جمع بندی درخواست ذکر تاریخ دقیق وقایع 8 روز اول ماه ربیع الاول

تب‌های اولیه

7 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
درخواست ذکر تاریخ دقیق وقایع 8 روز اول ماه ربیع الاول

با سلام و عرض ادب و احترام خدمت کارشناسان و دوستان گرامی

میخواستم از شما درخواست کنم تاریخ دقیق وقایع زیر ( به روز و سال ) که در 8 روز اول ماه ربیع الاول روی داده است برای بنده ذکر نمائید .

با سپاس از شما ...:Rose:

1) روز خاکسپاری پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم

2) روز تشکیل شورای سقیفه

3) روز غصب فدک توسط ابوبکر

4) روز قرائت خطبه فدکیه توسط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در برابر ابوبکر خلیفه اول و توهین ابوبکر به امیرالمومنین و حضرت صدیقه طاهره علیهما السلام

5) واقعه کوچه و سیلی زدن عمر به بی بی فاطمه زهرا سلام الله علیها و پاره کردن قباله فدک ایشان توسط خلیفه دوم

6) هجوم به خانه وحی توسط عمال ابوبکر به سرکردگی عمر بن خطاب و احراق در و ضرب و شتم و مجروح ساختن حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها و سقط شدن جناب محسن سلام الله علیه

7) بستن دستان امیرالمومنین علیه السلام و انداختن طناب به گردن ایشان و بردن ایشان به زور به مسجد برای بیعت با ابوبکر

* و اینکه میخواستم بپرسم واقعه هجوم به خانه پیغمبر چند بار اتفاق افتاد و در هر بار چه اتفاقاتی رخ داد ؟

با نام و یاد دوست


کارشناس بحث: استاد سید محسن

با سلام
اینکه وقایع مربوط به حضرت زهرا (س) در اولین هفته پس از رحلت پیامبر اتفاق افتاده باشد صحیح به نظر نمیرسد مضافا بر اینکه در منابع، تاریخ دقیقی برای آن مشخص نشده است.
اما به برخی از آنها که در منابع ذکر شده اشاره میکنم
بنابر نظر منابع تاریخی شیعه پیامبر اسلام(ص) در روز دوشنبه 28 صفر سال 11 هجری و بنابر قول منابع اهل سنت آن حضرت در روز دوشنبه 12 ربیع الاول سال 11 رحلت نمود.
همانطور که در منابع متعدد تاریخی آمده است در همان روز رحلت پیامبر که حضرت علی مشغول غسل و کفن کردن پیامبر بود برخی از انصار و مهاجرین در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و ابوبکر را به عنوان جانشین پیامبر معرفی کردند.
بنابر این تاریخ سقیفه روز رحلت است.
اما تاریخ دقیق دفن پیامبر روز اول ربیع الاول است یعنی بدن مطهر حضرت سه روز روی زمین بود که پس از حضرت علی و اهل بیت و سلمان و افراد خاص مردم در دسته های ده نفری به خانه آن حضرت آمده و بر بدن مطهرش نماز میخواند چون خانه آن حضرت کوچک بود مردم در دسته های ده نفری حاضر میشدند از این رو نماز خواندن بر آن حضرت طول کشیدو در نیمه شب اول ربیع الاول به خاک سپرده شد.
اما در مورد غصب فدک، ده روز پس ازرحلت پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مأموران ابوبکر به دستور خاص او به فدک رفتند ونماینده ی حضرت زهرا (علیها السّلام) را ازآنجا اخراج کردند ومُلک آن را غصب نمودند (اسرار فدک ص 23 به نقل از شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 16 ص 26)
اما اینکه حضرت زهرا در چه روزی خطبه را خواندند مشخص نیست.
و نیز تاریخ ماجرای قباله فدک و کوچه هم مشخص نیست.
اما در مورد هجوم به خانه حضرت زهرا ابن قتیبه دینوری صاحب کتاب الامامه و السیاسه میگوید هجوم به خانه فاطمه دو بار اتفاق افتاده است. برخی از اصحاب ئر خانه فاطمه تحصن کرده بودند. لذا برای بار اول برخی از اصحاب را به زور و اجبار برای بیعت بردند و بار دوم درب خانه را به آتش کشیدند و حضرت علی را برای بیعت به مسجد بردند.
اما در مورد تاریخ هجوم به خانه مولا حرفی درمنابع تاریخی نیست اما به نظر میرسد این اتفاق در روزهای اول رحلت پیامبر رخ نداده است.
به چند دلیل
دلیل اول: زیرا در مورد گزارش خطبه خواندن حضرت زهرا در مسجد آمده است که حضرت زهرا با وقار و متانت کامل به همراه برخی از زنان بنی هاشم به مسجد آمد راوی میگوید راه رفتن او مانند راه رفتن پیامبر بود اگر هجوم به خانه حضرت زهرا قبل از جریان خطبه فدک بود راوی باید اشاره به این میکرد که حضرت به زحمت و با تحمل درد و رنج و با کمک دیگران به مسجد میرفته زیرا فرض این است که در هجوم به خانه و آن ضربات و لطماتی که بر حضرت وارد شده است در راه رفتن حضرت زهرا نمایان میباشد در حالی که چنین گزارشی را از راوی نداریم و او میگوید راه رفتن او همه را یاد پیامبر میانداخت.
دلیل دوم: دلیل دیگر بر این که هجوم قبل از جریان فدک نبوده این است که حضرت علی، فاطمه را به همراه حسنین به در خانه انصار و مهاجرین میبرد و از آنان برای احقاق حق خود استمداد میطلبید و جریان غدیر و حدیث منزلت را به یاد آنان میآورد اگر حضرت زهرا بر اثر هجوم به خانه مجروح شده باشند نمیتواند به همراه علی به درخانه انصار بیاید پس میتوان گفت جریان هجوم متعلق به بعد از جریان فدک است.
دلیل سوم: دلیل دیگر در روزهای اخر عمر پیامبر حضرت رسول سپاه اسامه را اماده اعزام نمود اما برخی از اصحاب از حضور در ان سر باز زدند و حضرت آنان را لعن نمود اما پس از رحلت پیامبر خلیفه اول این سپاه را تدارک دید و به سوی منطقه مزبور گسیل ساخت. این سپاه تا به منطقه تبوک که در کشور اردن امروزی و شامات قدیم میباشد برسد و برگردد زمان زیادی را میطلبد حدود 30 یا 40 روز. در منابع آمده است که پس از بازگشت سپاه مذکور، حکومت خواست از برخی از افراد بیعت بگیرد یکی از آنان بریده اسلمی است که وی در این سپاه شرکت داشت وقتی خواستند از او بیعت بگیرند گفت تا علی بیعت نکند من بیعت نمیکنم حکومت وقت متوجه این امر شد تا علی بیعت نکند نمیتواند از مخالفین خود بیعت بستاند از این رو درصدد برآمد که از حضرت علی به زور هم که شده بیعت بگیرد لذا به خانه فاطمه هجوم آوردند( بحار النوار ج 28 ص 392، تستری قاموس الرجال، ج 2 ص 291)
بنابر این گزارش تاریخی میتوان گفت که هجوم به خانه فاطمه زهرا و حضرت علی علیهم السلام تقریبا 40 روز پس از رحلت پیامبر اتفاق افتاده است.

[="Arial"]

سید محسن;617495 نوشت:
اما اینکه حضرت زهرا در چه روزی خطبه را خواندند مشخص نیست.

سلام علیکم
چرا حضرت زهرا سلام الله علیها در خطبه فدکیه بر حق خود به وسیله‌ی ارث استدلال می‌کنند و حال آنکه در زمان پیامبر فدک به آن حضرت بخشیده شده بود و علی القاعده حضرت باید از این طریق استدلال می‌کردند، پس چرا حضرت زهرا به ارث استناد کردند؟

با سلام
اتفاقا حضرت زهرا سلام الله علیها در مرحله اول استناد به همین موضوع هبه و هدیه فدک در زمان حیات پیامبر نمودند اما آنان این امر را قبول نمیکردند و لذا حضرت به موضوع ارث استناد کردند

سلام علیکم و رحمة الله،
لینک زیر هم در تأیید فرمایشات استاد مطالب خوبی دارد:

بانک اطلاعات نشریات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره: تاریخ هجوم به خانه‌ی حضرت زهراء سلام‌الله‌علیها

همچنین می‌توانید به ویکی شیعه مراجعه نمایید که در آن اوائل ربیع را که در برخی تقویم‌های مذهبی روز شهادت حضرت محسن علیه‌السلام شمرده شده است اشتباه می‌داند:

ویکی شیعه

یا علی علیه‌السلام

پرسش:
خاکسپاری پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در چه روزی افاق افتاد؟
در چه روزی سقیفه تشکیل شد؟در چه روزی فدک، توسط ابوبکر غصب گردید؟
حضرت زهرا
(سلام الله علیها)
در چه روزی خطبه فدکیه را ایراد کردند و ماجرای قباله و کوچه در چه تاریخی اتفاق افتاده است؟هجوم به خانه فاطمه زهرا(سلام الله علیها) چند بار اتفاق افتاده است؟
در چه تاریخی هجوم به خانه حضرت زهرا(سلام الله علیها) شکل گرفت؟


پاسخ:
بنابر نظر منابع تاریخی شیعه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) در روز دوشنبه 28 صفر سال 11 هجری(1) و بنابر قول منابع اهل سنت آن حضرت در روز دوشنبه 12 ربیع الاول سال 11 رحلت نمود.(2) همچنین دو روز بعد از رحلت در روز چهارشنبه بدن مطهر آن حضرت به خاک سپرده شد.(3)

در چه روزی سقیفه تشکیل شد؟
همانطور که در منابع متعدد تاریخی آمده است در همان روز رحلت پیامبر که حضرت علی(علیه السلام) مشغول غسل و کفن کردن پیامبر
(صلی الله علیه و آله) بود برخی از انصار و مهاجرین در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و ابوبکر را به عنوان جانشین پیامبر معرفی کردند.(4)

در چه روزی فدک، توسط ابوبکر غصب گردید؟
در مورد غصب فدک، ده روز پس از رحلت پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مأموران ابوبکر به دستور خاص او به فدک رفتند و نماینده حضرت زهرا(علیها السّلام) را از آنجا اخراج کردند و زمین آن را غصب نمودند.(5)

حضرت زهرا
(علیها السّلام)در چه روزی خطبه فدکیه را ایراد کردند و ماجرای قباله و کوچه در چه تاریخی اتفاق افتاده است؟
اینکه حضرت زهرا
(علیها السّلام) در چه روزی خطبه را خواندند مشخص نیست.
و نیز تاریخ ماجرای قباله فدک و کوچه هم مشخص نیست.

هجوم به خانه فاطمه زهرا(علیها السّلام)چند بار اتفاق افتاده است؟
در مورد هجوم به خانه حضرت زهرا
(علیها السّلام) ابن قتیبه دینوری صاحب کتاب الامامه و السیاسه میگوید هجوم به خانه فاطمه(علیها السّلام) دو بار اتفاق افتاده است. برخی از اصحاب در خانه فاطمه(علیها السّلام) تحصن کرده بودند. لذا برای بار اول برخی از اصحاب را به زور و اجبار برای بیعت بردند و بار دوم درب خانه را به آتش کشیدند و حضرت علی(علیه السّلام) را برای بیعت به مسجد بردند.(6)


در چه تاریخی هجوم به خانه حضرت زهرا
(علیها السّلام)شکل گرفت؟
در مورد تاریخ هجوم به خانه حضرت زهرا (علیها السّلام) مطلبی در منابع تاریخی نیست اما به نظر میرسد این اتفاق در روزهای اول رحلت پیامبر رخ نداده است.
به چند دلیل
دلیل اول: زیرا در مورد گزارش خطبه خواندن حضرت زهرا
(علیها السّلام)در مسجد آمده است که حضرت زهرا(علیها السّلام)با وقار و متانت کامل به همراه برخی از زنان بنی هاشم به مسجد آمد راوی میگوید راه رفتن او مانند راه رفتن پیامبر بود(7)

اگر هجوم به خانه حضرت زهرا(علیها السّلام) قبل از جریان خطبه فدک بود راوی باید اشاره به این میکرد که حضرت به زحمت و با تحمل درد و رنج و با کمک دیگران به مسجد می رفته زیرا فرض این است که در هجوم به خانه و آن ضربات و لطماتی که بر حضرت وارد شده است در راه رفتن حضرت زهرا(علیها السّلام) نمایان می باشد در حالی که چنین گزارشی را از راوی نداریم و او می گوید راه رفتن او همه را یاد پیامبر می انداخت.

دلیل دوم: دلیل دیگر بر این که هجوم قبل از جریان فدک نبوده این است که حضرت علی(علیه السّلام)، فاطمه را به همراه حسنین(سلام الله علیهم) به در خانه انصار و مهاجرین می برد و از آنان برای احقاق حق خود استمداد می طلبید و جریان غدیر و حدیث منزلت را به یاد آنان می آورد.(8)
اگر حضرت زهرا
(علیها السّلام) بر اثر هجوم به خانه مجروح شده باشند نمی تواند به همراه علی(علیه السّلام) به درخانه انصار بیاید پس می توان گفت جریان هجوم متعلق به بعد از جریان فدک است.

دلیل سوم: دلیل دیگر پیامبر(صلّی الله علیه و آله ) در روزهای آخر عمر خود؛ سپاه اسامه را آماده اعزام نمود اما برخی از اصحاب از حضور در آن سر باز زدند و پیامبر(صلّی الله علیه و آله) آنان را لعن نمود(9)
اما پس از رحلت پیامبر(صلّی الله علیه و آله ) خلیفه اول این سپاه را تدارک دید و به سوی منطقه مزبور گسیل ساخت.

حضور و نقش "بريده اسلمی" به عنوان پرچمدار این نبرد در سپاه اسامه مي‌تواند به روشن شدن تاريخ هجوم به خانه حضرت فاطمه(سلام الله علیها) كمك كند. پرچمي را كه پيغمبراكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) براي اسامه‌بن زيد منعقد كردند به اين شخص دادند. در آن زمان، رسم بر اين بود كه پرچم را گره مي‌بستند تا به مقصد برسند، چون ضرورتي نداشت كه پرچم در راه باز باشد، باد و باران و آفتاب بخورد.

بنابراين پرچم را در ابتداي حركت بسته و در مقصد، باز مي‌كردند و از آن به «عقد اللواء» يا «عقد الرايه» تعبير مي‌كردند. نوشته‌اند: ‌«عقد اللواء بيده». اين پرچم را حضرت در همان حال نقاهت و بستري بودن، بست و به دست بريده دادند تا پرچمدار اسامه باشد.
مسافت مدينه تا مؤته و تاريخ حركت اسامه
اما مسير مدينه تا مؤته؛ جايي كه در حال حاضر قبر "جعفر طيار"است و در اردن قرار دارد، چه قدر بوده است؟ همه مورخین، مسير را بيست روز گفته‌اند. اسامه تا زماني كه پيامبر(صلّی الله علیه و آله) در قيد حيات بودند، به علت كارشكني گروهي از بزرگان، به بهانه جواني او، به مؤته نرفت، ولي بعد از درگذشت پيامبر(صلّی الله علیه و آله)و بيعت‌گيري از مردم براي ابوبكر به دستور ابوبكر به سمت مؤته حركت كرد.

متأسفانه تاريخ دقيق حركت اين جيش از مدينه مشخص نشده، اما اجمالاً گفته شده است كه در همان روزهاي اول بعد از تمام شدن بيعت خاصه در سقيفه بني‌ساعده، و بيعت عامه در مسجد، اولين كاري كه ابوبكر پيگيري كرد، آماده‌سازي مجدد جيش اسامه بود كه با همان كيفيتِ زمانِ پيغمبر اكرم(صلّی الله علیه و آله) به فرماندهي اسامه و پرچم‌داري "بريده‌بن حصيب اسلمي" به سمت مؤته حركت كردند.

ظاهراً اگر بيست روز طول كشيد تا رفتند، وحداقل يك روز هم طبق مأموريت درگيري داشتند و 15روز هم طول كشيد تا برگشتند، بنابر اين، حداقل زمان رفت و برگشت 35 روز طول كشيده است. ضمن اينكه بنابر نقل طبری رفت و آمد اسامه به اين مأموريت 40 و به نقلي 70 روز طول كشيده است.(10)

به هر حال اگر35 روز واقدي يا 40 روز طبري را بپذيريم مي‌توان با احتساب گذشتن چند روز از رحلت رسول‌خدا(صلّی الله علیه و آله) و سپس اعزام سپاه اسامه،‌ و نيز چند روز پس از بازگشت اسامه و رفتن بريده به قبيله‌اش و آمدن آنان به مدينه، مدعي شد كه حمله به خانه حضرت فاطمه(سلام الله علیها) پس از حدود 50 روز از رحلت رسول‌خدا(صلّی الله علیه و آله) بوده است. اما بر اساس نقل طبري،‌ مي‌توان گفت حدود 75 روز پس از رحلت رسول‌خدا(صلّی الله علیه و آله)بوده،‌ بر اين اساس، روايات دالّ بر شهادت فاطمه(سلام الله علیها)75 روز پس از رحلت پيامبر(صلّی الله علیه و آله)بايد حمل بر حوادث حمله به خانه حضرت زهرا(سلام الله علیها) در اين تاريخ شود.
در تاريخ آمده است كه "بريده‌بن حصيب" بعد از برگشت از مؤته، پرچمي را كه پيغمبر بسته و به دست او داده بود، برد و در ميان قبيله خودش "بني‌اسلم" زد.

حالا بايد برگرديم سر اين مطلب كه "بني‌اسلم" تصادفاً بدون اينكه خبري از درگذشت پيغمبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) داشته باشند، روز رحلت ايشان به مدينه رسيده و قصد داشتند آذوقه خود را از بازار مدينه بخرند و به منطقه خودشان برگردند. عمر موقعيت را غنيمت شمرد و بني‌اسلم را تطميع كرد كه شما چه مي‌خواهيد؟
اگر آرد و خرما مي‌خواهيد ما اين دو را براي شما تضمين مي‌كنيم، شما فقط بياييد به جاي اينكه در ايام درگذشت پيغمبر در بازار در پي كسي باشيد كه آرد و خرماي شما را تأمين كند، بياييد كار ما را انجام دهيد و همراه ما، در كوچه و بازار همراه ابوبكر راه برويم، هر كسي را كه ديديد، براي بيعت با ابوبكر بگيريد و در صورت مخالفت، او را بكُشيد تا بيعت عامه محقق شود.

قديم‌ترين منبعي كه اين خبر را به اين صورت نقل كرده، "ابواسحاق، ابراهيم‌بن محمد ثقفي كوفي شيعي اصفهانی" است. وي به غير از كتاب "الغارات" كه شامل شبيخون‌هاي نظاميان معاويه در قلمرو حكومت اميرمؤمنان(علیه السّلام) است، كتاب ديگري به نام كتاب "المعرفه" دارد كه در آن به حوادث سقيفه و خلافت اوليه پرداخته، و بر خلاف "الغارات"، اصل و اساس اين كتاب براي ذكر خلفاي اوليه است

متأسفانه اين كتاب به صورت مستقل به دست ما نرسيده، ولي قسمت‌هايي از آن در لابه‌لاي برخي از منابع نقل شده است، از جمله مرحوم "سيد مرتضي" در كتاب "الشافي" قضيه "بريده" و "بني‌اسلم" را از آن نقل كرده و در "تلخيص الشافي" كه توسط "شيخ طوسي" صورت گرفته، موجود است. در آنجا اين مطلب آمده است كه عُمَر اعراب "بني‌اسلم" را در مدينه به كار گرفت و اينها مؤيد بيعت عامه ابوبكر شدند: «و كانوا يخبطون الرجل خبطاً و يجيئون به حتي يمسح بيده يد ابي‌بكر».

از اين رو وقتي بریده اسلمی مشاهده كرد قومش مورد سوءاستفاده عليه اميرالمؤمنين(علیه السّلام) قرار گرفته‌اند، ظاهراً براي نشان دادن اعتراض خود و پاك كردن عيب و عار اقدامات قومش دست به اقدام عملي زد و بعد از برگشت از مؤته پرچم را برد و در ميان "بني اسلم" زد و به تعبيري در واقع، تظاهراتي بر پا كرد. دو گونه شعار از آنها نقل شده است:

يكي، اينكه بريده گفت: «لا أبايع حتي يبايع علي‌بن ابي طالب؛ بيعت نمي‌كنم مگر آنكه علي‌بن ابي طالب بيعت كند». و شعار ديگر اينكه گفتند: «لانبايع حتي يبايع بريده؛ بيعت نمي‌كنيم، مگر آنكه بريده بيعت نمايد» كه از اين شعار معلوم مي‌شود تا آن وقت از اميرالمؤمنين(علیه السّلام) هنوز بيعتي گرفته نشده بود.

به هر حال، پس از اقدام بريده، هشتاد نفر از قومش از او تبعيت كرده و او با هشتاد نفر وارد مدينه شد و اينها شعار مي‌دادند.(11) متأسفانه خبر، بريده است و ادامه ماجرا نقل نشده كه اينها چه شدند و كجا رفتند، اما اجمالاً همين مسئله موجب بيدار شدن دستگاه خلافت شد تا براي گرفتن بيعت از علي(علیه السّلام) بر ايشان فشار بياورند. اين ماجرا حدود پنجاه روز بعد از رحلت پيامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) اكرم و با اين كيفيت اتفاق افتاده است.

منابع:

  1. اربلی، کشف الغمه ج 1 ص 26، رضی، قم، 1421ق
  2. ابن کثیر، البدایه والنهایه، ج 3 ص 109، دارالفکر، بیروت، 1407ق
  3. اربلی همان
4. ابن اثیر، اسدالغابه، ج 3 ص 228، دارالفکر، بیروت، 1409ق
5.ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه ج 16 ص26
6.ابن قتیبه دینوری، الامامه والسیاسه، ج 1 ص 31
7.ابن ابی طیفور، بلاغات النساء ص 23، شریف رضی، قم ، بی تا
8.وهری، السقیفه و فدک، ص 61، نینوی الحدیثه، تهران، بی تا
9.حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج 1 ص 338، موسسه طبع و نشر، تهران 1411ق
10.تارخ طبری ج 3 ص 241، دارالتراث، بیروت، 1387ق
11.الشافي في الإمامة، شريف مرتضى‏، مؤسسة الصادق ع‏، تهران‏، 1410 ق‏،ج3 ص 243؛ ابوالصلاح حلبی، تقریب المعارف، ص 197،الهادی قم، 1404ق؛ یوسفی غروی، موسوعة التاريخ الاسلامي، ج4، ص101ـ100، مجمع اندیشه اسلامی، قم، 1417ق


موضوع قفل شده است