْ لَمُرْسَلُونَ" رسولان از رسالت خود خبر مىدهند، و كلام خود را با حرف" ان- به درستى كه" و حرف" لام- هر آينه" تاكيد كردهاند، و نيز به منظور تاكيد كلام خود، پروردگار خود را شاهد گرفتهاند كه" ربنا يعلم- پروردگار ما مىداند.
و جمله" رَبُّنا يَعْلَمُ" معترضه و به منزله سوگند است، و به آيه چنين معنا مىدهد: ما فرستادگان به سوى شماييم، و در ادعاى رسالت صادقيم، و اين دليل ما را بس كه خدايى كه ما را به سوى شما فرستاده خود شاهد اين مدعاى ماست، و ديگر ما حاجتى نداريم به اينكه شما هم ما را تصديق بكنيد، و از تصديق شما سودى عايد ما نمىشود، تا در صدد جلب تصديق شما برآييم، بلكه آن چه براى ما مهم است اين است كه: رسالت خود را انجام بدهيم و حجت تمام شود.
وَ ما عَلَيْنا إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ"- كلمه" بلاغ" به معناى تبليغ است و مراد از آن، تبليغ رسالت است، و معناى جمله اين است كه: ما مامور نشدهايم مگر تنها به اين كه رسالت خدا را به شما ابلاغ كنيم و حجت را تمام نماييم.(4)
پی نوشت ها:
1- سوره یس، آیات 14 و 15 و 16
2- سوره یس آیه 17
3-آیت الله مکارم شیرازی ناصر، تفسير نمونه،تهران،انتشارات اسلامیه،سال 1374 خورشیدی،چاپ اول، ج18، ص 343
4-علامه طباطبایی سید محمد حسین،تفسیر المیزان،ترجمه موسوی همدانی سید محمد باقر،قم،انتشارات اسلامی،سال 1374 خورشیدی،چاپ پنجم،ج17، ص 108
سلام. در آیات مبارکۀ یس، می خوانیم که وقتی مردم به آن سه پیامبر، تهمت زدند که شما دروغگو هستید و خدا چیزی نفرستاده، گفتند که «پروردگار ما می داند که ما پیامبریم.»آیا این جواب آنها منطقی است و پاسخ شبهۀ ایشان را می دهد؟ مردم از کجا بفهمند که خدا پیامبری آنان را تأیید کرده است؟
سلام
خدای رحمن که می داند و عالم است.هرگز به مدعی کاذب قدرت معجزه نمی دهد. و چون داد یعنی تاییدش کرده است.
و اگر خدای رحمان از نظر کافران این قدر بی تفاوت است. دیگر خودشان نمی توانند استدلال کنند که خداوند چیزی نازل نکرده است.( ما انزل الرحمان من شی) مگر اینکه خداوند رسولی بفرستد و بگوید خدای رحمان چیزی نازل نمی کند.
پس اولا تکذیب آنها بدون دلیل است و می شود اتهام.
و دوما خود استدلال آنها بی پایه و اساس است و خودش برپایه یک دروغ بنا می شود. چون بدون دلیل امری را به خدا نسبت می دهند.
اما پیامبران به علم خدا و شهادت فعلی خداوند استناد می کند.
http://www.askdin.com/thread46640.html